Βρισκόμαστε σε μια εποχή μεγάλης πνευματικής σύγχυσης. Το θρησκευτικό μπέρδεμα είναι τέτοιο, που θυμίζει τα ρωμαϊκά χρόνια, όταν πρωτοεμφανίστηκε ο χριστιανισμός – τότε, το ανακάτεμα των θρησκειών και η μαγεία διαφόρων ειδών κυριαρχούσαν. Κάτι παρόμοιο παρατηρούμε και σήμερα: ο δυτικός κόσμος έχει γεμίσει από πρόσωπα και ομάδες που δίνουν πνευματικές υποσχέσεις, ανακατεύοντας ιδέες και πρακτικές από διάφορες θρησκείες και βεβαιώνοντας ή πιστεύοντας και οι ίδιοι ότι διαθέτουν κάποιο ξεχωριστό «χάρισμα» και την υψηλή «αποστολή» να διδάξουν και να καθοδηγήσουν την ανθρωπότητα… Πέρα από τους γκουρού, τα μέντιουμς κ.ά., που προέρχονται από τις θρησκείες της Άπω Ανατολής ή την αρχαία ειδωλολατρία, και στο χώρο του χριστιανισμού έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, σε όλο τον πλανήτη, η εμφάνιση ανθρώπων με «ιδιαίτερα χαρίσματα», «κλήσεις» και «αποστολές». Τα πρόσωπα αυτά συχνά συσπειρώνονται στις ομάδες που ονομάζονται «Εκκλησία της Πεντηκοστής» («πεντηκοστιανοί») ή στις ομάδες των «αναγεννημένων» ή «χαρισματικών χριστιανών», που κατά τις λατρευτικές συγκεντρώσεις τους πέφτοντας σε κάποια μορφή έκστασης θεωρούν ότι τους επισκέπτεται το Άγιο Πνεύμα και τους οδηγεί σε διάφορες προφητικές ή θαυματουργικές καταστάσεις. Άλλοι ιδρύουν δικές τους ομάδες, για να διδάξουν τον κόσμο, είτε στην ιδιαίτερη πατρίδα τους είτε ταξιδεύοντας σε όλη τη Γη. Υπάρχουν όμως και κάποιοι που θεωρούν τον εαυτό τους ορθόδοξο χριστιανό, πηγαίνουν στην εκκλησία, προσεύχονται, γονατίζουν, μεταλαβαίνουν, ίσως μάλιστα και να εξομολογούνται, και συγχρόνως ζουν μια μεγάλη σειρά υπερφυσικών εμπειριών, οραμάτων και αποκαλύψεων, που πιστεύουν πως τους έρχονται από το Χριστό, την Παναγία, τους αγγέλους ή κάποιον άγιο. Ορισμένοι από τους «χαρισματούχους» αυτούς συνανθρώπους μας, όλων των παραπάνω περιπτώσεων, εμφανίζουν στ’ αλήθεια προφητικά ή θαυματουργικά χαρίσματα και γίνονται ευεργέτες ταλαίπωρων και δυστυχισμένων ανθρώπων, με αποτέλεσμα να εδραιώνεται μέσα τους (αλλά και στους άλλους) η βεβαιότητα πως είναι άγιοι, εκλεγμένοι από το Θεό για μια ξεχωριστή αποστολή. Απομιμήσεις θεϊκών εμπειριών Η ιστορία του χριστιανισμού είναι γεμάτη περιπτώσεις ανθρώπων, που έζησαν υπερφυσικές εμπειρίες οι οποίες φαίνονταν να προέρχονται από το Θεό, κι όμως στην πορεία αποδείχτηκε ότι προέρχονταν από το διάβολο. Η ίδια η Καινή Διαθήκη μάς λέει ότι ο διάβολος μπορεί να μεταμορφωθεί και σε άγγελο φωτός για να ξεγελάσει και να παγιδεύσει τους χριστιανούς (Β΄ προς Κορινθίους, 11, 14). Στις Πράξεις των Αποστόλων αναφέρεται η περίπτωση μιας σκλάβας με μαντικές ικανότητες, που φώναζε για τον απόστολο Παύλο και τους συνεργάτες του πως είναι άνθρωποι του Θεού και διδάσκουν το δρόμο της σωτηρίας! Κι όμως, παρόλο που τούς έκανε διαφήμιση, ο Παύλος στράφηκε και διέταξε το πνεύμα που κατοικούσε μέσα της να την αφήσει ελεύθερη. Τότε η γυναίκα ελευθερώθηκε από το διάβολο και έχασε αμέσως την ικανότητα να μαντεύει! Ακόμη και ο Ιησούς Χριστός προειδοποιεί ότι θα εμφανιστούν ψευδόχριστοι και ψευδοπροφήτες με υπερφυσικές δυνάμεις που θα πλανήσουν ακόμη και εκλεκτούς (δηλ. τους πιο πιστούς και ενάρετους), αλλά και ότι θα υπάρξουν άνθρωποι που κάνουν προφητείες και θαύματα στο όνομά Του, μα δε θα έχουν καμιά πραγματική σχέση μ’ Αυτόν – και θα τους πει: «ποτέ δε σας γνώρισα· φύγετε από κοντά μου, οι εργαζόμενοι την ανομία» (κατά Ματθαίον 7, 21-23, και 24, 23-25). Μέσα στην ιστορία τέτοιες περιπτώσεις έχουν εμφανιστεί πολλές, ενώ σήμερα, όπως προαναφέραμε, έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας σε παγκόσμια κλίμακα. Πηγή τους είναι ο ανθρώπινος εγωισμός. Όλοι λαχταράμε να είμαστε κάτι ξεχωριστό. Και είμαστε: ο καθένας για το Θεό είναι ξεχωριστός και καλεσμένος να ενωθεί μαζί Του, μέσω του Ιησού Χριστού, να γίνει άγιος και να σωθεί στην αιωνιότητα. Ναι, είμαι ξεχωριστός: ο Θεός έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε για μένα, έδωσε στον κόσμο τα άγια Μυστήρια για να μπορέσω να ενωθώ με Αυτόν, το βάπτισμα για να γίνω μέλος του σώματός Του (της Εκκλησίας, δηλ. του συνόλου των χριστιανών), το χρίσμα, για να λάβω τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, την εξομολόγηση, για να συγχωρούνται οι αμαρτίες μου και να λαμβάνω καθοδήγηση από τον πνευματικό μου, τη θεία Μετάληψη για να παίρνω μέσα μου το πανάγιο Σώμα και Αίμα Του!… Αλλά το ίδιο ξεχωριστός είναι κι ο διπλανός μου, κι ο απέναντί μου κι ο κάθε άνθρωπος. Όλοι είμαστε καλεσμένοι από τον Ίδιο τον Ιησού Χριστό (προσωπικά ο καθένας μας) για το άγιο βάπτισμα και τον πνευματικό και ηθικό αγώνα της Ορθοδοξίας, που οδήγησε και οδηγεί χιλιάδες ανθρώπους κάθε εποχής στην ένωση με το Θεό. Γι’ αυτά είμαστε καλεσμένοι και είναι υπεραρκετά. Δε χρειάζεται να «μας καλέσει προσωπικά ο Χριστός» να κάνουμε θαύματα ή προφητείες ή να διδάσκουμε την ανθρωπότητα. Ας γίνουμε πρώτα ταπεινά μέλη του σώματός Του (της Εκκλησίας) και βλέπουμε… Τότε γινόμαστε «οι εκλεκτοί», για τους οποίους μίλησε ο Χριστός και είπε «πολλοί είναι οι καλεσμένοι, αλλά λίγοι οι εκλεκτοί» (κατά Ματθαίον, κεφ. 20 – είναι από την παραβολή των εργατών, όπου φαίνεται ότι ΟΛΟΙ είμαστε καλεσμένοι, αλλά οι πονηροί θέλουν να ξεχωρίζουν από τους άλλους επειδή «κουράστηκαν περισσότερο»). Ποιοι είναι λοιπόν οι εκλεκτοί; Αυτοί που αποδέχονται την πρόσκληση. Αν όλοι την αποδέχονταν, θα ήταν όλοι εκλεκτοί, γιατί ο Χριστός μοιράζει το Σώμα και το Αίμα του εξίσου σε όλους μας (δες και την παραβολή του μεγάλου δείπνου, κατά Λουκάν 14, 15-24). Όμως το θέμα είναι ότι ο Χριστός δίδαξε πως η σωτηρία έρχεται με την ταπείνωση και η ταπείνωση χρειάζεται μεγάλο πνευματικό αγώνα. Και τον ασφαλή τρόπο αυτού του αγώνα μάς τον δείχνουν οι άγιοι, από την εποχή των αποστόλων ακόμη, μέχρι και σήμερα. Θ. Ι. Ρηγινιώτης

  Ο απόστολος Παύλος προς έλεγχον των Κορινθίων λέει με πικρία: «Ημείς μωροί διά Χριστόν». Αν θελήσουμε ν᾽ αναλύσουμε τη φράση αυτή, σημαίνει τρία πράγματα: Πρώτον, γίνεται μία πλήρης αντιστροφή των πραγμάτων. Οι απόστολοι, οι όντως δηλαδή σοφοί εν Πνεύματι αγίω, χαρακτηρίζονται ως μωροί – ανόητοι. Κατά την παροιμία, «σηκώθηκαν τα πόδια να χτυπούν το κεφάλι». Δεύτερον, οι απόστολοι εισπράττουν μια απαξίωση, ζουν κατά κόσμον ένα μεγάλο εξευτελισμό ενώ είναι κι αυτοί άνθρωποι, άξιοι τιμής, σεβασμού και ευγνωμοσύνης. Παρ᾽ όλα αυτά βρίσκουν τη δύναμι να κηρύττουν. και Τρίτον, ο παραλογισμός κι ο εξευτελισμός που εισπράττουν δεν κάμπτει το φρόνημα και την αντοχή των αποστόλων και δεν ανακόπτει την αποστολή τους. Παρ᾽ όλα τα εμπόδια, το φρόνημά τους μένει ισχυρό και βγαίνουν νικητές στη δοκιμασία της πίστεως. Το συμπέρασμα είναι, ότι ζούμε κ᾽ εμείς σε κοινωνία και σε χρόνια που η πίστη στο Χριστό καταντά δυσεύρετη. Ο Διογένης έβγαινε μέσα στο λιοπύρι με φανάρι αναμμένο, κι όταν τον ρωτούσαν τι ζητάει απαντούσε «Άνθρωπον ζητώ» Εμείς λέμε: Πιστόν Χριστιανόν ζητώ ! Και ο Χριστός μας ερωτά: Αν κατεβώ πάλι στη γη, θα βρω άραγε την πίστη; (βλ. Λουκ. 18,8) (†) επίσκοπος Αυγουστίνος

  Κάποιοι θέλουν να διασκεδάσουν στα νιάτα τους και μόνο στα γεράματά τους να επιστρέψουν στον Θεό, να μετανοήσουν, να φροντίσουν την ψυχή τους. Δίνω όλο το σθένος της νιότης σε αυτούς που δεν το έχουν ανάγκη, και τα φθαρμένα γηρατειά περπατούν για να τα χαρίσουν στον Θεό. Όταν όμως γεράσεις, θα θέλεις να επιστρέψεις κοντά Του, αλλά δεν έχεις πια όλη τη δύναμη. Τότε θα θέλετε να πάτε στην εκκλησία, αλλά δεν θα μπορείτε λόγω της ασθένειας που σας κρατά κλινήρη. Θα θέλεις να πεις και μια προσευχή, αλλά το στόμα σου είναι σφιγμένο, τα μάτια σου δεν βλέπουν πια καλά, η μνήμη σου σε άφησε. Θα θέλεις και να νηστέψεις τότε, αλλά το στομάχι σου, γεμιστό με κρέας και ποτά τις μέρες της άδειας, δεν μπορεί πια να σε κρατήσει. Αντίθετα, ακολουθείς καθεστώτα επί καθεστώτων ακόμα κι αν δεν το θέλεις, αλλά ο γιατρός σε αναγκάζει προς Θεού δεν ήθελες να ακούσεις. Θα θελήσετε να κάνετε τουλάχιστον μερικές μετάνοιες, αλλά η σπονδυλική σας στήλη που στηρίζεται με δεκανίκι δεν σας αφήνει. Θα θελήσεις τότε να φωνάξεις έναν ιερέα να εξομολογηθεί και να κοινωνήσεις αλλά ντρέπεσαι για τις αμαρτίες σου, ντρέπεσαι για τον ιερέα γιατί ξέφυγες από αυτόν όλη σου τη ζωή, έκλεισες την πόρτα όταν ήρθε το βράδυ. Θα θες να κάνεις και ελεημοσύνη, να δίνεις χρήματα στους φτωχούς, αλλά η μικρή σου σύνταξη καλύπτει μόνο το φάρμακό σου. Τότε θα θελήσετε να διορθώσετε τα παιδιά σας που έχουν παραστρατήσει, αλλά θα είναι πολύ αργά γιατί έχουν μεγαλώσει στην ίδια απιστία και ανεμελιά με εσάς. Τότε θα θέλετε να σκίσετε και να κάψετε όλα τα βιβλία και τα γραπτά σας εναντίον του Θεού, αλλά θα είναι πολύ αργά γιατί έχουν εξαπλωθεί στον κόσμο και πολλοί ακολούθησαν τις κακές σας παρορμήσεις. Θα θελήσεις τότε να γυρίσεις τον χρόνο πίσω, να ξαναγίνεις νέος, να διορθώσεις το αμαρτωλό σου παρελθόν, αλλά τα γηρατειά δεν σε συγχωρούν. Κοιτάς πίσω και βλέπεις το παρελθόν σου να χάνεται. Κοιτάς μπροστά και βλέπεις την ψυχή σου στα χέρια των διαβόλων. Χριστιανέ αδελφέ, στο νεκροκρέβατό σου κανείς δεν εγγυάται τη σωτηρία σου. Ό,τι έκανε με ευχαρίστηση πληρώνεται με πόνο.  Έχεις κάποια εγγύηση ότι θα φτάσεις σε μεγάλη ηλικία; Έχετε συμβόλαιο με τον Θεό;  Εργαστείτε, λοιπόν, για τη σωτηρία της ψυχής όσο είναι μέρα, γιατί έρχεται η νύχτα και μετά θα είναι πολύ αργά…

  Τα πολλά υλικά πράγματα δένουν τον άνθρωπο στην γη αυτή, και δεν τον αφήνουν να δει την Αιώνια Βασιλεία. Η αφθονία των πραγμάτων είναι εχθρός της εγκράτειας. Είναι ευτυχισμένος εκείνος που προσπαθεί να βρει ησυχία για να έλθει σε επικοινωνία με τον Θεό, και δεν επηρεάζεται από τις πολλές εργασίες. Γιατί όσο ζει ο άνθρωπος θα έχει δουλειές και δεν θα σταματήσουν ποτέ. Βέβαια, και η εργασία είναι απαραίτητη για την προκοπή της ψυχής. Οι Πατέρες μάλιστα ορίζουν ότι οι αρχάριοι στην πνευματική ζωή πρέπει να καταγίνονται πολύ με τη σωματική εργασία, για να μη τους πειράζει ο σατανάς, χωρίς φυσικά να παραλείπουν και την προσευχή. Και προσευχή και εργασία. Να μην αμελείς τις μετάνοιές σου, γιατί αυτό φοβίζει τον σατανά. Να γνωρίζεις ότι θα σε πολεμήσουν πολύ οι δαίμονες, όταν αρχίζεις να προσκυνάς τον Θεό σου. Κανένα πράγμα στον πνευματικό αγώνα δεν είναι ανώτερο όσο η ασκητική προσπάθεια, που τόσο φθονούν οι δαίμονες, γιατί καίγονται όταν βλέπουν τους χριστιανούς να πέφτουν γονατιστοί μπροστά στον Εσταυρωμένο. Να ζητάς το έλεος του Θεού και Αυτός θα φωτίσει το σκοτάδι της καρδιάς σου και θα κάνει ν’ ανθίσει μέσα σου ένας πνευματικός παράδεισος. Πρώτα όμως πρέπει να κόψεις κάθε αμαρτωλό πράγμα που σε συνδέει με τον κόσμο και μετά να στραφείς στον εσωτερικό σου κόσμο, για να ξεριζώσεις ό,τι σάπιο υπάρχει. Αυτά όπως σου είπα και πιο πάνω, δεν είναι εύκολα πράγματα. Το να καθαρίσει κανείς τον εαυτό του από τους σαρκικούς μολυσμούς απαιτεί αγώνα μεγάλο που θα διαρκέσει πολύ καιρό. Καί αυτά στα λέω όχι για να σε απελπίσω για τη σωτηρία σου, αλλά για να σε βοηθήσω να προχωράς συνεχώς, μέχρις ότου γευθείς τη γλυκύτητα που προσφέρει ο Θεός. Γιατί η γλυκύτητα της αμαρτίας είναι ψευτική και πρόσκαιρη. Μόνο κοντά στο Θεό θα βρείς πραγματική παρηγοριά και καταφύγιο. Να μισήσεις τα αμαρτωλά έργα και τότε θα σε πλησιάσει ο Θεός και θα σου στείλει τη χάρη Του. Κοντά στον Θεό θα βρείς ειρήνη και χαρά, αρκεί να Τον αγαπήσεις μ’ όλη τη δύναμη της ψυχής σου. Κοντά στον Θεό θ’ απολαύσεις την αιώνια μακαριότητα στη Βασιλεία των Ουρανών. Αγάπησε αληθινά τον Θεό και τότε θα γίνεις ευτυχισμένος. Του Αββά Ισαάκ

  Φώτισε, Κύριε, τις σκοτισμένες διάνοιές μας. Ελευθέρωσέ τες από τα φιλόσαρκα φρονήματα. Γέμισε την καρδιά μας με την πανευφρόσυνη λύπη σου. Γιατί μ᾿ αυτή βρίσκουμε τον μυστικό δρόμο που μας φέρνει σε Σένα, κι όχι με τις απατηλές σοφίες του κόσμου τούτου. Η λύπη της διανοίας είναι θυμίαμα εύοσμο, που ανεβαίνει πρός τον θρόνο σου. Αυτή ανοίγει την κλεισμένη πύλη, για να μπεί η ψυχή μας στη χώρα των μυστηρίων Σου. Για τούτο είπες· «μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται. Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται». Φ. Κόντογλου

  – Γέροντα, πόσοι είναι οι αναχωρητές στο Άγιον Όρος; – Δεν ξέρω λένε ότι είναι επτά. Εδώ και μερικά χρόνια είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς τόπο ήσυχο, για να ασκητέψει. Γι’ αυτό μερικοί Πατέρες, όταν υπήρχαν ακόμη ιδιόρρυθμα μοναστήρια στο Άγιον Όρος, έβρισκαν άλλον τρόπο να ζήσουν την άσκηση. Π.χ. έλεγαν: «δεν με αναπαύει εδώ, θα πάω σε κανένα ιδιόρρυθμο να δουλέψω, για να μαζέψω χρήματα», και οι άλλοι το πίστευαν. Πήγαιναν σε ιδιόρρυθμο, δούλευαν εκεί τρείς-τέσσερις μήνες και ύστερα ζητούσαν μεγάλη αύξηση. Επειδή δεν τους την έδιναν, έλεγαν: «Δεν με συμφέρει θα φύγω». Έπαιρναν λίγο παξιμάδι και πήγαιναν, κρύβονταν σε καμμιά σπηλιά και ασκήτευαν. Οι άλλοι είχαν την εντύπωση ότι πήγαν και δουλεύουν αλλού. Και αν ρωτούσαν στο μοναστήρι: «τί γίνεται, πέρασε εκείνος ο Πατέρας;», έλεγαν: «Ναι, πέρασε, αλλά τί ιδιότροπος που ήταν! Ήθελε να μαζέψει από ’δω χρήματα. Ζητούσε αύξηση. Καλόγερος, και να ζητάει αύξηση! Τι καλόγερος είναι αυτός;». Οπότε, ωφελείτο ο αναχωρητής και από την άσκηση που έκανε και από τις κατηγορίες των άλλων, ωφελείτο και από τους κλέφτες. Γιατί μάθαιναν οι κλέφτες ότι ο τάδε έχει χρήματα και πήγαιναν στην σπηλιά, τον ταλαιπωρούσαν, αλλά τελικά δεν έβρισκαν τίποτε. Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης

  Όταν ένα παιδί μπλέξει με κακές παρέες και εγκαταλείψει το σπίτι του, ενώ δεν έχει πάρει πολύ Χριστό μαζί του, υπάρχουν ελπίδες να επανέλθει; – Αγάπη πήρε μέσα του; Όταν μέσα στο σπίτι υπάρχει αγάπη και το ίδιο το παιδί το περιβάλλουμε με αγάπη και φύγει και να μπλέξει με παρέες και με γλέντια, θα δει κάποια στιγμή ότι έξω δεν υπάρχει αγάπη. Θα δει ότι υπάρχει παντού υποκρισία και θα γυρίσει στο σπίτι. Ενώ αν θυμάται εχθρότητα και μίσος, δε θα του κάνει καρδιά να πάρει τη στράτα του γυρισμού. – Όταν γνωρίσουμε το Χριστό αργά, δηλαδή ενώ τα παιδιά μας έχουν ήδη μεγαλώσει, τι πρέπει να κάνουμε για να τα βάλουμε στο δρόμο του Θεού; – Εδώ μόνο η προσευχή φέρνει αποτέλεσμα. Πρέπει να ζητήσουμε από το Θεό με πολλή πίστη έλεος γι’ αυτά τα παιδιά, που δεν ευθύνονται για την απιστία τους. Να αναγνωρίσουμε ότι η ευθύνη είναι μόνο δική μας, να ταπεινωθούμε και να μετανοήσουμε ειλικρινά και ο Θεός θα τα βοηθήσει Έχει Εκείνος τον τρόπο του. Όλο και κάποιο σωσίβιο θα τους ρίξει για να σωθούν. Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης

Αυτή τη στιγμή μου έρχεται στη μνήμη μου το παράδειγμα μιας πολύ απλής γυναίκας του λαού, που είχα συναντήσει στο εξομολογητάριο, πριν από πολλά χρόνια. Δεν την γνώριζα, ούτε την γνωρίζω· ούτε αν τη δω στο δρόμο θα τη θυμηθώ. Θα πλησίαζε τα 70. Ίσως να την έχει καλέσει ο Θεός τώρα. Αφού εξομολογήθηκε, δεν θυμάμαι πώς, ήλθε το θέμα γιατί αυτό δεν είχε σχέση με αμαρτίες, τη ρώτησα αν εργάζεται. – Όχι, πάτερ μου, σταμάτησα· δεν μπορώ πιά άλλο να εργάζομαι. – Και πως ζεις; Έχεις σύνταξη; – Όχι, ούτε σύνταξη έχω. Με κοίταξε λίγο έτσι καχύποπτα, αγράμματη η καημένη και μου λέει: – Πνευματικός είσαι, θα στο πω. Αλλά δεν θα το πεις πουθενά! Η ενορία μας έκτισε ένα νέο ναό, μεγάλο και ωραίο. Έγιναν πάρα πολλά έργα μέσα στο ναό· είχε μείνει το τέμπλο. Οι ιερείς είπαν, και μία και δυό και τρείς φορές, ότι τώρα θα αρχίσουμε τον έρανο για να φτιάξουμε το τέμπλο ξυλόγλυπτο. Εγώ από μικρή κοπέλα, όλη μου τη ζωή, εργαζόμουνα «υπηρέτρια» και με τα χρήματα που έπαιρνα έφτιαξα ένα σπίτι. Έμενα σ΄ ένα δωματιάκι και τα υπόλοιπα τα νοίκιαζα και έτσι ζούσα. Πάω, βρίσκω τον προϊστάμενο του ναού και του λέω: «Πάτερ μου, πόσο θέλει να γίνει το τέμπλο;». Μου είπε, ενάμισι εκατομμύριο – της εποχής εκείνης βέβαια, (σημερινά χρήματα είκοσι – εικοσιπέντε εκατομμύρια). – «Πάτερ μου, άκουσε, του λέω. Έχω ένα σπίτι· τα πιάνει αυτά τα χρήματα, αλλά αναλαμβάνει το εκκλησιαστικό συμβούλιο να μου δίνει ενάμισι χιλιάρικο το μήνα που παίρνω από τα ενοίκια για να ζώ; Όσο ζώ. Μετά δεν θα δώσει τίποτα στους κληρονόμους μου». – «Το αναλαμβάνει και με το παραπάνω και περισσότερα». – «Αλλά, άκουσε – του λέω -, δεν θα το ξέρει κανείς. Εγώ και σύ». – «Δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, διότι για να το αποφασίσει το εκκλησιαστικό συμβούλιο, πρέπει να το μάθει. Πως θα πάρει τέτοια απόφαση; Επομένως δεν μπορώ να το κρατήσω τελείως μυστικό». – «Καλά, θα πάρεις, όμως, τους εκκλησιαστικούς συμβούλους έναν – έναν μπροστά στην εικόνα του Χριστού να σου υποσχεθούν ότι δεν θα το πουν σε κανένα. Να μη το μάθει κανείς στην ενορία!». – «Εν τάξει, αυτό στο υπόσχομαι». Πράγματι, πουλήθηκε το σπιτάκι, και έγινε το τέμπλο. Κι εγώ πνευματικέ μου, ζώ μ΄ αυτά που μου δίνει το συμβούλιο. Ά, μου είπαν μερικοί του εκκλησιαστικού συμβουλίου, που το ήξεραν: «Αί, καημένη τώρα, το έφτιαξες που το έφτιαξες, δεν αφήνεις να βάλουμε και τ΄ όνομά σου». «Όχι, όχι – τους λέω – γιατί θα χάσω το μισθό (!) μου, άμα θα κάνετε αυτό το πράγμα». Τώρα πάω στην Εκκλησία και το βλέπω και το τέμπλο και κλαίω από τη χαρά