…«ἄνθρωποι δίκαιοι ἀναφέρονται εἰς τὴν Καινὴν Διαθήκην, οἵτινες δὲν εἶχον ἀνάγκην τῆς σταυρικῆς θυσίας, διὰ νὰ γίνουν δίκαιοι». Δηλαδὴ ἤσαν δίκαιοι, ἀλλὰ εἶχον ἀνάγκην δικαιώσεως, διότι ἀδίκως ἐκρατοῦντο ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ θανάτου. Ἑπομένως ἡ δικαίωσις αὐτῶν τῶν δικαίων ἦτο ἡ ζωοποίησις αὐτῶν καὶ ἡ ζωοποιὸς αὔτη δύναμις καὶ ἐνέργεια ἐξεπήγασεν ἐκ τῆς σταυρικῆς θυσίας. …ζωοποίησις καὶ δικαίωσις εἶναι ταυτόν. …Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ὑπῆρχον πρὸ τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ δίκαιοι, ἐν τούτοις ἐκρατοῦντο οὗτοι ἀδίκως ὑπὸ τὸ κράτος...τοῦ θανάτου. Ἂν καὶ «ἐλογίσθη τῷ Ἀβραὰμ ἡ πίστις εἰς δικαιοσύνην» (Ρωμ. δ΄ 9), ἐν τούτοις ὁ δίκαιος Ἀβραὰμ δὲν ἐσώθη τότε ποὺ ἐπίστευσε. Ἡ τῷ Ἀβραὰμ δοθεῖσα ἐπαγγελία περὶ σωτηρίας ἐπληρώθη ἐν Χριστῷ. Τῷ Ἀβραὰμ ἐδόθη ἡ ἐπαγγελία περὶ σωτηρίας, ὄχι αὐτὴ αὔτη ἡ σωτηρία. Τῷ Μωυσεῖ ἐδόθη νόμος, οὐχὶ ὅμως σωτηρία. Διὰ τοῦτο ἀκριβῶς ἐπιμένει ὁ Παῦλος εἰς τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ νόμος δὲν σώζει. Μόνον ὁ Χριστὸς σώζει. …Οὕτως ἡ δικαίωσις τῶν ἀδίκως ὑπὸ τὸν θάνατον κρατουμένων εἶναι ἀκριβῶς αὐτὴ αὔτη ἡ ζωοποίησις αὐτών. Λοιπόν, «διὰ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἀναστάσεώς Του ὁ Χριστὸς ἐζωοποίησε τὰς ψυχᾶς τῶν νεκρῶν καὶ ζωοποιεῖ ἐν τοῖς μυστηρίοις τὰς ψυχᾶς τῶν πιστῶν». …Τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ αἰχμαλωσία τῶν ἀνθρώπων χαρακτηρίζεται ὡς μία ὑπὸ τοῦ διαβόλου βιαία διαρπαγὴ ἀνθρώπων μὴ ἀνηκόντων εἰς αὐτὸν (ἀφοῦ μόνον οἱ ἄδικοι ἀνήκουν εἰς αὐτόν), ἀλλὰ καὶ ἀξιοπρόσεκτον εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ στροφὴ τοῦ Θεοῦ κατὰ τοῦ διαβόλου ἐγένετο, «ἴνα μὴ παραβαθῇ ἡ δικαιοσύνη καὶ ἴνα μὴ καταστραφῇ ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ». Λοιπὸν ἡ θεία δικαιοσύνη δὲν ἀπαιτεῖ ἱκανοποίησιν, ὡσὰν νὰ εἶχε προσβληθῆ ἡ Θεία οὐσία, ἀλλὰ τοὐναντίον ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ φανεροῦται ἐν Χριστῷ διὰ τῆς καταστροφῆς τοῦ διαβόλου καὶ τῆς καταλύσεως τῆς ἀδικίας καὶ διὰ τῆς ζωοποιήσεως τῶν ἀδίκως ὑπὸ τὸν θάνατον κρατουμένων. …ὁ ψιλὸς ἄνθρωπος, θνητὸς καὶ ἁμαρτωλὸς ὢν, δὲν ἠδύνατο νὰ λυτρώσῃ καὶ προσφέρῃ ἑαυτὸν τῷ Θεῷ. Ἑπομένως ὁ Θεὸς ὁ ἴδιος ἔδωσε τὸν μονογενῆ Υἱὸν αὐτοῦ ὡς μέσον ἀπολυτρώσεως, καταλλαγῆς, ἱλασμοῦ καὶ ἐξιλασμοῦ καὶ τὸ μέσον αὐτὸ εἶναι θυσία εὐάρεστος τῷ Θεῷ ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. Ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος ἡμάρτησε πρὸς τὸν Θεόν, ἡ θυσία προσεφέρθη ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸς Ὃν ἡμάρτησε, ἴνα ἀφεθοῦν αὐτοῦ αἱ ἁμαρτίαι. Ἡ θυσία αὔτη, ὅμως, δὲν προσεφέρθη διὰ τὰς ἀναγκας τοῦ Θεοῦ, ὡσὰν νὰ ἦτο οὗτος ὁ ἁμαρτωλὸς (ἄπαγε), ἀλλ΄ ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἠμῶν. Ὁ Θεὸς δὲν ἔχει καμμίαν ἀνάγκην. Ἠμεῖς ἔχομεν ἀνάγκην. Ὁ ἐν τῷ θανάτῳ καὶ τῇ ἁμαρτίᾳ διατελῶν ἄνθρωπος δὲν ἠδύνατο νὰ ποιήσῃ οὐδὲν διὰ τὴν σωτηρίαν του ἐκ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἁμαρτίας. Ἑπομένως ὁ εὔσπλαχνος Θεὸς ἐν Χριστῷ ἀνέλαβεν ὁ ἴδιος τὰς ἁμαρτίας ἠμῶν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ καὶ ἐξηφάνισεν αὐτᾶς διὰ τῆς καταπατήσεως τῆς ἐν τῷ θανάτῳ βασιλευούσης ἀρχῆς τῆς ἁμαρτίας. Ὁ Χριστὸς ἐσταυρώθη, ἴνα «ἀνέλῃ μὲν τὴν φθοράν, ἀποστήσῃ δὲ σὺν αὐτῇ καὶ τὴν καθ΄ ἠμῶν τυραννήσασαν ἁμαρτίαν». Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο «ἐγχειρίδιον» - Ἀλληλογραφία, πατρός Ἰωάννου Σ. Ῥωμανίδου & καθηγητή Παναγιώτου Ν. Τρεμπέλα, ἐκδόσεις «Ἁρμός».
Και οι Άγιοι κάνουν λάθη.
Το θέμα της αμαρτίας και των λαθών είναι κεντρικό στη χριστιανική διδασκαλία και στην ορθόδοξη πνευματική ζωή. Οι μεγάλοι Άγιοι της Εκκλησίας και οι σοφοί Γέροντες έχουν πολλές φορές αναφερθεί στο γεγονός ότι ακόμη και οι πιο ευσεβείς και άγιοι άνθρωποι δεν είναι αλάνθαστοι. Η ανθρώπινη φύση, λόγω της Πτώσης, είναι ατελής και υπόκειται σε σφάλματα και αμαρτίες. Ωστόσο, αυτό που ξεχωρίζει τους Αγίους και τους πνευματικούς ανθρώπους δεν είναι η απουσία λαθών, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν τα λάθη τους, μετανοούν και επιδιώκουν την αρετή. Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, γνωστός για τις πνευματικές του νουθεσίες, έχει αναφερθεί στα λάθη και στην ανθρώπινη αδυναμία με ιδιαίτερη ταπείνωση και κατανόηση. Σύμφωνα με αυτόν, κανένας άνθρωπος δεν είναι αλάνθαστος, και αυτό που έχει σημασία δεν είναι το γεγονός ότι κάνουμε λάθη, αλλά το πώς τα αντιμετωπίζουμε. Ειδικά, τονίζει την αξία της μετάνοιας και της συνεχούς επιστροφής στον Θεό κάθε φορά που πέφτουμε. Ο Άγιος Ισαάκ μιλά για την ανάγκη του ανθρώπου να αναγνωρίζει τα λάθη του και να μην απογοητεύεται, αλλά να σηκώνεται και να συνεχίζει τον πνευματικό του αγώνα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ένας από τους μεγαλύτερους πατέρες της Εκκλησίας, έχει επίσης αναφερθεί στην αδυναμία του ανθρώπου να αποφύγει τα λάθη. Στα κηρύγματά του, πολλές φορές τόνιζε ότι ακόμη και οι Άγιοι έκαναν λάθη, αλλά αυτό δεν μειώνει την αγιότητά τους. Αντιθέτως, η αναγνώριση και η διόρθωση των λαθών τους είναι αυτή που τους εξύψωσε. Ο Χρυσόστομος διδάσκει ότι η ταπείνωση και η μετάνοια είναι οι θεμελιώδεις αρετές που οδηγούν τον άνθρωπο στην τελειότητα, παρά τα αναπόφευκτα λάθη. Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, σύγχρονος Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, είχε την ικανότητα να μιλά απλά και κατανοητά για τα πνευματικά θέματα. Συχνά αναφερόταν στα λάθη των ανθρώπων με αγάπη και κατανόηση. Σε πολλές από τις διδαχές του, εξηγούσε ότι η ανθρώπινη αδυναμία είναι φυσικό μέρος της ζωής και ότι κανείς δεν πρέπει να απογοητεύεται όταν κάνει λάθη. Σύμφωνα με τον Άγιο Παΐσιο, το σημαντικό είναι να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας, να τα μετανοούμε ειλικρινά και να προσπαθούμε να βελτιωθούμε με τη χάρη του Θεού. Η αγάπη του Θεού είναι απεριόριστη και πάντα μας δέχεται πίσω, όσο κι αν έχουμε απομακρυνθεί λόγω των λαθών μας. Ο Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας Ο Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας, ένας από τους πιο σεβαστούς σύγχρονους πνευματικούς πατέρες, επίσης δίδαξε για τη σημασία της μετάνοιας και της ταπεινότητας όταν κάνουμε λάθη. Ο ίδιος έλεγε ότι τα λάθη είναι μέρος της πνευματικής μας πορείας και ότι μέσα από αυτά μαθαίνουμε και προοδεύουμε. Ο Γέροντας Εφραίμ τόνιζε ότι ο Θεός δεν απαιτεί από εμάς να είμαστε αλάνθαστοι, αλλά να έχουμε ταπείνωση και να μετανοούμε για τα λάθη μας. Συμπέρασμα Οι Άγιοι της Εκκλησίας και οι σοφοί Γέροντες αναγνωρίζουν την ατελή φύση του ανθρώπου και το γεγονός ότι κανείς δεν είναι αλάνθαστος !
15 Οκτωβρίου 2024
