Τι είναι η μοναξιά;

Η κλειστή καρδιά δεν έχει πληρωθή ακόμη υπό του Πνεύματος του Αγίου. Είναι βουτηγμένη στην μοναξιά της, στην θλίψι της, στην αγωνία της, στον προβληματισμό της, στην ερημιά της. Είναι άδεια. Όπως, όταν το στομάχι μας μείνη άδειο, διαμαρτύρεται και συρικνούται, κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την κλειστή καρδιά.

Ὅλος ὁ ἄνθρωπος κλείνεται ἐν ἑαυτῷ, ἀντί νά ἀνοιχθῆ πρός τόν Θεόν, ἀντί νά χωρέση ὁ Θεός καί νά τά σκεπάση ὅλα. Τότε αὐτός ὁ ἄνθρωπος τρώγεται μέ τά νύχια του, βγάζει τά μάτια του μόνος του, τσακώνεται μέ τόν ἑαυτό του. Οἱ λογισμοί του, οἱ περιπέτειές του, τά πάθη του, οἱ νόμοι συγκρούονται μέσα του. Καί τί γίνεται ὁ ἄνθρωπος; Ὅπως κάποιος πού κρατάει ἕνα μαχαίρι κόβει τά πάντα καί τά πετάει, ἔτσι καί ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου διασπᾶται, κατακρεουργεῖται. Καί ἀφοῦ ἡ ψυχή εἶναι κλειστή, σκοτεινή, ἀκυριάρχητη, διότι ἔκανε αὐτοκράτορά της κάποιον πού δέν μπορεῖ νά τῆς δώση εἰρήνη καί ἠρεμία, μέσα της βασιλεύει ἡ παγωνιά, οἱ φόβοι, ἡ μοναξιά.

Τί σημαίνει μοναξιά; ὅτι δέν ἔχω καθόλου τό βίωμα τῆς ἐγγύτητος τοῦ ἄλλου. Τόν καθένα τόν ζῶ σάν “ὁ ἄλλος”. Ὅλοι εἶναι “ὁ ἄλλος”: ἐσύ καί ἐγώ, τό θέλημά σου καί τό θέλημά μου, ἡ ἀγάπη σου καί ἡ ἀγάπη μου. Γι΄ αὐτό καί πάντα διερωτώμεθα: “Ἄραγε μέ ἀγαπάει ὁ ἄλλος; Ἄραγε μέ σκέπτεται; Ἄραγε μέ θυμᾶται;”. Αὐτό δείχνει ὅτι ζῶ τόν ἄλλον ὡς ἕναν ξένο. Βλέπετε τήν παγωνιά τῆς ὑπάρξεώς μας, τήν ἀπομόνωσί μας, τήν ἀποξένωσί μας ἀπό τήν ζωή. Κανένας δέν μπορεῖ νά ζεστάνη πλέον τήν καρδιά μας, νά λειώση καί νά ἐξαφανίση τούς πάγους οἱ ὁποῖοι τήν κατακλύζουν, πρίν μπῆ αὐτό τό φῶς καί αὐτό τό πῦρ, τό ὁποῖο ζεσταίνει καί φωτίζει τά πάντα εἰς τά ἐνδότερα τῆς ὑπάρξεώς μας.

Ἡ μοναξιά εἶναι ἕνα γενικό σμπαράλιασμα, εἶναι τό ἀλληλοφάγωμα τοῦ εἶναι μας. Ἀλληλοσυγκρούονται οἱ ὁρμές μας, τά πάθη μας, οἱ πόθοι μας, τά ἄγχη μας, χωρίς νά τό καταλαβαίνωμε καί χωρίς νά ὑπάρχη λόγος. Διαπληκτίζονται οἱ δυνάμεις τοῦ ἀνθρώπου ἐν ἑαυτῷ, γδέρνεται μόνος του ὁ ἄνθρωπος, γράφει τήν ἱστορία τῆς σκλαβιᾶς του καί τῆς δυστυχίας του. Κανείς δέν μπορεῖ νά ζήση μόνος του…

