Γιατί προσκυνούμε τις εικόνες;

 

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

Ακόμη προσκυνούμε σχετικώς την αγία εικόνα του περιγραφέντος Υιού του Θεού, επειδή ενανθρώπησε για μας αναφέροντας την προσκύνηση με ευσέβεια προς το πρωτότυπο, καθώς επίσης το Τίμιο Ξύλο του σταυρού και όλα τα σύμβολα των παθημάτων του, επειδή είναι θεία τρόπαια κατά του κοινού πολεμίου του γένους μας. Ακόμη και τον τύπο του Τιμίου Σταυρού ως όπλο σωτήριο και τους θείους να­ούς και τόπους και τα ιερά σκεύη και θεοπαράδοτα λόγια, εξ αίτιας του Θεού που ενοικεί σε αυτά.

Παρομοίως προσκυνούμε και τις εικόνες όλων των αγίων για την α­γάπη προς αυτούς και τον Θεό, τον οποίον αυτοί αγάπησαν και υπηρέτησαν με α­λήθεια και τελειότητα, αναφέροντες την διάνοια προς τις μορφές εκείνων κατά την προσκύνηση. Προσκυνούμε και τις αγίες σορούς αυτών, με την πεποίθηση ότι δεν απομακρύνθηκαν από τα ιερώτατα οστά αυτών η αγιαστική χάρις, όπως δεν διαιρέ­θηκε η θεότητα από το δεσποτικό σώμα κατά τον τριήμερο θάνατο.

(Προς Διονύσιον Ομολογία, ΕΠΕ 4,444)

Μέσω αυτών οδηγούμαστε στην δόξα του Θεού

Σε ερώτηση των Χιόνων, γιατί έχετε στις εκκλησίες σας ομοιώματα και τα προσκυνείτε, αντίθετα προς τον νόμο του Μωυσή, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς απάντησε:

Ο Θεσσαλονίκης είπε πάλι· Προσκυνούν και οι φίλοι ο ένας τον άλλον, αλλά δεν θεοποιούνται με αυτό. Ότι δε αληθινά έτσι έμαθε ο Μωυσής από τον Θεό και δίδαξε τον τότε λαό, είναι σε όλους φανερό. Αλλά ο ίδιος πάλι Μωυσής τότε δεν ά­φησε κανένα σχεδόν ομοίωμα που δεν κατασκεύασε· το εσωτερικό του καταπετάσματος το κατασκεύασε σε ομοίωμα και τύπο των επουρανίων… το δε εξωτερικό του ναού το κατασκεύασε σε τύπο των επιγείων. Αν λοιπόν ρωτούσε κάποιος τότε τον Μωυσή, πώς ενώ ο Θεός απαγόρευσε τις εικόνες και τα ομοιώματα των άνω και των κάτω, εσύ πάλι τα έκανες έτσι, θα έλεγε οπωσδήποτε εκείνος ότι απαγορεύθηκαν οι εικόνες και τα ομοιώματα, για να μη τα λατρεύει κανείς ως θεούς (Εξ 20,5’ 23,24), το να οδηγείται όμως κανείς με αυτά τα ομοιώματα προς τον Θεό είναι καλό.

Επαινούσαν και οι Έλληνες τα χτίσματα, αλλά ως θεούς· τα επαινούμε και εμείς αλλά οδηγούμαστε μέσω αυτών στην δόξα του Θεού. Είπαν λοιπόν πάλι οι Τούρκοι· Αληθώς τα κατασκεύασε τότε ο Μωυσής αποκρίθηκαν τότε πολλοί. – Ναι, όλα αυτά τα κατασκεύασε.

(Διάλεξις προς τοις αθέοις Χιόνας, ΕΠΕ7,224)

Δια μέσου αυτής να προσκυνήσεις εκείνον που μας έπλασε

«Να μη κατασκευάσεις κανένα ομοίωμα όσων βρίσκονται επάνω στον ουρα­νό… » (Εξ 20,5).

Γιατί όλα είναι χτίσματα του μόνου Θεού, που κτίσθηκαν εν Αγίω Πνεύματι δια του Υιού και Λόγου του, ο οποίος Λόγος του Θεού στους τελευταίους αιώνες πήρε σάρκα από παρθενική κοιλιά, φάνηκε επάνω στην γη και συναναστράφηκε με τους ανθρώπους (Βαρούχ 3,38) για την σωτηρία των ανθρώπων, πέθανε και αναστήθηκε, ανέβηκε στους ουρανούς μαζί με το σώμα και κάθισε υψηλά στα δεξιά της μεγαλοσύνης (Εβρ. 1,3), με το οποίο σώμα θα έλθει πάλι με δόξα να κρίνει ζω­ντανούς και νεκρούς (ΒΖ Τιμ. 4,1).

Αυτού λοιπόν, που ενανθρώπησε για χάρι μας να κατασκευάσεις την εικόνα, από αγάπη γι’ αυτήν, και να θυμηθείς δι’ αυτής εκείνον και να προσκύνησης δι’ αυτής εκείνον, μεταφέροντας δι’ αυτής τον νου σου προς το προσκυνητό εκείνο σώμα του Σωτήρος που κάθεται στα δεξιά του Πατρός στον ου­ρανό. Επίσης να κατασκευάσεις και να προσκυνήσεις και των αγίων τις εικόνες, όχι ως θεούς (διότι αυτό απαγορεύεται), αλλά λόγω της σχέσεως και διαθέσεως που υπάρχει σ’ εκείνους και λόγω της υπερβολικής τιμής καθώς ο νους δια μέσου των ει­κόνων ανέρχεται προς αυτούς όπως και ο Μωυσής κατασκεύασε τις εικόνες των Χερουβίμ μέσα στα Άγια (Εξ. 25,17).

Εξ άλλου και τα ίδια τα Άγια των Αγίων ή­ταν τύπος των υπερουρανίων και το κοσμικό άγιο έφερε εικόνα όλου του κόσμου, και ο Μωυσής τα ονόμασε αυτά άγια, για να δοξάσει όχι τα κτίσματα, αλλά τον κοσμοποιό Θεό δι’ αυτών.

Και συ λοιπόν να μη θεοποιήσεις τις εικόνες του Δεσπότη Χριστού και των αγίων, αλλά δι’ αυτών να προσκυνήσεις εκείνον που προηγουμέ­νως έπλασε εμάς σύμφωνα με την εικόνα του και έπειτα την κατά το δικό μας είδος εικόνα του, την οποία ευδόκησε να προσλάβει κατά την άρρητη φιλανθρωπία και κατά την οποία έγινε περιγραπτός και όχι μόνο την θεία εικόνα να προσκυνήσεις αλλά και του σταυρού του τον τύπο· γιατί αυτός είναι σημείο μέγιστο και τρόπαιο Χριστού εναντίον του Διαβόλου και όλης της αντίθετης φάλαγγος…

(Δεκάλογος της κατά Χριστόν…, ΕΠΕ 8,488-490)

Αναγνωρίζοντας αισθητό το πρόσλημμα, τιμούμε την εικόνα

Αναγνωρίζοντας και εμείς αισθητό και περιγραπτό αυτό το από εμάς πρόσλημμά του και φύραμα, εικονίζομε και προσκυνούμε ευσεβώς και αυτήν που τον γέννησε παρθενικώς και εκείνους που τον ευαρέστησαν τελείως. Αυτού τα σύμβολα των παθών, και μάλιστα τον σταυρό, τιμούμε και προσκυνούμε ως θεία τρό­παια κατά του κοινού εχθρού.

(Ομιλία Η’ Περί πίστεως, ΕΠΕ 9,220)

αν σας άρεσε το άρθρό κοινοποιήστε το:

Πρόσφατα άρθρα

Απλές προσευχές για πρωί και βράδυ.

  Σύντομες αλλά ισχυρές προσευχές προς τον Κύριο Ιησού Χριστό, την Υπεραγία Θεοτόκο και τους Αγγέλους, οι οποίες έχουν πραγματική αξία μόνο εάν λέγονται με μετάνοια, ταπείνωση και βαθιά πίστη. “Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν (ήν).” “Πάσαι αι ουράνιαι δυνάμεις των αγίων Αγγέλων και Αρχαγγέλων, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου” (Λουκά 23, 42). “Απόστολοι του Χριστού και πάντες Άγιοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Αγία Τριάς ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς.” “Μέγα το Όνομα της Αγίας Τριάδος.” “Παναγία Τριάς φώτισον ημάς τι δεί ημάς ποιείν και λέγειν!” “Υπεραγία Θεοτόκε, πρέσβευε υπέρ ημών.” “Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς.” “Σταυρέ του Χριστού πανσεβάσμιε, σώσον ημάς τη δυνάμει Σου.” “Δόξα σοι ο Θεός ημών, δόξα σοι.” “Ο Θεός, ιλάσθητί μοι, τώ αμαρτωλώ, και ελέησόν με.” “Ελέησόν με, ο Θεός, ελέησόν με κατά το μέγα έλεός Σου.”  

διαβάστε περισσότερα »

Πρόγραμμα Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας και Αγίου Πάσχα 2025.

Ἐρχόμενος ὁ Κύριος, πρός τό ἑκούσιον Πάθος. Οι Ακολουθίες της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στον Ιερό Ναό μας θα τελεσθούν σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα. ΄΄Εμπρός λοιπόν και ημείς, αφού καθαρίσουμε την διάνοιά μας (από πάσα κακή σκέψιν), ας βαδίσουμεν μαζί με Αυτόν και ας σταυρωθούμεν μαζί Του και χάριν Αυτού ας νεκρώσουμεν τον εαυτόν μας ως προς τας ηδονάς του βίου, δια να ζήσουμεν αιωνίως μαζί με Αυτόν.” Καλή και ευλογημένη Ανάσταση.

διαβάστε περισσότερα »

Μάθε το παιδί σου να προσεύχεται.

  «Είναι ώρα για ύπνο και πρέπει να προσευχηθείς» ή «ο Θεός είναι καλός, ευχαρίστησε Τον για το φαγητό που σου έδωσε» είναι μερικές από τις πιο συνηθισμένες εκφράσεις των γονέων προς τα παιδιά τους. Δυστυχώς όμως πάρα πολύ συχνά διαπιστώνουμε τη δυσκολία των παιδιών να πουν τις μικρές παιδικές τους προσευχές. Για το λόγο αυτό αισθανόμαστε απογοητευμένοι και προβληματισμένοι επειδή ενώ πολλές φορές έχουμε διδάξει τα παιδιά μας να προσεύχονται, το αποτέλεσμα δεν είναι ικανοποιητικό. Αυτό συμβαίνει γιατί οι γονείς και οι μεγαλύτεροι, γιαγιάδες και παππούδες, ξεχνούν μια μεγάλη αλήθεια: Τα παιδιά μιμούνται και παιδαγωγούνται σύμφωνα με αυτό που βλέπουν από τους μεγαλύτερους. Πως θέλουμε τα παιδιά μας να προσεύχονται στο Θεό, όταν αυτά δεν έχουν δει ποτέ εμάς να προσευχόμαστε; Πως θα μάθουν να ευχαριστούν το Θεό για την τροφή ή την υγεία, εάν πρώτα δεν δουν εμάς να βρισκόμαστε στα γόνατα και να ευχαριστούμε το Δημιουργό για την ημέρα που πέρασε, για το φαγητό που προμήθευσε, για την υγεία μας, για την προστασία Του, για την οδηγία μέσα στη ζωή μας; Παρακάτω, σάς δίνω, μερικές απλές συμβουλές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν την σπουδαιότητα της προσευχής: Οι γονείς πρέπει να ξέρουν πως το παιδί τους θα ακολουθήσει το παράδειγμά τους και όχι τη συμβουλή τους. Αφήστε τα παιδιά σας να σας δουν: Τα παιδιά μαθαίνουν από το παράδειγμα. Τα παιδιά και τα εγγόνια μας πρέπει να δουν την ημέρα μας κάτω από την προσευχή και τη μελέτη της Βίβλου. Γίνε το παράδειγμα στα παιδιά σου μέσα από τη δική σου ζωή. Συμμεριστείτε το πρόβλημα μαζί τους. Τις περισσότερες φορές όταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα στην οικογένεια, οι γονείς προσεύχονται στο Θεό να δώσει λύση χωρίς να συμμετέχουν στην προσευχή και τα παιδιά. Προσευχηθείτε μαζί τους και δώστε τους την ευκαιρία να εκθέσουν τον πρόβλημα της οικογένειας και αυτά στο Θεό με το δικό τους τρόπο. Η επίκληση θα πρέπει να έχει περισσότερο χρόνο από ότι μια προσευχή πριν την ώρα του φαγητού. Συνοδεύστε τα παιδιά σας με μια προσευχή. Καθημερινά έχουμε την ευκαιρία να διδάξουμε την προσευχή στα παιδιά μας με απλό και σύντομο τρόπο: Προσευχηθείτε μαζί τους πριν αυτά φύγουν για το σχολείο ή την εκδρομή τους, ζητώντας την προστασία και την καθοδήγησή τους από το Θεό. Ζητείστε από τα παιδιά να κάνουν το ίδιο. Πολλές φορές τα λόγια της προσευχής έρχονται να τους υπενθυμίσουν για αυτό που προσευχήθηκαν κατά τη διάρκεια των σχολικών μαθημάτων τους και να συμπεριφερθούν κόσμια και χριστιανικά σε καθημερινές περιστάσεις. ΜΕΓΑ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ

διαβάστε περισσότερα »
Χρονολογικό αρχείο

Φόρμα επικοινωνίας

Εορτολόγιο