Γέροντα, οι μάγοι έχουν κάποια πληροφορία; – Έχουν πληροφορία από τον διάβολο, αλλά λένε και πολλά ψέματα. Κι εσείς να προσέχετε εκεί στο αρχονταρίκι. Πρέπει να ελέγχετε την κατάσταση. Να βλέπετε τι άνθρωποι είναι αυτοί που έρχονται, γιατί μπορεί να έρθει και κανένας που ασχολείται με μαγικά. Σας φαίνεται παράξενο; Σε μια αγρυπνία εδώ ήρθαν δυο άτομα που ασχολούνταν με μαγικά. Πλησίαζαν τους ανθρώπους και τους έλεγαν διάφορα. Έλεγαν και ψέματα ότι έχουν σχέση και με τον Καντιώτη. Σέ μια γυναίκα είπαν: «Σου έχουν κάνει μάγια. Θά ρθούμε στο σπίτι σου, να τα λύσουμε με έναν σταυρό που έχουμε». Έρχονται στην αγρυπνία, μιλούν και λίγο πνευματικά, οπότε σου λένε οι άλλοι: «αφού έρχονται στην αγρυπνία, είναι πιστοί άνθρωποι», και ανοίγουν την καρδιά τους. Πως μπερδεύουν τον κόσμο με τα ψέματα που λένε! Για να ξεγελάσει κάποιος μια κοπέλα, της είπε: «Ο πατήρ Παΐσιος είδε όραμα ότι θα σε παντρευτώ πάρε να φορέσεις αυτό, χωρίς να εξετάσεις τι είναι», και της έδωσε κάτι που ήταν μαγικό. Αλλά εκείνη ευτυχώς δεν το φόρεσε. «Καλά, ο πατήρ Παΐσιος με τέτοια ασχολείται!», είπε και πιάνει και μου γράφει ένα γράμμα, τέσσερις σελίδες με πυκνά γράμματα, γεμάτο βρισιές. Τέτοιο βρισίδι! «Δεν πειράζει, λέω, βρίσε με. Χαλάλι να γίνει το βρισίδι, αφού δεν ξεγελάστηκες να φορέσεις αυτό το σατανικό!». – Σας ήξερε, Γέροντα; – Όχι, δεν με ήξερε. Κι εγώ δεν τους ήξερα, ούτε αυτήν ούτε εκείνον. «Οι δαιμονικές, μαγικές ενέργειες» – Γέροντα, τι είπατε στους μαθητές που ήρθαν σήμερα και σας είπαν ότι κάλεσαν το πνεύμα; -Τι να τους πω; Τους έδωσα πρώτα ένα καλό ξεσκόνισμα! Είναι άρνηση πίστεως αυτό που έκαναν. Από την στιγμή που καλούν τον διάβολο και τον δέχονται, αρνούνται τον Θεό. Γι’ αυτό τους είπα κατ’ αρχάς να μετανοήσουν, να εξομολογηθούν ειλικρινά, και στο εξής να προσέχουν· να εκκλησιάζονται, να κοινωνούν με ευλογία του πνευματικού τους, για να εξαγνισθούν. Έχουν ελαφρυντικά, επειδή είναι παιδιά και το έκαναν σαν παιχνίδι. Αν ήταν μεγάλοι, θα πάθαιναν μεγάλο κακό· ο διάβολος θα αποκτούσε μεγάλη εξουσία επάνω τους· αλλά καθ΄αυτά τώρα τα τραντάζει. – Δηλαδή, Γέροντα, τι έκαναν ακριβώς; – Αυτό που κάνουν πολλοί… Βάζουν σε ένα τραπέζι ένα ποτήρι με νερό και γύρω-γύρω τοποθετούν τα γράμματα του αλφαβήτου Α, Β, Γ, κ.λπ. Βάζουν μετά το δάχτυλο τους μέσα στο νερό και καλούν το πνεύμα, δηλαδή τον διάβολο. Το ποτήρι γυρίζει, σταματά μπροστά σε γράμματα και σχηματίζει λέξεις. Αυτά κάλεσαν το πνεύμα και, όταν ήρθε, το ρώτησαν: «Υπάρχει Θεός;». «Δεν υπάρχει!», τους λέει. «Ποιος είσαι εσύ;», το ρωτούν. «Ο σατανάς!», τους λέει. «Υπάρχει σατανάς;». «Υπάρχει!». Δηλαδή βλακείες χονδρές! Δεν υπάρχει Θεός και υπάρχει σατανάς! Όταν το ξαναρώτησαν, αν υπάρχει Θεός, τους είπε: «Ναι, υπάρχει». Μια «ναι», μια «όχι», οπότε προβληματίσθηκαν τα παιδιά. Έτσι οικονόμησε ο Θεός, για να βοηθηθούν. Μια κοπέλα από την συντροφιά τους την χτύπησε το ποτήρι. Επέτρεψε ο Θεός να την χτυπήσει, για να συνέλθουν και τα άλλα παιδιά. Σήμερα πολλοί, όταν θέλουν να κάνουν κακό σε κάποιο πρόσωπο, καταφεύγουν σε μάγους που χρησιμοποιούν την κέρινη κούκλα του βουντού. Οι μάγοι το έχουν κάνει αυτό παιχνίδι, χόμπι. – Γέροντα, τι κάνουν; – Φτιάχνουν μια κούκλα από κερί και, όταν κάποιος τους ζητάει να βλαφθεί ο εχθρός του π.χ. στα μάτια, καρφώνουν μία βελόνα στα μάτια της κούκλας και αναφέρουν το όνομα αυτού που θέλουν να βλάψουν, κάνοντας διάφορα μαγικά. Και πράγματι το άτομο εκείνο, αν ζει αμαρτωλή ζωή και δεν εξομολογείται, προσβάλλεται από δαιμονική ενέργεια στα μάτια. Πάνε να βγουν τα μάτια του από τον πόνο! Κάνει εξετάσεις, αλλά οι γιατροί δεν βρίσκουν τίποτε. Να, και τα μέντιουμ τι κακό κάνουν! Δεν φθάνει που παίρνουν τα χρήματα από τους ανθρώπους, αλλά διαλύουν και οικογένειες. Πάει λ.χ. κάποιος στο μέντιουμ και λέει κάποιο πρόβλημα που έχει. «Κοίταξε, του λέει εκείνο, μια συγγενής σου που είναι λίγο μελαχρινή, λίγο ψηλή κ.λπ. σου έχει κάνει μάγια». Ψάχνει αυτός να βρει ποια από το σόι του έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Κάποια θα βρει που να μοιάζει έστω και λίγο. «Α, αυτή είναι, λέει, που μου έκανε μάγια» και τον πιάνει ένα μίσος εναντίον της. Κι εκείνη η φουκαριάρα να μην ξέρει τίποτε – μπορεί να τον έχει ευεργετήσει κιόλας , και αυτός να έχει μια αγανάκτηση εναντίον της, να μη θέλει ούτε να την δει! Ξαναπάει στο μέντιουμ κι εκείνο του λέει: «Τώρα πρέπει να λύσουμε τα μάγια. Και για να τα λύσουμε, δώσε μερικά χρήματα». «Ε, αφού τα βρήκε, λέει αυτός, πρέπει να τον ανταμείψω»! Δώσ’ του χρήματα… Βλέπεις ο διάβολος τι κάνει; Βάζει σκάνδαλα. Ενώ ένας καλός άνθρωπος, ακόμη κι αν ξέρει κάτι συγκεκριμένο για κάποιον, ποτέ δεν θα πει: «ο τάδε σε έχει βλάψει», αλλά θα προσπαθήσει να τον βοηθήσει. «Κοίταξε, θα του πει, μη βάζεις λογισμούς. Να εξομολογηθείς και μη φοβάσαι». Και έτσι βοηθάει και τον έναν και τον άλλον. Γιατί και αυτός που έβλαψε τον άλλον, όταν τον βλέπει να του φέρεται με καλοσύνη, προβληματίζεται με την καλή έννοια, και μετανοεί. «Ο διάβολος ποτέ δεν μπορεί να κάνη καλό » – Γέροντα, μπορεί ένας μάγος να θεραπεύσει κάποιον άρρωστο; – Μάγος και να θεραπεύσει άρρωστο άνθρωπο! Έναν που τραντάζεται από το δαιμόνιο, αυτόν μπορεί να τον κάνη καλά στέλνοντας το δαιμόνιο σε άλλον. Γιατί ο μάγος με τον διάβολο είναι συνέταιροι, οπότε λέει στον διάβολο: «Βγες από αυτόν και πήγαινε στον τάδε». Βγάζει λοιπόν το δαιμόνιο από εκείνον και συνήθως το στέλνει σε κάποιον συγγενή του η γνωστό του που έχει δώσει δικαιώματα στον διάβολο. Λέει μετά αυτός που είχε το δαιμόνιο: «εγώ υπέφερα, αλλά ο τάδε μ’ έκανε καλά», και έτσι γίνεται διαφήμιση. Και γυρίζει τελικά το δαιμόνιο σε συγγενείς η σε γνωστούς. Αν κάποιος, ας υποθέσουμε, είναι καμπουριασμένος από δαιμονική επήρεια, μπορεί ο μάγος να διώξει το δαιμόνιο από εκείνον, να το στείλει αλλού και να σηκωθεί όρθιος ο καμπούρης. Αν όμως έχει καμπούρα από αναπηρία, δεν μπορεί ο μάγος να τον κάνει καλά. Μου είπαν για μια γυναίκα ότι θεραπεύει άρρωστους, χρησιμοποιώντας διάφορα αγιωτικά. Όταν άκουσα τι κάνει, έμεινα κατάπληκτος από την τέχνη του διαβόλου. Κρατάει έναν σταυρό και ψάλλει διάφορα τροπάρια. Ψάλλει π.χ. το ­Θεοτόκε

