Ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ κάθε πταίστη ἀποτελεῖ μέρος τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ.
Ἢ θεραπεία ὅμως ἀπαιτεῖ, νὰ ἀφήσει ὁ ἄνθρωπος τὴν μέχρι τώρα φυλάκιση τοῦ «ἐγώ» του σὲ μία παθολογικὴ ἐσωτερικότητα: νὰ βγῆ ἀπὸ τὸν ἑαυτό του’ γιὰ νὰ βρῆ τὸν πραγματικὸ ἑαυτό του.
Αὐτὸ γίνεται μὲ τὶς καλὲς ἀνθρώπινες σχέσεις· καὶ πρῶτα μὲ τὶς καλὲς σχέσεις μὲ τὸν Θεόν. Γιατί Αὐτός, ὁ Θεός, θὰ «γεμίσει» τὸν ἐσωτερικό μας κόσμο. Μὲ τὴν ἄφεση. Μὲ τὴν συγχώρησή Του.
Μόνο τότε ἀρχίζει νὰ γνωρίζει ὁ ἄνθρωπος καλὰ τὸν ἑαυτό του. Μόνο τότε ξανὰ-ἀποκτᾶ τὴν ἐσωτερική του ἑνότητα· ποὺ, ἀπὸ λάθος ἐκτίμηση, εἶχε σπάσει καὶ στὶς τρεῖς διαστάσεις της: καὶ στὴν σχέση μὲ τὸν Θεὸ καὶ στὴν σχέση μὲ τὸν πλησίον καὶ στὴν σχέση μὲ τὸν ἑαυτό μας.
Τώρα ὁ ἄνθρωπος μαθαίνει νὰ γνωρίζει τὸν ἑαυτό του. Πῶς κατάντησε (ἀπὸ τὴν ἁμαρτία) ἀγνώριστος!
Ἢ προσπάθεια, ἡ πορεία τοῦ ἀνθρώπου γιὰ ἀναγνώριση τοῦ ἑαυτοῦ του, εἶναι γιὰ τὸν ἄνθρωπο ἡ πιὸ μεγάλη ἀνακάλυψη. Τότε ὁ ἄνθρωπος σπάζει τὴν φυλάκισή του στὸν ἑαυτό του, τὴν μοναξιά του· καὶ λυτρωμένος εἰσέρχεται στὸν κόσμο τῆς ἀγάπης.
Τώρα ὅμως ὁ ἄνθρωπος κινδυνεύει νὰ τὸ ρίξει στὶς ὑπεκφυγὲς καὶ στὶς ἀοριστολογίες· στὸ «οὐδεὶς ἀναμάρτητος»! Γιατί διστάζει νὰ ταπεινωθῆ! Τὰ στεῖρα καὶ ἄκαρπα λόγια δὲν εἶναι μετάνοια.
Δὲν πρέπει νὰ προσπαθοῦμε μὲ «ἀποσμητικὰ» νὰ σκεπάσωμε τὴ δυσοσμία μας. Δὲν πρέπει, δὲν «κάνει», μία ἄκαιρη σεμνοτυφία νὰ μᾶς σταματάει, νὰ μὴ μᾶς ἀφήνει νὰ μιλήσωμε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας ἐλεύθερα καὶ ἀνοιχτά.
Ἡ μετάνοια δὲν καρποφορεῖ, ἂν δὲν προηγηθῆ εἰλικρινὴς αὐτοεξέταση. Καὶ αὐτὴ δὲν γίνεται σωστά, ὅταν ὁ ἔνοχος κουβεντιάζει μόνος του μὲ τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ ὅταν κουβεντιάζει μὲ τὸν πνευματικό, στὴν ἐξομολόγηση.
Ὅταν ἡ ὁμολογία ἀρχίσει, ὅλα πηγαίνουν καλὰ ἡ συνέχεια διευκολύνεται.
Οἱ τύψεις μόνες τους, δὲν δηλοῦν καὶ δὲν ἀποτελοῦν μετάνοια.
Αἰμιλιανός Τιμιάδης (Μητροπολίτης Σηλυβρίας)
