Κάποια μέρα έρχεται στο Νοσοκομείο, που υπηρετούσα ως νοσοκομειακός ιερέας, ένας γνωστός μου και μου λέει : «Πάτερ, στον τάδε θάλαμο νοσηλεύεται ο θείος μου ο Κώστας. θα ήθελα να τον επισκεφθείτε, μη τυχόν και τον καταφέρετε να εξομολογηθεί και να κοινωνήσει. θα ήθελα όμως να σας πω και τούτο. Ο θείος μου είναι καλός άνθρωπος, αλλά δεν είχε καλές σχέσεις με την εκκλησία και τους ιερείς, δεν εκκλησιαζότανε, δεν έχει εξομολογηθεί ούτε και έχει κοινωνήσει ποτέ, όμως σας το ξαναλέω ότι είναι καλός άνθρωπος». Πράγματι την άλλη μέρα πήγα στον θάλαμο και, για να μη φανεί ότι πήγα ειδικά γι’ αυτόν, άρχισα πρώτα να συνομιλώ με τους άλλους ασθενείς. εν συνεχεία πήγα και στο δικό του το κρεβάτι. πριν καλά καλά τον χαιρετήσω αντέδρασε με όχι καλή συμπεριφορά και δεν ήθελε όχι να τον χαιρετήσω αλλ’ ούτε καν να τον πλησιάσω. «Φύγε φύγε, παπά, δεν σας ζήτησα και δεν σας θέλω, δεν έχω σχέσεις με παπάδες». Εγώ, πριν φύγω από κοντά του, του λέω ότι είμαι ο ιερέας του νοσοκομείου, βρίσκομαι όλο το εικοσιτετράωρο στο νοσοκομείο κι αν θέλει κάποια εξυπηρέτηση μπορώ να του την προσφέρω, και έτσι έφυγα άπρακτος. Μετά από δύο ημέρες σκέφθηκα και πάλι να τον επισκεφθώ. Όταν με είδε να τον πλησιάζω, ήθελε και μάλιστα πάλι με άσχημο τρόπο να απομακρυνθώ. με την σκέψη ότι είναι συγγενής του γνωστού μου και καλού εκείνου ανθρώπου, θέλησα μετά από λίγες ημέρες να προσπαθήσω για μια ακόμα φορά να τον πλησιάσω. Μπαίνοντας μέσα στο θάλαμο και βλέποντας τους άλλους ασθενείς τόλμησα και πάλι να τον πλησιάσω. η συμπεριφορά του απέναντί μου δεν περιγράφεται. Εγώ κάπως, να το πω, θυμωμένος από την αχαρακτήριστη συμπεριφορά του, έφυγα και το περίεργο είναι ότι έφυγε και αυτός τελείως από το μυαλό μου. αν τον θυμόμουνα, ίσως και πάλι να τον επισκεπτόμουνα. Μετά από δέκα περίπου ημέρες, με ειδοποιούν να επισκεφθώ και να εξομολογήσω έναν ασθενή που νοσηλευόταν σε ένα άλλο κτήριο. Εγώ φεύγοντας από την εκκλησία του νοσοκομείου για να επισκεφθώ τον ασθενή που με περίμενε να εξομολογηθεί, χωρίς να το καταλάβω και ποτέ δεν μπόρεσα να το καταλάβω πως βρέθηκα στο θάλαμο εκείνου του αρρώστου, του κ. Κώστα, που δεν με ήθελε. αν τον βλέπατε, αδελφοί μου, σε τι κατάσταση βρισκότανε θα τον λυπόσασταν. Εκείνη τη στιγμή που μπήκα στο θάλαμο δεν υπήρχε άλλος ασθενής παρά ο κύριος Κώστας ο οποίος πάλευε με τους δαίμονες που πήγαν να πάρουν την ψυχή του. τον είδα τρομαγμένο και να σκεπάζεται με το σεντόνι του και να φωνάζει και να λέει στα πονηρά πνεύματα «Όχι, όχι, φύγετε. Νάτους ήρθανε, όχι, όχι, διώξτε τους» και άλλα που δεν θυμάμαι. Βλέποντας αυτή την κατάσταση, δεν σας κρύβω ότι προς στιγμή φοβήθηκα μη τυχόν φύγουν οι δαίμονες από τον κ. Κώστα και να ‘ρθουν σε μένα. Εκείνη λοιπόν τη στιγμή βλέποντας τον κ. Κώστα σ αυτή την φοβερή κατάσταση, του λέω : «κύριε Κώστα, τι θέλεις ; ». «Νάτους, πάτερ, διώξε τους, διώξε τους, δεν τους θέλω» κλπ. Τότε εγώ του λέω : «για να φύγουν, κ. Κώστα, πρέπει να εξομολογηθείς». «ναι, πάτερ, να εξομολογηθώ». και άρχισε να εξομολογείται με ειλικρίνεια και καθαρότητα. Αφού τελείωσε και του διάβασα την συγχωρητική ευχή, του είπα : «Τώρα, κ. Κώστα, θα κοινωνήσουμε». «ναι, πάτερ, να κοινωνήσω». Πήγα στο εκκλησάκι του νοσοκομείου πήρα την Θεία Κοινωνία και τον κοινώνησα. το απόγευμα θέλησα να τον επισκεφθώ να δω πως είναι. η αδελφή νοσοκόμα μου είπε : «Μία ώρα περίπου μετά την θεία κοινωνία, πάτερ, κοιμήθηκε». ιερομ. ΚΟΣΜΑΣ ΔΟΧΕΙΑΡΙΤΗΣ [απόσπασμα από το βιβλίο «Ότάν πεθάνει ο άνθρωπος, η ψυχή του που πηγαίνει ; » (εκδ. ι. μονής οσ. Νικοδήμου Αγιορείτου Πυργετού, Λάρισσα 2023, σσ. 84-86)

