Ο Θεός είναι ζηλωτής και επιθυμεί ολόκληρη την καρδιά του ανθρώπου. Ο Θεός επιθυμεί να επισκεφθεί τη βαθειά καρδιά του ανθρώπου με τη ζωηφόρο, νοερή και θεία αίσθηση της παρουσίας Του. Όταν ο άνθρωπος αποκτήσει συναίσθηση του θησαυρού αυτού στην καρδιά του, τον επισκιάζει ο φόβος του Θεού… Όπως κατά την ημέρα της Πεντηκοστής έπνευσε πρώτα η βίαιη πνοή και ύστερα ξεχύθηκε το Άγιο Πνεύμα «επί πάσαν σάρκα», έτσι και τώρα ο πνευματικός συσσεισμός κάνει να αναφανεί η καινή καρδιά• όχι η λίθινη, αλλά η ευαίσθητη που είναι ικανή να προσλάβει το χάρισμα της Πεντηκοστής. Η καρδιά αυτή είναι τόσο πολύτιμη ενώπιον του Κυρίου, ώστε κάθε κραυγή ή επίκληση της συγκεντρώνει όλη την προσοχή Του και ελκύει τη χάρη Του…Κρίνοντας αυστηρά τον εαυτό του ο άνθρωπος συντρίβεται και συνάγει όλο τον νου στην καρδιά. Τότε μπορεί να βοά «εν όλη καρδία» προς τον Θεό και να δέχεται από Αυτόν τη δικαίωση. Ο Κύριος επετέλεσε μία παγκόσμια νίκη κατά του εχθρού και κατά του θανάτου – αυτούς τους δύο εχθρούς της ανθρωπότητας. Επετέλεσε αυτήν την νίκη με έναν παράδοξο τρόπο: οι επιθέσεις (προσβολές) και η οργή του εχθρού, όπως λέει ο Προφήτης Ησαΐας, συνέτριψαν τον Κύριο. Εάν ήταν δυνατόν, ο εχθρός θα συνέτριβε ακόμη και τα οστά του. Για χάρη μας ο Κύριος έγινε όλος μιά πληγή, από την κορυφή ως τα άκρα των ποδών Του, έτσι που να μην υπάρχει τόπος για να μπει επίδεσμος πάνω Του, λέει ο Ησαΐας ( Βλ. Ησαΐα 1, 6). Διέκρινε ο Προφήτης με έναν τόσο ρεαλιστικό τρόπο το τραγικό γεγονός της θυσίας του Θεού για την σωτηρία μας. Όλη η σκαιότητα του κακού που είχε συσσωρευθεί από την αρχή της πτώσεως του εωσφόρου μέχρι την πτώση του ανθρώπου, έπεσε πάνω στον Κύριο. Και ο Κύριος έσκυψε κάτω από αυτό το κύμα χωρίς να αντισταθεί. Τα αποδέχτηκε όλα γιά χάρη μας, επειδή «Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν» (Ιω. γ’ 16). Αναδύθηκε πίσω από αυτό το κύμα, εγηγερμένος εκ νεκρών, και βασιλεύει εις τους αιώνας. Έτσι και εμείς, όταν ένας πειρασμός ξεσηκώνεται εναντίον μας, είτε από έναν αδελφό, είτε από μία ασθένεια ή από κάτι άλλο, και εμείς ταπεινώνουμε τους εαυτούς μας στερεώνοντας το βλέμμα μας