  «Τα βάσανα σας είναι πολλά. Τα χτυπήματα πέφτουν επάνω σας αδυσώπητα απ’ όλες τις μεριές. Αλλά μην απελπίζεστε. Δοκιμασίες είναι, που σας βρίσκουν με παραχώρηση του φιλάνθρωπου Θεού, για να καθαριστείτε από τα πάθη και τις αδυναμίες σας. Παραδώστε, λοιπόν, τον εαυτό σας στα χέρια Του με εμπιστοσύνη, ευψυχία, χαρά και ευγνωμοσύνη. Μη θυμώνετε, μη δυσφορείτε, μην τα βάζετε με κανέναν άνθρωπο. Αφήστε τους ελεύθερους να επιτελούν επάνω σας και μέσα σας το έργο της πρόνοιας του Κυρίου, που, αποβλέποντας στη σωτηρία σας, πασχίζει να βγάλει από την καρδιά σας κάθε ακαθαρσία. Όπως η πλύστρα τσαλακώνει, τρίβει και χτυπάει τα ρούχα μέσα στη σκάφη, για να τα λευκάνει, έτσι και ο Θεός τσαλακώνει, τρίβει και χτυπάει εσάς, για να λευκάνει την ψυχή σας και να την ετοιμάσει για την ουράνια βασιλεία Του, όπου κανένας ακάθαρτος δεν θα μπει. Αυτή είναι ή αλήθεια. Προσευχηθείτε να σας φωτίσει το νου ό Κύριος, για να την αντιληφθείτε. Τότε με χαρά θα δέχεστε καθετί το δυσάρεστο σαν φάρμακο που σας δίνει ο επουράνιος Γιατρός. Τότε θα θεωρείτε όσους σας βλάπτουν σαν ευεργετικά όργανα Εκείνου. Και πίσω τους θα βλέπετε πάντα το χέρι του μεγάλου Ευεργέτη σας. Για όλα να λέτε: «Δόξα σοι, Κύριε!». Να το λέτε, αλλά και να το αισθάνεστε». OΣΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ

  Η Αγία Μεγαλομάρτυς Φωτεινή έζησε στα χρόνια του Χριστού. Ήταν Σαμαρείτισσα στην καταγωγή και διέμενε στην πόλη Συχάρ όπου ζούσε ένα έκλυτο βίο. Ο τρόπος ζωής της ήταν γνωστός στους συμπολίτες της και για αυτόν την είχαν στιγματίσει. Κάθε μεσημέρι πήγαινε έξω από την πόλη, στο πηγάδι το λεγόμενο του Ιακώβ, και εγέμιζε την στάμνα της. Εκείνο τον καιρό, ο Ιησούς περνούσε από την Συχάρ και στάθηκε στο πηγάδι του Ιακώβ για να πιει νερό. Εκεί συναντήθηκε με την Αγία Φωτεινή και εφανέρωσε σ’ αυτήν όλη τη ζωή της και από την οποία ζήτησε να του δώσει νερό. Ο Κύριος είπε στην Αγία, ότι Αυτός είναι « τό ὕδωρ τό ζῶν», δηλαδή η αστείρευτη πηγή του Αγίου Πνεύματος. Τότε οι Ιουδαίοι και οι Σαμαρείτες δεν είχαν επαφές και γι’ αυτό παραξενεύτηκε η Αγία που ένας Ιουδαίος της απηύθυνε τον λόγο. Μετά από την συνομιλία με τον Χριστό, η Αγία Φωτεινή πίστεψε σε Αυτόν και κάλεσε τους συμπολίτες της να τρέξουν να Τον συναντήσουν. Ο Χριστός έμεινε δύο ημέρες στη Συχάρ και τους μετέδωσε τον Λόγο και την ευλογία Του. Η Αγία Φωτεινή βαπτίστηκε από τους Αποστόλους την ημέρα της Πεντηκοστής μετά την Ανάσταση του Κυρίου. Μαζί της βαπτίστηκαν και οι δύο γιοι της καθώς και οι πέντε αδερφές της. Με την συνοδεία των γιων της και των αδερφών της κήρυξε τον λόγο του Χριστού στην Συρία, στην Φοινίκη, στην Παλαιστίνη, στην Αίγυπτο, στην Καρχηδόνα και τελικά στη Ρώμη. Η μεγάλη της αυτή αποστολική δράση είναι ο λόγος για τον οποίο η εκκλησία μας την ονομάζει Ισαπόστολο. Τα χρόνια περνούσαν και η Αγία κήρυττε τον λόγο του Χριστού με θέρμη σε όσα μέρη την αξίωσε η χάρη Του να ταξιδέψει. Κάποια στιγμή έφτασε και στην Καρθαγένη στην Βόρεια Αφρική. Μαζί της ήταν πάντα οι πέντε αδερφές της (Ανατολή, Φωτώ, Φωτίς, Παρασκευή και Κυριακή) και ο μικρός γιος της ο Ιωσής. Ο μεγάλος της γιος Βίκτωρ ήταν στρατιώτης στον Ρωμαϊκό στρατό και έφερε το βαθμό του στρατηλάτη. Ρωμαίος αυτοκράτορας τότε ήταν ο Νέρων, ο οποίος μη γνωρίζοντας ότι ο Βίκτωρ ήταν χριστιανός, του ανέθεσε να διώξει τους Χριστιανούς στην Ιταλία. Ο Βίκτωρ πήγε στην Ιταλία αλλά φυσικά αρνήθηκε να φέρει σε πέρας τις εντολές που είχε λάβει. Ο δούκας Σεβαστιανός, φίλος του Βίκτωρα προσπάθησε να τον μεταπείσει αλλά αντί αυτού και με την χάρη του Ιησού Χριστού, μεταπείστηκε ο ίδιος και βαπτίστηκε χριστιανός. Ο Νέρων πληροφορήθηκε τα γεγονότα αυτά και κάλεσε στην Ρώμη τόσο τον Βίκτωρα, που είχε εντωμεταξύ λάβει το χριστιανικό όνομα Φωτεινός, και τον Σεβαστιανό, όσο και την Αγία Φωτεινή με τις αδερφές της και τον μικρό της γιο. Στην προσπάθειά του να τους κάνει να αλλάξουν πίστη, ο Νέρων χρησιμοποίησε όσα δόλια μέσα και όσα βασανιστήρια του ήταν γνωστά. Η Αγία Φωτεινή και οι υπόλοιποι μάρτυρες δεν λύγισαν ούτε στιγμή και συνεχώς δοξολογούσαν τον Ιησού Χριστό. Κατά τη διάρκεια των φρικτών μαρτυρίων που υπέστησαν, πολλά θαύματα έλαβαν χώρα. Μετά από κάθε μαρτύριο, τόσο η Αγία όσο και οι υπόλοιποι μάρτυρες ήταν ανέπαφοι – οι πληγές τους αποκαθίσταντο. Αυτό ήταν κάτι που πείσμωνε τον Νέρωνα αλλά ταυτόχρονα έκανε πολλούς από αυτούς που έβλεπαν τα θαύματα αυτά να πιστέψουν στον Χριστό και να βαπτιστούν χριστιανοί. Μετά από ατελείωτα μαρτύρια που υπέστει η Αγία Φωτεινή φυλακίστηκε και μέσα στην φυλακή παρέδωσε την ψυχή της στον Κύριο.  Η αγία Φωτίς τεντώθηκε σε δύο δέντρα, τα οποία αφέθηκαν και την έσχισαν στα δύο. Οι άλλοι μάρτυρες θανατώθηκαν με ξίφος. Η Αγία Ανατολή ήταν η πρώτη αδελφή της Αγίας Φωτεινής. Η Αγία Φωτώ ήταν η δεύτερη αδελφή της Αγίας Φωτεινής. Η Αγία Φωτίς ήταν η τρίτη αδελφή της Αγίας Φωτεινής και μαρτύρησε αφού την έδεσαν σε δύο δένδρα και την ξέσχισαν. Η Αγία Παρασκευή ήταν η τέταρτη αδελφή της Αγίας Φωτεινής. Η Αγία Κυριακή ήταν η πέμπτη αδελφή της Αγίας Φωτεινής. Ο Άγιος Φωτεινός ήταν ο πρωτότοκος υιός της Αγίας Φωτεινής. Ο Άγιος Ιωσής ήταν ο δευτερότοκος υιός της Αγίας Φωτεινής. Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε. Χριστῷ συνομίλησας ἐπὶ τῷ φρέαρ σεμνή, καὶ πίστιν εἰσδέδεξαι, τὴν πρὸς αὐτὸν ἀκλινῶς, Φωτεινὴ Ἰσαπόστολε· ὅθεν τῆς εὐσεβείας, ἐφαπλοῦσα τὸ φέγγος, ἤθλησας ὑπὲρ φύσιν, σὺν υἱοῖς καὶ συγγόνοις· μεθ’ ὧν ἀπαύστως πρέσβευε, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε. Την μνήμη της Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος την γιορτάζουμε στις 26 Φεβρουαρίου και την Κυριακή της Σαμαρείτιδος (την πρώτη Κυριακή μετά την Μεσοπεντηκοστή).      

