Όταν ανοίγεις ένα πνευματικό βιβλίο και μάλιστα, την Αγία Γραφή, είναι σα να λες: Ναι, Κύριε, πιστεύω ότι είσαι εδώ. Ζητώντας να καταλάβεις το νόημα, είναι σα να Του λέγεις: “ναι, έρχου Κύριε Ιησού”… Επομένως, μελετώ την Αγία Γραφή, σημαίνει κοινωνώ τον Χριστόν… Ο Χριστός, που κάποτε δίδασκε σε μια γωνιά της Παλαιστίνης, υπάρχει τώρα εδώ μυστικά, μα ΑΛΗΘΙΝΑ!…και πίσω από κάθε γραμμή του βιβλίου, ή της Αγίας Γραφής, σε καλεί: έλα, παιδί μου!… Κι αν έχεις τον πόθο να καταλάβεις τι σου λέγει, απαντάς: Έρχομαι Κύριε!… έλα τώρα κι Εσύ, μέσα μου… Γίνεται ένας διάλογος, πρόσωπο με πρόσωπο.. εγώ και ο Χριστός, κουβεντιάζουμε δια του βιβλίου…η ανάγνωσις δηλ. του πνευματικού βιβλίου, είναι μία αποκάλυψις, μία μυστική ένωσις μαζί Του… Μόνον με τον Χριστό; Όχι! Ο Χριστός είναι πάντα, μαζί με το πνευματικό ασκέρι Του.. τους Αγίους και τους αγγέλους.. Ενώνεσαι εκείνη την ώρα μυστικά, μαζί με όλους τους αγίους… Θα νιώσεις εκείνο που έλεγε ένας άγιος, ότι, “ζώντες επί γης, εορτάζομεν εν ουρανώ”, όταν έχουμε τον λόγο του Θεού, στην καρδιά και στο στόμα μας… Κι ένας φίλος, διάβαζε πάντα την Αγία Γραφή, με δάκρυα στα μάτια, ψάλλοντας… Κάτι περισσότερο καταλάβαιναν… “Περί Θεού λόγος αισθήσεως” Γέροντας Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης

  Ποτέ να μην προσεύχεσθε βιαστικά. Να προσεύχεσθε με έντονη συμμετοχή του νου και της καρδιάς στα νοήματα της προσευχής. Να προετοιμάζεσθε πριν από την προσευχή μαζεύοντας τις σκέψεις και προσπαθώντας με συγκεντρωμένη προσοχή να σταθήτε ενώπιον του Κυρίου. Βασική προϋπόθεσις μια καλής προσευχής είναι η μετάνοια. Όλοι είμαστε αμαρτωλοί και ο Θεός «πνεύμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ουκ εξουδενώσει». Σε κάθε προσευχή θυμηθήτε τις αμαρτίες στις οποίες πέσατε. Αγίου Θεοφάνους του Εγκλείστου Περί νοεράς προσευχής

  Σκοπός είναι ο άνθρωπος να τα αξιοποιήσει όλα για αγώνα. Να προσπαθήσει να αποκτήσει την εσωτερική ησυχία. Να αξιοποιήσει τον θόρυβο βάζοντας δεξιό λογισμό. Όλη η βάση είναι η καλή αντιμετώπιση. Όλα με καλούς λογισμούς να τα αντιμετωπίζει. Μέσα στον θόρυβο, αν πετύχει την εσωτερική ησυχία, έχει πολλή αξία. Αν δεν πετύχει την ησυχία μέσα στην ανησυχία, ούτε στην ησυχία θα ησυχάσει. Όταν έρθει στον άνθρωπο η εσωτερική ησυχία, ησυχάζουν όλα μέσα του, και τίποτε δεν τον ενοχλεί. Αν θέλει την εξωτερική ησυχία, για να ησυχάσει εσωτερικά, όταν βρεθεί στην ησυχία, την ημέρα θα πάρει ένα καλάμι και θα διώχνει τα τζιτζίκια και το βράδυ θα διώχνει τα τσακάλια, για να μην τον ενοχλούν. Θα διώχνει δηλαδή αυτά που θα μαζεύει ο διάβολος. Τι νομίζετε; Ποιά είναι η δουλειά του; Όλα μας τα φέρνει ανάποδα ο διάβολος, μέχρι που μας αναποδογυρίζει. Σε μία Σκήτη δύο γεροντάκια πήραν ένα γαϊδουράκι που είχε ένα κουδουνάκι. Ένας νέος με ησυχαστικές τάσεις παραπονιόταν για το κουδουνάκι που είχε το ζώο και πήρε όλους τους κανόνες, για να αποδείξει ότι δεν επιτρέπεται να έχουν γαϊδουράκι στην Σκήτη! Οι άλλοι Πατέρες είπαν ότι δεν τους ενοχλεί. Του λέω: «Δεν φθάνει εκεί πέρα που δεν μας απασχολούν τα γεροντάκια, αλλά εξυπηρετούνται με το γαϊδουράκι; Αν δεν είχε κουδουνάκι και το έχαναν, θα έπρεπε να πάμε εμείς να το βρούμε. Παραπονιόμαστε κιόλας;». Αν δεν έχουμε έτσι καλούς λογισμούς και δεν αξιοποιήσουμε τα πάντα στα πνευματικά, τότε και σε Αγίους κοντά να πάμε, δεν θα κάνουμε προκοπή. Βρέθηκα λ.χ. σε στρατόπεδο; Να αξιοποιήσω την σάλπιγγα σαν καμπάνα και το όπλο να μου θυμίζει τα πνευματικά όπλα κατά του διαβόλου. Εάν δεν τα αξιοποιήσουμε όλα στα πνευματικά, θα μας ενοχλεί ακόμη και η καμπάνα. Ή εμείς θα τα αξιοποιήσουμε ή ο διάβολος θα τα εκμεταλλευθεί. Ο ανήσυχος και στην έρημο θα μεταφέρει τον ανήσυχο εαυτό του. Πρώτα απ’ όλα η ψυχή θα πρέπει να αποκτήσει την εσωτερική ησυχία μέσα στην εξωτερική ανησυχία, για να μπορέσει να ησυχάσει έξω στην ησυχία. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι, Με πόνο και αγάπη