σε Εκείνον που πορεύθηκε αυτήν την οδό πριν από εμάς και μπορεί να μας ελεήσει, και πηγαίνουμε κάτω από το κύμα, τότε θα αναδυθούμε αβλαβείς από την άλλη πλευρά του κύματος, δηλαδή θα γίνουμε μέτοχοι της νίκης του Κυρίου. Αληθινά μεγάλος, λοιπόν, δεν είναι εκείνος που δείχνει την δύναμή του, βάζει τον «αντίπαλό» του στη θέση του και αφήνει τον εγωϊσμό του να κυριαρχεί. Αυτό δεν είναι νίκη γιατί το κακό γίνεται διπλό, τριπλό και πολλαπλασιάζεται. Η αληθινή νίκη είναι να μπορούμε να σκύψουμε κάτω και να αναδυθούμε από πίσω, μέτοχοι της νίκης του Χριστού. Η ταπείνωση είναι η νίκη. Ερώτηση: Πάτερ, σε περίπτωση ασθένειας πώς πηγαίνει κάποιος κάτω από το κύμα; Απάντηση: Με το να λέμε στον Κύριο: «Κύριε, γνωρίζω πώς είσαι αγαθός και η πηγή κάθε αγαθού και αν Εσύ επέτρεψες να με βρει αυτή η ασθένεια, αυτό σημαίνει πώς είναι για το καλό μου. Αλλά όμως, επειδή είμαι τυφλός, βοήθησέ με να δω πώς θα βρω αυτό που είναι καλό για εμένα βοήθησέ με να μάθω ταπείνωση, ώστε να αποκτήσω την χάρη Σου, και η δική Σου χάρη θα σκεπάσει την ασθένειά μου και ακόμη θα αναπληρώσει τα υστερήματά μου». Πολλές φορές, εάν ταπεινωθούμε, μπορεί να μην γίνουμε καλά, αλλά όμως η παρηγοριά που θα λάβουμε θα μας ανεβάσει πάνω από την ασθένειά μας, και αυτή είναι η αληθινή νίκη. Ο μέγας προφήτης Ησαΐας επισημαίνει ότι ο πόνος προηγείται της ελεύσεως του Πνεύματος της σωτηρίας· ότι το Πνεύμα συλλαμβάνεται πρώτα μέσα στο φόβο και στην οδύνη της καρδιάς (Ησ. 13,8). Η αλήθεια είναι ότι μας χρειάζεται συντριβή, μας χρειάζεται φόβος, έχουμε ανάγκη από πόνο. Όλα αυτά μας προετοιμάζουν για τη νέα ζωή, ωσότου μια έκρηξη, μια βαθειά τομή διανοίξει την καρδιά. Τότε πραγματοποιείται νέα γέννηση, και ο άνθρωπος, που μεταρσιώνεται πνευματικά, παραδίδεται στα χέρια του ζώντος Θεού. Όπως ισχυριζόταν ο Γέροντας Σωφρόνιος, αν εγκαρτερήσουμε στον πόνο και τη συντριβή, η καρδιά μας θα μεταμορφωθεί κάποια ημέρα σε φωτεινό κέντρο πνευματικής ευαισθησίας. Μόνον όταν ενεργούμε κατ’ αυτόν τον τρόπο ανοίγουμε χώρο για την Χάρη του Θεού να εργαστεί μέσα μας. Αρχιμανδρίτου π. Ζαχαρία Ζαχάρου

Οἱ «Ἄρχοντες» ἐνεργοῦν ἀπερίσκεπτα.
