Το ράσο, η ιδιαίτερη αυτή ενδυμασία των ορθοδόξων κληρικών, έχει την ιστορία του, μια ιστορία ζυμωμένη με δάκρυα και πόνο, μια ιστορία μακραίωνη. Το ράσο δεν αποτελεί δόγμα της πίστης μας. Η Εκκλησία μας στις μέρες της δοκιμασίας που ζούμε δεν έχει ανάγκη από εξωτερικές μεταρρυθμίσεις, αλλά από εσωτερικές αλλαγές. Έχει ανάγκη από αγίους και εμπνευσμένους κληρικούς, που θα φορέσουν και θα τιμήσουν το ράσο και θα το κάνουν λάβαρο των πιο ωραίων αγώνων για τη θρησκευτική, ηθική και εθνική αναγέννηση του Γένους μας. Δε φταίει το ράσο για τυχόν αστοχίες και σκάνδαλα των σημερινών κληρικών. Αυτά, ακόμα και αν αυτό καταργηθεί, δεν θα εκλείψουν. Η ενδυμασία αυτή από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, χρησιμεύει για να γίνεται διάκριση μεταξύ κληρικών και λαϊκών. Το ράσο αποτελεί ειδική περιβολή, η οποία συντελεί στη διατήρηση σεβασμού προς τους ιερείς. Σε καιρό διωγμών, (όπως ήταν οι διωγμοί των πρώτων αιώνων του Χριστιανισμού), οι κληρικοί δε φορούσαν ιδιαίτερη ενδυμασία, καθώς διέτρεχαν τον κίνδυνο να συλληφθούν και να θανατωθούν. Κανένας ειδωλολάτρης δεν μπορούσε να τους διακρίνει από την εξωτερική τους περιβολή. Οι κληρικοί των πρώτων αιώνων ξεχώριζαν από το βίο τους. Το ράσο, όπως προαναφέραμε, ξεχωρίζει τον ιερέα από τους λαϊκούς. Προφυλάσσει τον ιερέα από δημόσιες εκτροπές. Για αυτό οι ιερείς που θέλουν να ζουν κοσμική ζωή και να απολαμβάνουν και αυτοί τις κοσμικές ηδονές, είναι συνήγοροι της κατάργησης του ράσου, του ράσου που δόξασαν αναρίθμητοι ευσεβείς κληρικοί της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Και στους δικούς μας χρόνους σε μη Χριστιανικά κράτη απαγορεύουν την εμφάνιση των κληρικών με την ιδιαίτερη ενδυμασία τους και έτσι οι κληρικοί δε φορούν ράσο. Στην Τουρκία, όπου ο Χριστιανισμός είναι στο περιθώριο, (ύστερα από τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922), απαγορεύθηκε το ράσο, με εξαίρεση τους κληρικούς του Πατριαρχείου και τον Πατριάρχη, στον οποίο επετράπη να φοράει ράσο, όταν βγαίνει έξω από το Πατριαρχείο. Με τον τρόπο αυτό οι Τούρκοι φανέρωναν την άρνησή τους προς την Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς γνωρίζουν πολύ καλά πως ο κλήρος ήταν εκείνος που διατήρησε 400 χρόνια και δεν άφησε να πεθάνει η εθνική συνείδηση όχι μονάχα της Ελλάδας, αλλά και των υπολοίπων βαλκανικών λαών. Επίσης στην Αμερική, στην Αυστραλία, αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου δε θέλουν τους ρασοφόρους και οι ιερείς συχνά γίνονται αποδέκτες ύβρεων. Ο ιερέας, ο ευλαβής ιερέας όταν πρόκειται να πάει στο ναό για να τελέσει μια ιεροτελεστία, πρέπει να προετοιμάσει τον εαυτό του ψυχολογικά. Πρέπει να αφήσει έξω από το ναό ό,τι ανθρώπινο και κοσμικό, να ξεχάσει τον εαυτό του και τα πάθη του και να θυμηθεί τίνος εκπρόσωπος είναι. Ο ιερέας όταν λειτουργεί πρέπει να είναι και να φαίνεται σαν άγγελος. Κι όπως οι άγγελοι στον ουρανό στέκονται με φόβο και με τρόμο μπροστά στο θρόνο του Θεού, έτσι πρέπει και οι ιερείς να στέκονται μπροστά στην Αγία Τράπεζα. Αν όλοι οι ιερείς είχαν αυτό τον άγιο φόβο και λειτουργούσαν με ιερή κατάνυξη, όλος ο κόσμος θα άλλαζε. Αυτοί που διαθέτουν καλή προαίρεση αισθάνονται πως κάτι μεγάλο και υψηλό τελείται την ώρα που ο Ιερέας λειτουργεί. Αλλά ο ορθόδοξος ιερέας δε διακρίνεται μόνο από το ράσο. Διακρίνεται και από τα άμφια. Τα άμφια είναι η επίσημη στολή που φοράει ο ιερέας όταν λειτουργεί. Τα άμφια έχουν τη δική τους γλώσσα. Συνοδεύονται από ρητά της Αγίας Γραφής και φωνάζουν στον ιερέα: «Πρόσεξε, απομάκρυνε από πάνω σου καθετί αμαρτωλό και κοσμικό, που είναι σαν ρούχο παλιό και ακάθαρτο. Ντύσου την αρετή, την αγιότητα, που είναι λαμπρή στολή της ψυχής. Ντύσου το Χριστό, κι έτσι φωτεινός και λαμπρός προχώρα στην τέλεση των ιερών μυστηρίων». Πολλά και διάφορα είναι τα άμφια που φορούν οι κληρικοί όταν λειτουργούν. Από τα άμφιά τους, διακρίνονται οι τρεις βαθμοί της ιεροσύνης. Αναφέρουμε εδώ τα κυριότερα. Ο διάκονος διακρίνεται από το άμφιο που λέγεται οράριο. Είναι μια πλατειά ταινία, που από το ένα άκρο της κρέμεται από τον αριστερό ωμό προς τα πίσω, το δε άλλο άκρο της το κρατάει ο διάκονος με το δεξί του χέρι, όταν εκφωνεί τις δεήσεις. Στην παλιά εποχή πάνω στο οράριο ήταν γραμμένες οι λέξεις: «Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος σαβαώθ». Το οράριο σημαίνει, πως ο διάκονος μιμούμενος τους αγγέλους πρέπει να προσεύχεται συνεχώς. Το οράριο θυμίζει το ρητό του αποστόλου Παύλου: «Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε». Άλλο άμφιο του διακόνου είναι τα επιμάνικα. Όπως αναφέρουν οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, τα επιμάνικα, που φορούν και οι διάκονοι και οι ιερείς και οι αρχιερείς σημαίνουν τα δεσμά με τα οποία έδεσαν το Χριστό. Ο κληρικός πρέπει να είναι έτοιμος, χάρη του Ευαγγελίου, να υποστεί το διωγμό, τη φυλακή και το μαρτύριο. Ο ιερέας διακρίνεται από τα εξής άμφια: Το επιτραχήλιο: Το πετραχήλι είναι το πιο σπουδαίο άμφιο του ιερέα. Χωρίς πετραχήλι καμιά ιεροτελεστία δεν μπορεί να κάνει ο ιερέας. Σημαίνει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, που πλούσια σαν ποτάμι τρέχει και ποτίζει τις ψυχές δια μέσου των ιερών μυστηρίων. Το πετραχήλι έχει στο κάτω άκρο τα λεγόμενα κρόσια. Σημαίνουν τις ψυχές που ο Θεός έχει εμπιστευτεί στον κάθε ιερέα. Ενώ ο λαϊκός θα δώσει λόγο για την ψυχή του, ο ιερέας θα δώσει λόγο και για τις ψυχές που ανήκουν στην ενορία του. Ο Θεός με το στόμα του προφήτη Ιερεμία λέει: «Θα ζητήσω το αίμα των ανθρώπων εκείνων που εξαιτίας των ιερέων έχουν χαθεί». Άλλο άμφιο του ιερέα είναι η ζώνη. Η ζώνη δεν είναι μόνο για να συγκρατεί την ενδυμασία, αλλά και για να θυμίζει στον ιερέα πως πρέπει να συγκρατεί τις κακές επιθυμίες και να κυριαρχεί στα πάθη του. Ευπρεπής, εύζωνος και ταχύς στην οδό του Κυρίου. Άλλο άμφιο του ιερέα είναι το φελόνιο, το φελόνι, που φοριέται από το λαιμό και θυμίζει την κόκκινη χλαμύδα που έντυσαν τον Ιησού οι στρατιώτες στο πραιτόριο του Πιλάτου για να τον εμπαίξουν. Έτσι και ο ιερέας που βαδίζει στα ίχνη του Χριστού θα εμπαιχθεί από ανθρώπους που αντιστρατεύονται το Χριστό μας. Ο αρχιερέας διακρίνεται από τα εξής άμφια: Ωμοφόριο. Είναι μια πλατειά ταινία, που ρίχνεται πάνω στους ώμους και τα άκρα της καταλήγουν μπροστά στο στήθος και θυμίζει την παραβολή του απολωλότος προβάτου. Άλλο άμφιο του αρχιερέα είναι ο σάκκος. Αντιστοιχεί προς το φελόνι του ιερέως, σημαίνει την κόκκινη χλαμύδα, έχει δε

Εάν έρχονταν σ’ αυτόν [στον Γέροντα και Ιερομόναχο, π. Κλεόπα Ηλίε] Μοναχοί ή άλλοι Αδελφοί, οι οποίοι σκανδαλίζονταν από ορισμένα πράγματα, ο Πατήρ Κλεόπας τους προέτρεπε να στρέφονται στον εαυτό τους. Έλεγε παραβολικά: «Ένας καραβοκύρης, όταν πηγαίνει με το μεγάλο καράβι του σε στενές και επικίνδυνες θάλασσες, πιστεύεις ότι κοιτάζει τα άλλα καράβια; Αυτός είναι με τα μάτια του καρφωμένα πάνω στο δικό του πηδάλιο. Ή, αυτός που πηγαίνει με το αυτοκίνητό του στο δρόμο, κοιτάζει πώς οδηγεί ο διπλανός του το αυτοκίνητό του; Αυτός είναι με τα μάτια καρφωμένα στο δρόμο του, δεξιά, αριστερά, υψηλά, χαμηλά! Ο καθένας είναι με τα μάτια του στο αυτοκίνητό του. Έτσι και συ. Είσαι με τα μάτια σου στο τιμόνι της ψυχής σου! Κοίταξε, λοιπόν, την ψυχή σου, για να μην πέσεις στον γκρεμό! Ο καθένας κάνει τη δουλειά του. Ο καθένας σώζεται, όπως τον καθοδηγεί η ψυχή του.