Αγαπητοί αδελφοί, στις 25 και 26 Φεβρουαρίου 2024 ο Ιερός Ναός μας Πανηγυρίζει μετά πάσης εκκλησιαστικής λαμπρότητος την μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος και Ισαποστόλου Φωτεινής της Σαμαρείτιδος προστάτιδος και πολιούχου της Ενορίας μας. Θα θεωρήσουμε εξαιρετική τιμή την συμμετοχή σας στις Ιερές Ακολουθίες κατά το Ακόλουθο πρόγραμμα: KΥΡΙΑΚΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024 Αρχή του Τριωδίου – Παραμονή της Εορτής – Ώρα 6:30π.μ. Όρθρος και Θεία Λειτουργία. Ώρα 5μ.μ. Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ’ Αρτοκλασίας επί τη μνήμη της Αγίας ενδόξου Μεγαλομάρτυρος  και Ισαποστόλου Φωτεινής της Σαμαρείτιδος. ΔΕΥΤΕΡΑ 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024 – Μνήμη Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος – Ώρα 6:45π.μ. Ακολουθία του Όρθρου και Θεία Λειτουργία. Ώρα 11π.μ. Ιερά Παράκληση στην Αγία Φωτεινή. Ώρα 5:30μ.μ. Τέλεση του Μυστηρίου του Ιερού Ευχελαίου. Ο Ιερός Ναός μας θα παραμείνει ανοιχτός το διήμερο της Πανηγύρεως από τις 6 το πρωί έως τις 8:30 το βράδυ. Λεωφορεία: 206, 237, 140, 856 & 212. Στάση Ηλιουπόλεως & Πλατεία Ηρώων

  «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν» (Ρωμ. 12, 21) Κάθε φορά που κάποιος μας προσβάλλει με έναν οποιοδήποτε τρόπο, αντιδρούμε κεραυνοβόλα, είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά. Και το κάνουμε αυτό, γιατί δεν έχουμε αγάπη. Εκείνη την αγάπη που μας κήρυξε ο Χριστός μας. Και γιατί δεν έχουμε επίσης την ταπεινοφροσύνη, που ο ίδιος πάλι ο Ιησούς μας δίδαξε να έχουμε. Όταν μια ψυχή δεν έχει αγάπη και φρόνημα ταπεινό, τότε σε κάθε προσβλητικό λόγο αντιδρά. Αντιδρά εκείνη τη στιγμή. Αλλά και αργότερα. Άλλη φορά. Άλλη ημέρα. Έτσι η αντίδραση αυτή γίνεται χρόνια κατάσταση. Και η ψυχή γίνεται εκδικητική και περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία να εκδικηθεί όπως πρέπει αυτόν ή αυτήν που την έθιξε, που την πρόσβαλε. Τότε αρχίζουν σαν βροχή οι λογισμοί της εκδικήσεως. Σαν καταρρακτώδης βροχή. Σαν θύελλα. Σαν χαλάζι. Λογισμοί πολλοί. Ο ένας λογισμός της υποδεικνύει σαν επιθετικό όπλο τα λόγια. Τα πικρά λόγια. Τα φαρμακερά. Αυτά που πληγώνουν την ψυχή. Ο άλλος λογισμός της ψιθυρίζει να χρησιμοποιήσει τη συκοφαντία. Τη διαβολή. Παρακινεί την εκδικήτρια ψυχή να λέει με πειστικότητα τα πιο απρεπή λόγια σε βάρος εκείνου ή εκείνης που της έθιξαν τον εγωισμό. Άλλος, πάλι, λογισμός υποβάλλει στα αντρόγυνα σα μέσο εκδικήσεως το χωρισμό. Πολλά διαζύγια οφείλονται στην εκδικητικότητα του ενός ή του άλλου συζύγου. Όπως και πολλές δυσμενείς μεταθέσεις υπαλλήλων είναι αποτέλεσμα εκδίκησης κάποιου προϊσταμένου. Ατέλειωτοι οι λογισμοί που κυκλώνουν την εκδικήτρια ψυχή, η οποία δεν γνώρισε την ομορφιά της χριστιανικής αγάπης. * * * Πρέπει να πολεμήσουμε τους λογισμούς της εκδικήσεως. Κι αυτό, γιατί είναι απαράδεκτοι οι λογισμοί αυτοί στη ζωή κάθε χριστιανού. Αλλά και γιατί αφαιρούν κάθε χαρά και ευτυχία και από την ίδια την εκδικήτρια ψυχή. Πώς όμως θα τους πολεμήσουμε και θα τους νικήσουμε; Με το λόγο του Απ. Πέτρου: «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν». Δηλαδή: Μη νικάσαι από το κακό. Μη κυριαρχείσαι από οργή και εκδίκηση εναντίον εκείνου που σε αδίκησε. Αλλά νίκα το κακό με το καλό. Με καλοσύνη και έργα καλά. Να ένα παράδειγμα: Ήταν κάποτε ένας λοχίας σκληρός. Στο θάλαμο που κοιμόταν ο Λοχίας αυτός βρισκόταν κι ένας στρατιώτης πολύ πιστός, που κάθε βράδυ, πριν πέσει να κοιμηθεί, γονάτιζε για να προσευχηθεί. Αυτό όμως δεν άρεσε στο Λοχία και έτσι κάποια νύχτα πήρε τις λασπωμένες αρβύλες του και πετώντας τες στον προσευχόμενο στρατιώτη τον χτύπησε στο κεφάλι. Ο στρατιώτης τελείωσε την προσευχή του ήρεμα. Το επόμενο πρωί, όταν ο Λοχίας του ζήτησε τις αρβύλες του, τις βρήκε καθαρές και γυαλισμένες. Τις είχε γυαλίσει ο στρατιώτης, πράγμα που φαινόταν ακατανόητο στο Λοχία. Τελικά δεν άντεξε την ανωτερότητα του πιστού στρατιώτη και ζήτησε να γνωρίσει Εκείνον που μπορούσε να κάνει τον άνθρωπο να συμπεριφέρεται μ’ αυτόν τον τρόπο. Αδελφές ψυχές, Έτσι θα νικήσουμε τους λογισμούς της εκδικήσεως. Έτσι, όπως μας το συνιστά ο Απόστολος Πέτρος. Με το καλό. Και έτσι, όπως το πέτυχε ο πιστός στρατιώτης με την ταπείνωση. Και με την «εκδίκηση» της αγάπης. Πρόσεχε τις παγίδες (Από το ομώνυμο βιβλίου του Αρχιμ. Γερβασίου Ιωαν. Ραπτοπούλου)

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου. Κατά Λουκάν Κεφ. 18, χωρία 10 έως 14. Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην, ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ὁ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης. ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης·νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι. καὶ ὁ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ. λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ ἢ γὰρ ἐκεῖνος· ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται. ΑΠΟΔΟΣΗ Είπεν ο Κύριος αυτή την παραβολή. Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο Ναό για να προσευχηθούν ο ένας ήταν Φαρισαίος και ο άλλος ήταν τελώνης. Ο Φαρισαίος στάθηκε και προσευχόταν στον εαυτό του με αυτά τα λόγια: «Θεέ μου, σε ευχαριστώ, γιατί εγώ δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους, πού είναι κλέφτες, άδικοι, άτιμοι ή και σαν αυτόν τον τελώνη, νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, δίνω το ένα δέκατο απ’ όλα τα εισοδήματα μου». Και ο τελώνης στεκόταν από μακριά και δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό, μόνο χτυπούσε στο στήθος του και έλεγε: «Θεέ μου, συγχώρεσε με τον αμαρτωλό». Σας λέγω πώς αυτός κατέβηκε στο σπίτι του συγχωρεμένος παρά ο άλλος. Γιατί όποιος υπερηφανεύεται θα ταπεινωθεί, ενώ όποιος ταπεινώνεται θα ανυψωθεί. Η παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου, που αναγνώσθηκε στη σημερινή θεία λειτουργία, μας αποκαλύπτει τη στάση ή θέση του ανθρώπου ενώπιον του Θεού. Μας διδάσκει την ταπεινοφροσύνη ως τον κατεξοχήν τρόπο ζωής των πιστών. Ας δούμε λοιπόν το θέμα της ταπεινοφροσύνης ως εξής : Οι διαβαθμίσεις της. Η ταπεινοφροσύνη είναι πρώτα η μετριοφροσύνη, το αντίθετο της ματαιοδοξίας. Χωρίς παράλογη έπαρση, ο μετριόφρων δεν εμπιστεύεται την δική του κρίση. Το πνεύμα το άγιο προστάζει στις παροιμίες : « μή φαντάζεσαι σέ αὐτόν σοφόν · φόβου τόν Κυρίον, καί ἐκλινον ἀπό κακοῦ »(γ΄7). Με ανάλογο διάθεση εξομολογείται και ο Ψαλμωδός : « Κύριε δέν ὑπερηφανευθην ἡ καρδιά μου, οὐδέ ὑψωθεισαν οἱ ὀφθαλμοί μου · οὔτε περιπατῶ σέ πράγματα μεγάλα καί ὑψηλότερα ὑπέρ ἐμέ ». Τα όμοια συμβουλεύει και ο Απόστολος Παύλος : « μή ὑψηλοφρονεῖτε, ἀλλά συγκαταβαίνετε εἰς τούς ταπεινούς · μή φαντάζεστε ἑαυτούς φρόνιμους »(Ρωμ.ιβ΄16). Μεγαλύτερος βαθμός ταπεινοφροσύνης είναι: η ταπεινοφροσύνη ως το αντίθετο της υπερηφάνειας. Είναι η στάση του αμαρτωλού πλάσματος μπροστά στον παντοδύναμο Θεό. Έτσι αισθανόταν ο τελώνης της σημερινής περικοπής. Ενώ αντίθετα δεν ήταν αυτού του πνεύματος ο φαρισαίος, ο οποίος στεκόταν ενώπιον του Θεού ως ίσος προς ίσον ή και ακόμη νόμιζε τον Θεό ως οφειλέτη του διά την ευσέβεια του. Ο ταπεινός αναγνωρίζει πως ότι έχει, το έλαβε από το Θεό. Αυτή η στάση δεν αφήνει περιθώρια για διακρίσεις. Ο Παύλος δικαίως ρωτά « τί ἔχεις τό ὁποῖο δέν ἔλαβες χριστιανέ; Ἔχεις θέση, ἀξιώματα; ὁ Θεός σου τά ἔδωσε. Ἔχεις πλοῦτο καί ἀγαθά; Ὁ Θεός σέ εὐλόγησε. Ἀπολαμβάνεις ἐπιτυχία στή ζωή σου; Ὁ Θεός σέ ἐτίμησε. Ἔ, λοιπόν ἐφόσον ὅλα τά ἔλαβες τί καυχάσε ὡς μή λαβῶν;»(Α΄Κορ.δ΄7) Ο ταπεινός αισθάνεται πάντοτε ενώπιον του Θεού ως δούλος χωρίς αξία. Ο Κύριος μας δίδαξε « ἔτσι καί ἐσεῖς, ὅταν κάνετε ὅλα ὅσα ἔχετε διαταγή νά κάνετε, νά λέγετε, ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοι εἴμεθα. Ἐπειδή κάναμε , ὅτι χρεωστοῦμε νά κάνουμε »(Λουκά ιζ΄10). Ακόμη περισσότερο ταπεινός πιστεύει ότι από μόνος του δεν είναι τίποτε, « διότι ἄν κάποιος νομίζει ὅτι εἶναι κάτι, ἐνῶ εἶναι μηδέν, καί ἑαυτόν ἐξαπατᾶ »(Γαλ.στ΄3). Ο ταπεινός έχει τη συνείδηση ότι είναι, μόνο ένας αμαρτωλός. Έτσι αισθανόταν ο μεγαλοφωνότατος των προφητών Ησαίας όταν είδε τον Θεό και μίλησε μαζί του. Εξομολογείται ο προφήτης: « τότε εἶπα, Ὤ ἐγώ ὁ ταλαίπωρος διότι χάθηκα, ἐπειδή εἶμαι ἄνθρωπος ἀκαθάρτων χειλέων, καί κατοικῶ ἀνάμεσα ἑνός λαοῦ ἀκαθάρτων χειλέων. Ἐπειδή ὀφθαλμοί μου εἶδον τόν βασιλέα, τόν Κύριόν της δόξης »(Ης.στ΄5). Όμοια συναισθήματα ανέπτυξε και ο Απόστολος Πέτρος όταν πρωτοσυναντήθηκε με τον Κύριο Ιησού « προσέπεσε πρός τά γόνατα τοῦ Ἰησοῦ, λέγων, ἔξελθε ἀπό ἐμοῦ, διότι εἶμαι ἄνθρωπος ἁμαρτωλός, Κύριε »(Λουκά ε΄8). Αυτόν τον ταπεινό του εμπιστεύεται τον εαυτό του στη χάρη του Κυρίου ο Θεός θα τον δοξάσει. Στις παροιμίες ο Θεός αποκαλύπτει ότι « ἡ ταπείνωσις προπορεύεται τῆς δόξης »(Παρ.ιε΄33). Ο Αδελφόθεος Ιάκωβος μας υπενθυμίζει « ὁ Θεός ὑπερήφανοις ἀντιτάσσεται εἰς τούς ταπεινούς δίδει χάριν »(δ΄6). Ασύγκριτη όμως παραμένει η ταπεινοφροσύνη του Χριστού ο οποίος υποβιβάζοντας τον εαυτόν του μας σώζει και ο οποίος καλεί τους μαθητές του να υπηρετούν τους αδελφούς τους από αγάπη, ώστε να δοξάζεται « εν πάσιν » ο Θεός. Η ταπεινοφροσύνην του Υιού του Θεού. Ο Κύριος μας είναι ζωντανό παράδειγμα ταπεινοφροσύνης. Μας δείχνει μέχρι ποιού βαθμού θα πρέπει να έχουμε διάθεση ταπεινώσεως. Περί αυτού ομιλεί διεξοδικώς ο Απόστολος Παύλος τονιζων ότι : « το αυτό φρόνημα δηλαδή της ταπεινοφροσύνης ας υπάρχει και ανάμεσα σας αυτό το οποίο ήτο και στον Ιησού Χριστό, ο οποίος αν και όντας Θεός, δεν νόμισε το να είναι ίσα με τον Θεόν, αλλ΄εαυτόν εκκένωσεν λαμβάνοντας δούλου μορφήν, γενόμενος όμοιος με τους ανθρώπους και ευρεθείς κατά το σχήμα ως άνθρωπος εταπείνωσεν εαυτόν , γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού»(Φιλιπ.β΄5-8). Ο Ιησούς είναι ο ταπεινός Μεσσίας το οποίο αναγγέλλει ο Ζαχαρίας « είπατε προς την θυγατέρα Σιών », «ιδού, ο Βασιλεύς έρχεται προς σε πραύς, και καθήμενος επί όνου, και πωλού υιού υποζυγίου »(Ματθ.κα΄5). Είναι ο Μεσσίας των ταπεινών τους οποίους ανακηρύττει μακάριους πραύς ταπεινός που η υποταγή του στο Θεό τον κάνει υπομονετικό και πράο. Ο Ιησούς ευλογεί τα παιδιά και τα παρουσιάζει ως πρότυπο. Για να γίνει κανείς ένα από αυτά τα παιδιά, στο οποίο ο Θεός αποκαλύπτεται και που μόνο αυτά θα εισέλθουν στη βασιλεία του Θεού, πρέπει να φοιτήσει στο σχολείο του Χριστού, « του πράου και ταπεινού τη καρδία », Διδασκάλου. Αυτός ο δάσκαλος όμως δεν είναι μόνο άνθρωπος, είναι ο Κύριος που ήρθε να σώσει τους αμαρτωλούς προσλαμβάνοντας σάρκα όμοια με τη δική τους. Όχι μόνο δεν ζητάει τη δόξα του, αλλά ταπεινώνεται ως το σημείο να

Τι είναι και τι σημαίνει ότι άνοιξε το τριώδιο; Τι είναι το τριώδιο; Το τριώδιο έχει λάβει την ονομασία του από το ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο, το τριώδιο, το οποίο περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες κατά τη συγκεκριμένη περίοδο. Οι ύμνοι αυτοί έχουν τρεις ωδές σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους τις εκκλησίας, οι οποίοι έχουν εννέα ωδές. Αυτός είναι και ο λόγος που το βιβλίο αυτό, και κατ’ επέκταση και η συγκεκριμένη χρονική περίοδος, ονομάστηκαν τριώδιο. Τριώδιο και Καρναβάλι. Οι περισσότεροι από εμάς έχουν συνδέσει το τριώδιο με τις αποκριές και τα καρναβαλικά έθιμα, λόγω της σύνδεσης που έχουν κάνει οι άνθρωποι και το ξεφάντωμα πριν από τη μεγάλη Νηστεία της Σαρακοστής. Η άλλη του όμως διάσταση, είναι βαθιά θρησκευτική και σηματοδοτεί την εισαγωγή στη διαδικασία του εξαγνισμού του ανθρώπου μέσω της σαρανταήμερης νηστείας που ξεκινάει αμέσως μετά τις απόκριες. Για την Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση, η περίοδος του Τριωδίου είναι μια κινητή περίοδος, η οποία διαιρείται σε τρεις μικρότερες, δηλαδή Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι Κυριακή της Τυροφάγου, Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Σάββατο Του Λαζάρου και Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο πριν την Ανάσταση. Οι Κυριακές του Τριωδίου Κάθε Κυριακή των πρώτων τριών εβδομάδων έχει τη δική της σημειολογία. Οι Κυριακές του Τριωδίου είναι οι εξής: Τελώνου και Φαρισαίου Ασώτου Απόκρεω Τυροφάγου Την πρώτη και την δεύτερη εβδομάδα του Τριωδίου γίνεται «κατάλυση στα πάντα» όλες τις ημέρες εκτός της Τετάρτης και Παρασκευής όποτε απέχουμε ακόμα και από τα λαδερά φαγητά όπως και τις ημέρες της Μεγάλης Σαρακοστής. Την Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας στην Ελλάδα υπάρχει το έθιμο της Τσικνοπέμπτης, κατά την οποία καταναλώνονται κρεατικά, δεδομένου ότι μετά από τρεις ημέρες αρχίζει ουσιαστικά η νηστεία της Σαρακοστής. Η τρίτη εβδομάδα του Τριωδίου είναι αυτή της Τυροφάγου ή Τυρινής, οπότε όλες τις ημέρες γίνεται κατάλυση σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα του αυγού, των ψαριών και φυσικά του ελαιόλαδου, απαγορεύεται όμως η κρεατοφαγία. Την τρίτη Κυριακή της Αποκριάς, πριν από την Καθαρά Δευτέρα, αρχίζει η περίοδος της Μεγάλης Σαρακοστής, δηλαδή της νηστείας των σαράντα ημερών που προηγείται του χριστιανικού Πάσχα.

Στη διαμάχη γύρω από το ζήτημα της θέσπισης γάμου και τεκνοθεσίας για τους ομοφυλόφιλους η πλευρά των υποστηρικτών της, θεωρώντας ότι η Εκκλησία δεν έχει λόγο σε αυτό, επικαλείται τη γνωστή φράση του Κυρίου «τα του Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (Ματθ. 22,21), για να δικαιολογήσει τις ενέργειες της Πολιτείας και να ζητήσει να γίνουν από όλους σεβαστές οι αποφάσεις της. Εδώ όμως δεν πρόκειται για ένα ζήτημα σαν την πληρωμή φόρων προς το κράτος, για το οποίο ο Χριστός απάντησε «απόδοτε τα του Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ», αλλά για κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ανθρωπολογία και την ηθική του χριστιανισμού. Σε τέτοιες περιπτώσεις ισχύει το «πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (πρέπει να πειθαρχούμε στον Θεό μάλλον, παρά στους ανθρώπους) (Πράξ. 5,29), όπως είπαν οι απόστολοι, αρνούμενοι να συμμορφωθούν προς τη διαταγή των ιουδαϊκών αρχών να μη διδάσκουν για το όνομα του Χριστού. Παρόμοια υπήρξε η στάση του Ιωάννη του Βαπτιστή, ο οποίος κατήγγειλε τον παράνομο (με βάση τη διδασκαλία της Παλαιάς Διαθήκης) γάμο της Ηρωδιάδος, έστω κι αν αυτό τον οδήγησε τελικά στη φυλακή και τον αποκεφαλισμό (Ματθ. 14,1 εξ. / Μάρκ. 6,14 εξ.). Δεν μπορεί η Εκκλησία να σιωπά ή να υποτάσσεται σε «εντάλματα ανθρώπων» (Ματθ. 15,9) αντίθετα προς τις εντολές του Θεού. Θα σταθούμε λίγο σε αυτό το εδάφιο (Ματθ. 15,1 εξ.), στο οποίο αναφέρεται ότι οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι ακύρωσαν την εντολή «τίμα τον πατέρα και τη μητέρα» διδάσκοντας «εντάλματα ανθρώπων», γιατί διαβάσαμε σε δημοσίευμα ιερωμένου καί καθηγητή Θεολογίας (!), με αναφορά στο ζήτημα του γάμου των ομοφυλόφιλων, πως, όταν ο Θεός «μιλάει» στο βιβλίο της Γένεσης, αυτά τα λόγια ανήκουν στον συγγραφέα της Πεντατεύχου και όχι στον άφατο, αόρατο και υπερβατικό Θεό, και ότι αυτό είναι η βάση και η ουσία της ερμηνευτικής. Δηλαδή τι; Πρόκειται για ανθρώπινες ιδεολογίες, τις οποίες μπορεί ο καθένας να αναθεωρεί ή να ερμηνεύει κατά το δοκούν και όπως τον βολεύει σε κάθε περίσταση; Ή μήπως με το να εκφέρεται με ανθρώπινα λόγια ο θείος νόμος παύει να προέρχεται από τον άφατο, αόρατο και υπερβατικό Θεό; Κι αν δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, προς τι η επισήμανση; Ο Χριστός πάντως, κατηγορώντας τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους για παράβαση της εντολής «τίμα τον πατέρα και την μητέρα», τους είπε ότι παραβαίνουν «την εντολήν του Θεού» και όχι την εντολή του Μωυσή (Ματθ. 15,1 εξ.). Ή μήπως και τα λόγια του Χριστού δεν ανήκουν στον άφατο, αόρατο και υπερβατικό Θεό, οπότε μπορούμε να υποβαθμίζουμε τη σημασία τους; Παρεμπιπτόντως, επειδή κάποιοι επικαλούνται ότι ο Χριστός δεν ανέφερε τίποτα για την ομοφυλοφιλία, ας σημειωθούν τα εξής: Ο Χριστός μπορεί να μην αναφέρθηκε άμεσα στην ομοφυλοφιλία, αναφέρθηκε όμως έμμεσα και με σαφήνεια, όταν συμβούλευσε να μνημονεύεται το πάθημα της γυναίκας του Λωτ (Λουκ. 17,32-33), όταν προειδοποίησε ότι η Δευτέρα Παρουσία θα αιφνιδιάσει πολλούς ανθρώπους, όπως αιφνιδίασε τους Σοδομίτες η βροχή πυρός και θείου από τον ουρανό (Λουκ. 17,28-30), και όταν έκανε σύγκριση της τιμωρίας των Σοδόμων με την τιμωρία που θα υποστεί η Καπερναούμ (Ματθ. 11,23-24) και όποια άλλη πόλη δεν δέχτηκε το κήρυγμα των αποστόλων (Ματθ. 10,15. Πρβλ. Λουκ. 10,12 εξ.). Δεν χρειάστηκε να προσδιορίσει τα αμαρτήματα των Σοδομιτών, γιατί αυτά ήταν ήδη γνωστά από την Παλαιά Διαθήκη. Σημειωτέο εξάλλου ότι σε εδάφια της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης υπάρχουν σαφείς αρνητικές αναφορές για την ομοφυλοφιλία, όπως είναι γνωστό. Κι ενώ αυτά δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη αξία, κατά το προαναφερθέν δημοσίευμα, αφού πρόκειται για λόγια των συγγραφέων των βιβλίων της Αγίας Γραφής και όχι του ίδιου του Θεού, ο νόμος της Πολιτείας (που αυτός κι αν είναι ανθρώπινος), κατά το ίδιο άρθρο, «δεν επιδέχεται κριτική, ακόμη και εκ μέρους της Εκκλησίας». Τέτοια αποθέωση του Καισαροπαπισμού από την πλευρά ανθρώπων της Εκκλησίας, ούτε ο ίδιος ο Καίσαρας δεν θα μπορούσε να φανταστεί! Στο ίδιο κείμενο ωστόσο ασκείται κριτική στους νόμους της Ρωσίας και της Γεωργίας, που εξακολουθούν να είναι αντίθετοι στις επιδιώξεις της κοινότητας των ΛΟΑΤΚΙ. Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Και κάπου εδώ αποκαλύπτεται ο πραγματικός λόγος της ψήφισης του επίμαχου νομοσχεδίου. Το ομολόγησε άλλωστε και ένας προβεβλημένος πολιτικός παράγοντας, αναφερόμενος στη γεωστρατηγική σημασία της ψηφοφορίας, δεδομένου ότι η Ρωσία είναι αντίθετη σε αυτά τα ζητήματα. Όλα λοιπόν έγιναν, επειδή το απαίτησε από τους υποτελείς του ο Καίσαρας των ημερών μας. Εφόσον όμως υποκύψαμε σε μία τέτοια απαίτηση και δώσαμε και τα του Θεού τω Καίσαρι, θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι, τουλάχιστον αυτή τη φορά, δεν είμαστε στη «σωστή πλευρά της ιστορίας». Στη σωστή πλευρά της ιστορίας είναι οι ομολογητές και οι μάρτυρες που δεν προσέφεραν θυσία στα είδωλα, όταν το απαιτούσαν με διατάγματα οι αυτοκράτορες, αλλά θυσίασαν ακόμα και τη ζωή τους, για να μην προδώσουν τον Χριστό. Αντίθετα, όσοι λύγισαν και θυσίασαν στα είδωλα έμειναν στην ιστορία γνωστοί ως «πεπτωκότες» (lapsi), στους οποίους αντιστοιχούν σήμερα αυτοί που υπέκυψαν στους εκβιασμούς προσφέροντας υπηρεσίες στα σύγχρονα είδωλα του «δικαιωματισμού» και της ανηθικότητας (αν βέβαια πρόκειται για χριστιανούς). Όσο για την απαίτηση (του συντάκτη του εν λόγω άρθρου, καθώς και άλλων) να σταθεί η Εκκλησία δίπλα στους «πλέον περιθωριοποιημένους και εξοστρακισμένους» (δηλαδή τους ομοφυλόφιλους), αυτό προϋποθέτει την παραδοχή του σφάλματος εκ μέρους τους, ώστε να μπορέσει η Εκκλησία να το αντιμετωπίσει ποιμαντικά. Όταν όμως η αμαρτία νομιμοποιείται ξεδιάντροπα, για τι είδους συμπαράσταση μιλάμε; Να δεχτεί η Εκκλησία ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα; Δεν αγαπάς τον αμαρτωλό, όταν τον σπρώχνεις πιο βαθιά στην αμαρτία κάνοντας το μαύρο άσπρο, για να μην τον στενοχωρήσεις, αλλά όταν του επισημαίνεις ότι βρίσκεται σε λάθος δρόμο και προσπαθείς να τον βγάλεις από αυτόν. Η αγάπη «ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία» (Α΄ Κορ. 13,6). Γράφει ο Μιχαήλ Βασ. Γαλενιανός στην Romfea.gr Δρ. Θεολογίας, Δρ. Φιλοσοφίας

  Τον μεμψίμοιρο, τίποτα δεν τον ευχαριστεί, τίποτα δεν τον ικανοποιεί και από τα χείλη του δεν βγαίνει η λέξη ευχαριστώ. Ο μεμψίμοιρος άνθρωπος είναι αχάριστος και άθλιος. Μετά τις δοκιμασίες ακολουθεί η πνευματική χαρά. Ο Κύριος παρακολουθεί όσους υπομένουν τις δοκιμασίες και τις θλίψεις για την δική Του αγάπη. Μη λιποψυχείτε λοιπόν και μην δειλιάζετε. Δικαιοσύνη είναι, το να ταυτίζει ο άνθρωπος την θέλησή του, με την Θεία θέληση και να πραγματοποιεί το αγαθό, το ευάρεστο και τέλειο ενώπιον του Θεού και το να ζητάει με όλη του την καρδιά, την δόξα του ονόματος Του. Αληθινή δικαιοσύνη είναι ο Χριστός. Ένας μόνο ξέρει τι έχεις περάσει και μόνο Αυτός μπορεί να σου δώσει δύναμη… Μόνο ο Θεός. Άγιος Νεκτάριος

  Η ανισότητα έχει τοποθετηθεί στο ίδιο το θεμέλιο του κτιστού κόσμου. Θα πρέπει να χαιρόμαστε με την ανισότητα αυτή και όχι να επαναστατούμε εναντίον της, επειδή την τοποθέτησε η αγάπη και όχι το μίσος, η σύνεση και όχι η παραφροσύνη. Δεν είναι η ζωή του ανθρώπου άσχημη επειδή λείπει η ισότητα, αλλά εξαιτίας της έλλειψης αγάπης και πνευματικής κατανόησης ανάμεσα στους ανθρώπους. Προσθέστε ακόμα περισσότερη αγάπη Θεού και πνευματικής κατανόησης της ζωής και θα δείτε, ότι και δυό φορές περισσότερη ανισότητα δεν μπορεί να βλάψει την μακαριότητα των ανθρώπων. Όλοι οι άνθρωποι είναι άνισοι, επειδή δεν μας είναι το ίδιο απαραίτητοι: ο Αλέξανδρος και ο Διογένης, ούτε το ίδιο αδύναμοι: ο Πέτρος και ο Αλέξιος, ούτε πάλι το ίδιο ικανοί να αγαπήσουν: ο Παύλος και ο Ιούδας ούτε και κατάλληλοι για δικαιοσύνη: ο Χαρούν αλ Ρασίντ και οι ευνουχισμένοι σουλτάνοι. Η εξίσωση των πάντων σημαίνει την εξασθένηση της δημιουργίας. Η ζωή βασίζεται στις ανισότητες. Κοιτάξτε καλλίτερα μέσα σας και θα δείτε, ότι στην πραγματικότητα ποτέ δεν επιθυμείτε την ισότητα. Αυτό που επιθυμείτε δεν είναι η εξίσωση όλων αλλά η ανύψωση των μικρών και αδυνάτων στο ίδιο επίπεδο με τους μεγάλους και ισχυρούς. Και αυτό είναι ένας πόθος ευγενής. Μη έχοντας, όμως, την δύναμη να εξυψώσετε μικρούς και αδυνάτους, υποβιβάζετε από το ύψος τους μεγάλους και ισχυρούς στο περιβάλλον των μικρών και αδυνάτων. Όσο σας ενδιαφέρει η νίκη, άλλο τόσο σας ενδιαφέρει η ζωή. Μία ζωή όμως που έχει τη λέξη νίκη, πρέπει να έχει και την λέξη ανισότητα. Ο Θεός έδωσε την δύναμη στον ισχυρό για να γίνει βοηθός του αδυνάτου, τον πλούτο στον πλούσιο για να επιτελεί έργα ελεημοσύνης, την σοφία στον σοφό για να διδάσκει τους αδαείς και να συνετίσει τους ασυνέτους. Ο Θεός μοίρασε στους ανθρώπους με άνισο μέτρο τα χαρίσματα, ώστε εξαιτίας αυτής της ανισότητας να υπάρχει μία συνεχής κινητικότητα στη ζωή του ανθρώπου. Κανένας δεν ευθύνεται, για το ότι δεν ήρθε σε αυτή την ζωή με κάποιο μεγαλύτερο χάρισμα. Θα είναι, όμως, ένοχος και πικρά τιμωρημένος εκείνος, όπου δεν μπορεί να αντικρίσει το χάρισμά του στο πραγματικό του μέγεθος και εκείνος, όπου δεν θα φροντίσει με το χάρισμα που του δόθηκε να δικαιολογήσει την ύπαρξή του και να εκτελέσει την αποστολή του. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

  Παρακολουθήσαμε τήν συζήτηση στή Βουλή καί ἀκούσαμε τά ὃσα ἐλέχθησαν. Ἐκφράζομε τήν βαθυτάτην ὀδύνη μας διά τε τήν ἐπιχειρηματολογίαν καί βεβαίως διά τό ἀποτέλεσμα, ἀφοῦ ἡ θεσμοθέτηση αὐτοῦ τοῦ Νομοσχεδίου, ἒγινε, σύν τοῖς ἂλλοις, ἐρήμην τοῦ Λαοῦ καί βεβαίως ἐρήμην τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖνο ὃμως, τό ὁποῖο μᾶς θλίβει ὃλως ἰδιαιτέρως, εἶναι τό ὃτι, κάποιοι, στήν Ἑλλάδα, δέν ἐκφράζουν ἁπλῶς γνώμη, ἀλλά «ἀπαιτοῦν» ἀπό τήν Ἐκκλησία νά σιωπήσῃ. Νά μήν ἒχῃ λόγο στά θέματα πού ἀφοροῦν στό Λαό μας, στήν κοινωνία. Μᾶς εἶπαν μέ θράσος ὃτι δέν νομοθετεῖ ἡ Ἐκκλησία καί ὃτι πρέπει νά περιορισθῇ, στά τοῦ οἲκου της. Καί βέβαια γνωρίζομε καί σεβόμεθα μέ εὐλάβεια τούς διακριτούς ρόλους, ὃμως οὐδείς ἒχει τό δικαίωμα νά μᾶς φιμώσῃ, ὡς Ἓλληνες πολίτες καί ὡς ἓνα Θεοΐδρυτο θεσμό, πού ὀρθοτομεῖ τόν λόγον τῆς ἀληθείας καί βεβαίως σέβεται τούς νόμους τοῦ Κράτους, ὡς ὑπαγορεύει τό Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος, τό ὁποῖον φέρει ὡς «ἐπικεφαλίδα» τό, «εἰς τό Ὂνομα τῆς Ἁγίας καί Ὀμοουσίου καί Ἀδιαιρέτου Τριάδος» καί προστατεύει τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησία, τά Δόγματα, τούς Ἱερούς Κανόνας, τήν οἰκογένεια, τήν μητρότητα, τήν πατρότητα κ.λ.