Ημέρες πονηρές, ημέρες αποστασίας, ημέρες βασιλείας της αμαρτίας, υπήρχαν ανέκαθεν αν και σήμερα πληθύνθηκαν, αφού ζούμε σε ημέρες όπου βασιλεύει το κακό, η διαστροφή, η αμαρτία, και αυτό λόγω άγνοιας της καλοσύνης και απορρίψεως της ηθικής και της αρετής. Ψάχνουμε για αρχηγούς, μπροστάρηδες, καπεταναίους, αλλά δεν βλέπουμε Άνδρες με «ελεύθερο χριστιανικό πνεύμα» και καταλήγουμε σε Δεββώρες, για να θυμηθούμε την «Αγία Γραφή, όπου στο βιβλίο των Κριτών γράφει: «Διά το μη είναι άνδρα εβασίλευσε Δεββώρα» (Κριτ. 4΄ 9). Προσόν της σύγχρονης κοινωνίας είναι η αμαρτία. Αυτή κυριαρχεί και επιβάλλεται. Προβάλλεται από τα μέσα μαζικής ενημερώσεως και εξελίσσονται πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισμικά, όσοι νοιώθουν υπερήφανοι για αυτήν. Η κατάπτωση λογίζεται ελευθερία. Διαστρέφεται η έννοια του καλού, του ηθικού, του ωραίου και προβάλλεται το κακό, το ανήθικο, το άσχημο. Η κοινωνία μας παραβλέπει τον έμφυτο ηθικό νόμο και μεταβάλλει την αίσθηση του ωραίου ανάλογα με τους ιδιοτελείς σκοπούς της. Που, λοιπόν, πορευόμαστε; Τα μάτια μας, ψυχικά και σωματικά, έπαψαν να βλέπουν καθαρά, αφού ο καταρράκτης της αμαρτίας εμποδίζει την καθαρή όραση. Έτσι, όλοι μας βαδίζουμε προς το χάος, αφού, «τυφλός τυφλόν εάν οδηγεί αμφότεροι εις βόθυνον πεσούνται» (Ματθ. ιε΄ 14). Που είναι η απόλυτη προσοχή μας και η αδιάλειπτη προσευχή μας τώρα, όπου τα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, ηθικά και εθνικά προβλήματα είναι αυξημένα με άγνωστη την επιταχυνόμενη επιδείνωσή τους; Που είναι οι αρετές αυτές που αποτελούν τις πνευματικές αντιστάσεις του λαού στις ενέργειες των κρατούντων; Τις βλέπουμε ισχνές, αν όχι ανύπαρκτες, με αποτέλεσμα οι «Άρχοντες» να ενεργούν πολλές φορές απερίσκεπτα και να αλλοιώνουν τον πολιτισμό μας, την ελληνορθόδοξη ταυτότητά μας υπονομεύοντας ταυτόχρονα θεσμούς καταξιωμένους μέσα στην ιστορία, όπως ο γάμος και η οικογένεια. Αλλοιώνοντας, όμως, τις πατροπαράδοτες παραδόσεις δημιουργούν προβλήματα στο ίδιο το Γένος μας με προεκτάσεις για δυσοίωνο μέλλον. Σε αυτές τις πονηρές ημέρες, όπου το ήθος θεωρείται παρωχημένο, η πίστη περιγελάται, η σωφροσύνη χλευάζεται και η πονηράδα λογίζεται εξυπνάδα, έρχεται ο Απόστολος Παύλος να μας πει: «Βλέπετε πως ακριβώς περιπατείτε, μη ως άσοφοι, αλλ’ ως σοφοί, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν» (Εφεσ. ε΄ 15). Δεν έφθασε, όμως, στις ημέρες μας μόνο η αποστασία μας. Είναι και η διαστροφή! Το άσπρο το λέμε μαύρο, το κακό καλό, το άσχημο όμορφο. Την δουλεία στην αμαρτία ονομάζουμε ελευθερία και την εμμονή στην εφάμαρτη ζωή προσόν επιτυχίας και ανελίξεως στην κοινωνική και πολιτική σκακιέρα. Η κακία προβάλλεται ως αρετή και η αρετή ως αμαρτία. Δεν υπάρχει λόγος μετανοίας. Γιατί να μετανιώσει κανείς, αφού δεν υπάρχει επίγνωση αμαρτίας; Και αυτή είναι η εσχάτη πλάνη. Βλασφημούμε, δηλαδή, με την ζωή μας το Πανάγιο Πνεύμα και αρνούμαστε κάθε θεϊκή βοήθεια αυτονομούμενοι και νομίζοντας ότι ελεύθεροι όντες εξουσιάζουμε τα πάντα και ιδίως τον εαυτό μας. Ο Θεός μας είναι περιττός. Και χωρίς Αυτόν φθάσαμε στην νομιμοποίηση της αμαρτίας. Φθάσαμε στην παγκοσμιοποίηση και απολαμβάνουμε τους καρπούς της, την κρίση, το έγκλημα, την ανεργία, την φτώχεια και την διαστροφή, την οποία ονομάζουμε κανονικότητα. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι μας έχει υπνωτίσει ο πονηρός και δεν υπάρχει, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, αντίδραση. Και αν τολμήσει κάποιος να αντιδράσει περιθωριοποιείται, γίνεται καταγέλαστος και υποκείμενο κοροϊδίας. Ζούμε σε μια κοσμογονική εποχή, όπου κυριαρχεί το παγκόσμιο πνεύμα της αποστασίας, του πλεονασμού της αμαρτίας, του ψεύδους, της καταπτώσεως των ηθικών αξιών, της τροφοδοσίας μας με τα ξυλοκέρατα που μας προσφέρουν για φαγητό τα μέσα ενημερώσεως, οι τηλεοράσεις, τα περιοδικά, το διαδίκτυο. Ζούμε την αποχαλίνωση των πάντων στην εποχή της «πληθύνσεως της γνώσεως» (Δαν. ιβ΄ 1,2,4). Η γνώση των ανθρώπων αυξάνεται συνεχώς, η επιστήμη προοδεύει. Αλλά τι με αυτό; Έγραφε κάποιες δεκαετίες πριν, τότε που η αποστασία δεν είχε ολοκληρωθεί, όπως σήμερα, ο αγωνιστής Μητροπολίτης Φλωρίνης, π. Αυγουστίνος Καντιώτης, ότι «ο κόσμος σήμερα καυχάται για τα επιτεύγματά του. Επληθύνθη η γνώσις και η επιστήμη. Και όμως ο κόσμος σήμερα είναι δυστυχέστερος. Μια προφητεία λέει, ότι θ’ αραιώσει ο κόσμος τόσο, που θα περπατάς 100 χιλιόμετρα και άνθρωπο δεν θα βλέπεις». Η αποστασία μας σήμερα βρίσκεται στο αποκορύφωμά της. Μαζί με αυτήν βλέπουμε και σημεία στον ουρανό. Σημεία εσχατολογικά, ακαταστασίες, σεισμούς, πολέμους, καταστροφές, εγκλήματα, που δείχνουν ότι «έρχεται η οργή του Θεού επί τους υιούς της απειθείας» (Κολ. γ΄ 6). Τα βλέπουμε, όμως, και με τα μάτια της ψυχής μας η τα παραβλέπουμε; Συνειδητοποιούμε τους τρόπους καταργήσεως της θρησκείας μας με τα μέτρα αποχριστιανοποιήσεως, απαρθοδοξοποιήσεως, αφελληνισμού; Βλέπουμε τον πολιτικό γάμο, την πολιτική κηδεία, τα αβάπτιστα παιδιά με ονοματοδοσία στα ληξιαρχεία, την καύση των νεκρών μας; Βλέπουμε την κατάργηση του Σταυρού από την σημαία μας, την αποκαθήλωση των εικόνων μας από τα σχολεία και τα δημόσια καταστήματα; Βλέπουμε την μείωση των γεννήσεων, την αύξηση των διαζυγίων, την ελευθερία στις εκτρώσεις, τον κιναιδισμό που ονομάζουν «προσωπική ιδιαιτερότητα» και, αλλοίμονο, αν τολμήσει κάποιος να θίξει τους δυστυχείς αυτούς συνανθρώπους μας; Βλέπουμε την λατρεία του διαβόλου η την προβολή της πανθρησκείας και της οικουμενικότητος; Οι κράχτες της ελευθερίας και της δημοκρατίας, δυστυχώς, είναι άνθρωποι δούλοι των παθών τους χωρίς πνευματική ωριμότητα. Αύξηση της πνευματικής ωριμότητας του ανθρώπου σημαίνει σπάσιμο των δεσμών της δουλείας και άνοιγμα των πτερύγων της καρδιάς τους για πέταγμα στον ουρανό της ελευθερίας. Ας θυμηθούμε και την ηρωΐδα μας Μαντώ Μαυρογένους, η οποία πάνω από τον σαρκικό έρωτα έβαζε τον έρωτα προς την σκλαβωμένη τότε