Πολλές φορές στην ζωή μας συναντούμε το φαινόμενο να προσπαθούμε να κάνουμε κάτι και να μην γίνεται και από την άλλη πλευρά πάλι να έρχονται στην ζωή μας πράγματα, να ανοίγει δηλαδή μια πόρτα, να ανοίγει ένας δρόμος μπροστά μας που δεν τον επιδιώξαμε δεν τον ζητήσαμε δεν τον είχαμε υπόψιν μας και όμως ανοίγει και προχωράει κανείς. Γιατί φαίνεται μέσα από αυτά και το θέλημα του Θεού, το οποίο βέβαια ζητούμε όλοι στην ζωή μας, όλοι μας λέμε καθημερινά γενηθήτω το θέλημα σου. Ζητούμε από τον Θεό να γίνει το θέλημα του. Η καρδιά μας η ύπαρξη μας ζητάει το θέλημα του Θεού, προκειμένου να σωθούμε, προκειμένου να έχουμε κοινωνία με τω Θεώ διότι το θέλημα του Θεού είναι ένα και μοναδικό, είναι η Σωτηρία μας! Ο Θεός λοιπόν τα πάντα κατευθύνει για την Σωτηρία μας χωρίς βέβαια να παραβιάζει την ελευθερία της υποστάσεως μας, της προσωπικότητας μας. Όταν έχουμε ένα θέμα είναι σημαντικό να έχουμε την Θεία βοήθεια, όταν ο Θεός είναι μαζί μας, τότε κανείς δεν μπορεί να είναι εναντίον μας. Όλοι μπορούν να είναι εναντίον μας, αλλά τελικά θα γίνει αυτό το οποίο ο Θεός ευλογεί να γίνει και όταν έχει κανείς τον Θεό μαζί του δεν φοβάται τίποτα γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να αποτύχει κάποιος έχοντας μαζί του τον Θεό, και αυτό δεν είναι μόνο για τα έργα για τα οποία κάνουμε κάθε μέρα τα οποία εκείνα είναι και πως να πούμε δεν είναι και μάταια πολλές φορές δεν είναι αιώνια πράγματα, αλλά κυρίως αυτό πρέπει να το ξέρουμε, για την Σωτηρία μας. Μας έλεγε πάντοτε ο Γέροντας μας ο μακαριστός ότι: «Εάν ο Θεός βρε παιδιά δεν μας εγκατέλειψε όταν εμείς δεν τον γνωρίζαμε, όταν εμείς τον εβρίζαμε, με τα έργα μας με τα λόγια μας με την ζωή μας την εφάμαρτη και παρά ταύτα ο Θεός δεν μας εγκατέλειψε και όταν εμείς δεν τον θέλαμε και τον κλωτσούσαμε και τον απωθούσαμε Αυτός παρέμεινε πιστός, παρέμεινε κοντά μας, παρέμεινε δίπλα μας, προσκαλώντας μας και κάνοντας τα πάντα για να μας καλέσει κοντά του και να μας φέρει μέσα στην επίγνωση της αληθείας του. Τώρα που κουτσά στραβά τον γνωρίσαμε, λίγο πολύ τον μάθαμε, λίγο πολύ ζητούμε την σωτηρία μας έστω και εάν οι αμαρτίες μας είναι τόσες πολλές και δεν μας αφήνουν να αποδείξουμε ότι πράγματι θέλουμε την Σωτηρία μας αλλά λίγο πολύ, κάπως κάναμε ένα βήμα περισσότερο από ότι ήμασταν προηγουμένως. Είναι δυνατόν ο Θεός να μας αφήσει τώρα; Και αυτό το έλεγε ο Γέροντας προκειμένου να δώσει θάρρος και δύναμη σε κάθε αγωνιζόμενο άνθρωπο ο οποίος αγωνιζόμενος συχνά πυκνά μπορεί να συναντήσει αυτό το τοίχος της απογοήτευσης μπροστά του γιατί είναι και τα πάθη μας πολλές φορές που δεν μας αφήνουν και πολεμάει και ο εχθρός και ο άνθρωπος αισθάνεται ότι δεν προχωρά, αισθάνεται εγκαταλελειμμένος φοβάται μήπως αποτύχει μήπως καταποντιστεί και πρέπει να έχει δύναμη και υπομονή και πρέπει να έχει λογισμούς τέτοιους καλούς λογισμούς οι οποίοι λογισμοί να τον ενισχύουν ώστε να μην χαθεί και να λέει στον εαυτό του ότι αφού δεν με άφησε ο Θεός τότε θα με αφήσει ο Θεός τώρα; Δεν είναι δυνατόν να με αφήσει ο Θεός, και εφόσον ο Θεός είναι μαζί μου και ο Θεός θέλει την Σωτηρία μου έστω και εάν εγώ εβολοδέρνωμαι δεξιά αριστερά, ο Θεός θα νικήσει στο τέλος φτάνει εμείς να ζητούμε το έλεος του Θεού, φτάνει εμείς να μην εγκαταλείψουμε τον Θεό να μην εγκαταλείψουμε την θέση μας να μην παραδοθούμε στα χέρια του εχθρού μέσα στην απόγνωση και στην απελπισία. και όσες αμαρτίες και να έχουμε, όση διαστροφή και εάν έχουμε, όση κατάσταση τραγική και εάν έχουμε δεν υπάρχει για τον Θεό κάτι το οποίο είναι δύσκολο, δεν υπάρχει για τον Θεό κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει όπως είπαμε πολλές φορές δεν είναι δυνατόν ο Θεός να πει ότι ξέρεις δεν μπορώ να κάνω τίποτα για αυτόν τον άνθρωπο έχει τόσες αμαρτίες είναι τόσο διεστραμμένος είναι τόσο ταλαίπωρος που δεν μπορώ να κάνω τίποτα, δεν είναι δυνατόν ο Θεός να πεί αυτό το πράγμα δεν υπάρχει περίπτωση ο Θεός να μην μπορεί να κάνει κάτι εμείς μπορεί να μην μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα αλλά για τον θεό δεν υπάρχει αδύνατον πράγμα φτάνει εμείς να ζητούμε την βοήθεια του Θεού, να παρακαλούμε τον Θεό να μας ελεήσει, να ζητούμε το έλεος του Θεού. Έχει ο Θεός τρόπους άπειρους, Θεός είναι δεν δεσμεύεται δεν έχει περιορισμούς ο Θεός στις ενέργειες του, είναι απεριόριστες οι δυνατότητες και οι δυνάμεις του Θεού αφού είναι Θεός. Λοιπόν Αυτός ο Θεός όταν ανοίγει κανένας δεν μπορεί να το κλείσει, ένα πράγμα το οποίο ο Θεός θέλει να το κάνει θα το κάνει και κανείς δεν μπορεί να το ματαιώσει και όταν ο Θεός κλείσει μια πόρτα ότι και να κάνεις δεν θα ανοίξει αυτή η πόρτα και όπως πάλι μας έλεγε ο Γέροντας μας Γιατί βάλε μέσα στο μυαλό σου και πες ότι μήπως, μήπως είναι για το καλό μου το ότι ο Θεός δεν ανοίγει αυτή την πόρτα, προσευχήθηκες έκανες τις ενέργειες σου έκανες τα πάντα έκανες ότι εξαρτάται από εσένα και βλέπεις δεν πάει αυτό το πράγμα μπροστά δεν πάει αυτή η υπόθεση αυτή η ενέργεια αυτή η προσπάθεια σου δεν πάει ας πούμε κάτσε και σκέψου αφού ζητώ το θέλημα του Θεού, αφού παρακαλώ τον Θεό να με βοηθήσει, αφού παρακαλώ τον Θεό να με ενισχύσει τι συμβαίνει και πάνε όλα πίσω και είναι όλα κλειστά μήπως τελικά αυτό είναι το δικό μου συμφέρον; Μήπως αυτό πρέπει να γίνει; και πολλές φορές πάρα πολλές φορές όλοι μας έχουμε πείρα ότι πράγματι αυτό που λέγανε και οι πρόγονοι μας οι παλιοί άνθρωποι κάθε εμπόδιο για καλό είναι γεγονός δηλαδή την ώρα που σε εμποδίζει ένα πράγμα λες τα ευλογημένα τώρα δεν μπορώ να κάνω την δουλειά μου δεν μπορώ να κάνω εκείνο δεν επέτυχα το ένα δεν επέτυχα το άλλο. Μπορεί όμως μετά από χρόνια, και από χρόνια μπορεί μετά να πεις ευτυχώς που τότε δεν μπόρεσα να το κάνω, ευτυχώς που δεν προχώρησε εκείνη η δουλειά ευτυχώς

  Σύντομες αλλά ισχυρές προσευχές προς τον Κύριο Ιησού Χριστό, την Υπεραγία Θεοτόκο και τους Αγγέλους, οι οποίες έχουν πραγματική αξία μόνο εάν λέγονται με μετάνοια, ταπείνωση και βαθιά πίστη. “Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν (ήν).” “Πάσαι αι ουράνιαι δυνάμεις των αγίων Αγγέλων και Αρχαγγέλων, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου” (Λουκά 23, 42). “Απόστολοι του Χριστού και πάντες Άγιοι, πρεσβεύσατε υπέρ ημών.” “Αγία Τριάς ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς.” “Μέγα το Όνομα της Αγίας Τριάδος.” “Παναγία Τριάς φώτισον ημάς τι δεί ημάς ποιείν και λέγειν!” “Υπεραγία Θεοτόκε, πρέσβευε υπέρ ημών.” “Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς.” “Σταυρέ του Χριστού πανσεβάσμιε, σώσον ημάς τη δυνάμει Σου.” “Δόξα σοι ο Θεός ημών, δόξα σοι.” “Ο Θεός, ιλάσθητί μοι, τώ αμαρτωλώ, και ελέησόν με.” “Ελέησόν με, ο Θεός, ελέησόν με κατά το μέγα έλεός Σου.”  

Εμείς και λέμε και θέλουμε να ακούμε πολλούς λόγους, αλλά δεν κάνουμε τίποτε για να τους εφαρμόσουμε. Οι Πατέρες δεν ζητούσαν πολλούς λόγους. Λάμβαναν έναν πνευματικό λόγο και έφευγαν στην έρημο και ζούσαν πολλά χρόνια με αυτόν τον λόγο. Προσπαθούσαν να τον εφαρμόσουν και τρέφονταν από αυτόν. Εμείς και λέμε και θέλουμε να ακούμε πολλούς λόγους, αλλά δεν κάνουμε τίποτε για να τους εφαρμόσουμε. Όταν μιλάει κανείς πολύ, τότε αδυνατίζει πνευματικά. Άγιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ

  – Γέροντα, πώς θα βοηθηθεί κάποιος που ζηλεύει να ξεπεράσει τη ζήλεια; – Αν γνωρίσει τα χαρίσματα με τα όποια τον έχει προικίσει ο Θεός και τα αξιοποιήσει, τότε δεν θα ζηλεύει και η ζωή του θα είναι Παράδεισος. Πολλοί δεν βλέπουν τα δικά τους χαρίσματα· βλέπουν μόνον τα χαρίσματα των άλλων και τους πιάνει η ζήλεια. Θεωρούν τον εαυτό τους αδικημένο, μειωμένο, κι έτσι βασανίζονται και κάνουν τη ζωή τους μαύρη. «Γιατί αυτός να έχει αυτά τα χαρίσματα κι εγώ να μην τα έχω;», λένε. Μα εσύ έχεις άλλα χαρίσματα, εκείνος άλλα. Θυμάστε τον Κάιν και τον Άβελ; Δεν έψαξε ο Κάιν να βρει τα δικά του χαρίσματα, αλλά κοιτούσε τα χαρίσματα του Άβελ· οπότε καλλιέργησε τον φθόνο προς τον αδελφό του, μετά τα έβαλε και με τον Θεό και τελικά από τον φθόνο έφθασε στον φόνο. Και μπορεί αυτός να είχε περισσότερα και μεγαλύτερα χαρίσματα από τον Άβελ. – Γέροντα, πώς μπορεί κανείς, όταν βλέπει τα χαρίσματα των άλλων, να μη ζηλεύει, αλλά να χαίρεται; – Αν αξιοποιεί τα δικά του χαρίσματα και δεν τα θάβει, τότε θα χαίρεται με τα χαρίσματα των άλλων. Χρόνια τώρα βλέπω εδώ μια αδελφή τι φωνή έχει, τι ευλάβεια, και όμως δεν πάει να ψάλει. Και επειδή το δικό της χάρισμα το θάβει και δεν ψάλλει, μαραζώνει, όταν ακούει την άλλη που δεν έχει και τόσο καλή φωνή να ψάλλει. Δεν σκέφτεται ότι σ’ αυτήν έδωσε ο Θεός καλύτερη φωνή, αλλά δεν την καλλιεργεί. Γι’ αυτό, λέω, ο καθένας να ψάξει να δει μήπως το χάρισμα που βλέπει στον άλλον και το ζηλεύει το έχει και αυτός, αλλά δεν το καλλιεργεί, ή μήπως ο Θεός του έδωσε άλλο χάρισμα. Γιατί ο Θεός δεν αδικεί κανέναν, στον καθέναν έχει δώσει ένα διαφορετικό χάρισμα που θα τον βοηθήσει στην πνευματική του πρόοδο. Όπως ο ένας άνθρωπος δεν μοιάζει με τον άλλο, έτσι και το χάρισμα του ενός δεν μοιάζει με του άλλου. Προσέξατε καμμιά φορά τα αγριομπίζελα που έχετε εκεί κάτω στον φράχτη; Όλα είναι από μία ρίζα, αλλά έχουν διαφορετικά χρώματα και το ένα είναι πιο όμορφο από το άλλο. Και όμως το ένα δεν ζηλεύει το άλλο… Το καθένα χαίρεται με το χρώμα που έχει. Βλέπετε και τα πουλιά; Το καθένα έχει τη χάρη του, το δικό του κελάηδημα. Ας βρει λοιπόν ο καθένας τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός, ας δοξάζει τον Καλό Θεό, όχι εγωιστικά, φαρισαϊκά, αλλά ταπεινά, αναγνωρίζοντας ότι δεν έχει ανταποκριθεί στις δωρεές του Θεού, και ας τα αξιοποιήσει στο εξής. – Γέροντα, ζηλεύω μερικές αδελφές, γιατί έχουν ορισμένα χαρίσματα που εγώ δεν τα έχω. – Σ’ εσένα ο Θεός έδωσε τόσα χαρίσματα κι εσύ ζηλεύεις τα χαρίσματα των άλλων; Μου θυμίζεις την κόρη ενός ζαχαροπλάστη που είχαμε στην Κόνιτσα. Ο πατέρας της της έδινε κάθε μέρα ένα μικρό κομμάτι ραβανί, για να μην την πειράξει το μεγάλο, και αυτή έβλεπε τα παιδιά στο σχολείο που έτρωγαν μεγάλο κομμάτι μπομπότα [1] και τα ζήλευε. «Τι μεγάλο κομμάτι τρώνε αυτά! έλεγε. Έμενα ο πατέρας μου μικρό μου δίνει». Ζήλευε την μπομπότα που έτρωγαν τα άλλα παιδιά, ενώ αύτη είχε ολόκληρο ζαχαροπλαστείο και έτρωγε ραβανί! Θέλω να πω, κι εσύ δεν εκτιμάς τα μεγάλα χαρίσματα που σου έδωσε ο Θεός, αλλά βλέπεις τα χαρίσματα των άλλων και ζηλεύεις. Ας μην είμαστε αχάριστοι προς τον Καλό Πατέρα μας Θεό, ο Όποιος έχει προικίσει όλα τα πλάσματά Του με χαρίσματα διάφορα, γιατί Αυτός γνωρίζει τι χρειάζεται ο καθένας μας, ώστε να μη βλαφθούμε. Εμείς όμως πολλές φορές κάνουμε σαν τα μικρά παιδιά και παραπονιόμαστε, γιατί δεν έδωσε και σ’ εμάς ο Πατέρας ένα φράγκο ή ένα δίφραγκο [2], όπως έδωσε στα αδέλφια μας, ενώ σ’ εμάς έχει δώσει ολόκληρο εκατοστάρικο. Νομίζουμε ότι αυτό που έδωσε σ’ εμάς δεν είναι τίποτε, γιατί περνάμε το εκατοστάρικο για χαρτί, και μας συγκινεί το φράγκο ή το δίφραγκο που έδωσε στα αδέλφια μας και κλαίμε και αγανακτούμε με τον Καλό Πατέρα μας! Γέροντας Παΐσιος

Το ράσο, η ιδιαίτερη αυτή ενδυμασία των ορθοδόξων κληρικών, έχει την ιστορία του, μια ιστορία ζυμωμένη με δάκρυα και πόνο, μια ιστορία μακραίωνη. Το ράσο δεν αποτελεί δόγμα της πίστης μας. Η Εκκλησία μας στις μέρες της δοκιμασίας που ζούμε δεν έχει ανάγκη από εξωτερικές μεταρρυθμίσεις, αλλά από εσωτερικές αλλαγές. Έχει ανάγκη από αγίους και εμπνευσμένους κληρικούς, που θα φορέσουν και θα τιμήσουν το ράσο και θα το κάνουν λάβαρο των πιο ωραίων αγώνων για τη θρησκευτική, ηθική και εθνική αναγέννηση του Γένους μας. Δε φταίει το ράσο για τυχόν αστοχίες και σκάνδαλα των σημερινών κληρικών. Αυτά, ακόμα και αν αυτό καταργηθεί, δεν θα εκλείψουν. Η ενδυμασία αυτή από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, χρησιμεύει για να γίνεται διάκριση μεταξύ κληρικών και λαϊκών. Το ράσο αποτελεί ειδική περιβολή, η οποία συντελεί στη διατήρηση σεβασμού προς τους ιερείς. Σε καιρό διωγμών, (όπως ήταν οι διωγμοί των πρώτων αιώνων του Χριστιανισμού), οι κληρικοί δε φορούσαν ιδιαίτερη ενδυμασία, καθώς διέτρεχαν τον κίνδυνο να συλληφθούν και να θανατωθούν. Κανένας ειδωλολάτρης δεν μπορούσε να τους διακρίνει από την εξωτερική τους περιβολή. Οι κληρικοί των πρώτων αιώνων ξεχώριζαν από το βίο τους. Το ράσο, όπως προαναφέραμε, ξεχωρίζει τον ιερέα από τους λαϊκούς. Προφυλάσσει τον ιερέα από δημόσιες εκτροπές. Για αυτό οι ιερείς που θέλουν να ζουν κοσμική ζωή και να απολαμβάνουν και αυτοί τις κοσμικές ηδονές, είναι συνήγοροι της κατάργησης του ράσου, του ράσου που δόξασαν αναρίθμητοι ευσεβείς κληρικοί της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Και στους δικούς μας χρόνους σε μη Χριστιανικά κράτη απαγορεύουν την εμφάνιση των κληρικών με την ιδιαίτερη ενδυμασία τους και έτσι οι κληρικοί δε φορούν ράσο. Στην Τουρκία, όπου ο Χριστιανισμός είναι στο περιθώριο, (ύστερα από τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922), απαγορεύθηκε το ράσο, με εξαίρεση τους κληρικούς του Πατριαρχείου και τον Πατριάρχη, στον οποίο επετράπη να φοράει ράσο, όταν βγαίνει έξω από το Πατριαρχείο. Με τον τρόπο αυτό οι Τούρκοι φανέρωναν την άρνησή τους προς την Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς γνωρίζουν πολύ καλά πως ο κλήρος ήταν εκείνος που διατήρησε 400 χρόνια και δεν άφησε να πεθάνει η εθνική συνείδηση όχι μονάχα της Ελλάδας, αλλά και των υπολοίπων βαλκανικών λαών. Επίσης στην Αμερική, στην Αυστραλία, αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου δε θέλουν τους ρασοφόρους και οι ιερείς συχνά γίνονται αποδέκτες ύβρεων. Ο ιερέας, ο ευλαβής ιερέας όταν πρόκειται να πάει στο ναό για να τελέσει μια ιεροτελεστία, πρέπει να προετοιμάσει τον εαυτό του ψυχολογικά. Πρέπει να αφήσει έξω από το ναό ό,τι ανθρώπινο και κοσμικό, να ξεχάσει τον εαυτό του και τα πάθη του και να θυμηθεί τίνος εκπρόσωπος είναι. Ο ιερέας όταν λειτουργεί πρέπει να είναι και να φαίνεται σαν άγγελος. Κι όπως οι άγγελοι στον ουρανό στέκονται με φόβο και με τρόμο μπροστά στο θρόνο του Θεού, έτσι πρέπει και οι ιερείς να στέκονται μπροστά στην Αγία Τράπεζα. Αν όλοι οι ιερείς είχαν αυτό τον άγιο φόβο και λειτουργούσαν με ιερή κατάνυξη, όλος ο κόσμος θα άλλαζε. Αυτοί που διαθέτουν καλή προαίρεση αισθάνονται πως κάτι μεγάλο και υψηλό τελείται την ώρα που ο Ιερέας λειτουργεί. Αλλά ο ορθόδοξος ιερέας δε διακρίνεται μόνο από το ράσο. Διακρίνεται και από τα άμφια. Τα άμφια είναι η επίσημη στολή που φοράει ο ιερέας όταν λειτουργεί. Τα άμφια έχουν τη δική τους γλώσσα. Συνοδεύονται από ρητά της Αγίας Γραφής και φωνάζουν στον ιερέα: «Πρόσεξε, απομάκρυνε από πάνω σου καθετί αμαρτωλό και κοσμικό, που είναι σαν ρούχο παλιό και ακάθαρτο. Ντύσου την αρετή, την αγιότητα, που είναι λαμπρή στολή της ψυχής. Ντύσου το Χριστό, κι έτσι φωτεινός και λαμπρός προχώρα στην τέλεση των ιερών μυστηρίων». Πολλά και διάφορα είναι τα άμφια που φορούν οι κληρικοί όταν λειτουργούν. Από τα άμφιά τους, διακρίνονται οι τρεις βαθμοί της ιεροσύνης. Αναφέρουμε εδώ τα κυριότερα. Ο διάκονος διακρίνεται από το άμφιο που λέγεται οράριο. Είναι μια πλατειά ταινία, που από το ένα άκρο της κρέμεται από τον αριστερό ωμό προς τα πίσω, το δε άλλο άκρο της το κρατάει ο διάκονος με το δεξί του χέρι, όταν εκφωνεί τις δεήσεις. Στην παλιά εποχή πάνω στο οράριο ήταν γραμμένες οι λέξεις: «Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος σαβαώθ». Το οράριο σημαίνει, πως ο διάκονος μιμούμενος τους αγγέλους πρέπει να προσεύχεται συνεχώς. Το οράριο θυμίζει το ρητό του αποστόλου Παύλου: «Ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε». Άλλο άμφιο του διακόνου είναι τα επιμάνικα. Όπως αναφέρουν οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, τα επιμάνικα, που φορούν και οι διάκονοι και οι ιερείς και οι αρχιερείς σημαίνουν τα δεσμά με τα οποία έδεσαν το Χριστό. Ο κληρικός πρέπει να είναι έτοιμος, χάρη του Ευαγγελίου, να υποστεί το διωγμό, τη φυλακή και το μαρτύριο. Ο ιερέας διακρίνεται από τα εξής άμφια: Το επιτραχήλιο: Το πετραχήλι είναι το πιο σπουδαίο άμφιο του ιερέα. Χωρίς πετραχήλι καμιά ιεροτελεστία δεν μπορεί να κάνει ο ιερέας. Σημαίνει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, που πλούσια σαν ποτάμι τρέχει και ποτίζει τις ψυχές δια μέσου των ιερών μυστηρίων. Το πετραχήλι έχει στο κάτω άκρο τα λεγόμενα κρόσια. Σημαίνουν τις ψυχές που ο Θεός έχει εμπιστευτεί στον κάθε ιερέα. Ενώ ο λαϊκός θα δώσει λόγο για την ψυχή του, ο ιερέας θα δώσει λόγο και για τις ψυχές που ανήκουν στην ενορία του. Ο Θεός με το στόμα του προφήτη Ιερεμία λέει: «Θα ζητήσω το αίμα των ανθρώπων εκείνων που εξαιτίας των ιερέων έχουν χαθεί». Άλλο άμφιο του ιερέα είναι η ζώνη. Η ζώνη δεν είναι μόνο για να συγκρατεί την ενδυμασία, αλλά και για να θυμίζει στον ιερέα πως πρέπει να συγκρατεί τις κακές επιθυμίες και να κυριαρχεί στα πάθη του. Ευπρεπής, εύζωνος και ταχύς στην οδό του Κυρίου. Άλλο άμφιο του ιερέα είναι το φελόνιο, το φελόνι, που φοριέται από το λαιμό και θυμίζει την κόκκινη χλαμύδα που έντυσαν τον Ιησού οι στρατιώτες στο πραιτόριο του Πιλάτου για να τον εμπαίξουν. Έτσι και ο ιερέας που βαδίζει στα ίχνη του Χριστού θα εμπαιχθεί από ανθρώπους που αντιστρατεύονται το Χριστό μας. Ο αρχιερέας διακρίνεται από τα εξής άμφια: Ωμοφόριο. Είναι μια πλατειά ταινία, που ρίχνεται πάνω στους ώμους και τα άκρα της καταλήγουν μπροστά στο στήθος και θυμίζει την παραβολή του απολωλότος προβάτου. Άλλο άμφιο του αρχιερέα είναι ο σάκκος. Αντιστοιχεί προς το φελόνι του ιερέως, σημαίνει την κόκκινη χλαμύδα, έχει δε