μου και λέω: Σ΄ ευχαριστώ, Χριστέ μου, διότι αξίωσες εμένα, μια φτωχή γυναίκα, μία υπηρέτρια, που δεν αξίζω τίποτε, ένα σκουπίδι, να κάνω ένα τέτοιο ωραίο πράγμα στο Ναό Σου. Και το βλέπω και αγαλλιάζεται η ψυχή μου. Άι, και πιστεύω να πάω στη βασιλεία του Θεού να παρουσιάσω αυτό, δεν έχω τίποτε άλλο στη ζωή μου· «Κύριέ μου, εγώ τους κόπους μου τους έδωσα να φτιάξω ένα έργο στο Ναό Σου· δεν έχω τίποτε άλλο». Τόσο πολύ με συγκλόνισε το παράδειγμα αυτής της γυναίκας, που είπα: Εν ημέρα Κρίσεως πόσους θα κρίνει η γριούλα αυτή από εμάς τους κληρικούς, που πολλές φορές βάζουμε φαρδύ – πλατύ το όνομά μας και γράφουμε «το τέμπλο ή ο Ναός εγένετο επί τάδε, επί τάδε, επί τάδε» και από κάτω αρχίζουν οι λίστες των δωρητών. Αυτή η απλή γυναίκα, χωρίς να έχει προχωρήσει πολύ πνευματικά, έκανε μία τέτοια σκέψη, την οποία ούτε εμείς οι τάχα προηγμένοι πνευματικώς δεν κάνουμε. Κολακευόμεθα να γίνεται γνωστό, ότι δώσαμε αυτό ή εκείνο ή το άλλο. Επαναλαμβάνω, μερικές τέτοιες ψυχούλες, καθαρές ψυχές, «ών ουκ ήν άξιος ο κόσμος», την ημέρα της Κρίσεως θα μας κρίνουν! π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος

  «Δεύτε ουν, ίδετε παράδοξα θαύματα». Ο Ήλιος της Δικαιοσύνης λούζεται στου Ιορδάνη τα νερά. Η φωτιά βουτάει και σμίγει με τα νερά. Και ο Θεός από άνθρωπο αγιάζεται. Με αυτούς τους λόγους, ο Άγιος Πρόκλος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, μαθητής και διάδοχος στην αποστολική καθέδρα του Ιερού Χρυσοστόμου, εξυμνεί τα θαυμάσια της σημερινής μεγάλης Δεσποτικής εορτής. Μάλιστα, ερμηνεύοντας το ιερό κείμενο της Αγίας Γραφής, παραλληλίζει τη Βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό με τον κατακλυσμό που έγινε επί Νώε στην Παλαιά Διαθήκη: «Εκεί το νερό έπνιξε τους ανθρώπους, εδώ το νερό του βαπτίσματος με τη χάρη του Θεού τους ανιστά. Εκεί ο Νώε έφτιαξε στέρεα κιβωτό από ξύλα, εδώ ο νοητός Νώε, ο Χριστός, προσλαμβάνει από την άφθορο Παρθένο την κιβωτό του σώματος… Εκεί περιστερά που βάσταζε κλάδο ελαίας, εδώ το Πνεύμα το Άγιον εν είδει περιστεράς φανερώνει τον ελεήμονα Κύριο». Ελάτε, λοιπόν, να ανυμνήσουμε «της περί ημάς του Θεού οικονομίας το μέγεθος», αφού για τα δικά μας παραπτώματα ο Θεός Λόγος έγινε άνθρωπος και επιτελεί την δική μας κάθαρση στον Ιορδάνη, Αυτός που είναι ο μόνος καθαρός και αμόλυντος. Ελάτε να φιλοσοφήσουμε για την υπόθεση της σημερινής εορτής και μάλιστα να ερμηνεύσουμε σύμφωνα με τις υποτυπώσεις των θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας, τη διακήρυξη του Ουρανίου Πατρός προς τον Βαπτιζόμενο Υιό, καθώς μας παραδίδουν τα κείμενα των Ιερών Ευαγγελιστών. «Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ηυδόκησα». Πρώτον. «Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός» Ο Χριστός δεν είναι ένας απλός άνθρωπος, αλλά ο Υιός του Πατρός, ο γεννηθείς υπό του Πατρός προ πάσης της κτίσεως. Είναι Εκείνος που γίνεται άνθρωπος δια φιλανθρωπίαν, προκειμένου να σώσει τον άνθρωπο. «Τούτον γαρ ο πατήρ εσφράγισεν ο Θεός». Είναι ο υιός της αγάπης του πατρός, «ο ων εις τον κόλπον του πατρός», η ευδοκία του Πατρός πάντοτε. Ιδιαιτέρως όμως είναι ο εγγυητής της σωτηρίας των ανθρώπων. Είναι ο μεσίτης μεταξύ ημών και του Πατρός. Γι’ αυτό, ο Πατήρ αυτόν «αγαπά, ότι αυτός έδωκε την ψυχήν αυτού, ίνα πάλιν λάβη αυτήν». Οι άνθρωποι Τον θεωρούσαν ως απλό άνθρωπο. Στα μάτια τους φαινόταν ως υιός του Ιωσήφ. Έτσι, περιέκρυβε τον εαυτό Του και την εξουσιαστική Του δύναμη. Όμως, για να μην αμφιβάλλει κανείς για την αυθεντικότητα της παρουσίας Του, της θείας αποστολής Του και του σωτηριώδους έργου Του, τώρα στα νερά του Ιορδάνου, «η Τριάς ο Θεός ημών… αδιαιρέτως πεφανέρωκεν». Ο Πατήρ μαρτυρεί την υιότητα του Υιού, ο Υιός κλείνει την κορυφή στον Βαπτιστή και Πρόδρομο, το Πνεύμα το Άγιον εν είδει περιστεράς κατεβαίνει ουρανόθεν. Δεύτερον. «Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός» Αυτή η μαρτυρία του Πατρός, φανερώνει ότι ο βαπτιζόμενος είναι τέλειος Θεός και συγχρόνως τέλειος άνθρωπος. «Θεός όλος υπάρχων, όλος βροτός γέγονας, όλη τη Θεότητι μίξας, την ανθρωπότητα». Ακριβώς την ίδια μαρτυρία του Πατρός έχουμε και στο γεγονός της Μεταμορφώσεως στο όρος Θαβώρ: Ο μαρτυρούμενος Υιός φανερώνεται ότι είναι «απαύγασμα της δόξης του Πατρός», σύμφωνα με τον φοβερό λόγο του Αποστόλου Παύλου. Το επίθετο «αγαπητός» φανερώνει τη σχέση του Πατέρα με τον Υιό. Είναι σχέση αγαπητική, σχέση ενότητος. Άλλωστε, ο ίδιος ο Χριστός μας αποκαλύπτει ότι «εγώ και ο πατήρ έν εσμέν». Φανερώνει, ακόμη, η φράση αυτή κάτι που δυστυχώς σήμερα έπαψε να χαρακτηρίζει τους ανθρώπους• και αυτό είναι η αγάπη. Δείχνει, δηλαδή, τη θυσία που έκανε ο Θεός Πατήρ για το ανθρώπινο γένος. Πόσο συγκλονιστικοί είναι οι λόγοι του Χριστού: «Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον». Αυτή η φράση ακόμη, προσδιορίζει και τις σχέσεις που εμείς οφείλουμε να έχουμε με το πρόσωπο του Χριστού. Είναι Αυτός, που θα πρέπει να αποτελεί το κέντρο της καρδιάς μας. Είναι Αυτός, τον Οποίο πρέπει να αγαπάμε «εξ όλης της καρδίας και εξ όλης της ψυχής και εξ όλης της ισχύος και εξ όλης της διανοίας», γιατί «αυτός πρώτος ηγάπησεν ημάς». Τρίτον. «Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ηυδόκησα» Είναι αξιοπρόσεκτη, σύμφωνα με τον θεόπτη Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, η μαρτυρία του Ουρανίου Πατρός «εν ω ηυδόκησα». Σημαίνει ότι η ενανθρώπηση ήταν το κατ’ ευδοκία θέλημα του Θεού. Δηλαδή, η ενανθρώπηση προσχεδιάστηκε από τον Θεό ανεξάρτητα από το εάν ο άνθρωπος θα υφίστατο τα αποτελέσματα της πτώσεως. Γιατί απλούστατα, μόνο δια της ενώσεως του κτιστού με το Άκτιστο στο πρόσωπο του Σαρκωμένου Λόγου του Θεού θα μπορούσε να σωθεί και συγχρόνως να θεωθεί και να δοξασθεί στη Βασιλεία των Ουρανών. «Όλα όσα έγιναν στην Παλαιά Διαθήκη, επειδή ήταν αποτέλεσμα της πτώσεως του ανθρώπου, ήταν ατελή αφού δεν έγιναν σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Όλα όμως απέβλεπαν στην ενανθρώπιση του Λόγου… και την ένωση της θείας και της ανθρωπίνης φύσεως, την ένωση κτιστού και ακτίστου». Άλλωστε και η θεμελίωση του κόσμου από την αρχή προς Αυτόν έβλεπε, τον μεν κάτω βαπτιζόμενον ως υιό ανθρώπου, από πάνω δε μαρτυρούμενον από τον Θεό ως μόνον αγαπητό Υιό, για τον Οποίον έγιναν τα πάντα και δια του οποίου έγιναν τα πάντα, όπως λέγει ο Απόστολος (Παύλος). Θεοφάνεια, λοιπόν, σήμερα! «Σήμερον η κτίσις φωτίζεται• σήμερον τα πάντα ευφραίνονται, τα ουράνια άμα και τα επίγεια. Άγγελοι και άνθρωποι συμμίγνυνται • όπου γαρ Βασιλέως παρουσία, και η τάξις παραγίνεται». Η σημερινή δεσποτική εορτή έρχεται να μας υπενθυμίσει πως όλα όσα συμβαίνουν στον τόπο μας και στην πολύπαθη πατρίδα μας (ανεργία, φτώχεια, μετανάστευση, χαμένη αξιοπρέπεια, παντοειδείς ταπεινώσεις, πνευματική κρίση) είναι αποτέλεσμα της δικής μας απομακρύνσεως από τον Θεό και της θεωρήσεως του ανθρώπου ως κέντρο του κόσμου και της ζωής του. Γι’ αυτό και επιβάλλεται να εγκαταλείψουμε τη νοοτροπία αυτή, εάν θέλουμε να επιζήσουμε ως Ορθόδοξο Γένος, ακολουθώντας την Ορθόδοξη Παράδοσή μας, όπως την έζησαν οι Άγιοί μας. Να αποκτήσουμε θεανθρωποκεντρικότητα: δηλαδή κέντρο της ζωής μας να γίνει ο Θεάνθρωπος Χριστός και όχι ο άνθρωπος. Γιατί ο Χριστός είναι το φως το αληθινόν. Είναι ο ποιμήν ο καλός. Είναι η θύρα των προβάτων. Είναι η οδός, η αλήθεια και η ζωή. Είναι ο Ων και ο Ερχόμενος, ο ζων εις τους αιώνας. Αυτήν την επιφανή ημέρα της πίστεώς μας, σας εύχομαι μέσα από την καρδιά μου, αδελφοί μου και παιδιά μου αγαπητά, η πορεία της ζωής

  Τα Αγία Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας μας η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού. Η ιστορία της βάπτισης έχει ως εξής: Μετά από θεία εντολή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εγκατέλειψε την ερημική ζωή και ήλθε στον Ιορδάνη ποταμό όπου κήρυττε και βάπτιζε. Εκεί παρουσιάσθηκε κάποια ημέρα ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτισθεί. Ο Ιωάννης, αν και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ποιος ήταν εκείνος που του ζητούσε να βαπτισθεί, στην αρχή αρνείται να τον βαπτίσει ισχυριζόμενος ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να βαπτισθεί από Εκείνον. Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και τον έπεισε να τον βαπτίσει. Και τότε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών διαδραματίσθηκε μία μοναδική και μεγαλειώδης σκηνή, όταν με την μορφή ενός περιστεριού κατήλθε το Άγιο Πνεύμα και κάθισε επάνω στο βαπτιζόμενο Ιησού, ενώ συγχρόνως ακούσθηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού η οποία έλεγε: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» («Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου»). Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.  

  Πόσο ωφελεί του πλήθους των πιστών η προσευχή, που αποτελεί εκδήλωση αγάπης, το αποδεικνύει ο Παύλος. Αυτός που στον παράδεισο ανήλθε και «ήκουσεν άρρητα ρήματα» (Β’ Κορ. ιβ’, 4), που κατανίκησε όλα τα φυσικά ένστικτα, που σε μεγάλο ύψος πνευματικής τελειότητας ευρίσκετο, είχε ανάγκη των προσευχών των μαθητών του και τους έλεγε «προσεύχεσθε υπέρ εμού, ίνα ρυσθώ από των απειθούντων, προσεύχεσθε, ίνα μοι δοθή λόγος εν ανοίξει τους στόματός μου» (Ρωμ. ιε’, 30-31. Εφες. στ’ 19). Γενικώς, δε, τον βλέπουμε πάντοτε να ζητεί προσευχές των μαθητών του και να τους ευχαριστεί όταν προσεύχονταν υπέρ αυτού. Εάν τον Παύλο η προσευχή των πολλών απήλλαξε από τόσους κινδύνους, δεν πρέπει και εμείς εξ’ αυτής να ελπίζουμε ανάλογη προστασία και μεγάλα οφέλη; Βεβαίως πρέπει. Διότι, όταν προσευχόμαστε μόνοι, η προσευχή μας δεν έχει μεγάλη δύναμη ενώ, όταν προσευχόμαστε πολλοί μαζί, αυτή γίνεται ισχυρότερη λόγω της ενώσεως μετά των άλλων και εισακουόμαστε ευκολότερα από το Θεό. Και ο επίγειος βασιλέας, που πολλές φορές δεν κάμφθηκε από την παράκληση ενός, υπέρ καταδίκου σε θάνατο, όταν λαός ολόκληρης πόλης τον παρεκάλεσε, εισάκουσε την παράκλησή τους και του χάρισε τη ζωή. Τόση δύναμη έχει η ομαδική παράκληση! Γι’ αυτό στην Εκκλησία πάντες συγκεντρωνόμαστε προς προσευχή, για να προσελκύσουμε ευκολότερα το έλεος του Θεού, διότι, επαναλαμβάνω και πάλι, η ατομική προσευχή δεν έχει τη δύναμη της ομαδικής, προσώπων συνδεδεμένων δια της αγάπης, αυτήν δε προ πάντων εισακούει ο Θεός. Δεν λέω τούτο γι’ ατομικό όφελος ή άλλο λόγο, αλλά για να διεγείρω την προθυμία σας προς τακτικό εκκλησιασμό και να μη λέτε «γιατί να πάω στην Εκκλησία; μήπως δε μπορώ στο σπίτι μου να προσευχηθώ;». Βεβαίως μπορείς. Αλλ’ η εκεί προσευχή δεν έχει τη δύναμη εκείνης, που γίνεται στην Εκκλησία, από κοινού με τα άλλα μέλη μας, που αναπέμπεται από το πλήθος των πιστών, από το σώμα της Εκκλησίας, με μία ψυχή, παρουσία των ιερέων, οι οποίοι προσφέρουν στο Θεό τις προσευχές του Εκκλησιάσματος. Η προσευχή του πλήθους έχει μεγάλη δύναμη, όταν συνυπάρχει και η αρετή. Αυτό υπονοεί η αγία Γραφή όταν λέει: «προσευχή εκτενής προς τον Θεόν εγίνετο υπό της Εκκλησίας υπέρ αυτού» (Πραξ. ιβ’, 5). Τόσο ισχυρά ήταν η προσευχή αυτή, ώστε αν και η φυλακή ήταν κλειστή, και ο Πέτρος ήταν σιδηροδέσμιος και κοιμόταν μεταξύ δύο φυλάκων, τον απελευθέρωσε. Όταν όμως δεν υπάρχει αρετή, αλλά κακία, η προσευχή του πλήθους είναι τελείως ανίσχυρη. Απόδειξη τούτου οι Ισραηλίτες, που ήταν πολυάριθμοι ως η άμμος της θάλασσας (Ησ. ι’, 22) και όμως χάθηκαν, καθώς και οι επί της εποχής του Νώε, που ήταν άπειροι και καταστράφηκαν υπό του κατακλυσμού. Διότι τη δύναμη στην προσευχή δεν τη δίνει απλώς ο μεγάλος αριθμός των συμπροσευχομένων, αλλ’ η προσθήκη της αρετής τούτων σε αυτήν. Ας φροντίζουμε λοιπόν ενωμένοι πνευματικώς να προσευχόμαστε ο ένας για τον άλλο, όπως εκείνοι για τον Πέτρο. Ούτως εντολή τηρήσωμεν, πλήθος δωρεών θα λάβουμε και θερμότερα τον Θεό θα ευχαριστούμε. Γιατί εκείνος που έμαθε να ευχαριστεί Αυτόν για τα παρεχόμενα στους άλλους αγαθά, πολύ περισσότερο θα ευχαριστεί για τα εις τον εαυτόν του χορηγούμενα. Τούτο έπραττε και ο Δαυίδ και έλεγε «δοξάσατε τον Κύριον μαζί μου» (ψαλμ. λγ’, 4). Αυτό, το οποίο και ο Παύλος πάντοτε ζητούσε από τους μαθητές του, ας κάνουμε και εμείς. Ας διακηρύξουμε παντού τις προς ημάς ευεργεσίες του Θεού, για να συμμετάσχουν και άλλοι στις προς Αυτόν ευχαριστίες μας, το οποίο θα είναι προς ωφέλειά μας. Γιατί, αν τις ευεργεσίες των ανθρώπων προς εμάς, όταν γνωστοποιούμε, καθιστούμε αυτούς προθυμότερους προς παροχή και άλλων, έτσι και του Θεού τις ευεργεσίες, όταν κοινολογήσωμεν, πλουσιοτέραν τη Χάρη Του θα προσελκύσουμε. Εάν ο Παύλος, που είχε τόση προς το Θεό παρρησία, πράττει αυτό, πολύ περισσότερο εμείς πρέπει να το πράττουμε. Γι’ αυτό οι νόμοι της Εκκλησίας επιβάλλουν να προσευχόμαστε όχι μόνο υπέρ των πιστών, αλλά και των Κατηχουμένων. Όταν ο Διάκονος κατά τη θεία Λειτουργία λέει «υπέρ των Κατηχουμένων εκτενώς δεηθώμεν», προτρέπει το εκκλησίασμα να προσευχηθεί υπέρ εκείνων, οι οποίοι, μάλιστα, ακόμη δεν είναι μέλη του σώματος του Χριστού, και ως εκ τούτου βρίσκονται μακρά της πνευματικής Αυτού ποίμνης. Εάν λοιπόν υπέρ αυτών πρέπει να προσευχώμεθα, πολύ περισσότερο πρέπει για τα μέλη μας, τους πιστούς. Αυτό το «δεηθώμεν» ως και το «στώμεν καλώς» που ακούμε στην Εκκλησία, δεν απευθύνονται μόνο στους Ιερείς, αλλά και στο Εκκλησίασμα, το λαό (ομιλ.β’ εις Β’ Κορ.). Η δύναμη της προσευχής των πιστών φαίνεται και κατά τις χειροτονίες των Κληρικών. Ο αρχιερέας προ της χειροτονίας τινός επικαλείται τις προσευχές των πιστών, αυτοί ανταποκρίνονται σε αυτό. Και στις δημόσιες προσευχές μεγάλη είναι η συμβολή του λαού. Υπ’ αυτού, από κοινού μετά του Ιερέως, αναπέμπονται δεήσεις υπέρ των εν ασθενεία, των εν μετανοία κλπ και όλοι από κοινού (Ιερεύς και λαός) το θείον έλεος επικαλούνται. Και κατά την τέλεση πάλι των φρικτών Μυστηρίων, ο Ιερεύς δέεται υπέρ του λαού και ο λαός υπέρ αυτού, διότι αυτό σημαίνει το «Μετά του πνεύματός σου». Και η ευχαριστία πάλι κοινή είναι. Δεν ευχαριστεί μόνος του ο Ιερέας το Θεό, αλλά μαζί με το λαό. Αρχίζει ο Ιερέας την ευχαριστήριο προσευχή, αφού πρώτα ο λαός εκδηλώσει τη συγκατάθεσή του λέγοντας «άξιον και δίκαιον είναι να ευχαριστήσωμεν τον Κύριον». Δεν είναι δε εκπληκτικό το ότι Κλήρος και λαός από κοινού προσεύχονται, αφού υπάρχει και το εκπληκτικότερο, και τούτο είναι το ότι οι προσευχές και οι ύμνοι Ιερέως και λαού από κοινού με τους ύμνους των Χερουβείμ και των άλλων ουρανίων Δυνάμεων στον Θεόν ανέρχονται. Αυτά έχοντας υπ’ όψιν, ας είμαστε προσεκτικοί και ας μη λησμονούμε, ότι οι πιστοί πάντες μετά του Κλήρου αποτελούμε ένα σώμα, την Εκκλησία, διαφέρουμε δε μεταξύ μας, όσο το ένα μέλος του σώματος από το άλλο. Γι’ αυτό δεν πρέπει σεις οι λαϊκοί να αναθέτετε εις μόνους τους Κληρικούς την υπέρ της Εκκλησίας φροντίδα, αλλά και σεις περί ταύτης να ενδιαφέρεσθε, αφού αυτή είναι κοινό όλων μας σώμα. Ούτω θα επικρατεί ηρεμία και μεγαλυτέρα πρόοδος στην αρετή εις πάντας θα υπάρχει. ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Κάθε άνθρωπος, το ξέρουμε, έχει δικαίωμα, να κάνει προσευχή και στο σπίτι του. Ναί, έτσι είναι! Όμως ποτέ κανένας δεν κάνει στο σπίτι του προσευχή, σαν εκείνη που κάνει στην Εκκλησία! Τι είναι εκείνο που κάνει την προσευχή στην Εκκλησία, να είναι η πιο καλή; Εκεί, στην Εκκλησία, είναι και οι πατέρες μας, οι ιερείς! Και πλήθος κόσμου! Και όλοι μαζί, με μια καρδιά και μια φωνή, μιλάμε στον επουράνιο Πατέρα μας! Μη σου περνάει λοιπόν η ιδέα, ότι, αν κάθεσαι στο σπιτάκι σου και κάνεις εκεί την προσευχή σου, με το δικό σου τρόπο, θα σε ακούσει ο Κύριος καλύτερα! Λάθος κάνεις. Μεγάλο λάθος. Ο Θεός θέλει, όλοι εμείς σαν αδέλφια‐σαν παιδιά Του, να κάνουμε την προσευχή μας όλοι μαζί!… Μας δίδαξε να λέμε «Πάτερ ημών», «πατέρα όλων μας». * * * Και, τελικά, τι κάνουμε στην Εκκλησία; Να. Απλά παρακολουθούμε τα λόγια των ιερέων. Και τα επαναλαμβάνουμε σαν δικά μας. Ψάχνεις να βρείς, τι είναι εκείνο που κάνει την προσευχή στην εκκλησία, να είναι καλύτερη; Πολλά!… Και συγκεκριμένα: Στην Εκκλησία είμαστε πολλοί. Και όλοι μαζί έχουμε τα ίδια στο νού (στο μυαλό μας) και τα ίδια στο στόμα. Στην Εκκλησία είμαστε όλοι δεμένοι με την αγάπη, όλοι ένα. Και το πιο μεγάλο και πιο σημαντικό: Στην Εκκλησία έχουμε μαζί μας τους ιερείς μας· που προσεύχονται μαζί μας· και μας ευλογούν. Και γιατί προεξάρχουν, στις προσευχές μας, στην Εκκλησία, οι ιερείς; Θέλεις να το ακούσεις; Άκουσέ το. Οι προσευχές των απλών ανθρώπων είναι προσευχές αδύνατες και ισχνές! Όταν όμως αυτοί οι άνθρωποι οι απλοί, παρακολουθούν τις προσευχές των ιερέων, τότε οι προσευχές τους παίρνουν τέτοια δύναμη, που ανεβαίνουν στον ουρανό! Τι είπες; Πότε οι προσευχές μας ανεβαίνουν στον ουρανό; Όταν προσευχή μας κάνουμε τα λόγια των ιερέων και της ιερής ακολουθίας. Αυτή είναι η καλύτερη προσευχή. (Από την ομιλία του: Περί ακαταλήπτου Λόγος Γ’, P.G. 48, σ. 725) * * * Με λόγια πιο απλά: Ο μεγάλος άγιος διδάσκαλος της Εκκλησίας μας μας λέγει, ότι η πιο καλή προσευχή, γίνεται στην Εκκλησία· και μάλιστα τότε που ο κάθε πιστός ενώνει την προσευχή του με την προσευχή των ιερέων.

Ον αγαπά Κύριος παιδεύει. Ποια η ερμηνεία αυτής της φράσης; Οι πολέμιοι του Χριστιανισμού λένε: Αφού ο Θεός παιδεύει αυτούς που αγαπάει, καλύτερα να μην πιστεύουμε. Ύστερα δεν είναι παθητική και μοιρολατρική μια τέτοια αντιμετώπιση εκ μέρους των Χριστιανών; Τι διαφορά έχει ο Χριστιανισμός από τις άλλες θρησκείες και μάλιστα από τον Βουδισμό και τον Μωαμεθανισμό που διδάσκουν την απάθεια;…» Ο στίχος αυτός αποτελεί μέρος περικοπής από την προς Εβραίους επιστολή του αποστόλου Παύλου (κεφ. ιβ´ στ. 1-13). Ως μεμονωμένος στίχος, από όπου και έχει φερθεί εδώ, βρίσκεται στις Παροιμίες Σολομώντος (γ´ 12). Ο απόστολος Παύλος τον επαναλαμβάνει, τον ερμηνεύει και τον αναπτύσσει με τρόπο πειστικό. Ξεκινάει από τις δοκιμασίες και τις θλίψεις των μαρτύρων της πίστεως. Τι τράβηξαν και τι απερίγραπτα μαρτύρια υπέμειναν, για να μην προδώσουν την πίστη τους, αλλά να μείνουν πιστοί στο Θεό! Όλα αυτά τα γνώριζε ο Θεός και τα επέτρεψε, όχι για να τους τιμωρήσει, όχι να τους συντρίψει, αλλά να τους αναδείξει. Μικρού χρόνου η δοκιμασία και ο πόνος, μακρά όμως η τιμή και η δόξα και στη γη αυτή και στον ουρανό. Αυτούς τους μάρτυρες τους προβάλλει ο θείος Παύλος ως υποδείγματα θάρρους και υπομονής και ως πηγή εμπνεύσεως και παραδειγματισμού. Τι μας λέει; Έχουμε ολόγυρά μας μεγάλο νέφος μαρτύρων που μαρτύρησαν για την πίστη τους κι εμείς κατά το παράδειγμά τους ας τρέχουμε με υπομονή και επιμονή τον αγώνα που βρίσκεται μπροστά μας. Στην προσπάθειά μας αυτή ας έχουμε στραμμένο αδιάκοπα το βλέμμα μας στον αρχηγό της πίστεώς μας, τον Χριστό, τον εμπνευστή των μαρτύρων. Αυτός μας άφησε μοναδικό παράδειγμα υπομονής και καρτερίας με τη σταυρική θυσία Του. Σκεφθείτε τι υπέστη και τι υπέμεινε από τους σταυρωτές του, για να μη λιποψυχήσετε και αποθαρρυνθείτε. Άλλωστε δεν συγκρίνονται οι δικές σας δοκιμασίες με την καταφρόνια και τους εξευτελισμούς Εκείνου. Και όμως ξεχάσατε την παρηγοριά και την προτροπή του Θεού, που μας απευθύνει, σαν παιδιά Του που είμαστε, και μας λέει: Παιδί μου, μην παραμελείς και μη βγάζεις από τη σκέψη σου την ωφέλεια και την παιδαγωγία των θλίψεων που σου δίνει ο Κύριος και μην αποθαρρύνεσαι όταν ελέγχεσαι από Αυτόν. Γιατί εκείνον που αγαπάει ο Κύριος τον παιδαγωγεί με θλίψεις και δοκιμάζει καθένα που τον δέχεται σαν παιδί του. Και συνεχίζει; Αν δείχνετε υπομονή και δεχόσαστε την παιδαγωγία του Κυρίου μην ξεχνάτε πως ο Θεός φέρεται σε σας σαν σε παιδιά Του. Γιατί ποιο παιδί δεν παιδαγωγεί ο πατέρας του; Αν είσαστε χωρίς παιδαγωγία, τότε σημαίνει πως δεν είσαστε γνήσια παιδιά του Θεού. Οι καλοί πατέρες πάντοτε παιδαγωγούν τα παιδιά τους για το καλό τους, έστω κι αν κάνουν οι ίδιοι λάθη. Ο Θεός όμως μας παιδαγωγεί για το συμφέρον μας, για να γίνουμε μέτοχοι της αγιότητας και της δόξας Του. Κάθε παιδαγωγία, όσο χρόνο διαρκεί, δεν φαίνεται να φέρνει χαρά αλλά λύπη. Ύστερα όμως έρχονται τα ευχάριστα αποτελέσματα, πλούσιοι και ώριμοι πνευματικοί καρποί. Λοιπόν μην αποθαρρύνεσθε, αλλά σηκώστε και χαλυβδώστε τα πεσμένα κάτω χέρια σας και τα παραλυμένα γόνατά σας. Παιδαγωγεί, λοιπόν, ο Θεός και δοκιμάζει και επιτρέπει θλίψεις «επί το συμφέρον, εις το μεταλαβείν της αγιότητος αυτού». Κίνητρο η αγάπη και αποκλειστικός σκοπός η ωφέλεια και το συμφέρον του δοκιμαζομένου. Εδώ όμως είναι ο προβληματισμός, η απορία η και η αντίδραση μερικών: Τι να τις κάνω τις θλίψεις; Μου είναι τόσο ενοχλητικές. Θα ήταν καλύτερα να λείπουν. Ξεχνάμε στις περιπτώσεις αυτές πως χωρίς παιδαγωγία, άσκηση, κακοπάθεια, προσπάθεια, αγώνα σκληρό, δεν υπάρχει πουθενά πρόοδος, δημιουργία. Ο μαθητής που δεν κοπιάζει, που δεν έμαθε να κάνει θυσίες για την πρόοδό του, να υποβάλλεται σε διάφορες στερήσεις, συχνά να κακοπάθει χάριν ενός υψηλού σκοπού, δεν θα κάνει τίποτα μεγάλο στη ζωή του. Είπαν και είναι σωστό, πως το χαϊδεμένο και καλομαθημένο παιδί, είναι το χαλασμένο παιδί. Γονείς που δεν έκαναν τα παιδιά τους ποτέ να κλάψουν, θα κλάψουν οι ίδιοι αργότερα γι´ αυτά. Γονείς που σκληραγώγησαν τα παιδιά τους δρέπουν τους καρπούς της προόδου και της ευγνωμοσύνης τους. «Πάσα παιδαγωγία, όσο διαρκεί η παίδευση δεν φαίνεται να προξενεί χαρά, αλλά προκαλεί λύπη, ύστερα όμως ανταμείβει, αυτούς που παιδαγωγήθηκαν και γυμνάσθηκαν, με καρπούς ειρήνης, δικαιοσύνης και αγιότητος!» (Εβρ. ιβ´11). Δεν φαίνεται η δοκιμασία σαν αφορμή χαράς, αλλά λύπης. Στην ουσία όμως είναι αφορμή χαράς. Οι ρίζες της παιδείας δεν είναι γλυκές. Είναι πικρές. Ύστερα όμως οι καρποί είναι γλυκύτατοι. Ο γυμναστής που θέλει να καταρτίσει και να αναδείξει τον αθλητή δεν τον καλοπιάνει, δεν τον αφήνει σε ησυχία ούτε φοβάται μήπως κακοπάθει. Τι κάνει; Τον γυμνάζει συνεχώς, τον κουράζει με κοπιαστικές ασκήσεις, τον υποβάλλει σε στερήσεις και τόσα άλλα με αντικειμενικό σκοπό να τον προπονήσει σωστά και να τον κάνει πρωταθλητή. Ακριβώς γιατί το κίνητρό του είναι το ενδιαφέρον και η αγάπη. Πηγή : Ορθόδοξον Χριστιανικόν Περιοδικόν. – Όργανον Αδελφότητος Θεολόγων η «ΖΩΗ».

Eπιστρέφοντας από μια έξοδό του στον κόσμο ο Γέροντας Παΐσιος είπε: «Η αμαρτία σήμερα έγινε της μόδας. Ούτε το δέκα τοις εκατό δεν ήταν εξομολογημένοι από αυτούς που είδα. Εγώ έχω ανάγκη και κάθε μέρα να εξομολογούμαι και αυτοί δεν βρίσκουν αμαρτίες!» Ο Άγιος Παΐσιος εκινείτο σε άλλον πνευματικό χώρο. Αξιολογούσε διαφορετικά τις πράξεις του. Για τους άλλους εύρισκε πάντα ελαφρυντικά, τον εαυτό του όμως τον έκρινε αυστηρά. Έλεγε: «Τεκμήριο γνησιότητος της πνευματικής ζωής κάποιου είναι η μεγάλη αυστηρότητα στον εαυτό του και η πολλή επιείκεια στους άλλους. Να μη χρησιμοποιεί τους κανόνες για κανόνια εναντίον των άλλων». Έκανε λεπτή πνευματική εργασία, μετανοούσε, εξομολογείτο και έκανε με φιλότιμο αυτοπροαίρετες ασκήσεις και κανόνες, μιμούμενος τους Αγίους. Ανέφερε: « Όταν έλεγαν οι Άγιοι ότι είναι αμαρτωλοί, το πίστευαν. Τα πνευματικά τους μάτια είχαν γίνει σαν μικροσκόπια και έβλεπαν και τα παραμικρά σφάλματά τους σαν μεγάλα». Όποιος άκουγε τον Γέροντα να μιλά για τον εαυτό του, θα σχημάτιζε την εντύπωση ότι είναι μεγάλος αμαρτωλός. Ζούσε έντονα την μετάνοια, αλλά μέσα του είχε παρηγοριά και χαρά που ξεχείλιζε. Η μετάνοιά του ήταν φλογερή, γι’ αυτό αισθανόταν την ανάγκη να εξομολογείται συχνά. Για ένα διάστημα, εκτός των άλλων ασκήσεων έκανε και εβδομήντα επτά κομποσχοίνια τριακοσάρια με σταυρούς. Ζητούσε από τον Θεό συμβολικά την εβδομηκοντάκις επτά συγχώρηση. Αυτός ήταν ο μεγάλος αμαρτωλός, όπως πίστευε, και ζητούσε διακαώς από τον Θεό το έλεος και την συγχώρηση των αμαρτιών του. Καλλιεργώντας την μετάνοια διάβαζε συχνά τον Μεγάλο Κανόνα, τον οποίο έμαθε απ’ έξω. Επίσης του άρεσε και τον βοηθούσε στην μετάνοια η προσευχή του Μανασσή (Μέγα Απόδειπνο). Όταν την έλεγε με πνεύμα συντετριμμένο και ψυχή ταπεινωμένη, γονάτιζε και κολλούσε στο έδαφος. Το πόση βαρύτητα έδινε ο Γέροντας στην συντριβή και την μετάνοια, που την θεωρούσε ως το κυριότερο έργο του μοναχού, φαίνεται και από το εξής χωρίο που είχε γράψει με μολύβι στον τοίχο του μικρού του καλυβιού στην Σκήτη των Ιβήρων: «Και ποία μελέτη υπάρχει ανωτέρα της μελέτης του κλαυθμού; Και ευκαιρεί ο μοναχός από τον κλαυθμόν;» (Αβ. Ισαάκ). Όταν είχε θεία Λειτουργία στο Καλύβι του, πριν να κοινωνήσει γονάτιζε και ζητούσε από τον ιερέα να του διαβάσει συγχωρητική ευχή. Παρέμενε με το κεφάλι κολλημένο στο έδαφος, ενώ του ξέφευγαν βαθείς καρδιακοί αναστεναγμοί. Στο κοινωνικό έψαλλε κάποτε και το «Πάντων προστατεύεις αγαθή…». Η φωνή του έτρεμε από κατάνυξη. Έβγαινε από τα βάθη της υπάρξεώς του, λες και ξεριζωνόταν η καρδιά του. Όταν έφθασε στο «άλλην γαρ ουκ έχομεν αμαρτωλοί προς Θεόν…», δεν άντεξε. Ξέσπασε σε λυγμούς. Ματαίως προσπάθησε να κρύψει την κατάνυξή του, βγαίνοντας από την Εκκλησία και προσποιούμενος ότι σκουπίζει την μύτη του. Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σε αγρυπνία στην Ι. Μονή Σταυρονικήτα. Εντυπωσιάσθηκε από κάποιον μοναχό που καθόταν στο διπλανό στασίδι και σε όλη την αγρυπνία έκλαιγε ασταμάτητα. Προσπαθούσε να μη γίνει αντιληπτός, αλλά δεν τα κατάφερε. Ρώτησε και έμαθε ότι ο μοναχός ήταν ο π. Παΐσιος. Για τα δάκρυα έλεγε: «Υπάρχουν πολλών ειδών δάκρυα. Τα δάκρυα της μετανοίας είναι σίγουρα, διότι καθαρίζουν τις αμαρτίες και έχουν μισθό πνευματικό, αλλά εξαντλούν τον οργανισμό. Υπάρχουν και αθόρυβα δάκρυα που δεν φαίνονται. Και ένας αναστεναγμός πολλές φορές είναι ανώτερος από ένα φλυτζάνι ή και από ένα κουβά δάκρυα». Ιερομονάχου Ισαάκ, ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, Στ’ έκδοσις, Άγιον Όρος 2008, σελ. 417.

Η θρησκεία μας είναι αγάπη, είναι έρωτας, είναι ενθουσιασμός, είναι τρέλα, είναι λαχτάρα του θείου. Είναι μέσα μας ολ’ αυτά. Είναι απαίτηση της ψυχής μας η απόκτησή τους. Για πολλούς όμως η θρησκεία είναι ένας αγώνας, μία αγωνία κι ένα άγχος. Γι’ αυτό πολλούς απ’ τους «θρήσκους» τους θεωρούνε δυστυχισμένους, γιατί βλέπουνε σε τι χάλια βρίσκονται. Κι έτσι είναι πράγματι. Γιατί αν δεν καταλάβει κανείς το βάθος της θρησκείας και δεν τη ζήσει, η θρησκεία καταντάει αρρώστια και μάλιστα φοβερή. Τόσο φοβερή που ο άνθρωπος χάνει τον έλεγχο των πράξεών του, γίνεται άβουλος κι ανίσχυρος, έχει αγωνία κι άγχος και φέρεται υπό του κακού πνεύματος. Κάνει μετάνοιες, κλαίει, φωνάζει, ταπεινώνεται τάχα, κι όλη αυτή η ταπείνωση είναι μία σατανική ενέργεια. Ορισμένοι τέτοιοι άνθρωποι ζούνε τη θρησκεία σαν ένα είδος κολάσεως. Μέσα στην εκκλησία κάνουν μετάνοιες, σταυρούς, λένε: «είμαστε αμαρτωλοί, ανάξιοι» και μόλις βγούνε έξω αρχίζουν να βλασφημάνε τα θεία, όταν κάποιος λίγο τους ενοχλήσει. Στην πραγματικότητα, η χριστιανική θρησκεία μεταβάλλει τον άνθρωπο και τον θεραπεύει. Η κυριότερη, όμως προϋπόθεση για να αντιληφθεί και να διακρίνει ο άνθρωπος την αλήθεια είναι η ταπείνωση. Ο εγωισμός σκοτίζει το νού του ανθρώπου, τον μπερδεύει, τον οδηγεί στην πλάνη, στην αίρεση. Είναι σπουδαίο να κατανοήσει ο άνθρωπος της αλήθεια. Το ουσιαστικότερο είναι να φεύγεις απ’ τον τύπο και να πηγαίνεις στην ουσία. Ο,τι γίνεται, να γίνεται από αγάπη. Η αγάπη εννοεί πάντα να κάνεις θυσίες. Ο Χριστός δεν θα μας αγαπήσει άμα εμείς δεν είμαστε άξιοι να μας αγαπήσει. Για να μας αγαπήσει, πρέπει να βρεί μέσα μας κάτι το ιδιαίτερο. Θέλεις, ζητάς, προσπαθείς, παρακαλείς, δεν παίρνεις όμως τίποτα. Ετοιμάζεσαι ν’ αποκτήσεις εκεί που θέλει ο Χριστός, για να έλθει μέσα σου η θεία χάρις, αλλά δεν μπορεί να μπεί, όταν δεν υπάρχει εκείνο που πρέπει να έχει ο άνθρωπος. Ποιο είναι αυτό; Είναι η ταπείνωση. Αν δεν υπάρχει ταπείνωση, δεν μπορούμε ν’ αγαπήσουμε τον Χριστό. Ταπείνωση και ανιδιοτέλεια στη λατρεία του Θεού. «Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου». Κανείς να μη σας βλέπει, κανείς να μην καταλαβαίνει τις κινήσεις της λατρείας σας προς το θείον. Ολ’ αυτά κρυφά, μυστικά, σαν τους ασκητές. Θυμάστε που σας έχω πεί για τ’ αηδονάκι; Μες στο δάσος κελαηδεί. Στη σιγή. Να πείς πως κάποιος τ’ ακούει, πως κάποιος το επαινεί; Κανείς. Πόσο ωραίο κελάηδημα μες στην ερημιά! Έχετε δεί πως φουσκώνει ο λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει η γλώσσα. Πιάνει μία σπηλιά, ένα λαγκάδι και ζει τον Θεό μυστικά, «στανεγμοίς αλαλήτοις»… …Όλο το μυστικό είναι η αγάπη, ο έρωτας στον Χριστό. Το δόσιμο στον κόσμο τον πνευματικό. Ούτε μοναξιά νιώθει κανείς, ούτε τίποτα. Ζεί μέσα σ’ άλλον κόσμο. Εκεί που η ψυχή χαίρεται, εκεί που ευφραίνεται, που ποτέ δεν χορταίνει… Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου

Το Σάββατο 17 Δεκεμβρίου η Ενορίας θα πραγματοποιήσει απογευματινή προσκυνηματική εκδρομή στην Ιερά Μονή του Αγίου Εφραίμ του θαυματουργού στην Νέα Μάκρη. Η αναχώρηση θα γίνει από το Ιερό Ναό μας στις 2:30 το μεσημέρι. Τιμή εισιτηρίου 10 ευρώ. Πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής : 210 9701580 και 6941 608265