Ἔρχομαι, παραδείγματος χάριν, καί σοῦ ἀνοίγω τήν καρδιά μου. Σοῦ λέγω, σοῦ λέγω, ἐσύ μοῦ χαμογελᾶς, κουνᾶς τό κεφάλι σου, ἐπιβεβαιώνοντας ὅσα σοῦ λέγω, χωρίς νά πῆς λέξι. Ὅταν τελειώσωμε, θά σοῦ πῶ: “Σέ εὐχαριστῶ· πόσα μοῦ ἔμαθες σήμερα! πόσα μοῦ εἶπες!”. Στήν πραγματικότητα τίποτε δέν μοῦ εἶπες. Ἀλλά τά πάντα μοῦ εἶπες, γιατί ἐγώ ἔτσι ἔζησα. Ἔνοιωσα ὅτι σέ μετέλαβα. Σέ ἔβαλα μέσα στήν καρδιά μου, καθώς σοῦ ἀνοιγόμουν. Μόλις ἀνοίξης κάτι, ἀμέσως μπαίνει τό φῶς. Ἡ κροῦσις λοιπόν ὑποδηλοῖ τό ἄνοιγμα τῆς καρδιᾶς, πού κάνει ὁ ἄνθρωπος, ὅταν παύση νά συζητᾶ μέ τόν ἑαυτό του. Δέν εἶναι δυνατόν νά συζητάω καί μέσα μου καί μέ τόν ἄλλον. Πρέπει κάποιον νά προτιμήσω: ἤ τό ἐγώ μου ἤ τόν ἕτερον. Εἶναι δηλαδή τό ἄνοιγμα τῆς καρδιᾶς μία ἀνθρώπινη βουληφόρα ἐνέργεια.

Εάν ζούμε τον πόνο την αγωνία, την πτώσι και την κατάρα του Αδάμ, είναι διότι το θέλουμε· μας αρέσει, μας ικανοποιεί· νοιώθουμε αυτάρκεια· είναι κάποιος δρόμος που τον έχομε συνηθίσει. Οι άνθρωποι γενικώς ζουν μέσα στην μοναξιά τους. Νομίζεις πως όλοι είναι χιονάνθρωποι. Έχουμε συνηθίσει να βλέπωμε γύρω μας ανθρώπους πονεμένους, δυστυχισμένους.

Δεν υπάρχει καμία ασθένεια η οποία δεν είναι απομόνωσις, και δεν υπάρχει καμία απομόνωσις η οποία δεν είναι ασθένεια. Τι σημαίνει ασθένεια, “ασθενής ειμι”; Όπως, όταν έχωμε πυρετό, γίνεται μέσα μας αγών αιμοσφαιρίων, μικροβίων, ιών και όλα αυτά παλεύουν ποιο θα νικήση, έτσι έχομε και αγώνα μέσα στο είναι μας, μια πάλη, για να μπορέσωμε να ζήσωμε. Αλλά συνηθίζομε στην μοναξιά και δεν μπορουμε κατόπιν να κάνωμε τίποτε. Όπως συνηθίζει κανείς το κουβεντολόι, την κατάκριση, την αγάπη, το μίσος, έτσι ακριβώς “δοκιμάζεται” ο άνθρωπος και γίνεται έμπειρος στο να ζη την μοναξιά του.

Συνθηκολογεί με την μοναξιά του και κουράζεται να σηκωθή από την θέσι του πόνου, να πηδήση και να βρη την λύτρωσί του. Όπως αγαπάμε την νωθρότητά μας και δεν μπορούμε να σηκωθούμε για να αγρυπνήσωμε, όπως αγαπάμε την μαλθακότητά μας και δεν μπορούμε να σκεπασθούμε με ένα ελαφρό κάλυμμα, όπως αγαπάμε την ραθυμία μας και δεν μπορούμε να επιτείνωμε την προσευχή μας ή να καθίσωμε να διαβάσωμε, έτσι ακριβώς έχομε συνηθίσει την δραματικότητα της κλεισμένης καρδιά μας, την κόλασί μας. Και τι γίνεται τότε; Χρειάζεται κανείς να μισήση την κατάστασί του αυτή, να καταλάβη ότι είναι ο θάνατός του και ότι στο χέρι του είναι να ανοίξη την θύρα.

“Ιδού έστηκα και κρούω” λέγει ο Χριστός, που σημαίνει ότι διαρκώς κρούει, αλλά εγώ δεν θέλω να ανοίξω, γιατί έχω μάθει να μην ζω μαζί Του.

ἀρχιμ. Αἰμιλιανός Σιμωνοπετρίτης

“Ζωή εν Πνεύματι”

εκδ.: Εν Πλώ

αν σας άρεσε το άρθρό κοινοποιήστε το:

Πρόσφατα άρθρα

Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!

Περί του ότι “Δεν υπάρχει πιο ανόητο πράγμα από το να πεις: «Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!»” (Αγίου Νικολάου Αχριδος). O αμαρτωλός δημιουργεί διπλή απώλεια με τον ξαφνικό του θάνατο: πρώτα στον εαυτό του κι έπειτα στην οικογένειά του. Στον εαυτό του επειδή πεθαίνει αμετανόητος. Στην οικογένειά του επειδή αιφνιδιάζει τους συγγενείς του μ’ ένα αναπάντεχο χτύπημα κι αφήνει πίσω του εκκρεμότητες. Μακάριος είναι εκείνος που προτού πεθάνει δοκιμάζεται από κάποια αρρώστια, από τον πόνο. Σ’ αυτόν δίνεται η ευκαιρία να κάνει μία ανασκόπηση της ζωής του, να εξετάσει τις αμαρτίες του, να μετανοήσει για όλα τα κακά που έχει κάνει, για όλα τα καλά που δεν έκανε, να θρηνήσει με μετάνοια ενώπιον του Θεού, να καθαρίσει την ψυχή του με δάκρυα και να ζητήσει συχώρεση από το Θεό. Θά ‘χει την ευκαιρία να συγχωρέσει κι αυτός εκείνους που τον πρόσβαλαν, που τον έβλαψαν στη ζωή του, να χαιρετήσει όλους τους φίλους ή εχθρούς του, να θυμήσει στα παιδιά του το φόβο του Θεού, νά ‘χουν στο νου την ώρα του δικού τους θανάτου και να οπλίσουν την ψυχή τους με πίστη, προσευχή και καλά έργα. Ας δούμε στην Παλαιά Διαθήκη πως πέθαναν οι άνθρωποι που ευαρέστησαν στο Θεό: ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, ο Ιακώβ, ο Ιωσήφ, ο Μωυσής κι ο Δαβίδ. Προτού πεθάνουν, όλοι τους είχαν αρρωστήσει. Όσο κράτησε η αρρώστια τους, το όνομα του Θεού δεν έλειπε από τα χείλη τους. Άφησαν όλοι καλή κληρονομιά στους απογόνους τους και τους ευλόγησαν. Αυτός είναι θάνατος δίκαιου ανθρώπου. Ίσως διερωτηθείς: Μα δεν πέθαναν πολλοί από τους δίκαιους στη μάχη, απροετοίμαστοι; Όχι! Οι δίκαιοι ποτέ δεν πεθαίνουν απροετοίμαστοι! Προετοιμάζονται πάντα για το θάνατό τους, περιμένουν από μέρα σε μέρα την αναχώρησή τους απ’ αυτή τη ζωή. Η καρδιά τους βρίσκεται σε διαρκή μετάνοια, εξομολογούνται στο Θεό και τον δοξολογούν. Οι δίκαιοι το κάνουν αυτό σε καιρούς ειρήνης και ευμάρειας. Το κάνουν όμως πολύ περισσότερο σε περιόδους πολέμου, βίας και ταραχών. Η ζωή τους ολόκληρη είναι μια διαρκής προετοιμασία για το θάνατο κι έτσι δεν πεθαίνουν ποτέ απροετοίμαστοι. Προετοιμασία για το θάνατο σημαίνει επίσης το «να πλουτίζει κανείς εν Χριστώ». Μόνο εκείνοι που πιστεύουν πραγματικά στο Θεό και στη μέλλουσα ζωή προετοιμάζονται για το θάνατο, για την αιώνια ζωή. Οι άπιστοι δεν προετοιμάζονται ποτέ για το θάνατο. Το μόνο που φροντίζουν, είναι να ζήσουν όσο γίνεται περισσότερο στη γη. Φοβούνται ακόμα και να σκεφτούν το θάνατο και κάνουν ελάχιστη προσπάθεια για «να πλουτίσουν εν Χριστώ». Όποιος προετοιμάζεται για το θάνατο, προετοιμάζεται και για την αιώνια ζωή. Τη φύση της προετοιμασίας αυτής για την αιώνια ζωή, τη γνωρίζει κάθε χριστιανός. Ο συνετός άνθρωπος δοκιμάζει κάθε μέρα την πίστη του στο Θεό, προφυλάσσει την καρδιά του από την απιστία, την αμφιβολία και την κακία, όπως ο συνετός αγρότης προφυλάσσει το αμπέλι του από τα έντομα και τις ακρίδες. Ο συνετός άνθρωπος δοκιμάζει καθημερινά τον εαυτό του αν τηρεί τις εντολές του Θεού με πράξεις συγγνώμης, αγάπης και ελεημοσύνης. Μ’ αυτόν τον τρόπο «πλουτίζει εν Χριστώ». Ο συνετός άνθρωπος δεν αποθηκεύει τα αγαθά του σε αποθήκες, αλλά τα εμπιστεύεται στη φύλαξη του Θεού. Το πιο πολύτιμο πράγμα γι’ αυτόν είναι η ψυχή του. Είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός του, το μόνο που δε φθείρεται και δεν πεθαίνει. Ο συνετός άνθρωπος ρυθμίζει τα θέματά του με τον κόσμο ισορροπημένα, καθημερινά. Είναι έτοιμος κάθε στιγμή να πεθάνει με σταθερή την πίστη πως θα παρουσιαστεί ενώπιον του Θεού και κει τον περιμένει ζωή αιώνια. Ο όσιος Αντώνιος έλεγε: «Να σκέφτεσαι μέσα σου και να λες: “Σήμερα είναι η τελευταία μέρα της ζωής μου”. Έτσι δε θ’ αμαρτήσεις ποτέ στο Θεό». Δεν υπάρχει πιο ανόητο πράγμα από το να πεις: «Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!». Έτσι μιλάνε οι ελαφρόμυαλοι κι οι άθεοι. Ο συνετός κι αφοσιωμένος πιστός λέει: «Γενηθήτω το θέλημα του Θεού!» Καλύτερα να μείνεις χρόνια στο κρεβάτι με αρρώστιες και πόνους, παρά να πεθάνεις απροετοίμαστος κι αμετανόητος. Οι πόνοι σ’ αυτόν τον κόσμο περνούν γρήγορα, όπως κι οι χαρές. Στον άλλο κόσμο όμως δεν υπάρχει τίποτα εφήμερο και παροδικό. Όλα είναι αιώνια, είτε βάσανα είτε χαρά. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να υποφέρεις λίγο εδώ παρά εκεί, όπου το μέτρο τόσο του πόνου όσο και της χαράς είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο. [Λόγος στην Θ’ Κυριακή του Λουκά, του αφρονα πλουσίου]

διαβάστε περισσότερα »

Απλές προσευχές για πρωί και βράδυ.

  Σύντομες αλλά ισχυρές προσευχές προς τον Κύριο Ιησού Χριστό, την Υπεραγία Θεοτόκο και τους Αγγέλους, οι οποίες έχουν πραγματική αξία μόνο εάν λέγονται με μετάνοια, ταπείνωση και βαθιά πίστη. “Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν (ήν).” “Πάσαι αι ουράνιαι δυνάμεις των αγίων Αγγέλων και Αρχαγγέλων, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου” (Λουκά 23, 42). “Απόστολοι του Χριστού και πάντες Άγιοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Αγία Τριάς ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς.” “Μέγα το Όνομα της Αγίας Τριάδος.” “Παναγία Τριάς φώτισον ημάς τι δεί ημάς ποιείν και λέγειν!” “Υπεραγία Θεοτόκε, πρέσβευε υπέρ ημών.” “Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς.” “Σταυρέ του Χριστού πανσεβάσμιε, σώσον ημάς τη δυνάμει Σου.” “Δόξα σοι ο Θεός ημών, δόξα σοι.” “Ο Θεός, ιλάσθητί μοι, τώ αμαρτωλώ, και ελέησόν με.” “Ελέησόν με, ο Θεός, ελέησόν με κατά το μέγα έλεός Σου.”  

διαβάστε περισσότερα »

Πρόγραμμα Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας και Αγίου Πάσχα 2025.

Ἐρχόμενος ὁ Κύριος, πρός τό ἑκούσιον Πάθος. Οι Ακολουθίες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στον Ιερό Ναό μας θα τελεσθούν σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα. ΄΄Εμπρός λοιπόν και ημείς, αφού καθαρίσουμε την διάνοιά μας (από πάσα κακή σκέψιν), ας βαδίσουμεν μαζί με Αυτόν και ας σταυρωθούμεν μαζί Του και χάριν Αυτού ας νεκρώσουμεν τον εαυτόν μας ως προς τας ηδονάς του βίου, δια να ζήσουμεν αιωνίως μαζί με Αυτόν.” Καλή και ευλογημένη Ανάσταση.

διαβάστε περισσότερα »
Χρονολογικό αρχείο

Φόρμα επικοινωνίας

Εορτολόγιο