  Αν θέλεις να σε σπλαχνιστεί ο Θεός, να σπλαχνίζεσαι κι εσύ τον πλησίον. Αν θέλεις να σ’ αγαπάει ο Θεός, ν’ αγαπάς και εσύ τον πλησίον. Αν θέλεις να σε ευεργετεί ο Θεός, να ευεργετείς κι εσύ τον πλησίον. Κι αν θέλεις να σε συγχωρήσει ο Θεός για τ’ αμαρτήματά σου, να συγχωρείς κι εσύ τον πλησίον. Απεναντίας, αν οργίζεσαι εναντίον του πλησίον, προκαλείς την οργή του Θεού εναντίον σου. Αν εκδικείσαι τον πλησίον, το ίδιο θα πάθεις κι εσύ από τον Θεό, όπως λέει ο σοφός Σειράχ: «Όποιος εκδικείται, θα δοκιμάσει την εκδίκηση του Κυρίου, που θα τον τιμωρήσει για τις αμαρτίες του» (28:1). Μα και ο ίδιος ο Χριστός το είπε καθαρά: » (Ματθ. 6:14-15). Αν δεν συγχωρείς τον πλησίον, πως τολμάς να λες στην Κυριακή Προσευχή (Ματθ. 6:9-13), «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών;» Αν δεν συγχωρείς τον πλησίον, πως θα ζητήσεις έλεος από τον δίκαιο Κριτή; Μην ξεχνάς, γράφει ο αδελφόθεος Ιάκωβος, ότι «στην τελική Κρίση δεν θα υπάρχει έλεος γι’ αυτόν που δεν έδειξε ευσπλαχνία. Για τον εύσπλαχνο, όμως, η τελική Κρίση θα είναι θρίαμβος. Πως συγχωρεί ο ουράνιος Πατέρας τα αμαρτήματά μας; Απάντηση: Με δυό προϋποθέσεις συγχωρεί ο Θεός τα αμαρτήματά μας. Η πρώτη είναι η ειλικρινής μετάνοια (βλ. Μαρκ. 1:4· Πραξ. 5:31· Β’ Κορ. 7:10). Η δεύτερη είναι η συγχωρητικότητα προς τους συνανθρώπους μας, εκείνους οι οποίοι με οποιονδήποτε τρόπο μας αδίκησαν, όπως φαίνεται από την ευαγγελική παραβολή του κακού δούλου (Ματθ. 18:23-35), από την Κυριακή Προσευχή (Ματθ. 6:12) και από την ξεκάθαρη διαβεβαίωση του Χριστού: «Αν συγχωρήσετε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, θα σας συγχωρήσει κι εσάς ο ουράνιος Πατέρας σας. Αν, όμως, δεν συγχωρήσετε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, ούτε κι ο ουράνιος Πατέρας σας θα συγχωρήσει τα δικά σας παραπτώματα» (Ματθ. 6:14-15). Από το βιβλίο: Γέροντος Ευστρατίου (Γκολοβάνσκι), Απαντήσεις σε ερωτήματα χριστιανών. Ιερά Μονή Παρακλήτου, 2012.  

  Ο απόστολος Παύλος προς έλεγχον των Κορινθίων λέει με πικρία: «Ημείς μωροί διά Χριστόν». Αν θελήσουμε ν᾽ αναλύσουμε τη φράση αυτή, σημαίνει τρία πράγματα: Πρώτον, γίνεται μία πλήρης αντιστροφή των πραγμάτων. Οι απόστολοι, οι όντως δηλαδή σοφοί εν Πνεύματι αγίω, χαρακτηρίζονται ως μωροί – ανόητοι. Κατά την παροιμία, «σηκώθηκαν τα πόδια να χτυπούν το κεφάλι». Δεύτερον, οι απόστολοι εισπράττουν μια απαξίωση, ζουν κατά κόσμον ένα μεγάλο εξευτελισμό ενώ είναι κι αυτοί άνθρωποι, άξιοι τιμής, σεβασμού και ευγνωμοσύνης. Παρ᾽ όλα αυτά βρίσκουν τη δύναμι να κηρύττουν. και Τρίτον, ο παραλογισμός κι ο εξευτελισμός που εισπράττουν δεν κάμπτει το φρόνημα και την αντοχή των αποστόλων και δεν ανακόπτει την αποστολή τους. Παρ᾽ όλα τα εμπόδια, το φρόνημά τους μένει ισχυρό και βγαίνουν νικητές στη δοκιμασία της πίστεως. Το συμπέρασμα είναι, ότι ζούμε κ᾽ εμείς σε κοινωνία και σε χρόνια που η πίστη στο Χριστό καταντά δυσεύρετη. Ο Διογένης έβγαινε μέσα στο λιοπύρι με φανάρι αναμμένο, κι όταν τον ρωτούσαν τι ζητάει απαντούσε «Άνθρωπον ζητώ» Εμείς λέμε: Πιστόν Χριστιανόν ζητώ ! Και ο Χριστός μας ερωτά: Αν κατεβώ πάλι στη γη, θα βρω άραγε την πίστη; (βλ. Λουκ. 18,8) (†) επίσκοπος Αυγουστίνος

  Όταν ένα παιδί μπλέξει με κακές παρέες και εγκαταλείψει το σπίτι του, ενώ δεν έχει πάρει πολύ Χριστό μαζί του, υπάρχουν ελπίδες να επανέλθει; – Αγάπη πήρε μέσα του; Όταν μέσα στο σπίτι υπάρχει αγάπη και το ίδιο το παιδί το περιβάλλουμε με αγάπη και φύγει και να μπλέξει με παρέες και με γλέντια, θα δει κάποια στιγμή ότι έξω δεν υπάρχει αγάπη. Θα δει ότι υπάρχει παντού υποκρισία και θα γυρίσει στο σπίτι. Ενώ αν θυμάται εχθρότητα και μίσος, δε θα του κάνει καρδιά να πάρει τη στράτα του γυρισμού. – Όταν γνωρίσουμε το Χριστό αργά, δηλαδή ενώ τα παιδιά μας έχουν ήδη μεγαλώσει, τι πρέπει να κάνουμε για να τα βάλουμε στο δρόμο του Θεού; – Εδώ μόνο η προσευχή φέρνει αποτέλεσμα. Πρέπει να ζητήσουμε από το Θεό με πολλή πίστη έλεος γι’ αυτά τα παιδιά, που δεν ευθύνονται για την απιστία τους. Να αναγνωρίσουμε ότι η ευθύνη είναι μόνο δική μας, να ταπεινωθούμε και να μετανοήσουμε ειλικρινά και ο Θεός θα τα βοηθήσει Έχει Εκείνος τον τρόπο του. Όλο και κάποιο σωσίβιο θα τους ρίξει για να σωθούν. Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης

Ον αγαπά Κύριος παιδεύει. Ποια η ερμηνεία αυτής της φράσης; Οι πολέμιοι του Χριστιανισμού λένε: Αφού ο Θεός παιδεύει αυτούς που αγαπάει, καλύτερα να μην πιστεύουμε. Ύστερα δεν είναι παθητική και μοιρολατρική μια τέτοια αντιμετώπιση εκ μέρους των Χριστιανών; Τι διαφορά έχει ο Χριστιανισμός από τις άλλες θρησκείες και μάλιστα από τον Βουδισμό και τον Μωαμεθανισμό που διδάσκουν την απάθεια;…» Ο στίχος αυτός αποτελεί μέρος περικοπής από την προς Εβραίους επιστολή του αποστόλου Παύλου (κεφ. ιβ´ στ. 1-13). Ως μεμονωμένος στίχος, από όπου και έχει φερθεί εδώ, βρίσκεται στις Παροιμίες Σολομώντος (γ´ 12). Ο απόστολος Παύλος τον επαναλαμβάνει, τον ερμηνεύει και τον αναπτύσσει με τρόπο πειστικό. Ξεκινάει από τις δοκιμασίες και τις θλίψεις των μαρτύρων της πίστεως. Τι τράβηξαν και τι απερίγραπτα μαρτύρια υπέμειναν, για να μην προδώσουν την πίστη τους, αλλά να μείνουν πιστοί στο Θεό! Όλα αυτά τα γνώριζε ο Θεός και τα επέτρεψε, όχι για να τους τιμωρήσει, όχι να τους συντρίψει, αλλά να τους αναδείξει. Μικρού χρόνου η δοκιμασία και ο πόνος, μακρά όμως η τιμή και η δόξα και στη γη αυτή και στον ουρανό. Αυτούς τους μάρτυρες τους προβάλλει ο θείος Παύλος ως υποδείγματα θάρρους και υπομονής και ως πηγή εμπνεύσεως και παραδειγματισμού. Τι μας λέει; Έχουμε ολόγυρά μας μεγάλο νέφος μαρτύρων που μαρτύρησαν για την πίστη τους κι εμείς κατά το παράδειγμά τους ας τρέχουμε με υπομονή και επιμονή τον αγώνα που βρίσκεται μπροστά μας. Στην προσπάθειά μας αυτή ας έχουμε στραμμένο αδιάκοπα το βλέμμα μας στον αρχηγό της πίστεώς μας, τον Χριστό, τον εμπνευστή των μαρτύρων. Αυτός μας άφησε μοναδικό παράδειγμα υπομονής και καρτερίας με τη σταυρική θυσία Του. Σκεφθείτε τι υπέστη και τι υπέμεινε από τους σταυρωτές του, για να μη λιποψυχήσετε και αποθαρρυνθείτε. Άλλωστε δεν συγκρίνονται οι δικές σας δοκιμασίες με την καταφρόνια και τους εξευτελισμούς Εκείνου. Και όμως ξεχάσατε την παρηγοριά και την προτροπή του Θεού, που μας απευθύνει, σαν παιδιά Του που είμαστε, και μας λέει: Παιδί μου, μην παραμελείς και μη βγάζεις από τη σκέψη σου την ωφέλεια και την παιδαγωγία των θλίψεων που σου δίνει ο Κύριος και μην αποθαρρύνεσαι όταν ελέγχεσαι από Αυτόν. Γιατί εκείνον που αγαπάει ο Κύριος τον παιδαγωγεί με θλίψεις και δοκιμάζει καθένα που τον δέχεται σαν παιδί του. Και συνεχίζει; Αν δείχνετε υπομονή και δεχόσαστε την παιδαγωγία του Κυρίου μην ξεχνάτε πως ο Θεός φέρεται σε σας σαν σε παιδιά Του. Γιατί ποιο παιδί δεν παιδαγωγεί ο πατέρας του; Αν είσαστε χωρίς παιδαγωγία, τότε σημαίνει πως δεν είσαστε γνήσια παιδιά του Θεού. Οι καλοί πατέρες πάντοτε παιδαγωγούν τα παιδιά τους για το καλό τους, έστω κι αν κάνουν οι ίδιοι λάθη. Ο Θεός όμως μας παιδαγωγεί για το συμφέρον μας, για να γίνουμε μέτοχοι της αγιότητας