Εάν έρχονταν σ’ αυτόν [στον Γέροντα και Ιερομόναχο, π. Κλεόπα Ηλίε] Μοναχοί ή άλλοι Αδελφοί, οι οποίοι σκανδαλίζονταν από ορισμένα πράγματα, ο Πατήρ Κλεόπας τους προέτρεπε να στρέφονται στον εαυτό τους. Έλεγε παραβολικά: «Ένας καραβοκύρης, όταν πηγαίνει με το μεγάλο καράβι του σε στενές και επικίνδυνες θάλασσες, πιστεύεις ότι κοιτάζει τα άλλα καράβια; Αυτός είναι με τα μάτια του καρφωμένα πάνω στο δικό του πηδάλιο. Ή, αυτός που πηγαίνει με το αυτοκίνητό του στο δρόμο, κοιτάζει πώς οδηγεί ο διπλανός του το αυτοκίνητό του; Αυτός είναι με τα μάτια καρφωμένα στο δρόμο του, δεξιά, αριστερά, υψηλά, χαμηλά! Ο καθένας είναι με τα μάτια του στο αυτοκίνητό του. Έτσι και συ. Είσαι με τα μάτια σου στο τιμόνι της ψυχής σου! Κοίταξε, λοιπόν, την ψυχή σου, για να μην πέσεις στον γκρεμό! Ο καθένας κάνει τη δουλειά του. Ο καθένας σώζεται, όπως τον καθοδηγεί η ψυχή του.

«Μόνο αυτός που ευχαριστεί ζει αληθινά». Όταν διψάσεις, θα ανακαλύψεις τη γεύση του νερού, που αγνοούσες λόγω της συνήθειας. Βάλε το στόμα σου στο τρεχούμενο νερό και γεύσου τις σταγόνες που σου έκαναν τη χάρη να μείνουν για να σε δροσίσουν. Όταν πεινάσεις, θα ανακαλύψεις τη γεύση του ψωμιού, που αγνοούσες λόγω της συνήθειας. Φάε το ψωμί σου αργά και ταπεινά. Δέξου το με ευγνωμοσύνη ως δώρο και θα σου είναι πιο γλυκό κι από το μέλι. Με τη νηστεία που μας διατηρεί σε κατάσταση πείνας, ασκούμαστε να λαμβάνουμε την τροφή και τη ζωή ευχαριστιακά. Να τη λαμβάνουμε ως δώρο από τα χέρια του Θεού. Η νηστεία -ως πείνα και δίψα- ανοίγει άλλες προοπτικές, άγνωστες παντελώς στον κορεσμένο άνθρωπο. Το ψωμί, τα φρούτα, το νερό γίνονται ξαφνικά τόσο όμορφα…εμπνέουν τόσο σεβασμό που θέλεις να τα φιλήσεις… Τα απλά ακτινοβολούν μια αγνή ομορφιά που τα κάνει πιο ποθητά από… π. Αλέξανδρος Σμέμαν

Ο μοναχός Προκόπιος από το κελί «Εισόδια της Θεοτόκου», Αγία Άννα το ερημητήριο, είχε μεγάλη επιθυμία να μάθει μουσική, για να δοξάσει τον Θεό όπως οι άλλοι μοναχοί. Επειδή όμως ήταν λίγο ψεύτικος, οι γονείς του απέφευγαν να του μάθουν μουσική. Ο μοναχός Προκόπιος είχε το χάρισμα από τον Θεό να λέει ακατάπαυστα την προσευχή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλό», και στο αριστερό του χέρι κρατούσε πάντα το κομποσχοίνι, το οποίο δεν αποχωριζόταν ποτέ. Μια μέρα, λυπημένος γιατί δεν έβρισκε κανέναν να του διδάξει μουσική και ανησυχώντας υπερβολικά γι’ αυτό, σταμάτησε να λέει την προσευχή. Περπατώντας στην έρημο, ξαφνικά εμφανίστηκε μπροστά του ένας ευσεβής γέρος, άγνωστος στον μοναχό, ο οποίος του είπε: – Αδελφέ Προκόπιε, γιατί είσαι τόσο λυπημένος; Τι σε νοιάζει; Τότε ο μοναχός Προκόπιος του απάντησε: – Τι φταίει, Γκερόντα, θέλω κι εγώ να μάθω λίγη μουσική και δεν βρίσκω κανέναν να με μάθει, γιατί οι Γονείς μου λένε ότι είμαι λίγο ψεύτικος. Ο γέρος του είπε: – Μα γι’ αυτό στενοχωριέσαι, καημένη; Θα σου διδάξω μουσική και θα σε κάνω το καλύτερο ψαλτήρι του Αγίου Όρους. Θα τραγουδήσεις σαν το πιο όμορφο αηδόνι, αλλά θέλω κι εγώ κάτι από σένα. – Δηλαδή, τι θέλεις από μένα;, τον ρώτησε ο μοναχός Προκόπιος. Θέλεις να σε πληρώσω; Θα σου δώσω όσα ζητήσεις. Τότε εκείνος ο γέρος του απάντησε: – Η πληρωμή που θα μου δώσετε είναι να πετάξεις από τα χέρια σας αυτό που ονομάζετε κομποσχοίνι και να σταματήσεις να λές αυτή την προσευχή. Και για αυτό θα σας διδάξω ό,τι θέλετε. Μόλις το άκουσε αυτό, ο μοναχός Προκόπιος κατάλαβε ότι αυτός που του εμφανίστηκε δεν ήταν μοναχός, αλλά ο πολύ πανούργος διάβολος, που ήθελε να τον κάνει να σταματήσει να προσεύχεται. Αμέσως έκανε το σημείο του Σταυρού και είπε: «Πήγαινε πίσω μου, πονηρέ σατανά! Δεν χρειάζομαι τη μουσική σου, ούτε τα κόλπα σου, ούτε τα υπάρχοντά σου ». Και αμέσως ο διάβολος εξαφανίστηκε. ______________________________ Από αυτό μαθαίνουμε πόσο φοβάται ο διάβολος το κομποσχοίνι για τον οποίο καλά λένε οι Πατέρες ότι είναι το όπλο του χριστιανού ενάντια στον διάβολο, και της Προσευχής του Ιησού, που καίει τον πονηρό. Ενώ δεν φοβούνται τόσο πολύ και προσέχουν τους ψαλμούς, γιατί ξεχωρίζουν εύκολα από την προσευχή τραγουδώντας και πέφτουν σε εγωισμό και υπερηφάνεια.