«Μόνο αυτός που ευχαριστεί ζει αληθινά». Όταν διψάσεις, θα ανακαλύψεις τη γεύση του νερού, που αγνοούσες λόγω της συνήθειας. Βάλε το στόμα σου στο τρεχούμενο νερό και γεύσου τις σταγόνες που σου έκαναν τη χάρη να μείνουν για να σε δροσίσουν. Όταν πεινάσεις, θα ανακαλύψεις τη γεύση του ψωμιού, που αγνοούσες λόγω της συνήθειας. Φάε το ψωμί σου αργά και ταπεινά. Δέξου το με ευγνωμοσύνη ως δώρο και θα σου είναι πιο γλυκό κι από το μέλι. Με τη νηστεία που μας διατηρεί σε κατάσταση πείνας, ασκούμαστε να λαμβάνουμε την τροφή και τη ζωή ευχαριστιακά. Να τη λαμβάνουμε ως δώρο από τα χέρια του Θεού. Η νηστεία -ως πείνα και δίψα- ανοίγει άλλες προοπτικές, άγνωστες παντελώς στον κορεσμένο άνθρωπο. Το ψωμί, τα φρούτα, το νερό γίνονται ξαφνικά τόσο όμορφα…εμπνέουν τόσο σεβασμό που θέλεις να τα φιλήσεις… Τα απλά ακτινοβολούν μια αγνή ομορφιά που τα κάνει πιο ποθητά από… π. Αλέξανδρος Σμέμαν

Ο μοναχός Προκόπιος από το κελί «Εισόδια της Θεοτόκου», Αγία Άννα το ερημητήριο, είχε μεγάλη επιθυμία να μάθει μουσική, για να δοξάσει τον Θεό όπως οι άλλοι μοναχοί. Επειδή όμως ήταν λίγο ψεύτικος, οι γονείς του απέφευγαν να του μάθουν μουσική. Ο μοναχός Προκόπιος είχε το χάρισμα από τον Θεό να λέει ακατάπαυστα την προσευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλό», και στο αριστερό του χέρι κρατούσε πάντα το κομποσχοίνι, το οποίο δεν αποχωριζόταν ποτέ. Μια μέρα, λυπημένος γιατί δεν έβρισκε κανέναν να του διδάξει μουσική και ανησυχώντας υπερβολικά γι’ αυτό, σταμάτησε να λέει την προσευχή. Περπατώντας στην έρημο, ξαφνικά εμφανίστηκε μπροστά του ένας ευσεβής γέρος, άγνωστος στον μοναχό, ο οποίος του είπε: – Αδελφέ Προκόπιε, γιατί είσαι τόσο λυπημένος; Τι σε νοιάζει; Τότε ο μοναχός Προκόπιος του απάντησε: – Τι φταίει, Γκερόντα, θέλω κι εγώ να μάθω λίγη μουσική και δεν βρίσκω κανέναν να με μάθει, γιατί οι Γονείς μου λένε ότι είμαι λίγο ψεύτικος. Ο γέρος του είπε: – Μα γι’ αυτό στενοχωριέσαι, καημένη; Θα σου διδάξω μουσική και θα σε κάνω το καλύτερο ψαλτήρι του Αγίου Όρους. Θα τραγουδήσεις σαν το πιο όμορφο αηδόνι, αλλά θέλω κι εγώ κάτι από σένα. – Δηλαδή, τι θέλεις από μένα;, τον ρώτησε ο μοναχός Προκόπιος. Θέλεις να σε πληρώσω; Θα σου δώσω όσα ζητήσεις. Τότε εκείνος ο γέρος του απάντησε: – Η πληρωμή που θα μου δώσετε είναι να πετάξεις από τα χέρια σας αυτό που ονομάζετε κομποσχοίνι και να σταματήσεις να λές αυτή την προσευχή. Και για αυτό θα σας διδάξω ό,τι θέλετε. Μόλις το άκουσε αυτό, ο μοναχός Προκόπιος κατάλαβε ότι αυτός που του εμφανίστηκε δεν ήταν μοναχός, αλλά ο πολύ πανούργος διάβολος, που ήθελε να τον κάνει να σταματήσει να προσεύχεται. Αμέσως έκανε το σημείο του Σταυρού και είπε: «Πήγαινε πίσω μου, πονηρέ σατανά! Δεν χρειάζομαι τη μουσική σου, ούτε τα κόλπα σου, ούτε τα υπάρχοντά σου ». Και αμέσως ο διάβολος εξαφανίστηκε. ______________________________ Από αυτό μαθαίνουμε πόσο φοβάται ο διάβολος το κομποσχοίνι για τον οποίο καλά λένε οι Πατέρες ότι είναι το όπλο του χριστιανού ενάντια στον διάβολο, και της Προσευχής του Ιησού, που καίει τον πονηρό. Ενώ δεν φοβούνται τόσο πολύ και προσέχουν τους ψαλμούς, γιατί ξεχωρίζουν εύκολα από την προσευχή τραγουδώντας και πέφτουν σε εγωισμό και υπερηφάνεια.

  Γεννιέται ένα παιδί και παρατηρούμε την ανοησία πολλών, να κρεμάνε στο χέρι και στα ρούχα του παιδιού «φυλαχτά», για να μην το ματιάξουν. Τί πιο γελοίο υπάρχει απ’ αυτό, από το να εμπιστεύονται την ασφάλεια του παιδιού σε κλωστές και νήματα και σε άλλα παρόμοια «φυλαχτά» και όχι στον Κύριο; Δεν θα έπρεπε να κρεμάνε «φυλαχτά», παρά μόνο το σταυρό, που κατακεραύνωσε τον διάβολο. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος) Πρώτος βαθμός μαγείας, της πιο μικρής που μπορεί να υποστεί ένας Ορθόδοξος, είναι η βασκανία, το μάτιασμα. Το μάτιασμα, είναι το μαύρο φως του διαβόλου που σκοτώνει τον άνθρωπο. Το φως αυτό είναι σαν ακτίνες Χ και περνούν από τα μάτια αυτού που βασκαίνει, στα μάτια αυτού που βασκαίνεται. Αυτοί που ματιάζουν, έχουν άπειρο μίσος, είναι πολύ κακοί άνθρωποι, στους οποίους υπάρχουν δαιμόνια στον εγκέφαλο και μέσω των ματιών τους, τα δαιμόνια διαχέουν το μαύρο φως του διαβόλου στα μάτια αυτών που βασκαίνουν. Για να φτάσει κάποιος στο σημείο να ματιάζει, πρέπει να έχει κάνει πλήθος μεγάλων αμαρτημάτων. Αυτός που ματιάζεται, έχει ένα μόνο πρόβλημα: Έχει τουλάχιστον μία ανεξομολόγητη αμαρτία, η οποία τον κάνει ευάλωτο στο μάτιασμα. Επομένως κάνοντας κανείς καθαρή εξομολόγηση, κανένας στον κόσμο δεν μπορεί να τον ματιάσει. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα) Η βασκανία είναι μια μορφή δαιμονισμού, αλλά πάρα πολύ μικρή, διότι ο δαίμονας της βασκανίας είναι νάνος, πάρα πολύ μικρός σε σχέση με τα άλλα δαιμόνια. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα) Όταν τα παιδιά τα μικρά συμβεί να ματιαστούν, θα παίρνετε λίγο βαμβάκι, θα το βουτάτε στο κανδήλι που έχετε στις εικόνες σας και θα αλείφετε το παιδί στο μέτωπο και το πρόσωπο σταυροειδώς και θα λέτε τα εξής τροπάρια: «Σταυρός ο φύλαξ πάσης της Οικουμένης, Σταυρός η ωραιότης της Εκκλησίας, Σταυρός βασιλέων το κραταίωμα, Σταυρός πιστών το στήριγμα, Σταυρός Αγγέλων η δόξα καί των δαιμόνων το τραύμα. Εξηγόρασας ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς την αθανασίαν επήγασας ημίν Σωτήρ ημών Δόξα Σοι.» Μπορείτε και με ένα Σταυρό μικρό να τα σταυρώνετε και να λέγετε τα ανωτέρω τροπάρια. Όταν υπάρχει Ιερεύς να τα σταυρώνει εκείνος και να λέει την ευχή της βασκανίας. Ο πατέρας ή η μητέρα, επειδή είναι πρόσωπα ιερά και έχουν εξουσία στα παιδιά τους, μπορούν να «σταυρώνουν» τα παιδιά τους και μόνο τα παιδιά τους. Το ίδιο ισχύει και για τον παππού ή τη γιαγιά σε σχέση με τα εγγονάκια τους. (Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος) Ο άνθρωπος που τον πιάνει το «μάτι» και ματιάζεται είναι άοπλος, γιατί δεν έχει Χριστό πάνω του και δεν ζει τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας μας. Μοιάζει με έναν αδύναμο οργανισμό, που με την παραμικρή αφορμή αρρωσταίνει, γιατί δεν έχει τα ανάλογα αντισώματα. (Δημήτριος Παναγόπουλος Ιεροκήρυκας) Η Εκκλησία λύνει τα μάγια κατά της ψυχής και του σώματος, ενώ οι μάγοι και οι μάγισσες λύνουν τα μάγια του σώματος, όχι όμως και της ψυχής και έτσι παραμένει σκλαβωμένη η ψυχή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μάτιασμα, η βασκανία, που η Εκκλησία την παραδέχεται και έχει ευχές για να «λύσει» το μάτιασμα. Όταν όμως οι άνθρωποι δεν καταφεύγουν στην Εκκλησία, δια των ιερέων Της, αλλά πάνε στην κυρία «Κατίνα» που ξεματιάζει και που είναι όργανο του σατανά, ο σατανάς αποσύρεται. Έτσι η κυρία Κατίνα γίνεται «αγία» στα μάτια του κόσμου και αυτός που θεραπεύτηκε από αυτήν, την βλέπει σαν σωτήρας της. Είναι τέχνασμα του σατανά. Ο σατανάς είναι αυτός που προκάλεσε το όλο ζήτημα του ματιάσματος και αυτός είναι πάλι που αποσύρεται. Και οι άνθρωποι πηγαίνοντας στον διάβολο (στην κυρία Κατίνα) και όχι στην Εκκλησία, χαίρεται, γιατί συλλαμβάνει την ψυχή κάνοντας καλά το σώμα. (Δημήτριος Παναγόπουλος Ιεροκήρυκας) Βλέπουμε πολλές κατεξοχήν γυναίκες να «ξεματιάζουν» και να υποκαθιστούν έτσι την Εκκλησία, που έχει ειδική ευχή για την βασκανία. Πίσω από αυτήν την ενέργεια του «ξεματιάσματος» κρύβεται ο διάβολος. Μα το «Πάτερ ημών…» λέει η κυρία Κατίνα και «ξεματιάζει» που είναι το κακό, λένε πολλοί. Κανένα αγκρίστρι δεν πιάνει ψάρι, χωρίς δόλωμα. «Πάτερ ημών» θέλει ο διάβολος να του βάλεις, μα είναι δικό του το αγκίστρι. Και φεύγει ο διάβολος από τον ματιασμένο από σκοπού, για να φανεί στον άλλον, ότι η Εκκλησία δεν έχει δύναμη, «να η κυρία Κατίνα την έχει την δύναμη», αλλά και η κυρία Κατίνα, που είναι όργανο του σατανά, χωρίς να το καταλαβαίνει, να πιστέψει ότι είναι κάποια. Μ’ αυτόν τον πονηρό τρόπο, ο διάβολος λύνει τα μάγια του σώματος εκείνου που «ματιάστηκε», αλλά παράλληλα σκλαβώνει την ψυχή του. (Δημήτριος Παναγόπουλος Ιεροκήρυκας)  

  Γέροντα, οι μάγοι έχουν κάποια πληροφορία; – Έχουν πληροφορία από τον διάβολο, αλλά λένε και πολλά ψέματα. Κι εσείς να προσέχετε εκεί στο αρχονταρίκι. Πρέπει να ελέγχετε την κατάσταση. Να βλέπετε τι άνθρωποι είναι αυτοί που έρχονται, γιατί μπορεί να έρθει και κανένας που ασχολείται με μαγικά. Σας φαίνεται παράξενο; Σε μια αγρυπνία εδώ ήρθαν δυο άτομα που ασχολούνταν με μαγικά. Πλησίαζαν τους ανθρώπους και τους έλεγαν διάφορα. Έλεγαν και ψέματα ότι έχουν σχέση και με τον Καντιώτη. Σέ μια γυναίκα είπαν: «Σου έχουν κάνει μάγια. Θά ρθούμε στο σπίτι σου, να τα λύσουμε με έναν σταυρό που έχουμε». Έρχονται στην αγρυπνία, μιλούν και λίγο πνευματικά, οπότε σου λένε οι άλλοι: «αφού έρχονται στην αγρυπνία, είναι πιστοί άνθρωποι», και ανοίγουν την καρδιά τους. Πως μπερδεύουν τον κόσμο με τα ψέματα που λένε! Για να ξεγελάσει κάποιος μια κοπέλα, της είπε: «Ο πατήρ Παΐσιος είδε όραμα ότι θα σε παντρευτώ πάρε να φορέσεις αυτό, χωρίς να εξετάσεις τι είναι», και της έδωσε κάτι που ήταν μαγικό. Αλλά εκείνη ευτυχώς δεν το φόρεσε. «Καλά, ο πατήρ Παΐσιος με τέτοια ασχολείται!», είπε και πιάνει και μου γράφει ένα γράμμα, τέσσερις σελίδες με πυκνά γράμματα, γεμάτο βρισιές. Τέτοιο βρισίδι! «Δεν πειράζει, λέω, βρίσε με. Χαλάλι να γίνει το βρισίδι, αφού δεν ξεγελάστηκες να φορέσεις αυτό το σατανικό!». – Σας ήξερε, Γέροντα; – Όχι, δεν με ήξερε. Κι εγώ δεν τους ήξερα, ούτε αυτήν ούτε εκείνον. «Οι δαιμονικές, μαγικές ενέργειες» – Γέροντα, τι είπατε στους μαθητές που ήρθαν σήμερα και σας είπαν ότι κάλεσαν το πνεύμα; -Τι να τους πω; Τους έδωσα πρώτα ένα καλό ξεσκόνισμα! Είναι άρνηση πίστεως αυτό που έκαναν. Από την στιγμή που καλούν τον διάβολο και τον δέχονται, αρνούνται τον Θεό. Γι’ αυτό τους είπα κατ’ αρχάς να μετανοήσουν, να εξομολογηθούν ειλικρινά, και στο εξής να προσέχουν· να εκκλησιάζονται, να κοινωνούν με ευλογία του πνευματικού τους, για να εξαγνισθούν. Έχουν ελαφρυντικά, επειδή είναι παιδιά και το έκαναν σαν παιχνίδι. Αν ήταν μεγάλοι, θα πάθαιναν μεγάλο κακό· ο διάβολος θα αποκτούσε μεγάλη εξουσία επάνω τους· αλλά καθ΄αυτά τώρα τα τραντάζει. – Δηλαδή, Γέροντα, τι έκαναν ακριβώς; – Αυτό που κάνουν πολλοί… Βάζουν σε ένα τραπέζι ένα ποτήρι με νερό και γύρω-γύρω τοποθετούν τα γράμματα του αλφαβήτου Α, Β, Γ, κ.λπ. Βάζουν μετά το δάχτυλο τους μέσα στο νερό και καλούν το πνεύμα, δηλαδή τον διάβολο. Το ποτήρι γυρίζει, σταματά μπροστά σε γράμματα και σχηματίζει λέξεις. Αυτά κάλεσαν το πνεύμα και, όταν ήρθε, το ρώτησαν: «Υπάρχει Θεός;». «Δεν υπάρχει!», τους λέει. «Ποιος είσαι εσύ;», το ρωτούν. «Ο σατανάς!», τους λέει. «Υπάρχει σατανάς;». «Υπάρχει!». Δηλαδή βλακείες χονδρές! Δεν υπάρχει Θεός και υπάρχει σατανάς! Όταν το ξαναρώτησαν, αν υπάρχει Θεός, τους είπε: «Ναι, υπάρχει». Μια «ναι», μια «όχι», οπότε προβληματίσθηκαν τα παιδιά. Έτσι οικονόμησε ο Θεός, για να βοηθηθούν. Μια κοπέλα από την συντροφιά τους την χτύπησε το ποτήρι. Επέτρεψε ο Θεός να την χτυπήσει, για να συνέλθουν και τα άλλα παιδιά. Σήμερα πολλοί, όταν θέλουν να κάνουν κακό σε κάποιο πρόσωπο, καταφεύγουν σε μάγους που χρησιμοποιούν την κέρινη κούκλα του βουντού. Οι μάγοι το έχουν κάνει αυτό παιχνίδι, χόμπι. – Γέροντα, τι κάνουν; – Φτιάχνουν μια κούκλα από κερί και, όταν κάποιος τους ζητάει να βλαφθεί ο εχθρός του π.χ. στα μάτια, καρφώνουν μία βελόνα στα μάτια της κούκλας και αναφέρουν το όνομα αυτού που θέλουν να βλάψουν, κάνοντας διάφορα μαγικά. Και πράγματι το άτομο εκείνο, αν ζει αμαρτωλή ζωή και δεν εξομολογείται, προσβάλλεται από δαιμονική ενέργεια στα μάτια. Πάνε να βγουν τα μάτια του από τον πόνο! Κάνει εξετάσεις, αλλά οι γιατροί δεν βρίσκουν τίποτε. Να, και τα μέντιουμ τι κακό κάνουν! Δεν φθάνει που παίρνουν τα χρήματα από τους ανθρώπους, αλλά διαλύουν και οικογένειες. Πάει λ.χ. κάποιος στο μέντιουμ και λέει κάποιο πρόβλημα που έχει. «Κοίταξε, του λέει εκείνο, μια συγγενής σου που είναι λίγο μελαχρινή, λίγο ψηλή κ.λπ. σου έχει κάνει μάγια». Ψάχνει αυτός να βρει ποια από το σόι του έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Κάποια θα βρει που να μοιάζει έστω και λίγο. «Α, αυτή είναι, λέει, που μου έκανε μάγια» και τον πιάνει ένα μίσος εναντίον της. Κι εκείνη η φουκαριάρα να μην ξέρει τίποτε – μπορεί να τον έχει ευεργετήσει κιόλας , και αυτός να έχει μια αγανάκτηση εναντίον της, να μη θέλει ούτε να την δει! Ξαναπάει στο μέντιουμ κι εκείνο του λέει: «Τώρα πρέπει να λύσουμε τα μάγια. Και για να τα λύσουμε, δώσε μερικά χρήματα». «Ε, αφού τα βρήκε, λέει αυτός, πρέπει να τον ανταμείψω»! Δώσ’ του χρήματα… Βλέπεις ο διάβολος τι κάνει; Βάζει σκάνδαλα. Ενώ ένας καλός άνθρωπος, ακόμη κι αν ξέρει κάτι συγκεκριμένο για κάποιον, ποτέ δεν θα πει: «ο τάδε σε έχει βλάψει», αλλά θα προσπαθήσει να τον βοηθήσει. «Κοίταξε, θα του πει, μη βάζεις λογισμούς. Να εξομολογηθείς και μη φοβάσαι». Και έτσι βοηθάει και τον έναν και τον άλλον. Γιατί και αυτός που έβλαψε τον άλλον, όταν τον βλέπει να του φέρεται με καλοσύνη, προβληματίζεται με την καλή έννοια, και μετανοεί. «Ο διάβολος ποτέ δεν μπορεί να κάνη καλό » – Γέροντα, μπορεί ένας μάγος να θεραπεύσει κάποιον άρρωστο; – Μάγος και να θεραπεύσει άρρωστο άνθρωπο! Έναν που τραντάζεται από το δαιμόνιο, αυτόν μπορεί να τον κάνη καλά στέλνοντας το δαιμόνιο σε άλλον. Γιατί ο μάγος με τον διάβολο είναι συνέταιροι, οπότε λέει στον διάβολο: «Βγες από αυτόν και πήγαινε στον τάδε». Βγάζει λοιπόν το δαιμόνιο από εκείνον και συνήθως το στέλνει σε κάποιον συγγενή του η γνωστό του που έχει δώσει δικαιώματα στον διάβολο. Λέει μετά αυτός που είχε το δαιμόνιο: «εγώ υπέφερα, αλλά ο τάδε μ’ έκανε καλά», και έτσι γίνεται διαφήμιση. Και γυρίζει τελικά το δαιμόνιο σε συγγενείς η σε γνωστούς. Αν κάποιος, ας υποθέσουμε, είναι καμπουριασμένος από δαιμονική επήρεια, μπορεί ο μάγος να διώξει το δαιμόνιο από εκείνον, να το στείλει αλλού και να σηκωθεί όρθιος ο καμπούρης. Αν όμως έχει καμπούρα από αναπηρία, δεν μπορεί ο μάγος να τον κάνει καλά. Μου είπαν για μια γυναίκα ότι θεραπεύει άρρωστους, χρησιμοποιώντας διάφορα αγιωτικά. Όταν άκουσα τι κάνει, έμεινα κατάπληκτος από την τέχνη του διαβόλου. Κρατάει έναν σταυρό και ψάλλει διάφορα τροπάρια. Ψάλλει π.χ. το ­Θεοτόκε

  «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν» (Ρωμ. 12, 21) Κάθε φορά που κάποιος μας προσβάλλει με έναν οποιοδήποτε τρόπο, αντιδρούμε κεραυνοβόλα, είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά. Και το κάνουμε αυτό, γιατί δεν έχουμε αγάπη. Εκείνη την αγάπη που μας κήρυξε ο Χριστός μας. Και γιατί δεν έχουμε επίσης την ταπεινοφροσύνη, που ο ίδιος πάλι ο Ιησούς μας δίδαξε να έχουμε. Όταν μια ψυχή δεν έχει αγάπη και φρόνημα ταπεινό, τότε σε κάθε προσβλητικό λόγο αντιδρά. Αντιδρά εκείνη τη στιγμή. Αλλά και αργότερα. Άλλη φορά. Άλλη ημέρα. Έτσι η αντίδραση αυτή γίνεται χρόνια κατάσταση. Και η ψυχή γίνεται εκδικητική και περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία να εκδικηθεί όπως πρέπει αυτόν ή αυτήν που την έθιξε, που την πρόσβαλε. Τότε αρχίζουν σαν βροχή οι λογισμοί της εκδικήσεως. Σαν καταρρακτώδης βροχή. Σαν θύελλα. Σαν χαλάζι. Λογισμοί πολλοί. Ο ένας λογισμός της υποδεικνύει σαν επιθετικό όπλο τα λόγια. Τα πικρά λόγια. Τα φαρμακερά. Αυτά που πληγώνουν την ψυχή. Ο άλλος λογισμός της ψιθυρίζει να χρησιμοποιήσει τη συκοφαντία. Τη διαβολή. Παρακινεί την εκδικήτρια ψυχή να λέει με πειστικότητα τα πιο απρεπή λόγια σε βάρος εκείνου ή εκείνης που της έθιξαν τον εγωισμό. Άλλος, πάλι, λογισμός υποβάλλει στα αντρόγυνα σα μέσο εκδικήσεως το χωρισμό. Πολλά διαζύγια οφείλονται στην εκδικητικότητα του ενός ή του άλλου συζύγου. Όπως και πολλές δυσμενείς μεταθέσεις υπαλλήλων είναι αποτέλεσμα εκδίκησης κάποιου προϊσταμένου. Ατέλειωτοι οι λογισμοί που κυκλώνουν την εκδικήτρια ψυχή, η οποία δεν γνώρισε την ομορφιά της χριστιανικής αγάπης. * * * Πρέπει να πολεμήσουμε τους λογισμούς της εκδικήσεως. Κι αυτό, γιατί είναι απαράδεκτοι οι λογισμοί αυτοί στη ζωή κάθε χριστιανού. Αλλά και γιατί αφαιρούν κάθε χαρά και ευτυχία και από την ίδια την εκδικήτρια ψυχή. Πώς όμως θα τους πολεμήσουμε και θα τους νικήσουμε; Με το λόγο του Απ. Πέτρου: «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν». Δηλαδή: Μη νικάσαι από το κακό. Μη κυριαρχείσαι από οργή και εκδίκηση εναντίον εκείνου που σε αδίκησε. Αλλά νίκα το κακό με το καλό. Με καλοσύνη και έργα καλά. Να ένα παράδειγμα: Ήταν κάποτε ένας λοχίας σκληρός. Στο θάλαμο που κοιμόταν ο Λοχίας αυτός βρισκόταν κι ένας στρατιώτης πολύ πιστός, που κάθε βράδυ, πριν πέσει να κοιμηθεί, γονάτιζε για να προσευχηθεί. Αυτό όμως δεν άρεσε στο Λοχία και έτσι κάποια νύχτα πήρε τις λασπωμένες αρβύλες του και πετώντας τες στον προσευχόμενο στρατιώτη τον χτύπησε στο κεφάλι. Ο στρατιώτης τελείωσε την προσευχή του ήρεμα. Το επόμενο πρωί, όταν ο Λοχίας του ζήτησε τις αρβύλες του, τις βρήκε καθαρές και γυαλισμένες. Τις είχε γυαλίσει ο στρατιώτης, πράγμα που φαινόταν ακατανόητο στο Λοχία. Τελικά δεν άντεξε την ανωτερότητα του πιστού στρατιώτη και ζήτησε να γνωρίσει Εκείνον που μπορούσε να κάνει τον άνθρωπο να συμπεριφέρεται μ’ αυτόν τον τρόπο. Αδελφές ψυχές, Έτσι θα νικήσουμε τους λογισμούς της εκδικήσεως. Έτσι, όπως μας το συνιστά ο Απόστολος Πέτρος. Με το καλό. Και έτσι, όπως το πέτυχε ο πιστός στρατιώτης με την ταπείνωση. Και με την «εκδίκηση» της αγάπης. Πρόσεχε τις παγίδες (Από το ομώνυμο βιβλίου του Αρχιμ. Γερβασίου Ιωαν. Ραπτοπούλου)

  Ποτέ ας μην ξεχνάμε, ότι όλοι είμαστε ένα σώμα και ότι πρέπει ο ένας να κεντρίζει τον άλλον προς την αγάπη και τα καλά έργα. Ιδιαίτερα εμείς οι ποιμένες οφείλουμε να έχουμε υπ’ όψιν μας αυτό και να το εφαρμόζουμε. Ναι, πρέπει να έχουμε υπ’ ὄψιν μας, ότι, αν η δική μας ψυχή είναι ειρηνική, εάν εμείς πρώτοι είμαστε στερεοί στην πίστη και την ευσέβεια, τότε και το ποίμνιό μας θα είναι πιο στερεωμένο, πιο ειρηνικό, θα έχει πιο αγνή ζωή. Εάν η κεφαλή είναι φωτεινή, θα είναι και τα μέλη φωτεινά. Εάν όμως οι ψυχές μας είναι σκοτεινιασμένες από τα πάθη, η σκιά θα πέσει και στο σώμα της Εκκλησίας, στο ποίμνιό μας. Γιατί ὑπάρχει στενή συνάφεια ἀνάμεσα στήν κεφαλή καί στά μέλη, ἀνάμεσα στόν ποιμένα καί στούς πιστούς του. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος λέγει: “Λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσι τά καλά ὑμῶν ἔργα καί δοξάσωσι τόν Πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς” (Ματθ. ε’, 16). “Ἐάν δέ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἦ, ὅλον τό σῶμα σου σκοτεινόν ἔσται. Εἶ οὖν τό φῶς τό ἐν σοί σκότος ἐστί, τό σκότος πόσον;” (Ματθ. στ’, 23). Καί ἄς μή νομίζεις ὅτι τό ποίμνιό σου δέν αἰσθάνεται τά ἀποτελέσματα τῆς ὑλοφροσύνης σου. Τά βλέπει στήν ἀμέλεια πού δείχνεις γύρω ἀπό τά ποιμαντικά σου καθήκοντα. Τί φροντίδα γιά τίς ψυχές μπορεῖ νά ἔχη ὅποιος φροντίζει γιά τό χρῆμα; Ἄν τό φῶς σκοτεινιάση στόν ποιμένα, σκοτεινιάζει καί στό ποίμνιο. Γιατί ὑπάρχει μεταξύ ποιμένος καί ποιμνίου στενή συνάφεια, ὅπως μεταξύ κεφαλῆς καί μελῶν. Ἄν στέκεσαι στερεά στήν ἀρετή, στέκονται ἔτσι καί τά πνευματικά σου τέκνα. Ἄν προσεύχεσαι φλογερά γιά τούς ἐνορῖτες σου, τό αἰσθάνονται καί οἱ ἴδιοι. Ἄν εἶσαι δυνατός πνευματικά, ἰσχυροποιοῦνται καί αὐτοί. Θεέ μου, ἐλέησέ με! “Ἡ ἐν Χριστῷ ζωή μου” Ἐκδόσεις ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης

  Ο μακαριστός Γέροντας Γεράσιμος ο Μικραγιαννανίτης (1905–1991), αυτός ο θεόπνευστος Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, το σύγχρονο αγλάϊσμα της Αθωνικής Πολιτείας, στην αρχή της μοναχικής του ζωής και πορείας, είχε δυσκολευτεί απερίγραπτα. Κατά παραχώρηση Θεού εγκαταλείφθηκε πρόωρα από τον ίδιο τον γέροντά του, τον ιερομόναχο Μ., επειδή αυτός θέλησε να προσχωρήσει στο κίνημα των Ζηλωτών στην Αθήνα. Έμεινε έτσι «μόνος μονώτατος» –όπως λέει και ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος– για κάποια χρόνια να ασκητεύει στην τραχεία και απαράκλητη έρημο της Μικράς Αγίας Άννης, μόνος, «μόνῳ τῷ Θεῷ»,…. Με θείο, πραγματικά, θάρρος, με ακατάβλητο φρόνημα και με αισθητή μέσα του τη θεία βοήθεια, παρέμεινε αποφασιστικά στο πάμφτωχο Καλύβι του Τιμίου Προδρόμου…. Ο περιβόητος παπα–Εφραίμ ο Κατουνακιώτης (1912–1998), περνώντας κάποτε έξω από το Καλύβι του 25χρονου τότε μοναχού Γερασίμου, βλέπει οφθαλμοφανώς επάνω ακριβώς από το Καλύβι του ταπεινού Υμνογράφου τον Τίμιο Πρόδρομο του Κυρίου να υπερίπταται και έκθαμβος τον ρωτάει: –Τί κάνεις εδώ, Τίμιε Πρόδρομε;! Και ο Άγιος Ιωάννης, ο παμμέγιστος Πρόδρομος του Σωτήρος Χριστού, του απαντά: –Κάθομαι εδώ και φυλάω το καλογέρι, που μου ανάβει τα καντήλια! Ο παπα–Εφραίμ δόξασε τον Θεό και, με δάκρυα στα μάτια, πήγε και διηγήθηκε καταλεπτώς το γεγονός στον νεαρό, τότε, μοναχό π. Γεράσιμο, ο οποίος, ακούγοντάς το, ξέσπασε αμέσως σε άφθονους λυγμούς μεγάλης και ασυγκράτητης συγκινήσεως, δοξολογώντας τον Θεό και ευχαριστώντας από βάθους καρδιάς τον Τίμιο Πρόδρομο για την ανέλπιστη εύνοιά του προς αυτόν. Άλλοτε πάλι, δεκαετίες αργότερα, σε μία συζήτηση που έγινε, αντιδρώντας ο αείμνηστος Γέροντας π. Γεράσιμος για την περισσή αυστηρότητα που αποδίδουν υπέρμετρα πολλοί χρωστήρες των αγιογράφων στον χαρακτήρα της μορφής του Τιμίου Προδρόμου, εκμυστηρεύθηκε προς τον υποτακτικό του με έκδηλη πια τη μυστική ομορφιά των ιερών βιωμάτων του, μεταξύ των άλλων, τα εξής: –Ο Τίμιος Πρόδρομος, είναι γλυκύς, ωραίος, πανέμορφος!… –Τί λες, Γέροντα; Πώς το ξέρεις; τον ρώτησε με αφέλεια ο νεαρός υποτακτικός του. –Τον είδα, παιδάκι μου! είπε με απλότητα ο Γέροντας Γεράσιμος· –Τον είδα!… Ήταν γλυκύς, ωραίος!… Και μου είπε ότι, «εγώ θα είμαι ο προστάτης σου και ο εγγυητής της σωτηρίας σου!». Ο υποτακτικός του μακαριστού Υμνογράφου τα έχασε κυριολεκτικά! Συνέχισε να περπατάει σιωπηλός προς τα κελιά τους μαζί με τον αγαθό Γέροντά του, τον μακαριστό Γεράσιμο· αμίλητος πλέον, αλλά εσωτερικά έκθαμβος από αυτή την πολύτιμη αποκάλυψη για τον Τίμιο Πρόδρομο, τον «γλυκύ, τον ωραίο και τον πανέμορφο» Προάγγελο, Προφήτη, Κήρυκα, Συγγενή, Φίλο, τον Βαπτιστή Ιωάννη, τον Πρόδρομο του Σωτήρος Χριστού! Μοναχού Θεοκλήτου Διονυσιάτου (1916–2006): «Γεράσιμος Μοναχός Μικραγιαννανίτης, Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας»· Εκδόσεις: «Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης 1997», σελ. 127–128.

  Ο Θεός έχει αφήσει ελεύθερους, εκτός από τους ανθρώπους και τους δαίμονες, μια που την ψυχή του ανθρώπου δεν την βλάπτουν, γιατί δεν μπορούν. Εκτός εάν θέλει ο ίδιος ο άνθρωπος να βλάψει την ψυχή του. Αντίθετα, μισθό προξενούν στις ψυχές μας είτε κακοί άνθρωποι είτε οι απρόσεκτοι που άθελά τους κάνουν κακό στην ζωή μας. Γιατί, νομίζετε, λέει ο Αββάς: «Έπαρον τους πειρασμούς και ουδείς ο σωζόμενος»; Γιατί οι πειρασμοί ωφελούν πολύ. Όχι ότι ο διάβολος μπορεί να κάνει ποτέ καλό – γιατί είναι κακός – αλλά ο Καλός Θεός εμποδίζει την πέτρα που μας πετάει, για να σπάσει το κεφάλι μας, και μας την δίνει στο ένα χέρι, και στο άλλο χέρι μας δίνει αμύγδαλα, για να σπάζουμε και να τρώμε! Επιτρέπει δηλαδή ο Θεός τους πειρασμούς, όχι για να μας τυραννά ο διάβολος, αλλά για να δίνουμε με αυτόν τον τρόπο «εξετάσεις» για την άλλη ζωή και να μην έχουμε παράλογες απαιτήσεις στην Δευτέρα Παρουσία. Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου

…«ἄνθρωποι δίκαιοι ἀναφέρονται εἰς τὴν Καινὴν Διαθήκην, οἵτινες δὲν εἶχον ἀνάγκην τῆς σταυρικῆς θυσίας, διὰ νὰ γίνουν δίκαιοι». Δηλαδὴ ἤσαν δίκαιοι, ἀλλὰ εἶχον ἀνάγκην δικαιώσεως, διότι ἀδίκως ἐκρατοῦντο ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ θανάτου. Ἑπομένως ἡ δικαίωσις αὐτῶν τῶν δικαίων ἦτο ἡ ζωοποίησις αὐτῶν καὶ ἡ ζωοποιὸς αὔτη δύναμις καὶ ἐνέργεια ἐξεπήγασεν ἐκ τῆς σταυρικῆς θυσίας. …ζωοποίησις καὶ δικαίωσις εἶναι ταυτόν. …Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ὑπῆρχον πρὸ τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ δίκαιοι, ἐν τούτοις ἐκρατοῦντο οὗτοι ἀδίκως ὑπὸ τὸ κράτος…τοῦ θανάτου. Ἂν καὶ «ἐλογίσθη τῷ Ἀβραὰμ ἡ πίστις εἰς δικαιοσύνην» (Ρωμ. δ΄ 9), ἐν τούτοις ὁ δίκαιος Ἀβραὰμ δὲν ἐσώθη τότε ποὺ ἐπίστευσε. Ἡ τῷ Ἀβραὰμ δοθεῖσα ἐπαγγελία περὶ σωτηρίας ἐπληρώθη ἐν Χριστῷ. Τῷ Ἀβραὰμ ἐδόθη ἡ ἐπαγγελία περὶ σωτηρίας, ὄχι αὐτὴ αὔτη ἡ σωτηρία. Τῷ Μωυσεῖ ἐδόθη νόμος, οὐχὶ ὅμως σωτηρία. Διὰ τοῦτο ἀκριβῶς ἐπιμένει ὁ Παῦλος εἰς τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ νόμος δὲν σώζει. Μόνον ὁ Χριστὸς σώζει. …Οὕτως ἡ δικαίωσις τῶν ἀδίκως ὑπὸ τὸν θάνατον κρατουμένων εἶναι ἀκριβῶς αὐτὴ αὔτη ἡ ζωοποίησις αὐτών. Λοιπόν, «διὰ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἀναστάσεώς Του ὁ Χριστὸς ἐζωοποίησε τὰς ψυχᾶς τῶν νεκρῶν καὶ ζωοποιεῖ ἐν τοῖς μυστηρίοις τὰς ψυχᾶς τῶν πιστῶν». …Τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ αἰχμαλωσία τῶν ἀνθρώπων χαρακτηρίζεται ὡς μία ὑπὸ τοῦ διαβόλου βιαία διαρπαγὴ ἀνθρώπων μὴ ἀνηκόντων εἰς αὐτὸν (ἀφοῦ μόνον οἱ ἄδικοι ἀνήκουν εἰς αὐτόν), ἀλλὰ καὶ ἀξιοπρόσεκτον εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ στροφὴ τοῦ Θεοῦ κατὰ τοῦ διαβόλου ἐγένετο, «ἴνα μὴ παραβαθῇ ἡ δικαιοσύνη καὶ ἴνα μὴ καταστραφῇ ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ». Λοιπὸν ἡ θεία δικαιοσύνη δὲν ἀπαιτεῖ ἱκανοποίησιν, ὡσὰν νὰ εἶχε προσβληθῆ ἡ Θεία οὐσία, ἀλλὰ τοὐναντίον ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ φανεροῦται ἐν Χριστῷ διὰ τῆς καταστροφῆς τοῦ διαβόλου καὶ τῆς καταλύσεως τῆς ἀδικίας καὶ διὰ τῆς ζωοποιήσεως τῶν ἀδίκως ὑπὸ τὸν θάνατον κρατουμένων. …ὁ ψιλὸς ἄνθρωπος, θνητὸς καὶ ἁμαρτωλὸς ὢν, δὲν ἠδύνατο νὰ λυτρώσῃ καὶ προσφέρῃ ἑαυτὸν τῷ Θεῷ. Ἑπομένως ὁ Θεὸς ὁ ἴδιος ἔδωσε τὸν μονογενῆ Υἱὸν αὐτοῦ ὡς μέσον ἀπολυτρώσεως, καταλλαγῆς, ἱλασμοῦ καὶ ἐξιλασμοῦ καὶ τὸ μέσον αὐτὸ εἶναι θυσία εὐάρεστος τῷ Θεῷ ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. Ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος ἡμάρτησε πρὸς τὸν Θεόν, ἡ θυσία προσεφέρθη ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸς Ὃν ἡμάρτησε, ἴνα ἀφεθοῦν αὐτοῦ αἱ ἁμαρτίαι. Ἡ θυσία αὔτη, ὅμως, δὲν προσεφέρθη διὰ τὰς ἀναγκας τοῦ Θεοῦ, ὡσὰν νὰ ἦτο οὗτος ὁ ἁμαρτωλὸς (ἄπαγε), ἀλλ΄ ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἠμῶν. Ὁ Θεὸς δὲν ἔχει καμμίαν ἀνάγκην. Ἠμεῖς ἔχομεν ἀνάγκην. Ὁ ἐν τῷ θανάτῳ καὶ τῇ ἁμαρτίᾳ διατελῶν ἄνθρωπος δὲν ἠδύνατο νὰ ποιήσῃ οὐδὲν διὰ τὴν σωτηρίαν του ἐκ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἁμαρτίας. Ἑπομένως ὁ εὔσπλαχνος Θεὸς ἐν Χριστῷ ἀνέλαβεν ὁ ἴδιος τὰς ἁμαρτίας ἠμῶν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ καὶ ἐξηφάνισεν αὐτᾶς διὰ τῆς καταπατήσεως τῆς ἐν τῷ θανάτῳ βασιλευούσης ἀρχῆς τῆς ἁμαρτίας. Ὁ Χριστὸς ἐσταυρώθη, ἴνα «ἀνέλῃ μὲν τὴν φθοράν, ἀποστήσῃ δὲ σὺν αὐτῇ καὶ τὴν καθ΄ ἠμῶν τυραννήσασαν ἁμαρτίαν». Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο «ἐγχειρίδιον» – Ἀλληλογραφία, πατρός Ἰωάννου Σ. Ῥωμανίδου & καθηγητή Παναγιώτου Ν. Τρεμπέλα, ἐκδόσεις «Ἁρμός».

  Η καλυτέρα προσευχή είναι ό,τι εσύ επινοείς εκείνην την ώρα. Δεν είναι μόνον, θέλω να διαβάσουμε Μετάληψη να μεταλάβουμε, τρόπον τινά, αύριο. Α, «από ρυπαρών χειλέων, από βδελυράς καρδίας…»· διαβάζουμε, ούτε καταλαμβάνουμε τι λέμε. Εσύ ο ίδιος να βρεις προσευχή, εσύ ο ίδιος οπότε καταλαμβάνεις τι λες εις τον Θεό. Αυτό έχει μεγάλη δύναμη, μεγάλη δύναμη! Ε, ας υποθέσουμε ότι αύριο θα μεταλάβουμε. Θα μεταλάβουμε. Θά ‘ρθει ουσιωδώς ο Παράκλητος ν’ αγιάσει τα Δώρα πώς θα τον υποδεχθείς; «Στο έλεός Σου, στην ευσπλαχνία Σου, συγχώρεσέ με». Έχει δύναμη διότι το λες και το καταλαμβάνεις, από μέσα απ’ την ψυχή σου βγαίνει αυτή η ευχή, να πούμε. Διότι πολλές φορές διαβάζουμε, αλλού τρέχει ο νους, αλλά αυτό που βγαίνει από μέσα σου, το καταλαμβάνεις τι λες. Η ευχή (προσευχή) είναι ο καθρέφτης του Μοναχού. Ο άγιος Χρυσόστομος λέει: Μπορεί ο άνθρωπος, ο οποίος από ανάγκη δεν πηγαίνει στην εκκλησία, να κάνει τον εαυτό του Θυσιαστήριο, λέει, προσευχόμενος. Οι άνθρωποι στον κόσμο είναι και επιστήμονες, ούτε το Σάββατο δεν μπορούν να πάνε στην εκκλησία, την Κυριακή, έχουν την υπηρεσία αυτή την ώρα. Μπορείς αυτή την ώρα να κάνεις τον εαυτό σου Θυσιαστήριο λέγοντας την προσευχή. Θέλεις να γίνεις ένας καλόγηρος πολύ καλός; Μην αφήνεις την ευχή. Κατά το μέτρο σου και η ευχή σου. Θα κάνεις εργόχειρο, κάνεις ένα διακόνημα, μην αφήνεις την ευχούλα, γιατί και η ευχή σε θεοποιεί. Το πρώτο-πρώτο, πατέρες, που θα αισθανθείτε, θα είναι η χαρά! Το πρώτο στάδιο, το πρώτο σημείο, το οποίο θα αισθανθείτε λέγοντας την ευχή, είναι η χαρά. Και η χαρά δεν είναι τίποτες άλλο, ένα πετραδάκι στην ακροθαλασσιά, είναι το πράγμα ότι μέσα αρχίζεις να φωτίζεσαι! Γι’ αυτό λέγε την ευχούλα, λέγε την ευχούλα, λέγε την ευχούλα και αυτό θα σε φέρει σε άλλη κατάσταση πολύ καλύτερη, την οποία όσο και να σκεφθείς, δεν μπορείς να σκεφθείς. Ο μαθητής του δημοτικού σχολείου δεν μπορεί να καταλάβει τα του γυμνασίου, ούτε του γυμνασίου του πανεπιστημίου. Αλλά όταν η χάρις θέλει να έρθει μέσα σου, θα το καταλάβεις ότι είσαι τώρα μαθητής του γυμνασίου, είσαι μαθητής του πανεπιστημίου, ο ίδιος θα το καταλάβεις. Άγιος Εφραίμ Κατουνακιώτης.

  Να μην ζητάμε από τον Θεό να μας απαλλάξει από κάτι, ασθένεια κ.λπ., ή να μας λύσει τα προβλήματά μας, αλλά να ζητάμε δύναμη και ενίσχυση από Εκείνον, για να τα υπομένουμε. Όπως εκείνος κρούει με ευγένεια την πόρτα της ψυχής μας, έτσι και εμείς να ζητάμε ευγενικά αυτό που επιθυμούμε και αν ο Κύριος δεν απαντάει, να σταματάμε να το ζητάμε. Όταν ο Θεός δεν μας δίνει κάτι που επίμονα ζητάμε, έχει τον λόγο Του. Έχει και ο Θεός τα «μυστικά» Του. Εφόσον πιστεύουμε στην αγαθή Του πρόνοια, εφόσον πιστεύομε ότι Εκείνος γνωρίζει τα πάντα για τη ζωή μας και ότι πάντα θέλει το αγαθό, γιατί να μην δείχνουμε εμπιστοσύνη; Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης  

  Οδοιπόρος είμαι και φιλοξενούμενος σ’ αυτή τη ζωή. Έτσι μιλούσαν παλαιότερα οι ηλικιωμένοι. Το όραμά τους ήταν διαυγές και τα αισθήματά τους για τη ζωή ήταν ξεκάθαρα. Αυτό το όραμα στα χρόνια μας θάμπωσε. Η αντίληψη της πραγματικότητας στην εποχή μας θόλωσε. Αδερφοί μου! Και τα δύο παραπάνω είναι σημαντικά, πολύ σημαντικά… Για ποιο λόγο το όραμά μας, για τη ζωή, θάμπωσε όπως θαμπώνει το τζάμι του παραθύρου και δεν διακρίνεται τίποτε; Για ποιο λόγο βυθιστήκαμε σε μια τέτοια κατάσταση ώστε να μην μπορούμε να καταλάβουμε ποιοι άνεμοι φυσούν από την Ανατολή και από την Δύση; Ξεχάσαμε ότι είμαστε οδοιπόροι σ’ αυτή τη ζωή, και ούτε που ρωτάμε κανένα για τον δρόμο που πρέπει να πάρουμε. Φτιάξαμε την εστία του σπιτιού μας στην μέση του δρόμου έχοντας την ελπίδα ότι η φωτιά της θα κρατήσει για χιλιάδες χρόνια… Λησμονήσαμε πως είμαστε φιλοξενούμενοι. Αφεθήκαμε στο ξένο σπίτι σαν να βρισκόμασταν σε ξενοδοχείο, φωνάζοντας τόσο δυνατά μέσα σ’ αυτό, σαν να είμασταν εμείς οι ιδιοκτήτες του. Γι’ αυτό το λόγο το χέρι του αόρατου Οικοδεσπότη μας ραπίζει, και μας πονάει. Παραπονιόμαστε στο Θεό αλλά συνεχίζουμε τα ίδια. Θα πείτε: Μα εμείς ρωτάμε για το σωστό δρόμο; Ποιόν ρωτάτε; Εάν δύο οδοιπόροι πορεύονταν σ’ έναν άγνωστο τόπο, για πρώτη φορά, δίχως να ρωτάνε κανένα, για το σωστό δρόμο, θα λέγατε πως αυτοί παραφρόνησαν. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους σήμερα. Όλοι οι μοντέρνοι λαοί συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο. Οι λαοί αυτοί αρέσκονται περισσότερο να λέγονται μοντέρνοι παρά χριστιανικοί. Για τους λαούς αυτούς ο δρόμος του Θεού μετατράπηκε σε δρόμο για σουλάτσο. Αυτοί οι λαοί, τον ιερό τόπο του Κυρίου, το πέρασαν για το χάνι που διασκεδάζουν οι μεθυσμένοι. Ποιός θα μας υποδείξει τον δρόμο; Για ποιο δρόμο ρωτάμε; Στην Βίβλο οι δρόμοι δεν είναι άπειροι; Υπάρχει ο δρόμος του Θεού και ο δρόμος της κακίας, ο ίσιος δρόμος και ο στραβός δρόμος, ο δρόμος της αλήθειας και ο δρόμος του ψέματος, ο δρόμος της δικαιοσύνης και ο δρόμος της αδικίας, ο δρόμος του φωτός και ο δρόμος του σκοταδιού, ο δρόμος της σωτηρίας και ο δρόμος της καταστροφής, ο δρόμος της ελεημοσύνης και της ασπλαχνίας, ο δρόμος των ευσεβών και ο δρόμος των εχθρών του Θεού. Εμείς με λίγα λόγια θα ονομάζουμε τον πρώτο δρόμο, δρόμο του Θεού, και τον άλλο δρόμο, δρόμο της κακίας. Για ποιο δρόμο εσείς ρωτάτε; Αν ρωτάτε για τον δρόμο του Θεού, τότε ρωτήστε μόνο τον Κύριο. Αυτός θα σας δείξει τον δρόμο του Θεού. Αν όμως ρωτάτε για τον δρόμο της κακίας, τότε ρωτήστε τον εαυτό σας και τους συνοδοιπόρους σας οι οποίο γνωρίζουν όσο και εσείς. Ρωτήστε τις μάντισσες και τις χαρτορίχτρες, οι οποίες παίρνουν πληροφορίες από εκείνον τον αποστάτη του Θεού, για να κοροϊδεύουν τον κόσμο. Αδερφοί μου, η δική μας γενιά, εμείς, μοιάζουμε με ταξιδευτές που βρίσκονται κάτω από την επιρροή κάποιας μαγγανείας – μαγείας. Το φυσικό είναι, όταν οι οδοιπόροι πορεύονται σ’ έναν άγνωστο δρόμο, να ρωτάνε κάποιον που γνωρίζει, κάποιον που πέρασε τον ίδιο δρόμο από την αρχή μέχρι το τέλος. Αυτό είναι εύλογο για όσους δεν βρίσκονται κάτω από την επιρροή κάποιας μαγγανείας. Οι σημερινοί όμως οδοιπόροι επηρεασμένοι από κάποια υπερφυσική επιρροή συνταξιδεύουν, και παρόλο που δεν γνωρίζει κανείς τους τίποτε, δεν ρωτάνε κανένα και τίποτε για το δρόμο. Αδερφοί μου, για ποιο λόγο η Ευρώπη έχασε τον σωστό δρόμο και χάθηκε στη δύσβατη έρημο; Επειδή απέστρεψε το βλέμμα της από τον Χριστό, τον μεγάλο οδηγό και άρχισε να συμβουλεύεται για το σωστό δρόμο τους φιλοσόφους της, τους πολιτικούς της, τους διανοούμενούς της και όλους τους άλλους που ήταν απαίδευτοι και ψευδοπροφήτες. Η Ευρώπη πήρε την απόφαση να μην αποτείνεται σ’ Εκείνο, τον Χριστό. Έπαψε ν’ απευθύνεται σ’ Εκείνον που κατέβηκε από τα ουράνια και στα ουράνια αναλήφθηκε, αφού σταυρώθηκε και έχυσε το αίμα Του γι’ αυτήν. Πήρε την απόφαση να αποτείνεται, σ’ εκείνους που από μόνοι τους αποκλήθηκαν οδηγοί και εισέσπρατταν χρήματα για τις συμβουλές τους. Ο προφήτης Ησαϊας εμπνευσμένος από το πνεύμα του Θεού προφητεύει το μέλλον της ανθρωπότητας: και τί βλέπει; – Εκεί θα υπάρξει οδός καθαρά, οδός, η οποία θα ονομασθεί αγία… Δεν θα υπάρξει πλέον φόβος να παραπλανηθούν (Ησαϊας 35, Η Ευρώπη αποφάσισε, ήδη από παλιά, πριν από χίλια χρόνια, να φύγει από τον δρόμο του Θεού. Δεν μπορεί εύκολα να ξαναγυρίσει σ’ αυτόν τον δρόμο επειδή ο δρόμος του Θεού έχει μόνο οδηγό τον Χριστό. Ένας μόνον είναι ο δρόμος του Θεού, οι δρόμοι της κακίας είναι εκατοντάδες. Το χέρι του Κυρίου ραπίζει τον άνθρωπο στους δρόμους της κακίας και μόνον στο δρόμο του Θεού <<χαϊδεύει>> τον άνθρωπο. Στους δρόμους της κακίας συντροφιά του ανθρώπου είναι ο σατανάς, ενώ στον δρόμο του Θεού ο άνθρωπος έχει σύντροφο τον Χριστό. Αδελφοί μου, η ιερή οδός του Κυρίου δεν είναι δύσβατη, και έχει οδοδείκτες, γι’ αυτό ας μην παραπονιόμαστε για αυτήν, που δεν την βλέπουμε, δεν την ξέρουμε κτλ… Επειδή απ’ αυτήν την οδό πορεύτηκαν οι άγιοι μάρτυρες και ομολογητές, οι άγιοι ασκητές και ερημίτες, και χιλιάδες και εκατομμύρια χριστιανοί. Την ίδια οδό πορεύτηκαν οι καλύτεροι πρόγονοί σας και πριν τον Άγιο Σάββα και μετά τον Άγιο Σάββα. Δεν πρέπει να λέτε: δεν γνωρίζουμε την οδό αυτή. Αυτή η οδός είναι η πιο γνωστή οδός στη χριστιανική ιστορία και στη δική σας εθνική ιστορία. Στην ιερή οδό του Κυρίου ο Θεός ευλογεί τον ιερό λαό Του. Αμήν. Αποσπασματικές αναρτήσεις από το βιβλίο του Αγίου Νικολάου Βελιμίριβιτς: <<Μέσα από το παράθυρο της φυλακής>>, εκδόσεις <<Ορθόδοξη Κυψελη>>,  

Η ψυχρότητα στην προσευχή οφείλεται είτε σε ψυχική κόπωση είτε σε πνευματικό κορεσμό είτε σε σωματικές απολαύσεις και αναπαύσεις είτε σε πάθη, που κυριεύουν την ψυχή, προπαντός στην έπαρση. Όλα αυτά είναι ενάντια στην πνευματική ζωή, μέσα στην οποία κεντρική θέση κατέχει η προσευχή. Έτσι, πρώτα και κύρια προκαλούν το στέρεμα της πηγής της προσευχής μέσα μας. Αυτό, όμως, μπορεί να oφείλεται και σε απομάκρυνση της χάριτος, που συμβαίνει με θεία παραχώρηση. Και να γιατί: Όταν η ψυχή μας φλέγεται από τον πόθο του Θεού και από την καρδιά μας ξεχύνεται ολόθερμη προσευχή, δεν έχουμε παρά ελεητική επίσκεψη της χάριτος. Εμείς όμως, όταν η ευλογημένη αυτή κατάσταση παρατείνεται για πολύ, νομίζουμε ότι κατορθώσαμε κάτι σπουδαίο με το δικό μας αγώνα και κυριευόμαστε από την κενοδοξία. Για λόγους παιδαγωγικούς, λοιπόν, απομακρύνεται η χάρη και μένει η ψυχή μας μόνη της, γυμνή και αδύναμη, ανίκανη να ζήσει πνευματικά, ψυχρή και απρόθυμη να προσευχηθεί … Τί θα κάνουμε, λοιπόν, για να ξεφύγουμε απ’ αυτή την κατάσταση; Πρώτα-πρώτα θα φροντίσουμε να εξουδετερώσουμε τις αιτίες της. Και ύστερα, παρ’ όλη την ψυχρότητα της ψυχής μας, θα κάνουμε με επιμονή και υπομονή τον καθημερινό προσευχητικό κανόνα μας, προσπαθώντας αφ’ ενός να συγκεντρώνουμε το νου μας στα λόγια των ευχών και αφετέρου να ξεσηκώνουμε μέσα στην καρδιά μας αισθήματα φιλόθεα. Με τον καιρό ο Θεός, βλέποντας την ταπείνωση και την καρτερία μας, θα μας ξαναστείλει τη χάρη Του, που θα διώξει το πνεύμα της ψυχρότητος, όπως ο άνεμος διώχνει την ομίχλη. Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Η λέξη προφήτης έχει άμεση σχέση με το ρήμα φημί που σημαίνει λέγω. Η πρόθεση προ, πριν το φημί, το κάνει πρόφημι που σημαίνει προλέγω. Σύμφωνα με αυτά και η λέξη προφήτης  δηλώνει  αυτόν που προλέγει. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι οι προφήτες μόνο προφήτευαν ώστε η λέξη προφήτης να σημαίνει μόνο αυτόν που προλέγει. Όταν ο Κύριος πήγε στην πατρίδα Του «εἶπε πρός αὐτούς· πάντως  ἐρεῖτέ μοι την παραβολήν ταύτην· ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν· ὅσα ἠκούσαμεν γενόμενα ἐν τῇ Καπερναούμ, ποίησον καί ὧδε ἐν τῇ πατρίδι σου. εἶπε δέ· ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδείς προφήτης δεκτός ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ »  (Λουκ. δ’, 23 – 24). Η φράση « ὅσα ἠκούσαμεν γενόμενα ἐν τῇ Καπερναούμ, ποίησον και ὧδε ἐν τῇ πατρίδι σου », προφανώς, όπως δηλώνει και  η  λέξη, «ποίησον»,  αναφέρεται στο να κάνει θαύματα και στην πατρίδα Του  και όχι για να πει προφητείες.  Αυτό φαίνεται  και  στη συνέχει που τους είπε, «οὐδείς προφήτης δεκτός ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ». Και εδώ η λέξη προφήτης  σε συνδυασμό με τα προηγούμενα  προφανώς  δε δηλώνει αποκλειστικά και μόνο αυτόν που προλέγει αλλά και αυτόν που λέει τα λόγια του Θεού και εργάζεται τα έργα Του. Σύμφωνα με αυτά, τα λόγια του Κυρίου, «ὁ δεχόμενος προφήτην εἰς ὄνομα προφήτου μισθόν προφήτου λήψεται, »( Ματ. ι’,  41), δε σημαίνουν ότι αυτός ο προφήτης που γίνεται δεκτός από κάποιον είναι προφήτης αποκλειστικά με την αρχική σημασία της λέξης, δηλαδή αυτός που προλέγει. Μπορεί απλώς να λέει λόγια του Θεού και όχι λόγια ανθρώπινα, ανούσια και ανώφελα.  Έτσι αυτός  που   τον δέχεται, ουσιαστικά τον δέχεται, γιατί θέλει να ακούσει τα  λόγια του Θεού  που λέει. Αντιθέτως αυτός που  δεν  τον δέχεται,  ουσιαστικά  δεν τον δέχεται, γιατί δε θέλει να ακούσει  τα λόγια  του Θεού  που λέει και προτιμάει  λόγια άλλων διδασκάλων. Το ότι η λέξη προφήτης δε σημαίνει  μόνο  αυτόν που προλέγει   φαίνεται και από το ότι προφήτες λεγόταν και αυτοί που υπηρετούσαν ψεύτικους θεούς, όπως για παράδειγμα  τον  Βάαλ.  Αυτοί κάθε άλλο  παρά προέλεγαν  τα  μέλλοντα να συμβούν, γιατί όλα τους ήταν ψεύτικα.  Ο προφήτης Ηλίας τους αναφέρει ως εξής. «καί εἶπεν ᾿Ηλιού πρός τον λαόν· ἐγώ ὑπολέλειμμαι προφήτης τοῦ Κυρίου μονώτατος, και οἱ προφῆται τοῦ Βάαλ τετρακόσιοι και πεντήκοντα ἄνδρες, και οἱ προφῆται τοῦ ἄλσους τετρακόσιοι·»(Γ’Βασ. ιη’,22). Αυτά ειδικά για τη λέξη προφήτης σύμφωνα με τον τίτλο. Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.