και της δόξας Του. Κάθε παιδαγωγία, όσο χρόνο διαρκεί, δεν φαίνεται να φέρνει χαρά αλλά λύπη. Ύστερα όμως έρχονται τα ευχάριστα αποτελέσματα, πλούσιοι και ώριμοι πνευματικοί καρποί. Λοιπόν μην αποθαρρύνεσθε, αλλά σηκώστε και χαλυβδώστε τα πεσμένα κάτω χέρια σας και τα παραλυμένα γόνατά σας. Παιδαγωγεί, λοιπόν, ο Θεός και δοκιμάζει και επιτρέπει θλίψεις «επί το συμφέρον, εις το μεταλαβείν της αγιότητος αυτού». Κίνητρο η αγάπη και αποκλειστικός σκοπός η ωφέλεια και το συμφέρον του δοκιμαζομένου. Εδώ όμως είναι ο προβληματισμός, η απορία η και η αντίδραση μερικών: Τι να τις κάνω τις θλίψεις; Μου είναι τόσο ενοχλητικές. Θα ήταν καλύτερα να λείπουν. Ξεχνάμε στις περιπτώσεις αυτές πως χωρίς παιδαγωγία, άσκηση, κακοπάθεια, προσπάθεια, αγώνα σκληρό, δεν υπάρχει πουθενά πρόοδος, δημιουργία. Ο μαθητής που δεν κοπιάζει, που δεν έμαθε να κάνει θυσίες για την πρόοδό του, να υποβάλλεται σε διάφορες στερήσεις, συχνά να κακοπάθει χάριν ενός υψηλού σκοπού, δεν θα κάνει τίποτα μεγάλο στη ζωή του. Είπαν και είναι σωστό, πως το χαϊδεμένο και καλομαθημένο παιδί, είναι το χαλασμένο παιδί. Γονείς που δεν έκαναν τα παιδιά τους ποτέ να κλάψουν, θα κλάψουν οι ίδιοι αργότερα γι´ αυτά. Γονείς που σκληραγώγησαν τα παιδιά τους δρέπουν τους καρπούς της προόδου και της ευγνωμοσύνης τους. «Πάσα παιδαγωγία, όσο διαρκεί η παίδευση δεν φαίνεται να προξενεί χαρά, αλλά προκαλεί λύπη, ύστερα όμως ανταμείβει, αυτούς που παιδαγωγήθηκαν και γυμνάσθηκαν, με καρπούς ειρήνης, δικαιοσύνης και αγιότητος!» (Εβρ. ιβ´11). Δεν φαίνεται η δοκιμασία σαν αφορμή χαράς, αλλά λύπης. Στην ουσία όμως είναι αφορμή χαράς. Οι ρίζες της παιδείας δεν είναι γλυκές. Είναι πικρές. Ύστερα όμως οι καρποί είναι γλυκύτατοι. Ο γυμναστής που θέλει να καταρτίσει και να αναδείξει τον αθλητή δεν τον καλοπιάνει, δεν τον αφήνει σε ησυχία ούτε φοβάται μήπως κακοπάθει. Τι κάνει; Τον γυμνάζει συνεχώς, τον κουράζει με κοπιαστικές ασκήσεις, τον υποβάλλει σε στερήσεις και τόσα άλλα με αντικειμενικό σκοπό να τον προπονήσει σωστά και να τον κάνει πρωταθλητή. Ακριβώς γιατί το κίνητρό του είναι το ενδιαφέρον και η αγάπη. Πηγή : Ορθόδοξον Χριστιανικόν Περιοδικόν. – Όργανον Αδελφότητος Θεολόγων η «ΖΩΗ».

Eπιστρέφοντας από μια έξοδό του στον κόσμο ο Γέροντας Παΐσιος είπε: «Η αμαρτία σήμερα έγινε της μόδας. Ούτε το δέκα τοις εκατό δεν ήταν εξομολογημένοι από αυτούς που είδα. Εγώ έχω ανάγκη και κάθε μέρα να εξομολογούμαι και αυτοί δεν βρίσκουν αμαρτίες!» Ο Άγιος Παΐσιος εκινείτο σε άλλον πνευματικό χώρο. Αξιολογούσε διαφορετικά τις πράξεις του. Για τους άλλους εύρισκε πάντα ελαφρυντικά, τον εαυτό του όμως τον έκρινε αυστηρά. Έλεγε: «Τεκμήριο γνησιότητος της πνευματικής ζωής κάποιου είναι η μεγάλη αυστηρότητα στον εαυτό του και η πολλή επιείκεια στους άλλους. Να μη χρησιμοποιεί τους κανόνες για κανόνια εναντίον των άλλων». Έκανε λεπτή πνευματική εργασία, μετανοούσε, εξομολογείτο και έκανε με φιλότιμο αυτοπροαίρετες ασκήσεις και κανόνες, μιμούμενος τους Αγίους. Ανέφερε: « Όταν έλεγαν οι Άγιοι ότι είναι αμαρτωλοί, το πίστευαν. Τα πνευματικά τους μάτια είχαν γίνει σαν μικροσκόπια και έβλεπαν και τα παραμικρά σφάλματά τους σαν μεγάλα». Όποιος άκουγε τον Γέροντα να μιλά για τον εαυτό του, θα σχημάτιζε την εντύπωση ότι είναι μεγάλος αμαρτωλός. Ζούσε έντονα την μετάνοια, αλλά μέσα του είχε παρηγοριά και χαρά που ξεχείλιζε. Η μετάνοιά του ήταν φλογερή, γι’ αυτό αισθανόταν την ανάγκη να εξομολογείται συχνά. Για ένα διάστημα, εκτός των άλλων ασκήσεων έκανε και εβδομήντα επτά κομποσχοίνια τριακοσάρια με σταυρούς. Ζητούσε από τον Θεό συμβολικά την εβδομηκοντάκις επτά συγχώρηση. Αυτός ήταν ο μεγάλος αμαρτωλός, όπως πίστευε, και ζητούσε διακαώς από τον Θεό το έλεος και την συγχώρηση των αμαρτιών του. Καλλιεργώντας την μετάνοια διάβαζε συχνά τον Μεγάλο Κανόνα, τον οποίο έμαθε απ’ έξω. Επίσης του άρεσε και τον βοηθούσε στην μετάνοια η προσευχή του Μανασσή (Μέγα Απόδειπνο). Όταν την έλεγε με πνεύμα συντετριμμένο και ψυχή ταπεινωμένη, γονάτιζε και κολλούσε στο έδαφος. Το πόση βαρύτητα έδινε ο Γέροντας στην συντριβή και την μετάνοια, που την θεωρούσε ως το κυριότερο έργο του μοναχού, φαίνεται και από το εξής χωρίο που είχε γράψει με μολύβι στον τοίχο του μικρού του καλυβιού στην Σκήτη των Ιβήρων: «Και ποία μελέτη υπάρχει ανωτέρα της μελέτης του κλαυθμού; Και ευκαιρεί ο μοναχός από τον κλαυθμόν;» (Αβ. Ισαάκ). Όταν είχε θεία Λειτουργία στο Καλύβι του, πριν να κοινωνήσει γονάτιζε και ζητούσε από τον ιερέα να του διαβάσει συγχωρητική ευχή. Παρέμενε με το κεφάλι κολλημένο στο έδαφος, ενώ του ξέφευγαν βαθείς καρδιακοί αναστεναγμοί. Στο κοινωνικό έψαλλε κάποτε και το «Πάντων προστατεύεις αγαθή…». Η φωνή του έτρεμε από κατάνυξη. Έβγαινε από τα βάθη της υπάρξεώς του, λες και ξεριζωνόταν η καρδιά του. Όταν έφθασε στο «άλλην γαρ ουκ έχομεν αμαρτωλοί προς Θεόν…», δεν άντεξε. Ξέσπασε σε λυγμούς. Ματαίως προσπάθησε να κρύψει την κατάνυξή του, βγαίνοντας από την Εκκλησία και προσποιούμενος ότι σκουπίζει την μύτη του. Κληρικός προσκυνητής παραβρέθηκε σε αγρυπνία στην Ι. Μονή Σταυρονικήτα. Εντυπωσιάσθηκε από κάποιον μοναχό που καθόταν στο διπλανό στασίδι και σε όλη την αγρυπνία έκλαιγε ασταμάτητα. Προσπαθούσε να μη γίνει αντιληπτός, αλλά δεν τα κατάφερε. Ρώτησε και έμαθε ότι ο μοναχός ήταν ο π. Παΐσιος. Για τα δάκρυα έλεγε: «Υπάρχουν πολλών ειδών δάκρυα. Τα δάκρυα της μετανοίας είναι σίγουρα, διότι καθαρίζουν τις αμαρτίες και έχουν μισθό πνευματικό, αλλά εξαντλούν τον οργανισμό. Υπάρχουν και αθόρυβα δάκρυα που δεν φαίνονται. Και ένας αναστεναγμός πολλές φορές είναι ανώτερος από ένα φλυτζάνι ή και από ένα κουβά δάκρυα». Ιερομονάχου Ισαάκ, ΒΙΟΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, Στ’ έκδοσις, Άγιον Όρος 2008, σελ. 417.

Η θρησκεία μας είναι αγάπη, είναι έρωτας, είναι ενθουσιασμός, είναι τρέλα, είναι λαχτάρα του θείου. Είναι μέσα μας ολ’ αυτά. Είναι απαίτηση της ψυχής μας η απόκτησή τους. Για πολλούς όμως η θρησκεία είναι ένας αγώνας, μία αγωνία κι ένα άγχος. Γι’ αυτό πολλούς απ’ τους «θρήσκους» τους θεωρούνε δυστυχισμένους, γιατί βλέπουνε σε τι χάλια βρίσκονται. Κι έτσι είναι πράγματι. Γιατί αν δεν καταλάβει κανείς το βάθος της θρησκείας και δεν τη ζήσει, η θρησκεία καταντάει αρρώστια και μάλιστα φοβερή. Τόσο φοβερή που ο άνθρωπος χάνει τον έλεγχο των πράξεών του, γίνεται άβουλος κι ανίσχυρος, έχει αγωνία κι άγχος και φέρεται υπό του κακού πνεύματος. Κάνει μετάνοιες, κλαίει, φωνάζει, ταπεινώνεται τάχα, κι όλη αυτή η ταπείνωση είναι μία σατανική ενέργεια. Ορισμένοι τέτοιοι άνθρωποι ζούνε τη θρησκεία σαν ένα είδος κολάσεως. Μέσα στην εκκλησία κάνουν μετάνοιες, σταυρούς, λένε: «είμαστε αμαρτωλοί, ανάξιοι» και μόλις βγούνε έξω αρχίζουν να βλασφημάνε τα θεία, όταν κάποιος λίγο τους ενοχλήσει. Στην πραγματικότητα, η χριστιανική θρησκεία μεταβάλλει τον άνθρωπο και τον θεραπεύει. Η κυριότερη, όμως προϋπόθεση για να αντιληφθεί και να διακρίνει ο άνθρωπος την αλήθεια είναι η ταπείνωση. Ο εγωισμός σκοτίζει το νού του ανθρώπου, τον μπερδεύει, τον οδηγεί στην πλάνη, στην αίρεση. Είναι σπουδαίο να κατανοήσει ο άνθρωπος της αλήθεια. Το ουσιαστικότερο είναι να φεύγεις απ’ τον τύπο και να πηγαίνεις στην ουσία. Ο,τι γίνεται, να γίνεται από αγάπη. Η αγάπη εννοεί πάντα να κάνεις θυσίες. Ο Χριστός δεν θα μας αγαπήσει άμα εμείς δεν είμαστε άξιοι να μας αγαπήσει. Για να μας αγαπήσει, πρέπει να βρεί μέσα μας κάτι το ιδιαίτερο. Θέλεις, ζητάς, προσπαθείς, παρακαλείς, δεν παίρνεις όμως τίποτα. Ετοιμάζεσαι ν’ αποκτήσεις εκεί που θέλει ο Χριστός, για να έλθει μέσα σου η θεία χάρις, αλλά δεν μπορεί να μπεί, όταν δεν υπάρχει εκείνο που πρέπει να έχει ο άνθρωπος. Ποιο είναι αυτό; Είναι η ταπείνωση. Αν δεν υπάρχει ταπείνωση, δεν μπορούμε ν’ αγαπήσουμε τον Χριστό. Ταπείνωση και ανιδιοτέλεια στη λατρεία του Θεού. «Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου». Κανείς να μη σας βλέπει, κανείς να μην καταλαβαίνει τις κινήσεις της λατρείας σας προς το θείον. Ολ’ αυτά κρυφά, μυστικά, σαν τους ασκητές. Θυμάστε που σας έχω πεί για τ’ αηδονάκι; Μες στο δάσος κελαηδεί. Στη σιγή. Να πείς πως κάποιος τ’ ακούει, πως κάποιος το επαινεί; Κανείς. Πόσο ωραίο κελάηδημα μες στην ερημιά! Έχετε δεί πως φουσκώνει ο λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει η γλώσσα. Πιάνει μία σπηλιά, ένα λαγκάδι και ζει τον Θεό μυστικά, «στανεγμοίς αλαλήτοις»… …Όλο το μυστικό είναι η αγάπη, ο έρωτας στον Χριστό. Το δόσιμο στον κόσμο τον πνευματικό. Ούτε μοναξιά νιώθει κανείς, ούτε τίποτα. Ζεί μέσα σ’ άλλον κόσμο. Εκεί που η ψυχή χαίρεται, εκεί που ευφραίνεται, που ποτέ δεν χορταίνει… Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου

Να πως πρέπει να ζητάς κάτι από το Θεό: «Κύριε, Εσύ βλέπεις ότι χρειάζομαι το τάδε πράγμα η ότι υποφέρω από τη δείνα συμφορά. Βοήθησε με, όπως ξέρεις και όπως θέλεις! Γενηθήτω το θέλημά Σου…». Μ’ αυτή την εσωτερική τοποθέτηση, να προσεύχεσαι πολύ. Όχι μια φορά, έστω και παρατεταμένα, ούτε για μια μέρα μόνο, αλλά για εβδομάδες, μήνες, χρόνια… Όλο να ικετεύεις, όλο να κραυγάζεις: *«Κύριε, βοήθησε με! Κύριε, λύτρωσε με! ‘Ωστόσο, ας μη γίνει ό,τι θέλω εγώ, μα ό,τι θέλεις Εσύ». Αυτό ακριβώς έλεγε και ο Χριστός στη Γεθσημανή, όταν προσευχόταν στον Πατέρα Του. Και η χήρα της ευαγγελικής παραβολής βρήκε τελικά το δίκιο της από τον άδικο εκείνο δικαστή, μόνο και μόνο επειδή δεν κουράστηκε να τον παρακαλάει για πολύν καιρό. Κάποιος σοφός είπε το λόγο τούτο: «Πρέπει να γίνεις φορτικός στο Θεό και στους άγιους Του!». Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Όποιος στον καιρό της ειρήνης φροντίζει για τα πράγματα της μάχης, αυτός θα είναι φοβερός στον καιρό της μάχης. Όποιος όμως είναι άπειρος των πολεμικών πραγμάτων, αυτός περισσότερο θα θορυβηθεί και θα τα χάσει ακόμα και σε καιρό ειρήνης. Δεν βλέπετε τους στρατιώτες, που σε καιρό ειρήνης ασκούνται σε πολεμικά γυμνάσια; Αν και δεν τους ενοχλεί κανένας πόλεμος, εντούτοις καθαρίζουν τα όπλα τους και οι γυμναστές τους διδάσκουν την πολεμική τέχνη. Ποιός από τους πνευματικούς στρατιώτες κάνει κάτι τέτοιο; Κανένας. Γι’ αυτός στους πνευματικούς πολέμους φαινόμαστε νωθροί και απαίδευτοι και ευάλωτοι από παντού. Στην εποχή μας δεν υπάρχει διωγμός, αλλά υπάρχει ο πόλεμος των επιθυμιών και ο πόλεμος των παθών μας. Πάντοτε πρέπει να οπλιζόμαστε. Διότι είναι μεγάλος ο πόλεμος της γλώσσας, ο πόλεμος των ματιών. Αυτόν τον (πνευματικό) πόλεμο να διεξάγουμε. Είναι φοβερός ο πόλεμος των επιθυμιών. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Πρέπει, γέροντα, να κοινωνούν όλοι; -Βρε, δεν το λέω εγώ. Το λέει ο Κύριος. «Πάντες»! Μήπως έχει καμμιά άλλην έννοια ή λέξη και δεν την ξέρω; Και παρακάτω η ευχή λέει: «και δι’ ημών παντί τω λαώ». Φυσικά, όσοι δεν έχουν κωλύματα. Οι άλλοι πρέπει να πάρουν προηγουμένως άφεση πνευματικού. Αλλιώς, χωρίς Θεία Κοινωνία, χωρίς Χριστό, πώς θα βγεις μέσα στην καθημερινότητα; Ήρθες στην εκκλησία και έχασες το σπουδαιότερο, το Δώρο, το παν!! Έμεινες με το αντίδωρο.…

Μερικοί ρωτούν γιατί μνημονεύουμε τα ονόματα των κεκοιμημένων και των ζώντων στις προσευχές που κάνουμε γι’ αυτούς. Ο Θεός σαν παντογνώστης που είναι, δεν ξέρει τα ονόματά τους και τις ανάγκες τους; Όμως αυτοί που μιλούν και σκέπτονται έτσι, ξεχνούν ότι την προσευχή δεν την κάνομε για ενημέρωση του Θεού. Φυσικά ο Θεός δεν έχει ανάγκη τέτοιας ενημερώσεως. Άλλη είναι η σημασία αυτής της προσευχής. Προσευχόμεθα υπέρ των ζώντων και των μεταστάντων και τους μνημονεύουμε με τα ονόματά τους, για να δείξουμε, ότι τους αγαπάμε με όλη μας την καρδιά. Γιατί δεν είμαστε απλώς συγγενείς ή φίλοι ή γνωστοί, αλλά «αλλήλων μέλη». Μέλη της Μιάς Εκκλησίας. Του Ενός Μυστικού Σώματος του Χριστού. Υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στη μηχανική και απαθή μνημόνευση των ονομάτων και στην ολοκάρδια προσευχή. Το ένα απέχει από τον άλλο, όσο ο ουρανός από τη γη. Η προσευχή πρέπει να είναι ειλικρινής εκδήλωση αγάπης. Η αγάπη είναι η πρώτη και μεγάλη εντολή. Γι’ αυτό ο Θεός τη δέχεται. Και γι’ αυτό την περιμένει! Η αγάπη για τους ζώντες και κεκοιμημένους αδελφούς μας είναι χρέος. Το πρώτο από όλα. Κάθε λέξη στην προσευχή, κάθε λέξη που πηγάζει από τα βάθη της καρδιάς, έχει πολλή δύναμη: «Πολύ ισχύει δέησις δικαίου ενεργουμένη», λέγει η Αγία Γραφή. Και αν έχει τόση μεγάλη σημασία η μνημόνευση των ονομάτων ζώντων και κεκοιμημένων σε οποιαδήποτε προσευχή, πόσο μεγαλύτερη σημασία και αξία έχει, όταν μνημονεύονται τα ονόματα στην ιερότερη προσευχή, στη Θεία Λειτουργία; Στη Θεία Λειτουργία ο ιερέας επισφραγίζει τη μνημόνευση των ονομάτων ζώντων και κεκοιμημένων με τα λόγια «Απόπλυνον, Κύριε, τα αμαρτήματα των ενθάδε μνημονευθέντων δούλων Σου τω αίματί Σου τω αγίω». Αγίου Ιωάννου της Κροστάνδης

Με είχε ρωτήσει κάποιος φίλος τις προάλλες γιατί να γίνονται και γιατί να μην γίνονται θαύματα σε όλους τους ανθρώπους από τον Χριστό, -που είναι η προσωπική Αλήθεια- από την Παναγία, τους Αγίους και άλλους μεσίτες και πρεσβευτές. Γιατί ένας άνθρωπος να θεραπεύεται από τον καρκίνο και άλλος να ζεματίζεται και να πονάει και υποφέρει, σωματικά πάντα…; Επιθυμεί κάτι τέτοιο ο φιλάνθρωπος Θεός; Πρώτα-πρώτα, ο Θεός δεν γίνεται φορτικός και δεν είναι «κομπλεξικός», όπως εμείς. Απεναντίας, εάν δεν Τον θέλουμε στην ζωή μας, δεν έρχεται, αν και μας ευεργετεί και πάλι όσο Του το επιτρέπουμε. Είναι ο μανικότερος των εραστών, ο πιο τρελός των ερωτευμένων και παράλληλα ο «ευγενής», που σέβεται απεριόριστα την ελευθερία μας. (Επίσης, είναι αυτός που φέρεται όπως ο πατέρας στην παραβολή του Ασώτου- δεν ζητάει κανένα λόγο, ούτε… «κάνει μούτρα», αλλά απλώς χαίρεται με την επιστροφή μας στο καλό). Με άλλα λόγια, μας αφήνει να πάμε όπου θέλουμε, είτε με τα λόγια και τις εξωτερικές ενέργειες κάνουμε τους ευσεβείς, είτε όχι. Εκεί έχει ο άνθρωπος ακέραια την ευθύνη. Τώρα, στην περίπτωση που πράγματι έχουμε αγάπη ή έστω «φόβο» Θεού, τότε ο Θεός επεμβαίνει στην ζωή μας. Και η προτεραιότητά του είναι να γιατρέψει την ψυχή πρώτα και έπειτα το σώμα. Έτσι, σε αυτό το πλαίσιο και υπό αυτές τις προϋποθέσεις, οι ασθένειες είναι οι «αγάπες του Θεού», όπως έλεγε ένας γέροντας σύγχρονος μεγάλος. Κι αυτό, διότι «ον αγαπά ο Κύριος παιδεύει», δηλαδή αυτόν που «αγαπά» (όλους εξ ίσου τους αγαπά, εδώ ο Απόστολος μιλάει για την αγάπη με ανταπόκριση προφανώς) ο Θεός τον παιδαγωγεί, τον εκπαιδεύει, ώστε να βελτιωθεί και να Του μοιάσει περισσότερο, στο μέτρο της θέλησης και της αντοχής του κάθε ανθρώπου κάθε φορά. Ο γέροντας Πορφύριος είχε πει κάτι ακραίο: ο Θεός δεν άνοιξε το μυαλό των γιατρών, για να βρουν την θεραπεία του καρκίνου, που είναι μπροστά στα μάτια τους, διότι «είδε ότι έτσι γέμισε ο Παράδεισος». (Παράλληλα, είχε πει ότι «η πνευματική υγεία αδρανοποιεί τον καρκίνο»). Είναι, όμως, πραγματικό αυτό; Ή μήπως ο Θεός είναι αντί για την αυτοευσπλαχνία «δίκαιος και αμείλικτος»; Θα σας πω κάτι από την προσωπική μου εμπειρία: έχω δει ανθρώπους που μια ολόκληρη ζωή φέρονταν με μεγάλη σκληρότητα, αυταρχισμό κ.α. σε κοντινούς τους ανθρώπους (συνήθως στους άλλους κάνουμε τους ευγενικούς άλλωστε, έτσι δεν είναι;) να έχουν μεταβάλει άρδην την συμπεριφορά τους με αυτήν την ασθένεια. Να έχουν μετανοήσει και μάλιστα εμπράκτως. Διότι, σκεφτείτε, πόσο πωρωμένοι είμαστε εμείς οι άνθρωποι… Όταν έχουμε την υγεία μας και ασχολούμαστε κανονικά με τις μάταιες βιοτικές μας μέριμνες -και λοιπές εφήμερες ανοησίες και γελοιότητες- διαμορφώνουμε τεράστιο εγωισμό και αυτοδικαίωση. Συχνά κάνουμε κόλαση την ζωή των κοντινών μας ανθρώπων, αφού έχουμε θανατώσει τις ψυχές μας… Αυτά κάνουμε εμείς οι άνθρωποι, δουλεύουμε στα πάθη μας, στην ανθρωπαρέσκεια, κατατυραννούμε τους άλλους που είχαν την κακή τύχη να έχουμε κάποια εξουσία πάνω τους και κλαιγόμαστε από πάνω, όταν δεν μας κάνουν τα χατίρια. Λοιπόν, τι θα έπρεπε να κάνει ο Θεός που τόσο μας αγαπά σε αυτήν την περίπτωση, αφού έχει μυριάκις μακροθυμήσει; Θα έπρεπε μήπως να μας αφήσει σε αυτήν την κατάσταση ή να μας δώσει μια κατάσταση που μόνον Αυτός ξέρει πως θα μας βοηθήσει και να μας βγάλει από την ματαιότητα που ζούμε, αφού Τον ζητάμε -παρ’ όλ ‘αυτά- στην ζωή μας; Αγίου Λουκά του Ιατρού

Συμβουλέψτε τα κορίτσια σας να φυλάξουν την τιμή τους, μέχρι τον γάμο τους, να βαδίσουν το δρόμο του Χριστού. Τα αγόρια να μένουν καθαρά μέχρι το γάμο. Όταν ο παπάς ανοίγει το Ευαγγέλιο στο γάμο, στέλνει ο Χριστός τον Άγγελο και στεφανώνει την παρθενία. Μετανοήστε. Να μην μπείτε ανάμεσα στα ανδρόγυνα να χωρίζετε τα ανδρόγυνα. Θα μιλάς σε όλο τον κόσμο. Και σένα μικρό παιδάκι θα μιλάς, θα το λες καλημέρα και αυτό είναι σπλάχνο του Θεού. Σας παρακαλώ, όποιος κάνει υπομονή, χαρά σε αυτόν. Σαν τον ήλιο θα λάμψει. Πολύ υπομονή να κάνετε. Δώσε στους φτωχούς. Εμείς είμαστε αχόρταγοι, ανόητοι, βλάσφημοι, λαίμαργοι. Εγώ θα φύγω, αλλά να ξέρετε, η λαιμαργία θα χάσει το κόσμον, η λαιμαργία και η υπερηφάνεια. Ο Θεός περιμένει, περιμένει. Τα μάτια κλειστά, το στόμα κλειστό, τα αυτιά κλειστά για να κερδίσουμε. Καθαρίζουμε το σώμα και το περιποιούμαστε, αυτό που θα πάει στο χώμα., Και δεν φροντίζουμε την ψυχή. Πως θα πάει η ψυχή στον ουρανό; Δεν μετανοούν. Δεν ξέρουν που πάνε. Δεν ξέρουν που βαδίζουν. Αν κάποιος θυμώσει , να πάει αμέσως να μιλήσει , να λέει δώσε μου ένα κάτι και να μιλήσει. Θυμό να μην κρατούμε. Ο θυμός είναι κακόν πράγμα. Όποιος είναι θυμωμένος ούτε αντίδωρο δεν πρέπει να παίρνει. Δεν θα λέτε λόγια στους γέρους. Δεν θα λέτε λόγια που πικραίνουν τους ανθρώπους, πικραίνετε το Χριστό . Από πάνω είναι ο Πατέρας και μας βλέπει. Προσεύχεστε να σωθείτε και εσείς και τα παιδιά σας. Να ακούτε τους γονείς σας να μη διαλυθούν τα σπίτια σας. Αγίας Σοφίας εν Κλεισούρα Καστορίας

Τι σκότος, τι παράκρουση, τι αδυναμία και τι φοβερή νεκρική δύναμη είναι η αμαρτία. Φταίει το γεγονός ότι ο άλλος έχει διαφορετικό χαρακτήρα από το δικό μας που τον μισούμε, το ότι δεν συμφωνεί μαζί μας, ή το ότι δεν ικανοποιεί τον εγωισμό μας και δεν κολακεύει τα πάθη μας; Δεν έχει ο καθένας μας τη δική του ελεύθερη βούληση, τη δική του ιδιοσυγκρασία, το ταμπεραμέντο, τις συνήθειες και τους τρόπους του; Πρέπει να είμαστε επιεικείς με όλους και να σεβόμαστε την ελευθερία του άλλου, που δεν την παραβιάζει ούτε ο ίδιος ο Θεός. Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης