Ο Θεός παιδεύει τους τρυφηλούς.

Δοξάζω άπειρες φορές τον ύψιστο Θεό, ο οποίος ποτέ δεν παύει να παιδεύει αυτούς που απολαμβάνουν τα συμπόσια, αλλά από τη μια επιτρέπει να πλακωθούν οι υιοί του Ιώβ μέσα στο σπίτι τους, ενώ βρίσκονταν σε συμπόσιο και από την άλλη κατακρημνίζει το παλάτι με τη βοήθεια του Σαμψών, στο οποίο οι αλλόφυλοι έτρωγαν και ευφραίνονταν˙ και από την μία συνταράσσει το συμπόσιο του Βαλτάσαρ με εκείνο το φοβερό χέρι που έγραφε στον τοίχο και από την άλλη προξενεί μεγάλη λύπη στις καρδιές των συμποσιαστών του τετράρχη Ηρώδη, με την αποκοπή της κεφαλής του Προδρόμου˙ βλέπεις, αδελφέ, πόσο μισητό πράγμα είναι η τρυφή ενώπιον των οφθαλμών του Θεού;

Και με ποιες πληγές συνηθίζει να τιμωρεί τους εργάτες της; Γι’ αυτό και ο προφήτης Αμώς, ελεεινολογώντας τους τρυφηλούς έλεγε: «Αλλοίμονο σε σας που τρώτε μικρά και εκλεκτά ερίφια από τα ποίμνια και μικρά μοσχάρια γάλακτος από τις αγέλες των βοδιών˙ τα θεωρήσατε όλα αυτά μόνιμα και όχι πρόσκαιρα» (Αμώς 6, 4 – 5). Εκείνα τα οποία είπα μέχρι τώρα για τα πολυτελή φαγητά, τα ίδια λέω και για τα αρωματικά κρασιά, γιατί και αυτά πρέπει να τα απωθείς. Και έτσι αφ’ ενός μεν λέει ο θείος Αμώς: «Αλλοίμονο σε αυτούς που πίνουν τον αποσταγμένο οίνο» (Αμώς 6,6)˙ και αφ’ ετέρου ο Θεολόγος: «Να μην τιμήσουμε τα μυρωδάτα κρασιά» (Λόγ. εις τα Γενέθ).

Ας παρατηρείται όμως και η ποσότητα, δηλαδή μέχρι δύο ή τρία ποτήρια˙ και περισσότερο στους νέους. Κάποτε ρωτήθηκε ο αββάς Σισώης: «Πάτερ, είναι πολύ να πιει κάποιος τρία ποτήρια;» Και απάντησε: «Εάν δεν είναι σατανάς, δεν είναι πολύ». Αλλά και ο Λεωτυχίδης ο Σπαρτιάτης, όταν ρωτήθηκε για ποιο λόγο οι Σπαρτιάτες δεν έπιναν κρασί, απάντησε: «Για να μην αποφασίζουν άλλοι για μας». Και απάντησε σωστά, γιατί το κρασί συσκοτίζει το νου και δεν τον αφήνει να γνωρίσει την αλήθεια και την ορθή και συμφέρουσα συμβουλή. Όταν μάλιστα έχει πιει κάποιος πολύ, τότε σκοτίζεται τελείως ο νους, όπως το περιττό λάδι σβήνει τις λαμπάδες και τότε χρειάζεται άλλον νηφάλιο άνθρωπο για να αποφασίσει γι’ αυτόν.

Τι πρέπει να λέει κάποιος για να εμποδίζει την πολυφαγία˙ και περί κατακρίσεως. Πάντα λοιπόν και όταν τρως και όταν πίνεις να θυμάσαι εκείνον τον ψαλμό που λέει˙ «Ποιά ωφέλεια θα έχω αν χυθεί το αίμα μου ή αν υποπέσω στη διαφθορά;» (Ψαλμ. 29, 11) και συνεχώς να τον λες, όπως σε συμβουλεύει ο μέγας Βασίλειος, για να εμποδίζεις με αυτόν την πολυφαγία και την υπερβολική οινοποσία˙ και ερμηνεύοντας αυτό το ρητό ο θείος Πατέρας λέει: «Ποιά ανάγκη, λέγει, να έχει απόλαυση το σώμα μου και πλήθος αίματος, εφ’ όσον ύστερα από λίγο πρόκειται να παραδοθεί το σώμα στην κοινή διάλυση; «Αλλά υποπιάζω μου το σώμα, και δουλαγωγώ» (Α’ Κορ. 9, 27), μήπως, επειδή βρίσκομαι σε πλήρη υγεία και θα θερμαίνεται το αίμα μου, γίνει αφορμή η πολυσαρκία για να αμαρτήσω.

Μη περιποιείσαι την σάρκα σου με ύπνους και λουτρά και μαλακά στρώματα πάντοτε αναλογιζόμενος αυτό το ρητό˙ «Τίς ωφέλεια εν τω αίματί μου, εν τω καταβαίνειν με εις διαφθοράν;» Γιατί περιποιείσαι αυτό που ύστερα από λίγο θα καταστραφή; Γιατί παραπαχαίνεις τον εαυτό σου και τον γεμίζεις με σάρκες; Ή δεν γνωρίζεις ότι όσο κάνεις παχύτερη την σάρκα σου, τόσο βαρύτερη προετοιμάζεις την φυλακή για την ψυχή σου;». Σε αυτό το αισθητήριο αναφέρονται και όσα αμαρτήματα ενεργούνται με τη γλώσσα. Οι κατηγορίες, οι συκοφαντίες,1 οι λοιδορίες, οι ύβρεις, οι παράλογοι αφορισμοί, οι κατάρες, οι επιτιμήσεις, οι αισχρολογίες και όλα τα άλλα μέχρι τα ανώφελα λόγια. Από όλα αυτά πρέπει να φυλάγεσαι όσο μπορείς˙ γιατί γνωρίζεις ότι και για τον ανώφελο λόγο ο κάθε ένας θα λογοδοτήσει σύμφωνα με τη θεία φωνή (Ματθ. 12, 36). Και φρόντιζε ο λόγος σου να είναι πάντα αρτυμένος με το αλάτι της χάριτος, όπως παραγγέλλει ο Παύλος, (Κολασ’. 4, 6) ώστε αυτοί που ακούν τη χάρη των λόγων σου και αισθάνονται την ευωδία των ρημάτων σου, να λένε όσα έλεγε και η ψάλλουσα νύμφη Εκκλησία προς τον νυμφίο της: «Οι σιαγόνες σου μοιάζουν με φιάλες αρώματος.

Τα χείλη σου σαν κρίνα, από όπου στάζει ευωδιαστή και ανόθευτη σμύρνα» (Άσμα 5,13). Γιατί γνωρίζεις ότι η γλυκειά γλώσσα ξεπερνά τη γλυκύτητα των αυλών και των ψαλτηρίων, όπως λέει ο Σειράχ: «Η φλογέρα και το ψαλτήρι παράγουν γλυκείς ήχους σαν μέλι˙ περισσότερο όμως και από τα δύο η γλυκειά γλώσσα» (Σοφ. Σειρ. 40, 21). Γι’ αυτό και εκείνος ο κοσμικός Σωκράτης συμβούλευε τους νέους να έχουν τρία πράγματα˙ απλότητα στην καρδιά, σιωπή στο στόμα και αίσθημα ντροπής και σεβασμού στην όψι˙ ενώ τους γέροντες τους συμβούλευε να έχουν τρία άλλα˙ σοβαρότητα στην όψι, γλυκύτητα στους λόγους και σύνεσι στην καρδιά.

Υποσημείωση
1. Είναι πολύ ορθός ο συλλογισμός, τον οποίο κάνουν οι ηθικοί κατά της συκοφαντίας. Η τιμή, λένε, είναι ανώτερη από τη ζωή. Αλλά επειδή, ο φόνος θανατώνει τη ζωή του ανθρώπου, η συκοφαντία θανατώνει την τιμή, άρα η συκοφαντία είναι χειρότερη από τον φόνο. Και στ’ αλήθεια είναι μεγαλύτερη κακία το να φονεύη κανείς με τη γλώσσα, παρά με το ξίφος και το να πληγώνη με το λόγο, παρά με το βέλος. Γιατί ο φονιάς θανατώνει μόνο τους ζωντανούς, με κίνδυνο της ζωής του, ενώ ο συκοφάντης επί πλέον και τους νεκρούς και μάλιστα εκ του ασφαλούς.

Από το βιβλίο: Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο ή περί φυλακής των πέντε αισθήσεων, του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Εκδότης: Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη, Αγίου Ορους. Μάιος 2013. Επιμέλεια: Ιερομόναχος Βενέδικτος (Αγιορείτης).

Η/Υ επιμέλεια: Σοφίας Μερκούρη.

αν σας άρεσε το άρθρό κοινοποιήστε το:

Πρόσφατα άρθρα

Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!

Περί του ότι “Δεν υπάρχει πιο ανόητο πράγμα από το να πεις: «Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!»” (Αγίου Νικολάου Αχριδος). O αμαρτωλός δημιουργεί διπλή απώλεια με τον ξαφνικό του θάνατο: πρώτα στον εαυτό του κι έπειτα στην οικογένειά του. Στον εαυτό του επειδή πεθαίνει αμετανόητος. Στην οικογένειά του επειδή αιφνιδιάζει τους συγγενείς του μ’ ένα αναπάντεχο χτύπημα κι αφήνει πίσω του εκκρεμότητες. Μακάριος είναι εκείνος που προτού πεθάνει δοκιμάζεται από κάποια αρρώστια, από τον πόνο. Σ’ αυτόν δίνεται η ευκαιρία να κάνει μία ανασκόπηση της ζωής του, να εξετάσει τις αμαρτίες του, να μετανοήσει για όλα τα κακά που έχει κάνει, για όλα τα καλά που δεν έκανε, να θρηνήσει με μετάνοια ενώπιον του Θεού, να καθαρίσει την ψυχή του με δάκρυα και να ζητήσει συχώρεση από το Θεό. Θά ‘χει την ευκαιρία να συγχωρέσει κι αυτός εκείνους που τον πρόσβαλαν, που τον έβλαψαν στη ζωή του, να χαιρετήσει όλους τους φίλους ή εχθρούς του, να θυμήσει στα παιδιά του το φόβο του Θεού, νά ‘χουν στο νου την ώρα του δικού τους θανάτου και να οπλίσουν την ψυχή τους με πίστη, προσευχή και καλά έργα. Ας δούμε στην Παλαιά Διαθήκη πως πέθαναν οι άνθρωποι που ευαρέστησαν στο Θεό: ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, ο Ιακώβ, ο Ιωσήφ, ο Μωυσής κι ο Δαβίδ. Προτού πεθάνουν, όλοι τους είχαν αρρωστήσει. Όσο κράτησε η αρρώστια τους, το όνομα του Θεού δεν έλειπε από τα χείλη τους. Άφησαν όλοι καλή κληρονομιά στους απογόνους τους και τους ευλόγησαν. Αυτός είναι θάνατος δίκαιου ανθρώπου. Ίσως διερωτηθείς: Μα δεν πέθαναν πολλοί από τους δίκαιους στη μάχη, απροετοίμαστοι; Όχι! Οι δίκαιοι ποτέ δεν πεθαίνουν απροετοίμαστοι! Προετοιμάζονται πάντα για το θάνατό τους, περιμένουν από μέρα σε μέρα την αναχώρησή τους απ’ αυτή τη ζωή. Η καρδιά τους βρίσκεται σε διαρκή μετάνοια, εξομολογούνται στο Θεό και τον δοξολογούν. Οι δίκαιοι το κάνουν αυτό σε καιρούς ειρήνης και ευμάρειας. Το κάνουν όμως πολύ περισσότερο σε περιόδους πολέμου, βίας και ταραχών. Η ζωή τους ολόκληρη είναι μια διαρκής προετοιμασία για το θάνατο κι έτσι δεν πεθαίνουν ποτέ απροετοίμαστοι. Προετοιμασία για το θάνατο σημαίνει επίσης το «να πλουτίζει κανείς εν Χριστώ». Μόνο εκείνοι που πιστεύουν πραγματικά στο Θεό και στη μέλλουσα ζωή προετοιμάζονται για το θάνατο, για την αιώνια ζωή. Οι άπιστοι δεν προετοιμάζονται ποτέ για το θάνατο. Το μόνο που φροντίζουν, είναι να ζήσουν όσο γίνεται περισσότερο στη γη. Φοβούνται ακόμα και να σκεφτούν το θάνατο και κάνουν ελάχιστη προσπάθεια για «να πλουτίσουν εν Χριστώ». Όποιος προετοιμάζεται για το θάνατο, προετοιμάζεται και για την αιώνια ζωή. Τη φύση της προετοιμασίας αυτής για την αιώνια ζωή, τη γνωρίζει κάθε χριστιανός. Ο συνετός άνθρωπος δοκιμάζει κάθε μέρα την πίστη του στο Θεό, προφυλάσσει την καρδιά του από την απιστία, την αμφιβολία και την κακία, όπως ο συνετός αγρότης προφυλάσσει το αμπέλι του από τα έντομα και τις ακρίδες. Ο συνετός άνθρωπος δοκιμάζει καθημερινά τον εαυτό του αν τηρεί τις εντολές του Θεού με πράξεις συγγνώμης, αγάπης και ελεημοσύνης. Μ’ αυτόν τον τρόπο «πλουτίζει εν Χριστώ». Ο συνετός άνθρωπος δεν αποθηκεύει τα αγαθά του σε αποθήκες, αλλά τα εμπιστεύεται στη φύλαξη του Θεού. Το πιο πολύτιμο πράγμα γι’ αυτόν είναι η ψυχή του. Είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός του, το μόνο που δε φθείρεται και δεν πεθαίνει. Ο συνετός άνθρωπος ρυθμίζει τα θέματά του με τον κόσμο ισορροπημένα, καθημερινά. Είναι έτοιμος κάθε στιγμή να πεθάνει με σταθερή την πίστη πως θα παρουσιαστεί ενώπιον του Θεού και κει τον περιμένει ζωή αιώνια. Ο όσιος Αντώνιος έλεγε: «Να σκέφτεσαι μέσα σου και να λες: “Σήμερα είναι η τελευταία μέρα της ζωής μου”. Έτσι δε θ’ αμαρτήσεις ποτέ στο Θεό». Δεν υπάρχει πιο ανόητο πράγμα από το να πεις: «Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!». Έτσι μιλάνε οι ελαφρόμυαλοι κι οι άθεοι. Ο συνετός κι αφοσιωμένος πιστός λέει: «Γενηθήτω το θέλημα του Θεού!» Καλύτερα να μείνεις χρόνια στο κρεβάτι με αρρώστιες και πόνους, παρά να πεθάνεις απροετοίμαστος κι αμετανόητος. Οι πόνοι σ’ αυτόν τον κόσμο περνούν γρήγορα, όπως κι οι χαρές. Στον άλλο κόσμο όμως δεν υπάρχει τίποτα εφήμερο και παροδικό. Όλα είναι αιώνια, είτε βάσανα είτε χαρά. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να υποφέρεις λίγο εδώ παρά εκεί, όπου το μέτρο τόσο του πόνου όσο και της χαράς είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο. [Λόγος στην Θ’ Κυριακή του Λουκά, του αφρονα πλουσίου]

διαβάστε περισσότερα »

Απλές προσευχές για πρωί και βράδυ.

  Σύντομες αλλά ισχυρές προσευχές προς τον Κύριο Ιησού Χριστό, την Υπεραγία Θεοτόκο και τους Αγγέλους, οι οποίες έχουν πραγματική αξία μόνο εάν λέγονται με μετάνοια, ταπείνωση και βαθιά πίστη. “Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν (ήν).” “Πάσαι αι ουράνιαι δυνάμεις των αγίων Αγγέλων και Αρχαγγέλων, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου” (Λουκά 23, 42). “Απόστολοι του Χριστού και πάντες Άγιοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Αγία Τριάς ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς.” “Μέγα το Όνομα της Αγίας Τριάδος.” “Παναγία Τριάς φώτισον ημάς τι δεί ημάς ποιείν και λέγειν!” “Υπεραγία Θεοτόκε, πρέσβευε υπέρ ημών.” “Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς.” “Σταυρέ του Χριστού πανσεβάσμιε, σώσον ημάς τη δυνάμει Σου.” “Δόξα σοι ο Θεός ημών, δόξα σοι.” “Ο Θεός, ιλάσθητί μοι, τώ αμαρτωλώ, και ελέησόν με.” “Ελέησόν με, ο Θεός, ελέησόν με κατά το μέγα έλεός Σου.”  

διαβάστε περισσότερα »

Πρόγραμμα Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας και Αγίου Πάσχα 2025.

Ἐρχόμενος ὁ Κύριος, πρός τό ἑκούσιον Πάθος. Οι Ακολουθίες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στον Ιερό Ναό μας θα τελεσθούν σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα. ΄΄Εμπρός λοιπόν και ημείς, αφού καθαρίσουμε την διάνοιά μας (από πάσα κακή σκέψιν), ας βαδίσουμεν μαζί με Αυτόν και ας σταυρωθούμεν μαζί Του και χάριν Αυτού ας νεκρώσουμεν τον εαυτόν μας ως προς τας ηδονάς του βίου, δια να ζήσουμεν αιωνίως μαζί με Αυτόν.” Καλή και ευλογημένη Ανάσταση.

διαβάστε περισσότερα »
Χρονολογικό αρχείο

Φόρμα επικοινωνίας

Εορτολόγιο