  Γεννιέται ένα παιδί και παρατηρούμε την ανοησία πολλών, να κρεμάνε στο χέρι και στα ρούχα του παιδιού «φυλαχτά», για να μην το ματιάξουν. Τί πιο γελοίο υπάρχει απ’ αυτό, από το να εμπιστεύονται την ασφάλεια του παιδιού σε κλωστές και νήματα και σε άλλα παρόμοια «φυλαχτά» και όχι στον Κύριο; Δεν θα έπρεπε να κρεμάνε «φυλαχτά», παρά μόνο το σταυρό, που κατακεραύνωσε τον διάβολο. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος) Πρώτος βαθμός μαγείας, της πιο μικρής που μπορεί να υποστεί ένας Ορθόδοξος, είναι η βασκανία, το μάτιασμα. Το μάτιασμα, είναι το μαύρο φως του διαβόλου που σκοτώνει τον άνθρωπο. Το φως αυτό είναι σαν ακτίνες Χ και περνούν από τα μάτια αυτού που βασκαίνει, στα μάτια αυτού που βασκαίνεται. Αυτοί που ματιάζουν, έχουν άπειρο μίσος, είναι πολύ κακοί άνθρωποι, στους οποίους υπάρχουν δαιμόνια στον εγκέφαλο και μέσω των ματιών τους, τα δαιμόνια διαχέουν το μαύρο φως του διαβόλου στα μάτια αυτών που βασκαίνουν. Για να φτάσει κάποιος στο σημείο να ματιάζει, πρέπει να έχει κάνει πλήθος μεγάλων αμαρτημάτων. Αυτός που ματιάζεται, έχει ένα μόνο πρόβλημα: Έχει τουλάχιστον μία ανεξομολόγητη αμαρτία, η οποία τον κάνει ευάλωτο στο μάτιασμα. Επομένως κάνοντας κανείς καθαρή εξομολόγηση, κανένας στον κόσμο δεν μπορεί να τον ματιάσει. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα) Η βασκανία είναι μια μορφή δαιμονισμού, αλλά πάρα πολύ μικρή, διότι ο δαίμονας της βασκανίας είναι νάνος, πάρα πολύ μικρός σε σχέση με τα άλλα δαιμόνια. (Γέροντας Εφραίμ Σκήτης Αγίου Ανδρέα) Όταν τα παιδιά τα μικρά συμβεί να ματιαστούν, θα παίρνετε λίγο βαμβάκι, θα το βουτάτε στο κανδήλι που έχετε στις εικόνες σας και θα αλείφετε το παιδί στο μέτωπο και το πρόσωπο σταυροειδώς και θα λέτε τα εξής τροπάρια: «Σταυρός ο φύλαξ πάσης της Οικουμένης, Σταυρός η ωραιότης της Εκκλησίας, Σταυρός βασιλέων το κραταίωμα, Σταυρός πιστών το στήριγμα, Σταυρός Αγγέλων η δόξα καί των δαιμόνων το τραύμα. Εξηγόρασας ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς την αθανασίαν επήγασας ημίν Σωτήρ ημών Δόξα Σοι.» Μπορείτε και με ένα Σταυρό μικρό να τα σταυρώνετε και να λέγετε τα ανωτέρω τροπάρια. Όταν υπάρχει Ιερεύς να τα σταυρώνει εκείνος και να λέει την ευχή της βασκανίας. Ο πατέρας ή η μητέρα, επειδή είναι πρόσωπα ιερά και έχουν εξουσία στα παιδιά τους, μπορούν να «σταυρώνουν» τα παιδιά τους και μόνο τα παιδιά τους. Το ίδιο ισχύει και για τον παππού ή τη γιαγιά σε σχέση με τα εγγονάκια τους. (Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος) Ο άνθρωπος που τον πιάνει το «μάτι» και ματιάζεται είναι άοπλος, γιατί δεν έχει Χριστό πάνω του και δεν ζει τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας μας. Μοιάζει με έναν αδύναμο οργανισμό, που με την παραμικρή αφορμή αρρωσταίνει, γιατί δεν έχει τα ανάλογα αντισώματα. (Δημήτριος Παναγόπουλος Ιεροκήρυκας) Η Εκκλησία λύνει τα μάγια κατά της ψυχής και του σώματος, ενώ οι μάγοι και οι μάγισσες λύνουν τα μάγια του σώματος, όχι όμως και της ψυχής και έτσι παραμένει σκλαβωμένη η ψυχή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μάτιασμα, η βασκανία, που η Εκκλησία την παραδέχεται και έχει ευχές για να «λύσει» το μάτιασμα. Όταν όμως οι άνθρωποι δεν καταφεύγουν στην Εκκλησία, δια των ιερέων Της, αλλά πάνε στην κυρία «Κατίνα» που ξεματιάζει και που είναι όργανο του σατανά, ο σατανάς αποσύρεται. Έτσι η κυρία Κατίνα γίνεται «αγία» στα μάτια του κόσμου και αυτός που θεραπεύτηκε από αυτήν, την βλέπει σαν σωτήρας της. Είναι τέχνασμα του σατανά. Ο σατανάς είναι αυτός που προκάλεσε το όλο ζήτημα του ματιάσματος και αυτός είναι πάλι που αποσύρεται. Και οι άνθρωποι πηγαίνοντας στον διάβολο (στην κυρία Κατίνα) και όχι στην Εκκλησία, χαίρεται, γιατί συλλαμβάνει την ψυχή κάνοντας καλά το σώμα. (Δημήτριος Παναγόπουλος Ιεροκήρυκας) Βλέπουμε πολλές κατεξοχήν γυναίκες να «ξεματιάζουν» και να υποκαθιστούν έτσι την Εκκλησία, που έχει ειδική ευχή για την βασκανία. Πίσω από αυτήν την ενέργεια του «ξεματιάσματος» κρύβεται ο διάβολος. Μα το «Πάτερ ημών…» λέει η κυρία Κατίνα και «ξεματιάζει» που είναι το κακό, λένε πολλοί. Κανένα αγκρίστρι δεν πιάνει ψάρι, χωρίς δόλωμα. «Πάτερ ημών» θέλει ο διάβολος να του βάλεις, μα είναι δικό του το αγκίστρι. Και φεύγει ο διάβολος από τον ματιασμένο από σκοπού, για να φανεί στον άλλον, ότι η Εκκλησία δεν έχει δύναμη, «να η κυρία Κατίνα την έχει την δύναμη», αλλά και η κυρία Κατίνα, που είναι όργανο του σατανά, χωρίς να το καταλαβαίνει, να πιστέψει ότι είναι κάποια. Μ’ αυτόν τον πονηρό τρόπο, ο διάβολος λύνει τα μάγια του σώματος εκείνου που «ματιάστηκε», αλλά παράλληλα σκλαβώνει την ψυχή του. (Δημήτριος Παναγόπουλος Ιεροκήρυκας)  

  Γέροντα, οι μάγοι έχουν κάποια πληροφορία; – Έχουν πληροφορία από τον διάβολο, αλλά λένε και πολλά ψέματα. Κι εσείς να προσέχετε εκεί στο αρχονταρίκι. Πρέπει να ελέγχετε την κατάσταση. Να βλέπετε τι άνθρωποι είναι αυτοί που έρχονται, γιατί μπορεί να έρθει και κανένας που ασχολείται με μαγικά. Σας φαίνεται παράξενο; Σε μια αγρυπνία εδώ ήρθαν δυο άτομα που ασχολούνταν με μαγικά. Πλησίαζαν τους ανθρώπους και τους έλεγαν διάφορα. Έλεγαν και ψέματα ότι έχουν σχέση και με τον Καντιώτη. Σέ μια γυναίκα είπαν: «Σου έχουν κάνει μάγια. Θά ρθούμε στο σπίτι σου, να τα λύσουμε με έναν σταυρό που έχουμε». Έρχονται στην αγρυπνία, μιλούν και λίγο πνευματικά, οπότε σου λένε οι άλλοι: «αφού έρχονται στην αγρυπνία, είναι πιστοί άνθρωποι», και ανοίγουν την καρδιά τους. Πως μπερδεύουν τον κόσμο με τα ψέματα που λένε! Για να ξεγελάσει κάποιος μια κοπέλα, της είπε: «Ο πατήρ Παΐσιος είδε όραμα ότι θα σε παντρευτώ πάρε να φορέσεις αυτό, χωρίς να εξετάσεις τι είναι», και της έδωσε κάτι που ήταν μαγικό. Αλλά εκείνη ευτυχώς δεν το φόρεσε. «Καλά, ο πατήρ Παΐσιος με τέτοια ασχολείται!», είπε και πιάνει και μου γράφει ένα γράμμα, τέσσερις σελίδες με πυκνά γράμματα, γεμάτο βρισιές. Τέτοιο βρισίδι! «Δεν πειράζει, λέω, βρίσε με. Χαλάλι να γίνει το βρισίδι, αφού δεν ξεγελάστηκες να φορέσεις αυτό το σατανικό!». – Σας ήξερε, Γέροντα; – Όχι, δεν με ήξερε. Κι εγώ δεν τους ήξερα, ούτε αυτήν ούτε εκείνον. «Οι δαιμονικές, μαγικές ενέργειες» – Γέροντα, τι είπατε στους μαθητές που ήρθαν σήμερα και σας είπαν ότι κάλεσαν το πνεύμα; -Τι να τους πω; Τους έδωσα πρώτα ένα καλό ξεσκόνισμα! Είναι άρνηση πίστεως αυτό που έκαναν. Από την στιγμή που καλούν τον διάβολο και τον δέχονται, αρνούνται τον Θεό. Γι’ αυτό τους είπα κατ’ αρχάς να μετανοήσουν, να εξομολογηθούν ειλικρινά, και στο εξής να προσέχουν· να εκκλησιάζονται, να κοινωνούν με ευλογία του πνευματικού τους, για να εξαγνισθούν. Έχουν ελαφρυντικά, επειδή είναι παιδιά και το έκαναν σαν παιχνίδι. Αν ήταν μεγάλοι, θα πάθαιναν μεγάλο κακό· ο διάβολος θα αποκτούσε μεγάλη εξουσία επάνω τους· αλλά καθ΄αυτά τώρα τα τραντάζει. – Δηλαδή, Γέροντα, τι έκαναν ακριβώς; – Αυτό που κάνουν πολλοί… Βάζουν σε ένα τραπέζι ένα ποτήρι με νερό και γύρω-γύρω τοποθετούν τα γράμματα του αλφαβήτου Α, Β, Γ, κ.λπ. Βάζουν μετά το δάχτυλο τους μέσα στο νερό και καλούν το πνεύμα, δηλαδή τον διάβολο. Το ποτήρι γυρίζει, σταματά μπροστά σε γράμματα και σχηματίζει λέξεις. Αυτά κάλεσαν το πνεύμα και, όταν ήρθε, το ρώτησαν: «Υπάρχει Θεός;». «Δεν υπάρχει!», τους λέει. «Ποιος είσαι εσύ;», το ρωτούν. «Ο σατανάς!», τους λέει. «Υπάρχει σατανάς;». «Υπάρχει!». Δηλαδή βλακείες χονδρές! Δεν υπάρχει Θεός και υπάρχει σατανάς! Όταν το ξαναρώτησαν, αν υπάρχει Θεός, τους είπε: «Ναι, υπάρχει». Μια «ναι», μια «όχι», οπότε προβληματίσθηκαν τα παιδιά. Έτσι οικονόμησε ο Θεός, για να βοηθηθούν. Μια κοπέλα από την συντροφιά τους την χτύπησε το ποτήρι. Επέτρεψε ο Θεός να την χτυπήσει, για να συνέλθουν και τα άλλα παιδιά. Σήμερα πολλοί, όταν θέλουν να κάνουν κακό σε κάποιο πρόσωπο, καταφεύγουν σε μάγους που χρησιμοποιούν την κέρινη κούκλα του βουντού. Οι μάγοι το έχουν κάνει αυτό παιχνίδι, χόμπι. – Γέροντα, τι κάνουν; – Φτιάχνουν μια κούκλα από κερί και, όταν κάποιος τους ζητάει να βλαφθεί ο εχθρός του π.χ. στα μάτια, καρφώνουν μία βελόνα στα μάτια της κούκλας και αναφέρουν το όνομα αυτού που θέλουν να βλάψουν, κάνοντας διάφορα μαγικά. Και πράγματι το άτομο εκείνο, αν ζει αμαρτωλή ζωή και δεν εξομολογείται, προσβάλλεται από δαιμονική ενέργεια στα μάτια. Πάνε να βγουν τα μάτια του από τον πόνο! Κάνει εξετάσεις, αλλά οι γιατροί δεν βρίσκουν τίποτε. Να, και τα μέντιουμ τι κακό κάνουν! Δεν φθάνει που παίρνουν τα χρήματα από τους ανθρώπους, αλλά διαλύουν και οικογένειες. Πάει λ.χ. κάποιος στο μέντιουμ και λέει κάποιο πρόβλημα που έχει. «Κοίταξε, του λέει εκείνο, μια συγγενής σου που είναι λίγο μελαχρινή, λίγο ψηλή κ.λπ. σου έχει κάνει μάγια». Ψάχνει αυτός να βρει ποια από το σόι του έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Κάποια θα βρει που να μοιάζει έστω και λίγο. «Α, αυτή είναι, λέει, που μου έκανε μάγια» και τον πιάνει ένα μίσος εναντίον της. Κι εκείνη η φουκαριάρα να μην ξέρει τίποτε – μπορεί να τον έχει ευεργετήσει κιόλας , και αυτός να έχει μια αγανάκτηση εναντίον της, να μη θέλει ούτε να την δει! Ξαναπάει στο μέντιουμ κι εκείνο του λέει: «Τώρα πρέπει να λύσουμε τα μάγια. Και για να τα λύσουμε, δώσε μερικά χρήματα». «Ε, αφού τα βρήκε, λέει αυτός, πρέπει να τον ανταμείψω»! Δώσ’ του χρήματα… Βλέπεις ο διάβολος τι κάνει; Βάζει σκάνδαλα. Ενώ ένας καλός άνθρωπος, ακόμη κι αν ξέρει κάτι συγκεκριμένο για κάποιον, ποτέ δεν θα πει: «ο τάδε σε έχει βλάψει», αλλά θα προσπαθήσει να τον βοηθήσει. «Κοίταξε, θα του πει, μη βάζεις λογισμούς. Να εξομολογηθείς και μη φοβάσαι». Και έτσι βοηθάει και τον έναν και τον άλλον. Γιατί και αυτός που έβλαψε τον άλλον, όταν τον βλέπει να του φέρεται με καλοσύνη, προβληματίζεται με την καλή έννοια, και μετανοεί. «Ο διάβολος ποτέ δεν μπορεί να κάνη καλό » – Γέροντα, μπορεί ένας μάγος να θεραπεύσει κάποιον άρρωστο; – Μάγος και να θεραπεύσει άρρωστο άνθρωπο! Έναν που τραντάζεται από το δαιμόνιο, αυτόν μπορεί να τον κάνη καλά στέλνοντας το δαιμόνιο σε άλλον. Γιατί ο μάγος με τον διάβολο είναι συνέταιροι, οπότε λέει στον διάβολο: «Βγες από αυτόν και πήγαινε στον τάδε». Βγάζει λοιπόν το δαιμόνιο από εκείνον και συνήθως το στέλνει σε κάποιον συγγενή του η γνωστό του που έχει δώσει δικαιώματα στον διάβολο. Λέει μετά αυτός που είχε το δαιμόνιο: «εγώ υπέφερα, αλλά ο τάδε μ’ έκανε καλά», και έτσι γίνεται διαφήμιση. Και γυρίζει τελικά το δαιμόνιο σε συγγενείς η σε γνωστούς. Αν κάποιος, ας υποθέσουμε, είναι καμπουριασμένος από δαιμονική επήρεια, μπορεί ο μάγος να διώξει το δαιμόνιο από εκείνον, να το στείλει αλλού και να σηκωθεί όρθιος ο καμπούρης. Αν όμως έχει καμπούρα από αναπηρία, δεν μπορεί ο μάγος να τον κάνει καλά. Μου είπαν για μια γυναίκα ότι θεραπεύει άρρωστους, χρησιμοποιώντας διάφορα αγιωτικά. Όταν άκουσα τι κάνει, έμεινα κατάπληκτος από την τέχνη του διαβόλου. Κρατάει έναν σταυρό και ψάλλει διάφορα τροπάρια. Ψάλλει π.χ. το ­Θεοτόκε

  «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν» (Ρωμ. 12, 21) Κάθε φορά που κάποιος μας προσβάλλει με έναν οποιοδήποτε τρόπο, αντιδρούμε κεραυνοβόλα, είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά. Και το κάνουμε αυτό, γιατί δεν έχουμε αγάπη. Εκείνη την αγάπη που μας κήρυξε ο Χριστός μας. Και γιατί δεν έχουμε επίσης την ταπεινοφροσύνη, που ο ίδιος πάλι ο Ιησούς μας δίδαξε να έχουμε. Όταν μια ψυχή δεν έχει αγάπη και φρόνημα ταπεινό, τότε σε κάθε προσβλητικό λόγο αντιδρά. Αντιδρά εκείνη τη στιγμή. Αλλά και αργότερα. Άλλη φορά. Άλλη ημέρα. Έτσι η αντίδραση αυτή γίνεται χρόνια κατάσταση. Και η ψυχή γίνεται εκδικητική και περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία να εκδικηθεί όπως πρέπει αυτόν ή αυτήν που την έθιξε, που την πρόσβαλε. Τότε αρχίζουν σαν βροχή οι λογισμοί της εκδικήσεως. Σαν καταρρακτώδης βροχή. Σαν θύελλα. Σαν χαλάζι. Λογισμοί πολλοί. Ο ένας λογισμός της υποδεικνύει σαν επιθετικό όπλο τα λόγια. Τα πικρά λόγια. Τα φαρμακερά. Αυτά που πληγώνουν την ψυχή. Ο άλλος λογισμός της ψιθυρίζει να χρησιμοποιήσει τη συκοφαντία. Τη διαβολή. Παρακινεί την εκδικήτρια ψυχή να λέει με πειστικότητα τα πιο απρεπή λόγια σε βάρος εκείνου ή εκείνης που της έθιξαν τον εγωισμό. Άλλος, πάλι, λογισμός υποβάλλει στα αντρόγυνα σα μέσο εκδικήσεως το χωρισμό. Πολλά διαζύγια οφείλονται στην εκδικητικότητα του ενός ή του άλλου συζύγου. Όπως και πολλές δυσμενείς μεταθέσεις υπαλλήλων είναι αποτέλεσμα εκδίκησης κάποιου προϊσταμένου. Ατέλειωτοι οι λογισμοί που κυκλώνουν την εκδικήτρια ψυχή, η οποία δεν γνώρισε την ομορφιά της χριστιανικής αγάπης. * * * Πρέπει να πολεμήσουμε τους λογισμούς της εκδικήσεως. Κι αυτό, γιατί είναι απαράδεκτοι οι λογισμοί αυτοί στη ζωή κάθε χριστιανού. Αλλά και γιατί αφαιρούν κάθε χαρά και ευτυχία και από την ίδια την εκδικήτρια ψυχή. Πώς όμως θα τους πολεμήσουμε και θα τους νικήσουμε; Με το λόγο του Απ. Πέτρου: «Μη νικώ υπό του κακού, αλλά νίκα εν τω αγαθώ το κακόν». Δηλαδή: Μη νικάσαι από το κακό. Μη κυριαρχείσαι από οργή και εκδίκηση εναντίον εκείνου που σε αδίκησε. Αλλά νίκα το κακό με το καλό. Με καλοσύνη και έργα καλά. Να ένα παράδειγμα: Ήταν κάποτε ένας λοχίας σκληρός. Στο θάλαμο που κοιμόταν ο Λοχίας αυτός βρισκόταν κι ένας στρατιώτης πολύ πιστός, που κάθε βράδυ, πριν πέσει να κοιμηθεί, γονάτιζε για να προσευχηθεί. Αυτό όμως δεν άρεσε στο Λοχία και έτσι κάποια νύχτα πήρε τις λασπωμένες αρβύλες του και πετώντας τες στον προσευχόμενο στρατιώτη τον χτύπησε στο κεφάλι. Ο στρατιώτης τελείωσε την προσευχή του ήρεμα. Το επόμενο πρωί, όταν ο Λοχίας του ζήτησε τις αρβύλες του, τις βρήκε καθαρές και γυαλισμένες. Τις είχε γυαλίσει ο στρατιώτης, πράγμα που φαινόταν ακατανόητο στο Λοχία. Τελικά δεν άντεξε την ανωτερότητα του πιστού στρατιώτη και ζήτησε να γνωρίσει Εκείνον που μπορούσε να κάνει τον άνθρωπο να συμπεριφέρεται μ’ αυτόν τον τρόπο. Αδελφές ψυχές, Έτσι θα νικήσουμε τους λογισμούς της εκδικήσεως. Έτσι, όπως μας το συνιστά ο Απόστολος Πέτρος. Με το καλό. Και έτσι, όπως το πέτυχε ο πιστός στρατιώτης με την ταπείνωση. Και με την «εκδίκηση» της αγάπης. Πρόσεχε τις παγίδες (Από το ομώνυμο βιβλίου του Αρχιμ. Γερβασίου Ιωαν. Ραπτοπούλου)

  Ποτέ ας μην ξεχνάμε, ότι όλοι είμαστε ένα σώμα και ότι πρέπει ο ένας να κεντρίζει τον άλλον προς την αγάπη και τα καλά έργα. Ιδιαίτερα εμείς οι ποιμένες οφείλουμε να έχουμε υπ’ όψιν μας αυτό και να το εφαρμόζουμε. Ναι, πρέπει να έχουμε υπ’ ὄψιν μας, ότι, αν η δική μας ψυχή είναι ειρηνική, εάν εμείς πρώτοι είμαστε στερεοί στην πίστη και την ευσέβεια, τότε και το ποίμνιό μας θα είναι πιο στερεωμένο, πιο ειρηνικό, θα έχει πιο αγνή ζωή. Εάν η κεφαλή είναι φωτεινή, θα είναι και τα μέλη φωτεινά. Εάν όμως οι ψυχές μας είναι σκοτεινιασμένες από τα πάθη, η σκιά θα πέσει και στο σώμα της Εκκλησίας, στο ποίμνιό μας. Γιατί ὑπάρχει στενή συνάφεια ἀνάμεσα στήν κεφαλή καί στά μέλη, ἀνάμεσα στόν ποιμένα καί στούς πιστούς του. Γι’ αὐτό ὁ Κύριος λέγει: “Λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσι τά καλά ὑμῶν ἔργα καί δοξάσωσι τόν Πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς” (Ματθ. ε’, 16). “Ἐάν δέ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἦ, ὅλον τό σῶμα σου σκοτεινόν ἔσται. Εἶ οὖν τό φῶς τό ἐν σοί σκότος ἐστί, τό σκότος πόσον;” (Ματθ. στ’, 23). Καί ἄς μή νομίζεις ὅτι τό ποίμνιό σου δέν αἰσθάνεται τά ἀποτελέσματα τῆς ὑλοφροσύνης σου. Τά βλέπει στήν ἀμέλεια πού δείχνεις γύρω ἀπό τά ποιμαντικά σου καθήκοντα. Τί φροντίδα γιά τίς ψυχές μπορεῖ νά ἔχη ὅποιος φροντίζει γιά τό χρῆμα; Ἄν τό φῶς σκοτεινιάση στόν ποιμένα, σκοτεινιάζει καί στό ποίμνιο. Γιατί ὑπάρχει μεταξύ ποιμένος καί ποιμνίου στενή συνάφεια, ὅπως μεταξύ κεφαλῆς καί μελῶν. Ἄν στέκεσαι στερεά στήν ἀρετή, στέκονται ἔτσι καί τά πνευματικά σου τέκνα. Ἄν προσεύχεσαι φλογερά γιά τούς ἐνορῖτες σου, τό αἰσθάνονται καί οἱ ἴδιοι. Ἄν εἶσαι δυνατός πνευματικά, ἰσχυροποιοῦνται καί αὐτοί. Θεέ μου, ἐλέησέ με! “Ἡ ἐν Χριστῷ ζωή μου” Ἐκδόσεις ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης

  Ο μακαριστός Γέροντας Γεράσιμος ο Μικραγιαννανίτης (1905–1991), αυτός ο θεόπνευστος Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, το σύγχρονο αγλάϊσμα της Αθωνικής Πολιτείας, στην αρχή της μοναχικής του ζωής και πορείας, είχε δυσκολευτεί απερίγραπτα. Κατά παραχώρηση Θεού εγκαταλείφθηκε πρόωρα από τον ίδιο τον γέροντά του, τον ιερομόναχο Μ., επειδή αυτός θέλησε να προσχωρήσει στο κίνημα των Ζηλωτών στην Αθήνα. Έμεινε έτσι «μόνος μονώτατος» –όπως λέει και ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος– για κάποια χρόνια να ασκητεύει στην τραχεία και απαράκλητη έρημο της Μικράς Αγίας Άννης, μόνος, «μόνῳ τῷ Θεῷ»,…. Με θείο, πραγματικά, θάρρος, με ακατάβλητο φρόνημα και με αισθητή μέσα του τη θεία βοήθεια, παρέμεινε αποφασιστικά στο πάμφτωχο Καλύβι του Τιμίου Προδρόμου…. Ο περιβόητος παπα–Εφραίμ ο Κατουνακιώτης (1912–1998), περνώντας κάποτε έξω από το Καλύβι του 25χρονου τότε μοναχού Γερασίμου, βλέπει οφθαλμοφανώς επάνω ακριβώς από το Καλύβι του ταπεινού Υμνογράφου τον Τίμιο Πρόδρομο του Κυρίου να υπερίπταται και έκθαμβος τον ρωτάει: –Τί κάνεις εδώ, Τίμιε Πρόδρομε;! Και ο Άγιος Ιωάννης, ο παμμέγιστος Πρόδρομος του Σωτήρος Χριστού, του απαντά: –Κάθομαι εδώ και φυλάω το καλογέρι, που μου ανάβει τα καντήλια! Ο παπα–Εφραίμ δόξασε τον Θεό και, με δάκρυα στα μάτια, πήγε και διηγήθηκε καταλεπτώς το γεγονός στον νεαρό, τότε, μοναχό π. Γεράσιμο, ο οποίος, ακούγοντάς το, ξέσπασε αμέσως σε άφθονους λυγμούς μεγάλης και ασυγκράτητης συγκινήσεως, δοξολογώντας τον Θεό και ευχαριστώντας από βάθους καρδιάς τον Τίμιο Πρόδρομο για την ανέλπιστη εύνοιά του προς αυτόν. Άλλοτε πάλι, δεκαετίες αργότερα, σε μία συζήτηση που έγινε, αντιδρώντας ο αείμνηστος Γέροντας π. Γεράσιμος για την περισσή αυστηρότητα που αποδίδουν υπέρμετρα πολλοί χρωστήρες των αγιογράφων στον χαρακτήρα της μορφής του Τιμίου Προδρόμου, εκμυστηρεύθηκε προς τον υποτακτικό του με έκδηλη πια τη μυστική ομορφιά των ιερών βιωμάτων του, μεταξύ των άλλων, τα εξής: –Ο Τίμιος Πρόδρομος, είναι γλυκύς, ωραίος, πανέμορφος!… –Τί λες, Γέροντα; Πώς το ξέρεις; τον ρώτησε με αφέλεια ο νεαρός υποτακτικός του. –Τον είδα, παιδάκι μου! είπε με απλότητα ο Γέροντας Γεράσιμος· –Τον είδα!… Ήταν γλυκύς, ωραίος!… Και μου είπε ότι, «εγώ θα είμαι ο προστάτης σου και ο εγγυητής της σωτηρίας σου!». Ο υποτακτικός του μακαριστού Υμνογράφου τα έχασε κυριολεκτικά! Συνέχισε να περπατάει σιωπηλός προς τα κελιά τους μαζί με τον αγαθό Γέροντά του, τον μακαριστό Γεράσιμο· αμίλητος πλέον, αλλά εσωτερικά έκθαμβος από αυτή την πολύτιμη αποκάλυψη για τον Τίμιο Πρόδρομο, τον «γλυκύ, τον ωραίο και τον πανέμορφο» Προάγγελο, Προφήτη, Κήρυκα, Συγγενή, Φίλο, τον Βαπτιστή Ιωάννη, τον Πρόδρομο του Σωτήρος Χριστού! Μοναχού Θεοκλήτου Διονυσιάτου (1916–2006): «Γεράσιμος Μοναχός Μικραγιαννανίτης, Υμνογράφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας»· Εκδόσεις: «Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης 1997», σελ. 127–128.

  Ο Θεός έχει αφήσει ελεύθερους, εκτός από τους ανθρώπους και τους δαίμονες, μια που την ψυχή του ανθρώπου δεν την βλάπτουν, γιατί δεν μπορούν. Εκτός εάν θέλει ο ίδιος ο άνθρωπος να βλάψει την ψυχή του. Αντίθετα, μισθό προξενούν στις ψυχές μας είτε κακοί άνθρωποι είτε οι απρόσεκτοι που άθελά τους κάνουν κακό στην ζωή μας. Γιατί, νομίζετε, λέει ο Αββάς: «Έπαρον τους πειρασμούς και ουδείς ο σωζόμενος»; Γιατί οι πειρασμοί ωφελούν πολύ. Όχι ότι ο διάβολος μπορεί να κάνει ποτέ καλό – γιατί είναι κακός – αλλά ο Καλός Θεός εμποδίζει την πέτρα που μας πετάει, για να σπάσει το κεφάλι μας, και μας την δίνει στο ένα χέρι, και στο άλλο χέρι μας δίνει αμύγδαλα, για να σπάζουμε και να τρώμε! Επιτρέπει δηλαδή ο Θεός τους πειρασμούς, όχι για να μας τυραννά ο διάβολος, αλλά για να δίνουμε με αυτόν τον τρόπο «εξετάσεις» για την άλλη ζωή και να μην έχουμε παράλογες απαιτήσεις στην Δευτέρα Παρουσία. Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου

…«ἄνθρωποι δίκαιοι ἀναφέρονται εἰς τὴν Καινὴν Διαθήκην, οἵτινες δὲν εἶχον ἀνάγκην τῆς σταυρικῆς θυσίας, διὰ νὰ γίνουν δίκαιοι». Δηλαδὴ ἤσαν δίκαιοι, ἀλλὰ εἶχον ἀνάγκην δικαιώσεως, διότι ἀδίκως ἐκρατοῦντο ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ θανάτου. Ἑπομένως ἡ δικαίωσις αὐτῶν τῶν δικαίων ἦτο ἡ ζωοποίησις αὐτῶν καὶ ἡ ζωοποιὸς αὔτη δύναμις καὶ ἐνέργεια ἐξεπήγασεν ἐκ τῆς σταυρικῆς θυσίας. …ζωοποίησις καὶ δικαίωσις εἶναι ταυτόν. …Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ὑπῆρχον πρὸ τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ δίκαιοι, ἐν τούτοις ἐκρατοῦντο οὗτοι ἀδίκως ὑπὸ τὸ κράτος…τοῦ θανάτου. Ἂν καὶ «ἐλογίσθη τῷ Ἀβραὰμ ἡ πίστις εἰς δικαιοσύνην» (Ρωμ. δ΄ 9), ἐν τούτοις ὁ δίκαιος Ἀβραὰμ δὲν ἐσώθη τότε ποὺ ἐπίστευσε. Ἡ τῷ Ἀβραὰμ δοθεῖσα ἐπαγγελία περὶ σωτηρίας ἐπληρώθη ἐν Χριστῷ. Τῷ Ἀβραὰμ ἐδόθη ἡ ἐπαγγελία περὶ σωτηρίας, ὄχι αὐτὴ αὔτη ἡ σωτηρία. Τῷ Μωυσεῖ ἐδόθη νόμος, οὐχὶ ὅμως σωτηρία. Διὰ τοῦτο ἀκριβῶς ἐπιμένει ὁ Παῦλος εἰς τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ νόμος δὲν σώζει. Μόνον ὁ Χριστὸς σώζει. …Οὕτως ἡ δικαίωσις τῶν ἀδίκως ὑπὸ τὸν θάνατον κρατουμένων εἶναι ἀκριβῶς αὐτὴ αὔτη ἡ ζωοποίησις αὐτών. Λοιπόν, «διὰ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἀναστάσεώς Του ὁ Χριστὸς ἐζωοποίησε τὰς ψυχᾶς τῶν νεκρῶν καὶ ζωοποιεῖ ἐν τοῖς μυστηρίοις τὰς ψυχᾶς τῶν πιστῶν». …Τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ αἰχμαλωσία τῶν ἀνθρώπων χαρακτηρίζεται ὡς μία ὑπὸ τοῦ διαβόλου βιαία διαρπαγὴ ἀνθρώπων μὴ ἀνηκόντων εἰς αὐτὸν (ἀφοῦ μόνον οἱ ἄδικοι ἀνήκουν εἰς αὐτόν), ἀλλὰ καὶ ἀξιοπρόσεκτον εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ στροφὴ τοῦ Θεοῦ κατὰ τοῦ διαβόλου ἐγένετο, «ἴνα μὴ παραβαθῇ ἡ δικαιοσύνη καὶ ἴνα μὴ καταστραφῇ ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ». Λοιπὸν ἡ θεία δικαιοσύνη δὲν ἀπαιτεῖ ἱκανοποίησιν, ὡσὰν νὰ εἶχε προσβληθῆ ἡ Θεία οὐσία, ἀλλὰ τοὐναντίον ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ φανεροῦται ἐν Χριστῷ διὰ τῆς καταστροφῆς τοῦ διαβόλου καὶ τῆς καταλύσεως τῆς ἀδικίας καὶ διὰ τῆς ζωοποιήσεως τῶν ἀδίκως ὑπὸ τὸν θάνατον κρατουμένων. …ὁ ψιλὸς ἄνθρωπος, θνητὸς καὶ ἁμαρτωλὸς ὢν, δὲν ἠδύνατο νὰ λυτρώσῃ καὶ προσφέρῃ ἑαυτὸν τῷ Θεῷ. Ἑπομένως ὁ Θεὸς ὁ ἴδιος ἔδωσε τὸν μονογενῆ Υἱὸν αὐτοῦ ὡς μέσον ἀπολυτρώσεως, καταλλαγῆς, ἱλασμοῦ καὶ ἐξιλασμοῦ καὶ τὸ μέσον αὐτὸ εἶναι θυσία εὐάρεστος τῷ Θεῷ ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. Ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος ἡμάρτησε πρὸς τὸν Θεόν, ἡ θυσία προσεφέρθη ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸς Ὃν ἡμάρτησε, ἴνα ἀφεθοῦν αὐτοῦ αἱ ἁμαρτίαι. Ἡ θυσία αὔτη, ὅμως, δὲν προσεφέρθη διὰ τὰς ἀναγκας τοῦ Θεοῦ, ὡσὰν νὰ ἦτο οὗτος ὁ ἁμαρτωλὸς (ἄπαγε), ἀλλ΄ ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἠμῶν. Ὁ Θεὸς δὲν ἔχει καμμίαν ἀνάγκην. Ἠμεῖς ἔχομεν ἀνάγκην. Ὁ ἐν τῷ θανάτῳ καὶ τῇ ἁμαρτίᾳ διατελῶν ἄνθρωπος δὲν ἠδύνατο νὰ ποιήσῃ οὐδὲν διὰ τὴν σωτηρίαν του ἐκ τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἁμαρτίας. Ἑπομένως ὁ εὔσπλαχνος Θεὸς ἐν Χριστῷ ἀνέλαβεν ὁ ἴδιος τὰς ἁμαρτίας ἠμῶν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ καὶ ἐξηφάνισεν αὐτᾶς διὰ τῆς καταπατήσεως τῆς ἐν τῷ θανάτῳ βασιλευούσης ἀρχῆς τῆς ἁμαρτίας. Ὁ Χριστὸς ἐσταυρώθη, ἴνα «ἀνέλῃ μὲν τὴν φθοράν, ἀποστήσῃ δὲ σὺν αὐτῇ καὶ τὴν καθ΄ ἠμῶν τυραννήσασαν ἁμαρτίαν». Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο «ἐγχειρίδιον» – Ἀλληλογραφία, πατρός Ἰωάννου Σ. Ῥωμανίδου & καθηγητή Παναγιώτου Ν. Τρεμπέλα, ἐκδόσεις «Ἁρμός».