πατρίδα. Δεν έβλεπε στους νέους, που την περιτριγύριζαν, την φλόγα του πατριωτισμού να φλέγει να σωθικά τους και να οπλίζει να χέρια τους, για να αντιταχθούν στις παρατάξεις του εχθρού και αυτό την λυπούσε αφάνταστα. «Δεν θα νυμφευθώ, έλεγε, μόνο άνδρα ελεύθερο»! Όταν έχουμε ελεύθερο φρόνημα, δηλαδή, φρόνημα Χριστού, και το προβάλλουμε στην κοινωνία μας, τότε δεν θα αναζητούμε «Δεββώρες», για να βασιλεύουν. Και πιστεύω ότι υπάρχουν ακόμη «Άνδρες» με Άλφα κεφαλαίο, όπως τους θέλει ο Χριστός μας και όπως τους ήθελε η μεγάλη μας Μαντώ. Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας
Ο Θεός είναι ζηλωτής και επιθυμεί ολόκληρη την καρδιά του ανθρώπου. Ο Θεός επιθυμεί να επισκεφθεί τη βαθειά καρδιά του ανθρώπου με τη ζωηφόρο, νοερή και θεία αίσθηση της παρουσίας Του. Όταν ο άνθρωπος αποκτήσει συναίσθηση του θησαυρού αυτού στην καρδιά του, τον επισκιάζει ο φόβος του Θεού…
Όπως κατά την ημέρα της Πεντηκοστής έπνευσε πρώτα η βίαιη πνοή και ύστερα ξεχύθηκε το Άγιο Πνεύμα «επί πάσαν σάρκα», έτσι και τώρα ο πνευματικός συσσεισμός κάνει να αναφανεί η καινή καρδιά• όχι η λίθινη, αλλά η ευαίσθητη που είναι ικανή να προσλάβει το χάρισμα της Πεντηκοστής. Η καρδιά αυτή είναι τόσο πολύτιμη ενώπιον του Κυρίου, ώστε κάθε κραυγή ή επίκληση της συγκεντρώνει όλη την προσοχή Του και ελκύει τη χάρη Του…Κρίνοντας αυστηρά τον εαυτό του ο άνθρωπος συντρίβεται και συνάγει όλο τον νου στην καρδιά. Τότε μπορεί να βοά «εν όλη καρδία» προς τον Θεό και να δέχεται από Αυτόν τη δικαίωση.
Ο Κύριος επετέλεσε μία παγκόσμια νίκη κατά του εχθρού και κατά του θανάτου – αυτούς τους δύο εχθρούς της ανθρωπότητας. Επετέλεσε αυτήν την νίκη με έναν παράδοξο τρόπο: οι επιθέσεις (προσβολές) και η οργή του εχθρού, όπως λέει ο Προφήτης Ησαΐας, συνέτριψαν τον Κύριο. Εάν ήταν δυνατόν, ο εχθρός θα συνέτριβε ακόμη και τα οστά του. Για χάρη μας ο Κύριος έγινε όλος μιά πληγή, από την κορυφή ως τα άκρα των ποδών Του, έτσι που να μην υπάρχει τόπος για να μπει επίδεσμος πάνω Του, λέει ο Ησαΐας ( Βλ. Ησαΐα 1, 6). Διέκρινε ο Προφήτης με έναν τόσο ρεαλιστικό τρόπο το τραγικό γεγονός της θυσίας του Θεού για την σωτηρία μας. Όλη η σκαιότητα του κακού που είχε συσσωρευθεί από την αρχή της πτώσεως του εωσφόρου μέχρι την πτώση του ανθρώπου, έπεσε πάνω στον Κύριο. Και ο Κύριος έσκυψε κάτω από αυτό το κύμα χωρίς να αντισταθεί. Τα αποδέχτηκε όλα γιά χάρη μας, επειδή «Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν» (Ιω. γ’ 16). Αναδύθηκε πίσω από αυτό το κύμα, εγηγερμένος εκ νεκρών, και βασιλεύει εις τους αιώνας. Έτσι και εμείς, όταν ένας πειρασμός ξεσηκώνεται εναντίον μας, είτε από έναν αδελφό, είτε από μία ασθένεια ή από κάτι άλλο, και εμείς ταπεινώνουμε τους εαυτούς μας στερεώνοντας το βλέμμα μας σε Εκείνον που πορεύθηκε αυτήν την οδό πριν από εμάς και μπορεί να μας ελεήσει, και πηγαίνουμε κάτω από το κύμα, τότε θα αναδυθούμε αβλαβείς από την άλλη πλευρά του κύματος, δηλαδή θα γίνουμε μέτοχοι της νίκης του Κυρίου.
