Ένα γεγονός αμφισβήτησης ή μια γιορτή της πίστης;

 

Η σημερινή ημέρα, η Κυριακή του Θωμά, ο οποίος κατά γενική ομολογία αδίκως έμεινε στην ιστορία ως «άπιστος», αποτελεί μία ξεχωριστή γιορτή για την Εκκλησία. Είναι η μόνη Κυριακή της Πασχάλιας περιόδου η οποία εμφανίζει μία σχετική λειτουργική και υμνολογική αυτονομία σε σχέση με τις υπόλοιπες, μέχρι την απόδοση της «Εορτής των Εορτών». Περισσότερο ξεχωριστή όμως είναι για το βαθύτερο νόημά της, μιας και η βασική αναφορά της ευαγγελικής περικοπής του Ιωάννη (Ιω. 20, 19-31), η οποία διαβάζεται σήμερα, αναφέρεται στο ζήτημα της Πίστης. Έτσι θα μπορούσαμε να ονομάσουμε την Κυριακή του Θωμά, ή του Αντίπασχα, όπως την αναφέρει εν παρενθέσει το Τριώδιο, ως μία γιορτή της Πίστης.

Ο Θωμάς θέλει να δει για να πιστέψει. Και μάλιστα όχι απλά να δει, αλλά να ψηλαφήσει, να ακουμπήσει, να αισθανθεί, να ακούσει. Θέλει να γεμίσουν όλα τα αισθητήρια της ψυχής και του σώματός του με την παρουσία του επί τρεις ημέρες Μεγάλου και Αγαπημένου Απόντος. Ο Χριστός βέβαια σωματικώς ήταν απών, αλλά ως τέλειος Θεός ποτέ δεν εγκατέλειψε το κατ’ εικόνα δημιουργηθέν πλάσμα Του και προ πάντων τους μαθητές Του. Εκείνοι όμως βίωναν πολύ έντονα την απουσία Του ως εγκατάλειψη. Αυτό βίωνε και ο Θωμάς. Η στάση του ωστόσο εκφράζει και την μεγάλη του επιθυμία να ξαναδεί τον Διδάσκαλο, Κύριο και Θεό Του. Θα μπορούσαμε να διακινδυνεύσουμε να πούμε ότι ο Δίδυμος επείγεται προς την ψηλάφηση των τύπων των ήλων και της λόγχης ώστε με περισσή δύναμη και χαρά να αναφωνήσει «ο Κύριός μου και ο Θεός μου!».

Η πίστη του Θωμά είναι βιωματική και άμεση. Όμως ο ίδιος ο Χριστός, αν και δεν του στερεί την χαρά της άμεσης και αισθητής γνώσης, ομιλεί τρόπον τινά, εσχατολογικά μακαρίζοντας όσους θα πιστέψουν στο πρόσωπό Του και τον λόγο Του, χωρίς να δουν και να ψηλαφήσουν όπως εκείνος. Η ιστορία της Εκκλησίας έδωσε εκατομμύρια τέτοιων παραδειγμάτων. Άγιοι, μάρτυρες, όσιοι, ευλαβείς, απλοί άνθρωποι της καθημερινότητας, αμαρτωλοί, μορφωμένοι, αγράμματοι πίστεψαν στον λόγο του Ευαγγελίου χωρίς να «δουν», έχοντας αισθητήρια καρδιακά, νοερά και μυστηριακά. Αυτό όμως δεν ελάττωσε την πίστη τους, αντίθετα την ενδυνάμωσε, την στερέωσε, την κατέστησε καρποφόρα, άλλαξε τον ρου της ιστορίας και σήμερα εμείς, τα μέλη της στρατευόμενης Εκκλησίας τους μακαρίζουμε στοιχούμενοι με το κυριακό λόγιο «Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες». (Ιω. 20,29)

Στη νεώτερη εποχή, η οποία κυρίως σηματοδοτήθηκε από το φαινόμενο – κίνημα του Διαφωτισμού στην Δύση, η θρησκευτική πίστη δέχθηκε δριμύτατη κριτική από την διανόηση και την φιλοσοφία. Η κριτική αυτή υπήρξε από σχετικά νηφάλια (π.χ. Καντ, Φρόμμ) έως ριζοσπαστική και ακραία (Ντιντερό, Φόιερμπαχ, Νίτσε). Η πίστη στον Θεό θεωρήθηκε ως πηγή φαλκίδευσης της ελευθερίας του ατόμου, ετερονομίας της ηθικής του και αποπροσανατολισμού του ορθού λόγου, παθητικότητας στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Είναι σχεδόν αμέτρητα αυτά που μπορεί κάποιος να διαβάσει ως κριτική προς την θρησκευτική πίστη. Υπήρξαν ωστόσο στον αιώνα μας σημαντικότατοι διανοητές οι οποίοι διέκριναν μέσα από μία δική τους οπτική, την δυνατότητα του σύγχρονου ανθρώπου να οδηγηθεί στην ελευθερία και την ηθική του αυτονομία μέσα από την θρησκευτική πίστη.

Ένας από τους σπουδαιότερους στοχαστές που εκπροσωπούν μία τέτοια τάση είναι ο Καρλ Πόππερ (Sir Karl Raimund Popper ). Αυστροβρεττανός φιλόσοφος ο οποίος γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου του 1902 και πέθανε στις 17 Σεπτεμβρίου του 1994. Τις περισσότερες επιρροές στην σκέψη του δέχθηκε από τον Αϊνστάιν, με τον οποίο διατηρούσε προσωπική γνωριμία και από τον Καντ, τον οποίο είχε μελετήσει σε βάθος και πλάτος. Αν και η μεγάλη του αγάπη ήταν οι θεωρητικές φυσικές επιστήμες, μέσα από την μελέτη των οποίων έκανε τομές στην επιστημολογία, περισσότερο έγινε γνωστός με το βιβλίο του «Η ανοικτή κοινωνία και οι εχθροί της», ένα μνημειώδες και ογκώδες έργο πολιτικής φιλοσοφίας.

Στο έργο του αυτό ο Πόππερ αναδεικνύει τούς αρχαίους Έλληνες Σοφιστές ως τους θεμελιωτές του παγκόσμιου ανθρωπιστικού κινήματος. Τους αποκαλεί «κίνημα τής Μεγάλης Γενιάς», το οποίο κάνει λόγο όχι μόνο για ηθική αυτονομία, αλλά και για την ισότητα των ανθρώπων μεταξύ τους σέ μία εποχή, πού ἡ ανισότητα θεμελιωνόταν θεωρητικά από τούς μεγαλύτερους νόες, εννοώντας τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Κατά τον Πόππερ, ο πρώτος πού αμφισβητεί την φυσικότητα των ιδιομορφιών του κοινωνικού περιβάλλοντος είναι ο Πρωταγόρας. Με τον Πρωταγόρα αναδεικνύεται ο ανθρώπινος παράγοντας ως ο μοναδικός καθοριστικός κριτής των θετών νόμων και της ηθικής. Ωστόσο, παρά το ότι θεωρούσε τον άνθρωπο κριτή και δημιουργό των ηθικών κανόνων, έκρινε ως άκρως απαραίτητη τη θεϊκή βοήθεια για την ορθή και πλήρη εκτέλεσή τους. Αναγνώριζε έτσι το πεπερασμένο και αδύναμο της ανθρώπινης φύσης.

αν σας άρεσε το άρθρό κοινοποιήστε το:

Πρόσφατα άρθρα

Νηστεία Δεκαπενταυγούστου.

ΝΗΣΤΕΙΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ: Η διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας είναι από την 01 Αυγούστου έως και τις 14 Αυγούστου. Τα είδη που νηστεύουμε είναι: 1. Κρέας 2. Γαλακτοκομικά 3. Ψάρι (με εξαίρεση την γιορτή του Σωτήρος στις 06 Αυγούστου) 4. Λάδι (επιτρέπεται μόνο το Σάββατο και την Κυριακή) 5. Αλκοόλ (ισχύει ότι και για το λάδι) Εάν η 15 Αυγούστου πέφτει Τετάρτη ή Παρασκευή επιτρέπεται το ψάρι αλλά όχι το κρέας. Την 6η Αυγούστου (Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού) τρώμε πάντοτε ψάρι. Τις ημέρες που τρώμε τουλάχιστον το λάδι, μπορούμε να φάμε και τα θαλασσινά τρόφιμα χωρίς αίμα. Η Νηστεία αυτή γίνεται προς τιμήν της Θεοτόκου, η Οποία και Εκείνη ενήστευσε πριν από την Κοίμησή Της. Κατά την παράδοση, μόλις η Παναγία πληροφορήθηκε τον επικείμενο θάνατό της, προσευχήθηκε στο Όρος των Ελαιών, ετοιμάστηκε και ενημέρωσε και τους Αποστόλους. Κατά την ημέρα της Κοίμησης επειδή δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της. Την τοποθέτησαν στο μνήμα της Γεσθημανής και μετά από τρεις μέρες ο τάφος ήταν άδειο, καθώς η Παναγία ανελήφθη στους ουρανούς

διαβάστε περισσότερα »

Με το «Δι’ ευχών» δεν τελειώνει η Θεία Λειτουργία και τα «θρησκευτικά μας καθήκοντα». Χριστιανοί δεν είμαστε μόνο στην εκκλησία.

