“Γιατί στο Eυαγγέλιο δεν γίνεται καθόλου λόγος περί ευτυχίας;”

  Ο άδικος, και γενικά κάθε ένοχος, όταν δεν ζητήσει συγχώρηση, ταλαιπωρείται από τη συνείδησή του και επιπλέον από την αγανάκτηση του αδικημένου. Γιατί, όταν ο αδικημένος δεν τον συγχωρήσει και γογγύζει, τότε ο άδικος ταλαιπωρείται πολύ, βασανίζεται. Δεν μπορεί να κοιμηθεί. Σαν να τον χτυπούν κύματα και τον φέρνουν σβούρα. Είναι μυστήριο πράγμα το πώς το πληροφορείται! Όπως, όταν ένας αγαπά κάποιον και τον σκέφτεται με την καλή έννοια, εκείνος το πληροφορείται, έτσι και σ’ αυτήν την περίπτωση. Ω, ο γογγυσμός του άλλου τον κάνει άνω-κάτω! Και μακριά να είναι, τι στην Αυστραλία, τι στο Γιοχάνεσμπουργκ, δεν μπορεί να ησυχάσει, όταν είναι αγανακτισμένος ο άλλος εξαιτίας του. – Αν είναι αναίσθητος; – Οι αναίσθητοι λες ότι δεν υποφέρουν; Το πολύ-πολύ να καταφύγουν σε καμιά ψυχαγωγία, για να ξεχασθούν. Μπορεί πάλι ο αδικημένος να τον συγχώρησε τον ένοχο, αλλά να έχει μείνει λίγη αγανάκτηση μέσα του. Τότε και ο ίδιος ταλαιπωρείται σε έναν βαθμό, αλλά ο ένοχος ταλαιπωρείται πολύ από την αγανάκτηση του άλλου. Αν όμως ο ένοχος ζητήσει συγγνώμη και δεν του τη δώσει ο αδικημένος, τότε ταλαιπωρείται εκείνος. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη φωτιά από το εσωτερικό κάψιμο της ψυχής από τη συνείδηση. Τη βασανίζει και την τρώει συνέχεια με το σαράκι σ’ ετούτη τη ζωή και πιο πολύ φυσικά θα την τρώει στην άλλη ζωή, την αιώνια, «ο ακοίμητος σκώληξ», αν δεν μετανοήσει ο άνθρωπος σ’ αυτήν την ζωή και δεν επιστρέψει τις αδικίες του στους συνανθρώπους του, έστω και με την αγαθή του προαίρεση, σε περίπτωση που δεν μπορεί με άλλον τρόπο. Θυμάμαι ένας δικηγόρος, που έκανε πολλές αδικίες, πόσο βασανίσθηκε στο τέλος της ζωής του. Εξασκούσε το επάγγελμά του σε μία επαρχία που είχε πολλούς κτηνοτρόφους. Εκεί, φυσικά, γίνονταν και αγροζημιές και πολλοί βοσκοί έτρεχαν σ’ αυτόν τον δικηγόρο, γιατί με πονηρά επιχειρήματα έπειθε και τον αγρονόμο και τον ειρηνοδίκη. Έτσι οι καημένοι γεωργοί πολλές φορές όχι μόνο δεν έβρισκαν το δίκαιο για τα σπαρτά που τους κατέστρεφαν τα κοπάδια, αλλά έβρισκαν και τον μπελά τους. Όλοι τον ήξεραν τον δικηγόρο αυτόν και κανείς τίμιος άνθρωπος δεν τον πλησίαζε. Ακόμη και ο Πνευματικός να δείτε τι συμβούλεψε έναν ευαίσθητο βοσκό. Ο βοσκός αυτός είχε ένα μικρό κοπάδι και μία σκύλα. Μία φορά που η σκύλα είχε γεννήσει, έδωσε τα κουταβάκια σε άλλους και κράτησε μόνο τη μάνα. Εκείνο το διάστημα είχε χαθεί μία προβατίνα και είχε αφήσει το αρνάκι της που θήλαζε. Αυτό, επειδή δεν είχε μάνα, έτρεχε πίσω από τη σκύλα και θήλαζε από αυτή, η οποία ένιωθε και η ίδια ανακούφιση. Έτσι τα δύο ζώα είχαν συνηθίσει και το ένα έβρισκε το άλλο. Ο καημένος ο βοσκός, όσο και να προσπαθούσε να