Αληθινά μεγάλος, λοιπόν, δεν είναι εκείνος που δείχνει την δύναμή του, βάζει τον «αντίπαλό» του στη θέση του και αφήνει τον εγωϊσμό του να κυριαρχεί. Αυτό δεν είναι νίκη γιατί το κακό γίνεται διπλό, τριπλό και πολλαπλασιάζεται. Η αληθινή νίκη είναι να μπορούμε να σκύψουμε κάτω και να αναδυθούμε από πίσω, μέτοχοι της νίκης του Χριστού. Η ταπείνωση είναι η νίκη.
Ερώτηση: Πάτερ, σε περίπτωση ασθένειας πώς πηγαίνει κάποιος κάτω από το κύμα;
Απάντηση: Με το να λέμε στον Κύριο: «Κύριε, γνωρίζω πώς είσαι αγαθός και η πηγή κάθε αγαθού και αν Εσύ επέτρεψες να με βρει αυτή η ασθένεια, αυτό σημαίνει πώς είναι για το καλό μου. Αλλά όμως, επειδή είμαι τυφλός, βοήθησέ με να δω πώς θα βρω αυτό που είναι καλό για εμένα βοήθησέ με να μάθω ταπείνωση, ώστε να αποκτήσω την χάρη Σου, και η δική Σου χάρη θα σκεπάσει την ασθένειά μου και ακόμη θα αναπληρώσει τα υστερήματά μου».
Πολλές φορές, εάν ταπεινωθούμε, μπορεί να μην γίνουμε καλά, αλλά όμως η παρηγοριά που θα λάβουμε θα μας ανεβάσει πάνω από την ασθένειά μας, και αυτή είναι η αληθινή νίκη.
Ο μέγας προφήτης Ησαΐας επισημαίνει ότι ο πόνος προηγείται της ελεύσεως του Πνεύματος της σωτηρίας· ότι το Πνεύμα συλλαμβάνεται πρώτα μέσα στο φόβο και στην οδύνη της καρδιάς (Ησ. 13,8). Η αλήθεια είναι ότι μας χρειάζεται συντριβή, μας χρειάζεται φόβος, έχουμε ανάγκη από πόνο. Όλα αυτά μας προετοιμάζουν για τη νέα ζωή, ωσότου μια έκρηξη, μια βαθειά τομή διανοίξει την καρδιά. Τότε πραγματοποιείται νέα γέννηση, και ο άνθρωπος, που μεταρσιώνεται πνευματικά, παραδίδεται στα χέρια του ζώντος Θεού. Όπως ισχυριζόταν ο Γέροντας Σωφρόνιος, αν εγκαρτερήσουμε στον πόνο και τη συντριβή, η καρδιά μας θα μεταμορφωθεί κάποια ημέρα σε φωτεινό κέντρο πνευματικής ευαισθησίας.
Μόνον όταν ενεργούμε κατ’ αυτόν τον τρόπο ανοίγουμε χώρο για την Χάρη του Θεού να εργαστεί μέσα μας.
Αρχιμανδρίτου π. Ζαχαρία Ζαχάρου