Με το «δι’ ευχών» δεν τελειώνει η θεία Λειτουργία και τα «θρησκευτικά μας καθήκοντα». Χριστιανοί δεν είμαστε μόνο στην εκκλησία. Η εκκλησία θα πρέπει να επεκταθεί στο σπίτι μας. Να υπάρχει εκεί το προσευχητάρι, όχι μόνο για τις δύσκολες ώρες, αλλά καθημερινά. Εκεί ν’ αρχίζει και να τελειώνει η ημέρα. Μακάρι να είναι όλη μαζί η οικογένεια. Αν είναι δύσκολο κι ένας ένας. Τι ωραίο να συνδεθεί κανείς από μικρός με την προσευχή. Δεν θάχει ποτέ μοναξιά. Θάχει ανοικτό μόνιμο δίαυλο με τον Θεό. Αν κανείς παραπονείται από έλλειψη χρόνου, μπορεί να προσεύχεται και στον δρόμο, και στο αυτοκίνητο και στο γραφείο. Δεν χρειάζονται βιβλία και γνώσεις» κι ένα «Κύριε ελέησον» εγκάρδιο, είναι ωραία προσευχή. Αρκεί να λέγεται με συναίσθηση, με ταπείνωση. Οι μητέρες, οι νοικοκυρές, οι δασκάλες, οι νοσοκόμες, όλες οι γυναίκες, οι άνδρες, στα κτήματα, στις οικοδομές, στις τράπεζες, στα ταξίδια» τα παιδιά και στο παιχνίδι και στο σχολείο και στο δωμάτιό τους μπορούν να λένε μία μικρή προσευχή μόνο πέντε μικρών λέξεων: «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με!» Μοναχός Μωυσής ο αγιορείτης

διαβάστε περισσότερα »

Πως θα αναγνωρίσετε ένα ναρκισσιστή πριν μιλήσει.

Πρόσφατη έρευνα αποκαλύπτει το νέο αντικείμενο λατρείας των ανθρώπων με ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας! Όσοι παρουσιάζουν ναρκισσιστικές τάσεις συμπεριφοράς είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν ψυχικές διαταραχές, να δυσκολεύονται στις σχέσεις τους και να αντιμετωπίζουν προβλήματα χρήσης ουσιών, όπως δείχνουν μελέτες. Τα χαρακτηριστικά των ναρκισσιστών που τους οδηγούν στην αυτοκαταστροφή, είναι ο συνδυασμός του εγωκεντρισμού, της διογκωμένης αίσθησης του εαυτού, της έλλειψης ενσυναίσθησης και του αυτοθαυμασμού. Οι ψυχολόγοι εντοπίζουν ένα νέο αντικείμενο λατρείας τους που υπηρετεί στο έπακρο τις υπερβολικές ανάγκες τους, ποιο είναι; Οι ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι η αλόγιστη χρήση κοινωνικών ιστότοπων όπως το Instagram και το TikTok αποτελεί «καμπανάκι» ναρκισσισμού. Μια πρόσφατη μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου Γκντανσκ στην Πολωνία, αποκάλυψε έναν εύκολο τρόπο για να καταλάβετε αμέσως αν εσείς -ή κάποιος κοντινός σας άνθρωπος- έχει αυτό το στοιχείο- παρατηρώντας αν χρησιμοποιεί καταναγκαστικά τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης και αν προσπαθεί να αποτραβηχτεί από τον ψηφιακό εθισμό. Ποιοι νάρκισσοι είναι πιο επιρρεπείς; Οι επιστήμονες έθεσαν ως στόχο να εντοπίσουν τους δεσμούς μεταξύ των διαφόρων μορφών ναρκισσισμού και του εθισμού στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Για να απαντήσουν στις υποθέσεις τους, διεξήγαγαν δύο έρευνες με 665 άτομα που χρησιμοποιούσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε ένα διάστημα οκτώ μηνών μεταξύ κάθε δημοσκόπησης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα άτομα με ορισμένες ναρκισσιστικές τάσεις είχαν περισσότερες πιθανότητες να είναι εθισμένα στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Κάποια γνωρίσματα του ναρκισσισμού, όπως ο ηρωισμός (επιθυμία θαυμασμού), η αντιπαλότητα (ανταγωνισμός με άλλους) και ο θαυμασμός (αναζήτηση επαίνου), βρέθηκαν να είναι σταθερά σε όσους έχουν εθισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, άλλα, όπως η εχθρότητα (να θυμώνει κανείς με τους άλλους) και η απομόνωση (να είναι απόμακρος), παρατηρήθηκε να συνδέονται εντονότερα με την αυξημένη χρήση, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτές οι συμπεριφορές αποτελούν παρενέργεια του εθισμού. Η συσχέτιση αυτή πιστεύεται ότι έγκειται στο γεγονός ότι πως οι ναρκισσιστές τείνουν να έχουν εμμονή με την εικόνα τους και πολλοί ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης ευνοούν την επιβεβαίωση και με μάλιστα κραυγαλέα. Οι ερευνητές επισήμαναν ευρύτερους κινδύνους του εθισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως η περιορισμένη κοινωνική συμμετοχή στην πραγματική ζωή, οι διαταραχές του ύπνου και τα προβλήματα με την ακαδημαϊκή ή εργασιακή απόδοση. Τα συμπτώματα της διαταραχής περιλαμβάνουν ψυχαναγκαστικό έλεγχο, αδυναμία μείωσης παρά τις αρνητικές συνέπειες και συναισθηματική εξάρτηση από τις διαδικτυακές αλληλεπιδράσεις. Επίσης, ο ναρκισσισμός είναι πολύ συχνή τάση σε άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, μοναξιά και φόβο να χάσουν κάτι, έγραψαν οι επιστήμονες στο Journal of Research in Personality. Στη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν έξι μοτίβα ναρκισσισμού: θαυμασμό, αντιπαλότητα, εχθρότητα, απομόνωση, ηρωισμό και ιερότητα. Διαπίστωσαν ότι όλες οι μορφές ναρκισσισμού εκτός από την ιερότητα (αυτοπροβολή) σχετίζονταν με τον εθισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο ναρκισσισμός αγαπά το… κρέας Επιπρόσθετα, μια εντελώς αναπάντεχη ανακάλυψη, βάσει της τρέχουσας μελέτης, ήταν ότι η κατανάλωση κρέατος είναι ένα προφητικό σημάδι που συνδέεται με αυτή τη διαταραχή της προσωπικότητας -ιδιαίτερα αν το άτομο παρέχει μια «ιεραρχική αιτιολόγηση» όπως «οι άνθρωποι βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας», όπως αναφέρουν οι ερευνητές. Οι επιστήμονες διατύπωσαν τη θεωρία ότι η προτίμηση των ναρκισσιστών για το κρέας προέρχεται από τα χαρακτηριστικά της «Σκοτεινής Τριάδας» της προσωπικότητας που «συνδέονται με πιο αρνητικές στάσεις απέναντι στα ζώα» Νίκη Καρφή

διαβάστε περισσότερα »

Η μελέτη των Πατερικών βιβλίων.

  Οι Άγιοι Πατέρες μας διδάσκουν, πως να πλησιάζουμε τα Ιερά Ευαγγέλια, πως να τα διαβάζουμε, να τα κατανοήσουμε όπως πρέπει. Η μελέτη των Πατερικών κειμένων – βιβλίων, είναι η μητέρα και η βασίλισσα όλων των αρετών. Πρέπει να διαβάζουμε τους Αγίους Πατέρες με προθυμία, με προσοχή αλλά και με εμμονή, διότι ο αόρατος εχθρός μας (ο διάβολος), ο οποίος «μισεί ήχον ασφαλείας» (Παροιμίες 11,15), εχθρεύεται τον «ήχο» αυτό, κυρίως όταν έρχεται εκ μέρους των Αγίων Πατέρων. Διότι «ο ήχος», η φωνή αυτή των Αγίων Πατέρων, φανερώνει τα τεχνάσματα του εχθρού μας, την πονηρία του και μας αποκαλύπτει τις παγίδες του και όλες τις μεθόδους του. Ακριβώς για τον λόγο αυτό, ο εχθρός μας οπλίζεται ενάντια στο ανάγνωσμα των Αγίων Πατέρων με διάφορες αλαζονικές και συκοφαντικές σκέψεις. Προσπαθεί μάλιστα, να ρίξει τον αγωνιζόμενο στην δίνη των ματαίων μεριμνών, για να τον αποτρέψει από το σωτήριο ανάγνωσμα. Τον πολεμά με την τεμπελιά, με την ανία, με το να μην θυμάται αυτά που διαβάζει. Ακριβώς από τον πόλεμο αυτό κατά της ανάγνωσης των συγγραμμάτων των Αγίων Πατέρων μπορούμε να καταλάβουμε, πόσο μεγάλο όπλο είναι αυτά για εμάς και πόσο πολύ τα μισεί ο εχθρός μας. Όπως η άμετρη χρήση υλικής τροφής προκαλεί διαταραχές στο στομάχι και το εξασθενίζει, έτσι και η άμετρη χρήση πνευματικής τροφής (μελέτη), εξασθενίζει το νου, του προκαλεί αποστροφή προς τις ευσεβείς ασκήσεις και του φέρνει αθυμία. Οι Άγιοι Πατέρες μας διδάσκουν, πως να πλησιάζουμε τα Ιερά Ευαγγέλια, πως να τα διαβάζουμε, να τα κατανοήσουμε όπως πρέπει. Διδάσκουν επίσης, τι είναι εκείνο που βοηθάει και τι είναι εκείνο που εμποδίζει την σωστή κατανόησή τους. Διάβαζε, επομένως, κατ’ αρχήν, περισσότερο τα συγγράμματα των Αγίων Πατέρων και κατόπιν, αφού μάθεις από αυτά πως πρέπει να διαβάζεις τα Ιερά Ευαγγέλια, πήγαινε και διάβαζε με τη σειρά τα ίδια τα Ιερά Ευαγγέλια. Να μην θεωρείς, ότι αρκεί το διάβασμα του Ιερού Ευαγγελίου, χωρίς την ανάγνωση των Αγίων Πατέρων! Αυτό αποτελεί μία υπερήφανη και επικίνδυνη σκέψη. Στα Ιερά Ευαγγέλια είναι προτιμότερο να σε φέρουν οι Άγιοι Πατέρες, σαν έναν αγαπητό υιό που προετοιμάστηκε κατάλληλα με τα συγγράμματά τους. Όλοι εκείνοι που αρνήθηκαν με τρέλα και με υπερηφάνεια τους Αγίους Πατέρες και πλησίασαν χωρίς μεσολάβηση, με θρασύτητα, με βρώμικο μυαλό και ακάθαρτη καρδιά το Ιερό Ευαγγέλιο, έπεσαν σε καταστρεπτικές πλάνες. Αυτούς το Ευαγγέλιο τους απέβαλλε, διότι δεν ανέχεται κοντά Του, παρά μόνο τους ταπεινούς. Όσοι Χριστιανοί μελετούν τον λόγο του Θεού και αγωνίζονται να τον εφαρμόσουν στη ζωή τους, αυτοί γεμίζουν τον νου και την καρδιά τους με σωτήριες νουθεσίες και πορεύονται προς την μακάρια αιωνιότητα. Όσοι όμως δεν μελετούν τον λόγο του Θεού και δεν τηρούν τις άγιες εντολές Του, παραμένουν στο ζοφερό σκοτάδι της αμαρτίας, είναι αιχμάλωτοι των παθών και δεν δίνουν κανέναν πνευματικό καρπό, έστω και αν ζουν στην πιο απόμακρη ερημιά. Η μελέτη των Πατερικών κειμένων – βιβλίων, είναι η μητέρα και η βασίλισσα όλων των αρετών. Από τα κείμενα αυτά διδασκόμαστε το αληθινό νόημα της Αγίας Γραφής, την ορθή πίστη, την Ευαγγελική ζωή και γενικά την Χριστιανική τελειότητα και σωτηρία. Η μελέτη των βιβλίων αυτών, με την καθοδήγηση των πνευματοφόρων διδασκάλων, είναι ο κύριος χειραγωγός όσων επιθυμούν να τελειωθούν πνευματικά και να σωθούν. Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ

διαβάστε περισσότερα »
Χρονολογικό αρχείο

Φόρμα επικοινωνίας

Εορτολόγιο