π. Τό Ἀποκορύφωμα, ὁ λόγος τοῦ Πρωθυπουργοῦ, ὁ ὁποῖος ἀναφερόμενος στήν Ἐκκλησία, μεταξύ τῶν ἂλλων, εἶπε: «Τά τοῦ Καίσαρος τῷ καίσαρι καί τά τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ» καί προχώρησε, «γιά νά τό πῶ μέ ἂλλα λόγια ἢ παπᾶς παπᾶς, ἢ ζευγάς ζευγάς». Μέ ἂλλα λόγια, μᾶς εἶπε: «ὃτι δέν ἒχετε τό δικαίωμα νά μιλᾶτε γιατί εἶσθε παπάδες…» Τί κρῖμα γιά ἂλλη μιά φορά ἀπαξιώνεται ἡ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία στάθηκε καί στέκεται ἡ κολώνα, ὁ στῦλος ὁ ἀκλόνητος αὐτοῦ τοῦ Λαοῦ. Καί τό ἁγιογραφικόν χωρίον τό ὁποῖον ἐχρησιμοποίησατε κ. Πρωθυπουργέ, ἀλλά καί ἡ λαϊκή ρήσις, ἒχουν μεγάλο βάθος καί βαθυτάτην ἑρμηνείαν. Ἂν οἱ Ἱερεῖς, κ. Πρωθυπουργέ, ἦτο μόνο Παπάδες καί περιορίζονταν μόνο στίς ἱερές Ἀκολουθίες, ὃπερ εἶναι καί τό πρώτιστο καθῆκον τους καί δέν ἒδιναν τό αἷμα μας γι’ αὐτόν τόν τόπο καί τόν Λαό, δέν θά εἲσασταν ἐσεῖς σήμερα σ’ αὐτή τή θέση, οὒτε ἡ Ἑλλάδα, βεβαίως, θά ἢταν ἐλεύθερη. Ἡ ἱστορία, παρακαλῶ μελετεῖστε την εἰς βάθος, δέν ἐπικυρώνει τήν ρῆσιν σας, ἡ ὁποία στηρίζεται σέ παροιμία τοῦ Λαοῦ, τήν ὁποία δυστυχῶς δέν ἑρμηνεύετε σωστά καί τήν ὁποία χρησιμοποιήσατε διά νά ἀπαξιώσετε τόν ρόλο τῆς Ἐκκλησίας. Ἐάν ἦταν ὁ Παπᾶς περιορισμένος στούς τέσσερις τοίχους τοῦ Ναοῦ, ἐπί τόσες ἑκατονταετίες, δέν θά εἶχε διασωθεῖ οὒτε ὁ Ἑλληνικός πολιτισμός, οὒτε ἡ γλῶσσα, οὒτε ἡ ἐλευθερία μας. Καλό θά ἦτο νά κάνετε μιάν ἐπίσκεψη σέ ὀρεινά χωριά τῆς Ἑλλάδος γιά νά διαπιστώσετε ὃτι οἱ ἣρωες Παπάδες μας, κρατᾶνε ἀπό τό ἓνα χέρι τῆς καμπάνας τό σχοινί καί ἀπό τό ἂλλο τό ἀλέτρι γιά νά καλλιεργήσουν τήν γῆ πού ρήμαξε, ἓνεκα τῆς καταστροφικῆς πολιτικῆς, ἀνέκαθεν, γιά τήν ὓπαιθρο τῆς Ἑλλάδος. Καί ὁ πατέρας μου ἦτο καί Παπάς καί ζευγάς γιά νά μᾶς μεγαλώσῃ, σέ δύσκολες ἐποχές. Πάντως, οὐδείς ἀνέμενε, ἀπό τά δικά σας χείλη, τοιοῦτον λόγον περί τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν Λειτουργῶν της. Μήπως γνωρίζετε κύριε Πρωθυπουργέ, τί προσφέρει ὁ Παπᾶς, πού εὐτυχῶς δέν κάθεται σέ κάποιον καναπέ, ὣστε νά πηγαίνῃ μόνο στήν Λειτουργία; Ρίξτε μιά ματιά, στό κοινωνικό ἒργο τῆς Ἐκκλησίας, τήν προσφορά της στόν Λαό πού παίνεται ἀπό τήν ἀνεργία, τήν ἀνέχεια, τήν ἐγκατάλειψη τῆς ὑπαίθρου, τήν ὑπογεννητικότητα, τό μεταναστευτικό, τήν παραβατικότητα, τήν ἐνδοοικογενειακή σχολική βία καί τόσα ἂλλα. Εὒκολα μπορεῖτε νά διαπιστώσετε μέσα ἀπό τά ἢδη λειτουργοῦντα πλεῖστα ὃσα Ἱδρύματα τῆς Ἐκκλησίας τήν προσφορά της, ὃπως λέμε ἐμεῖς, μετά τήν Ἁγία Τράπεζα, στήν κοινωνία. Τό κάνομε, καί δέν θά σταματήσωμε νά τό κάνωμε, γιατί δώσαμε ὑπόσχεση ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὃτι θά ὑπηρετοῦμε τό θέλημά Του, θά λειτουργοῦμε καί θά διακονοῦμε μέχρι τελευταίας ρανίδος τοῦ αἳματός μας, ἂν χρειασθῇ, αὐτόν τόν Λαό, ὁ ὁποῖος πολλάκις ἀπαξιώθηκε καί περισσότερες φορές ἀγνοήθηκε. Εὐτυχῶς κύριε Πρωθυπουργέ, πού σταθήκαμε ὡς Ἱερεῖς ἀπό ἑκατοντάδων ἐτῶν καί στεκόμαστε, στό ὓψος τῶν περιστάσεων, τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καί τῆς Διακονίας τοῦ Λαοῦ. Καί σᾶς διαβεβαιοῦμε ὃτι οὒτε τώρα, οὒτε στό μέλλον θά ἀλλάξωμε, οὒτε νερό στό κρασί μας, θά ρίξωμε, ὑπερασπιζόμενοι τά ἱερά καί τά ὃσια τοῦ τόπου μας καί τοῦ Λαοῦ μας καί κηρύττοντας τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου, τήν ὁποία τό Σύνταγμα τῆς Ἑλλάδος ὑπερασπίζεται. Σᾶς διαβεβαιοῦμε ἐπίσης ὃτι εἲμαστε καί ἒτσι θά παραμείνωμε: «Καί Παπάδες καί ζευγάδες». Ἂ, καί μη λησμονεῖτε κ. Πρωθυπουργέ. 1) Ὁ Θεός ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δέ δίδωσι χάριν (Ἰακ, 4,6) καί 2) Κριτής καί ἀφέντης εἶναι ὁ Θεός καί δραγουμάνος του ὁ Λαός.

Αγαπητοί αδελφοί, στις 23 και 26 Φεβρουαρίου 2024 ο Ιερός Ναός μας πανηγυρίζει μετά πάσης εκκλησιαστικής λαμπρότητος την μνήμη δυο σπουδαίων και μεγάλων Αγίων της πίστεώς μας, την μνήμη του Αγίου Πολυκάρπου Επισκόπου Σμύρνης και την μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος και Ισαποστόλου Φωτεινής της Σαμαρείτιδος προστατών και πολιούχων της Ενορίας. Όσοι επιθυμούν να τελέσουν Αρτοκλασία υπερ ελέους και υγείας των οικογενειών τους μπορούν να το δηλώσουν στους Ιερείς του Ναού μας ή στο τηλεφωνο: 210 97 01 580. Θα θεωρήσουμε εξαιρετική τιμή την συμμετοχή σας στις Ιερές Ακολουθίες κατά το Ακόλουθο πρόγραμμα: ΠΕΜΠΤΗ  22 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ  2024 – Παραμονή της Εορτής – Ώρα 5μ.μ. Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ΄ Αρτοκλασίας. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ  23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024 –  Εορτή Αγίου Πολυκάρπου Επισκόπου Σμύρνης – Ώρα 6:45π.μ.    Ακολουθία του Όρθρου και Θεία Λειτουργία. Ώρα 5μ.μ.         Ακολουθία του Εσπερινού και Ιερά Παράκληση προς τον Άγιο Πολύκαρπο. ΚΥΡΙΑΚΗ  25  ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ  2024 Αρχή του Τριωδίου – Παραμονή της Εορτής – Ώρα 6:30π.μ.    Ακολουθία του Όρθρου και Θεία Λειτουργία. Ώρα 5μ.μ.  Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ΄ Αρτοκλασίας. ΔΕΥΤΕΡΑ  26  ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ  2024  – Εορτή Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος – Ώρα 6:45π.μ.      Ακολουθία του Όρθρου και Θεία Λειτουργία. Ώρα 11π.μ.         Ιερά Παράκληση προς την Αγία Φωτεινή. Ώρα 5:30μ.μ.      Τέλεση του Μυστηρίου του Ιερού Ευχελαίου.  

  Εκείνος που έχει αγάπη δεν αποστρέφεται ποτέ κανέναν. Ούτε μεγάλο. Ούτε μικρό. Ούτε φτωχό. Ούτε πλούσιο. Γίνεται για όλους το ακάθαρτο σφουγγάρι, που όλα τα σκουπίζει (Α’ Κορ. 4, 13). Όλα τα σκεπάζει. Όλα τα υπομένει. Δεν υπερηφανεύεται εναντίον κάποιου. Δεν ξιπάζεται. Κανένα δεν κατακρίνει. Αλλά κι αυτούς που κατακρίνουν, τους αποφεύγει. Δεν σκέφτεται με δόλο. Δεν εξαπατά τον αδελφό του. Δεν ζηλεύει. Δεν φθονεί. Δεν συκοφαντεί. Δεν χαίρεται με τα σφάλματα των άλλων. Δεν διασύρει αυτόν που αμάρτησε. Αλλά λυπάται μαζί του. Και του συμπαραστέκεται. Δεν αγνοεί τον αδελφό του, όταν βρίσκεται σε κάποια ανάγκη. Αλλά τον βοηθά με κάθε τρόπο. Και εν ανάγκη πεθαίνει μαζί του. Εκτελεί το θέλημα του Θεού. Και είναι μαθητής Του. Γιατί ο ίδιος ο καλός μας Δεσπότης Χριστός είπε: «Από αυτό θα μάθουν όλοι ότι είσθε μαθητές μου, εάν έχετε αγάπη μεταξύ σας» (‘Ιω. 13,35). Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

  Θα χρειαστεί μια ζωή να αγωνιζόμαστε. Και το λέγω αυτό γιατί να, μερικοί ξεκινάνε και γρήγορα απογοητεύονται, απελπίζονται και λένε «δεν βγαίνει τίποτε». Μας τα ψιθυρίζει αυτά ο εχθρός μας και λέει: «Τι έκανες; Τι πέτυχες; Τίποτα δεν έκανες». Και αφήνουμε τον αγώνα, παραιτούμεθα και αποφασίζουμε να ζήσουμε, όπως ζει όλος ο κόσμος. Όχι. Όσο περισσότερο αγωνίζεσαι, τόσο περισσότερο θα σε πολεμάει ο εχθρός. Φτάνει στο σημείο τους Αγίους, αυτούς που προχώρησαν πνευματικά, να μην τους πολεμά ούτε με λογισμούς ούτε με κακούς ανθρώπους, αλλά ο ίδιος παρουσιάζεται, φοβερίζει και απειλεί και δημιουργεί σημεία και τέρατα, για να τους φοβίσει ή να τους εξαπατήσει με ψευδολογίες, με υποκρισίες. Αλλά φυσικά όταν αγωνίζονται, δεν μπορεί να τους κάνει τίποτε. Μέχρι που να πεθάνει ο άνθρωπος, ο διάβολος τον πολεμάει. Μέχρι που να πεθάνει! Ο διάβολος πολεμάει τους εχθρούς του φυσικά. Αυτούς, οι οποίοι αγωνίζονται. Αυτούς, οι οποίοι θέλουν να ζήσουν πνευματική ζωή. Αυτούς, οι οποίοι έχουν πραγματική πίστη. Θα τους πολεμάει μέχρι τέλους της ζωής τους. Μη μας εκπλήσσει αυτό και μη λέμε: «Να, οι άλλοι (γιατί το ακούω από μερικούς που ξεκινάνε, που είναι στην αρχή) ζουν ήσυχα και εμείς όλο αγώνα, όλο δυσκολίες, προβλήματα. Ενώ οι άλλοι, οι οποίοι δεν θέλουν να αγωνισθούν, όπως αγωνιζόμαστε εμείς, δεν έχουν δυσκολίες». Δεν είναι σωστό αυτό. Οι άλλοι έχουν την φιλία τους, φιλία με τον άρχοντα του κόσμου αυτού, του αιώνος αυτού. Αλλά αυτή η φιλία είναι η καταστροφή. Αυτή η φιλία είναι απομάκρυνση από τον Θεό. Αυτή η φιλία είναι ό,τι χειρότερο μπορούμε να πάθουμε. Αυτός που πιστεύει συνεχώς θα έχει πόλεμο, συνεχώς θα αγωνίζεται, για να καταλήξει μια μέρα στα χέρια του Θεού! Μερικές υπάρξεις θέλουν να είναι μεταξύ των πιστών, αλλά η ζωή τους είναι τόσο άσχημη και τόσο ανώμαλη… Σε κάποια κυρία της έλεγε ο σύζυγος: «Εσύ είσαι χειρότερη από εμένα. Πας στην Εκκλησία και είσαι χειρότερη από εμένα». Διότι αυτή θυμώνει, διότι αυτή φωνάζει, διότι τσιρίζει και ο σύζυγος, που δεν πάει στην Εκκλησία, που δεν έχει σχέση με την Εκκλησία, δεν τα κάνει αυτά. Είναι ήρεμος, ήσυχος άνθρωπος και γι’ αυτό της λέγει «εσύ είσαι χειρότερη από εμένα». Τώρα μπορεί να πει αυτή η γυναίκα τι πιστεύει; Επειδή πάει στην Εκκλησία και επειδή κοινωνεί, σημαίνει ότι πιστεύει; Έρχεται και στην εξομολόγηση. Τώρα τι εξομολόγηση κάνει; Μπορεί να πει τι πιστεύει; Οπωσδήποτε δεν είναι σωστή η πίστη της. Να προσέξουμε πάρα πολύ. Όταν λέμε ότι «είμαστε πιστοί», σημαίνει ότι προσπαθούμε η ζωή μας να είναι σύμφωνη με τον νόμο του Θεού, σύμφωνη με το Ευαγγέλιο. Τότε πραγματικά πιστεύουμε, όταν αγωνιζόμαστε και προσπαθούμε. Άλλο το ότι οι αδυναμίες οι ανθρώπινες, ο πειρασμός μάς κάνει να πέφτουμε, να αμαρτάνουμε, να μην μπορούμε να εφαρμόσουμε τον νόμο του Θεού. Ταπεινωνόμαστε όμως και πάλι συνεχίζουμε τον αγώνα. Πέφτουμε, πέφτουμε. Και δέκα και είκοσι φορές την ημέρα πέσαμε, προστρέξαμε στον πνευματικό γιατρό, σηκωθήκαμε και ξαναρχίσαμε τον αγώνα πάλι. Μα ξαναπέσαμε και πάλι σηκωθήκαμε και πάλι αγώνα. Μια ζωή έτσι, αγωνιζόμαστε κατ’ αυτόν τον τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι πραγματικά πιστεύουμε στον Θεό. Πιστεύουμε στον Εσταυρωμένο. Από το βιβλίο: ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Α’, Ιερόν Ησυχαστήριον “Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος”, Μεταμόρφωσις Χαλκιδικής 2020, σελ. 60.

Η απελπισία και η απογοήτευση είναι το χειρότερα πράγμα. Είναι παγίδα του σατανά, για να κάνει τον άνθρωπο να χάσει την προθυμία του στα πνευματικά και να τον φέρει σε απελπισία, σε αδράνεια και ακηδία. Ο άνθρωπος τότε αχρηστεύεται. Λέει: «Είμαι αμαρτωλός, άθλιος, είμαι τούτο, είμαι κείνο… Έπρεπε τότε, δεν έκανα τότε, τώρα τίποτα… Πάνε τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος». Του δημιουργείται ένα αίσθημα κατωτερότητος, ένας άκαρπος αυτοεξευτελισμός. Είναι ψευτοταπείνωση. Όμως εμείς, να μην γυρίζουμε πίσω και να λέμε τι δεν κάναμε. Σημασία έχει, τι θα κάνομε τώρα, απ’ αυτή τη στιγμή και έπειτα. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: «Τα μεν οπίσω επιλανθανόμενος, τοις δε έμπροσθεν επεκτεινόμενος» (Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης) Αποδεικνύεται δειλός ο άνθρωπος που εγκαταλείπει την ελπίδα, την άγκυρα της σωτηρίας και παραδίδει τον εαυτόν του στην απελπισία! Ο απελπισμένος αρνείται τον Δημιουργό του κόσμου και αυτή η άρνηση εκφράζει ασέβεια προς τον Θεό. Ο απελπισμένος, αρνείται την Πρόνοια και την Παντοδυναμία Του και αθετεί την ύπαρξη του Σωτήρα Χριστού, του λυτρωτή αυτών που κινδυνεύουν. (Άγιος Νεκτάριος)