τα ξεχωρίσει, εκείνα έσμιγαν. Επειδή ήταν ευαίσθητος ο βοσκός, σκέφθηκε να ρωτήσει τον Πνευματικό εάν τελικά τρώγεται το κρέας του αρνιού ή όχι . Ο Πνευματικός, έχοντας υπ’ όψιν του και τη φτώχεια του βοσκού, σκέφτηκε λίγο και του είπε: «Το αρνί αυτό, παιδί μου, δεν τρώγεται, γιατί θήλασε από την σκύλα, αλλά ξέρεις τι να κάνεις; Επειδή όλοι οι άλλοι βοσκοί πηγαίνουν δώρα στον δικηγόρο τον δείνα αρνιά και τυριά, να του πας και συ αυτό το αρνί να το φάει. Μόνον αυτός έχει ευλογία να το φάει, γιατί όλος ο κόσμος ξέρει που είναι άδικος». Όταν είχε γεράσει πια ο άδικος αυτός δικηγόρος και έπεσε στο κρεβάτι, υπέφερε χρόνια από εφιάλτες και δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Τον χτύπησε και ημιπληγία και δεν μπορούσε ούτε να μιλήσει. Προσπάθησε ο Πνευματικός να τον κάνει τουλάχιστον να γράψει τις αμαρτίες του, αλλά είχε χάσει και τον έλεγχο, και αναγκαζόταν να του διαβάζει την ευχή των Επτά Παίδων, για να κλείσει λίγο τα μάτια του να κοιμηθεί. Του διάβαζε και εξορκισμούς, για να γαληνέψει λίγο, μέχρι που αναπαύθηκε, και ας ευχηθούμε ο Θεός να τον αναπαύσει πραγματικά. – Γέροντα, πολλοί πιστεύουν ότι τους έχουν κάνει μάγια. Πιάνουν τα μάγια; – Εάν ο άνθρωπος έχει μετάνοια και εξομολογείται, δεν πιάνουν. Για να πιάσουν τα μάγια, θα έχει δώσει κάποιο δικαίωμα ο άνθρωπος. Θα αδίκησε κάποιον, θα κοροϊδεύει καμιά κοπέλα κ.λπ. Τότε θα πρέπει να μετανοήσει, να ζητήσει συγχώρηση, να εξομολογηθεί, να ταχτοποιηθεί και να επανορθώσει αυτό που έκανε. Γιατί αλλιώς, και όλοι οι παπάδες να του διαβάσουν εξορκισμούς, δεν λύνονται τα μάγια. Αλλά και μάγια να μην του έκαναν, και μόνον το άχτι της αδικημένης ψυχής αρκεί για να τον βασανίζει. Υπάρχουν δύο μορφές αδικίας, η υλική και η ηθική. Υλική αδικία είναι, όταν αδικεί κανείς τον άλλον σε υλικά πράγματα. Ηθική είναι, όταν λ.χ. κάποιος γελάσει μία κοπέλα, και αν μάλιστα είναι ορφανή, με πενταπλάσιο βάρος βαραίνει την ψυχή του. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι, Με πόνο και αγάπη

Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν την οδό της σωτηρίας. Μπήκαν στο σκοτάδι και δεν βλέπουν το Φως της Αλήθειας. Εκείνος, όμως, ήταν, είναι και θα είναι ελεήμων και καλεί από ευσπλαχνία όλους κοντά Του: «Ελάτε σ’ Εμένα όλοι οι “κοπιώντες και πεφορτισμένοι”, γνωρίστε Με και εγώ θα δώσω σε σας την ανάπαυση και την ελευθερία». Να η αληθινή ελευθερία –όταν βρισκόμαστε εν τω Θεώ. Κι εγώ δεν το γνώριζα αυτό προηγουμένως. Ως την ηλικία των εικοσιεπτά ετών πίστευα μόνο ότι ο Θεός υπάρχει αλλά δεν Τον γνώριζα. Αφότου, όμως, Τον γνώρισα εν Πνεύματι Αγίω, η ψυχή μου ορμά με πάθος προς Αυτόν και Τον ζητώ διακαώς ημέρα και νύχτα. Ο Κύριος μας έδωσε την εντολή να αγαπάμε ο ένας τον άλλον. Σε αυτό έγκειται η ελευθερία: στην αγάπη για τον Θεό και για τον πλησίον. Εδώ βρίσκεται και η ελευθερία και η ισότητα. Στην κοσμική τάξη είναι αδύνατον να υπάρξει ισότητα –αυτό, όμως, δεν έχει σημασία για την ψυχή. Δεν μπορεί να είναι ο καθένας βασιλιάς η άρχοντας, πατριάρχης, η ηγούμενος, η διοικητής. Μπορείς, όμως, όπου και να ανήκεις, να αγαπάς τον Θεό και είσαι ευάρεστος σε Αυτόν- και αυτό είναι σπουδαίο. Και όσοι αγαπούν περισσότερο τον Θεό στη γη, θα έχουν μεγαλύτερη δόξα στη Βασιλεία και θα είναι πιο κοντά στον Κύριο. Ο καθένας θα δοξασθεί κατά το μέτρο της αγάπης του. Η γλυκύτητα του Αγίου Πνεύματος μεταμορφώνει εντελώς τον άνθρωπο, και τον διδάσκει να αγαπά απόλυτα τον Θεό. Πεπληρωμένη με την αγάπη του Θεού η ψυχή δεν εγγίζει τον κόσμο, παρότι ζει στη γη ανάμεσα στους ανθρώπους Έμαθα ότι η αγάπη ποικίλλει ως προς την έντασή της. Όποιος φοβάται τον Θεό, φοβάται να Τον λυπήσει με κάτι· αυτός είναι ο πρώτος βαθμός. Όποιος έχει το νου του καθαρό από εμπαθείς λογισμούς, αυτός είναι ο δεύτερος βαθμός, μεγαλύτερος από τον πρώτο. Όποιος αισθητά έχει τη χάρη στη ψυχή του, αυτός είναι ο τρίτος βαθμός της αγάπης, ακόμη μεγαλύτερος. Η τέταρτη βαθμίδα, η τελεία αγάπη για τον Θεό, είναι όταν έχει κάποιος τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος και στην ψυχή και στο σώμα. Τα σώματα των ανθρώπων αυτών αγιάζουν και μετά τον θάνατό τους γίνονται άγια λείψανα. Αυτό γίνεται με τα σώματα των αγίων μαρτύρων, των προφητών, των οσίων ανδρών. Όποιος βρίσκεται σε αυτό το μέτρο, δεν προσβάλλεται από τη σαρκική επιθυμία, και θα μπορούσε να κοιμηθεί με νέα γυναίκα, χωρίς καμμιά επιθυμία γι’ αυτήν. Η αγάπη του Θεού είναι ισχυρότερη από την αγάπη της γυναίκας, προς την οποία ελκύονται όλοι, εκτός από αυτούς που έχουν το πλήρωμα της χάριτος του Θεού, γιατί η γλυκύτητα του Αγίου Πνεύματος μεταμορφώνει εντελώς τον άνθρωπο, και τον διδάσκει να αγαπά απόλυτα τον Θεό. Πεπληρωμένη με την αγάπη του Θεού η ψυχή δεν εγγίζει τον κόσμο, παρότι ζει στη γη ανάμεσα στους ανθρώπους. Η ψυχή λησμονεί όλα τα επίγεια από τη μεγάλη αγάπη της για τον Θεό. Η δυστυχία μας έγκειται στο ότι δεν στεκόμαστε ακλόνητοι, εξαιτίας της υπερηφάνειάς μας, στη χάρη αυτή, και η χάρη μας εγκαταλείπει, και τότε η ψυχή την αναζητεί με θρήνους και οδυρμούς και λέει: «Διψά η ψυχή μου τον Κύριο». Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ

  Το θέμα της αμαρτίας και των λαθών είναι κεντρικό στη χριστιανική διδασκαλία και στην ορθόδοξη πνευματική ζωή. Οι μεγάλοι Άγιοι της Εκκλησίας και οι σοφοί Γέροντες έχουν πολλές φορές αναφερθεί στο γεγονός ότι ακόμη και οι πιο ευσεβείς και άγιοι άνθρωποι δεν είναι αλάνθαστοι. Η ανθρώπινη φύση, λόγω της Πτώσης, είναι ατελής και υπόκειται σε σφάλματα και αμαρτίες. Ωστόσο, αυτό που ξεχωρίζει τους Αγίους και τους πνευματικούς ανθρώπους δεν είναι η απουσία λαθών, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν τα λάθη τους, μετανοούν και επιδιώκουν την αρετή. Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, γνωστός για τις πνευματικές του νουθεσίες, έχει αναφερθεί στα λάθη και στην ανθρώπινη αδυναμία με ιδιαίτερη ταπείνωση και κατανόηση. Σύμφωνα με αυτόν, κανένας άνθρωπος δεν είναι αλάνθαστος, και αυτό που έχει σημασία δεν είναι το γεγονός ότι κάνουμε λάθη, αλλά το πώς τα αντιμετωπίζουμε. Ειδικά, τονίζει την αξία της μετάνοιας και της συνεχούς επιστροφής στον Θεό κάθε φορά που πέφτουμε. Ο Άγιος Ισαάκ μιλά για την ανάγκη του ανθρώπου να αναγνωρίζει τα λάθη του και να μην απογοητεύεται, αλλά να σηκώνεται και να συνεχίζει τον πνευματικό του αγώνα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ένας από τους μεγαλύτερους πατέρες της Εκκλησίας, έχει επίσης αναφερθεί στην αδυναμία του ανθρώπου να αποφύγει τα λάθη. Στα κηρύγματά του, πολλές φορές τόνιζε ότι ακόμη και οι Άγιοι έκαναν λάθη, αλλά αυτό δεν μειώνει την αγιότητά τους. Αντιθέτως, η αναγνώριση και η διόρθωση των λαθών τους είναι αυτή που τους εξύψωσε. Ο Χρυσόστομος διδάσκει ότι η ταπείνωση και η μετάνοια είναι οι θεμελιώδεις αρετές που οδηγούν τον άνθρωπο στην τελειότητα, παρά τα αναπόφευκτα λάθη. Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, σύγχρονος Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, είχε την ικανότητα να μιλά απλά και κατανοητά για τα πνευματικά θέματα. Συχνά αναφερόταν στα λάθη των ανθρώπων με αγάπη και κατανόηση. Σε πολλές από τις διδαχές του, εξηγούσε ότι η ανθρώπινη αδυναμία είναι φυσικό μέρος της ζωής και ότι κανείς δεν πρέπει να απογοητεύεται όταν κάνει λάθη. Σύμφωνα με τον Άγιο Παΐσιο, το σημαντικό είναι να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας, να τα μετανοούμε ειλικρινά και να προσπαθούμε να βελτιωθούμε με τη χάρη του Θεού. Η αγάπη του Θεού είναι απεριόριστη και πάντα μας δέχεται πίσω, όσο κι αν έχουμε απομακρυνθεί λόγω των λαθών μας. Ο Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας Ο Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας, ένας από τους πιο σεβαστούς σύγχρονους πνευματικούς πατέρες, επίσης δίδαξε για τη σημασία της μετάνοιας και της ταπεινότητας όταν κάνουμε λάθη. Ο ίδιος έλεγε ότι τα λάθη είναι μέρος της πνευματικής μας πορείας και ότι μέσα από αυτά μαθαίνουμε και προοδεύουμε. Ο Γέροντας Εφραίμ τόνιζε ότι ο Θεός δεν απαιτεί από εμάς να είμαστε αλάνθαστοι, αλλά να έχουμε ταπείνωση και να μετανοούμε για τα λάθη μας. Συμπέρασμα Οι Άγιοι της Εκκλησίας και οι σοφοί Γέροντες αναγνωρίζουν την ατελή φύση του ανθρώπου και το γεγονός ότι κανείς δεν είναι αλάνθαστος !

  Ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς. (Να εύχεστε καλά σε αυτούς που σας καταριώνται) (Κατά Ματθαίον 5,43) Ευλογείτε και μη καταράσθε. (Να εύχεστε και να λέτε πάντοτε καλά λόγια για όλους και ποτέ να μην καταράστε). (Προς Ρωμαίους 12,14) Η ευχή των γονέων είναι η μεγαλύτερη κληρονομιά για τα παιδιά. Ειδικά η ευχή της μάνας είναι μεγάλο πράγμα! Κάποιος έλεγε: «Κάθε λόγος της μητέρας μου είναι και μια λίρα χρυσή!». Να, και πριν από καιρό πόση εντύπωση μου έκανε κάποιος από το Γιοχάνεσμπουργκ! Ήρθε στο Καλύβι το φθινόπωρο. «Γέροντα, η μάνα μου αδιαθέτησε, μου λέει, και ήρθα να την δω». Τρεις μήνες δεν πέρασαν, τα Χριστούγεννα ξαναήρθε. «Πώς πάλι εδώ;», τον ρωτάω. «Έμαθα, μου λέει, πως πάλι αδιαθέτησε η μάνα μου και ήρθα να φιλήσω το χέρι της, γιατί είναι ηλικιωμένη και μπορεί να πεθάνει. Για μένα η μεγαλύτερη περιουσία είναι η ευχή της μάνας μου». Εξήντα χρονών άνθρωπος ξεκίνησε από το Γιοχάνεσμπουργκ και ήρθε στην Ελλάδα, για να φιλήσει το χέρι της μάνας του! Και τώρα τέτοια ευλογία έχει, που σκέφτεται να κάνει ένα γηροκομείο μεγάλο για τους κληρικούς και να το χαρίσει στην Εκκλησία. Δηλαδή τις ευλογίες δεν έχει που να τις βάλει κατά κάποιον τρόπο… (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης) Κάθε φορά που λέτε σε κάποιον: «χρόνια πολλά!» για την ονομαστική του εορτή, να λέτε: «χρόνια πολλά και ευάρεστα στον Θεό!». (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης) Όταν πονέσεις έναν άνθρωπο που έχει ταπείνωση, και με την καρδιά του, σου ζητά να ευχηθείς λ.χ. για ένα πάθος που τον ταλαιπωρεί και του πεις, «μην φοβάσαι, θα γίνεις καλύτερος», του δίνεις τέτοια ευχή, που είναι Θεϊκή ευχή. Έχει πολλή αγάπη, πόνο και γι’ αυτό πιάνει. Είναι αρεστό στον Θεό και εκπληρώνει ο Θεός την ευχή. Δηλαδή και μόνον ο πόνος που νιώθει κανείς για κάποιον, είναι σαν ευχή. (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης) Η μεγαλύτερη περιουσία για τον κόσμο είναι η ευχή των γονέων. Όπως και στην μοναχική ζωή, η μεγαλύτερη ευλογία είναι να πάρεις την ευχή του Γέροντά σου. (Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης) Όταν εύχεται κανείς για τον πλησίον του, μια καλή δύναμη βγαίνει απ’ αυτόν και πηγαίνει στον αδελφό και τον θεραπεύει και τον δυναμώνει και τον ζωογονεί. Ο άνθρωπος έχει τέτοιες δυνάμεις, ώστε να μπορεί να μεταδώσει το καλό ή το κακό στο περιβάλλον του. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης) Όταν έχουμε για τον άλλο, αγαθή διάθεση και προσευχόμαστε, θεραπεύουμε τον αδελφό και τον βοηθάμε να πάει προς τον Θεό. Ο θρούς της ψυχής μας φθάνει μυστηριωδώς και επηρεάζει τον άλλον, έστω και αν δεν εκφράσομε ούτε μια λέξη. Και χωρίς να μιλήσουμε, μπορεί να μεταδώσομε το καλό ή το κακό, όση κι αν είναι η απόσταση που μας χωρίζει απ’ τον πλησίον. Αυτό που δεν εκφράζεται, έχει συνήθως περισσότερη δύναμη από τα λόγια. (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης)