Το Άγιο Βάπτισμα τελειώθηκε και μας τελειοποιεί, αλλά δεν κάνει τέλειον αυτόν, που δεν τηρεί τις εντολές του Κυρίου. (Άγιος Μάρκος ο Ασκητής) Δύο καλά μας προμηθεύει η Θεία Χάρη με το Βάπτισμα, από τα οποία το ένα, είναι απείρως ανώτερο από το άλλο. Το ένα μας το χαρίζει: μας ανακαινίζει με το νερό του Βαπτίσματος και μας λαμπρύνει όλες τις γραμμές της ψυχής, δηλαδή την «εικόνα» του Θεού μέσα μας και μας καθαρίζει από κάθε κηλίδα της αμαρτίας. Το δεύτερο αγαθό, το «καθ’ ομοίωσιν», η Χάρη περιμένει να το πραγματοποιήσει μαζί μας. Όταν λοιπόν αρχίσει ο νους με πολλή αίσθηση να γεύεται την αγαθότητα του Αγίου Πνεύματος, τότε πρέπει να γνωρίζουμε ότι η Χάρη άρχισε να ζωγραφίζει πάνω στο «κατ’ εικόνα», το «καθ’ ομοίωσιν». (Άγιος Διάδοχος Φωτικής) Την ώρα που βαπτιζόμαστε, η ψυχή λάμπει περισσότερο από τον ήλιο καθώς καθαίρεται από το Άγιο Πνεύμα. Και όχι μόνο ατενίζουμε την δόξα του Θεού, αλλά δεχόμαστε και εμείς κάποια λάμψη από αυτήν. Όπως δηλαδή το καθαρό ασήμι όταν εκτεθεί στις ακτίνες του ηλίου, εκπέμπει ακτίνες και αυτό, όχι μόνο από την ίδια του τη φύση, αλλά και από την ηλιακή λάμψη, έτσι και η ψυχή, όταν καθαρθεί και γίνει λαμπρότερη από κάθε ασήμι, δέχεται ακτίνα, από την λαμπρότητα του Αγίου Πνεύματος, η οποία γίνεται δική της λαμπρότητα. (Όσιοι Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι) Στην Ιερή Κολυμβήθρα, δεχόμαστε εξ ολοκλήρου τέλεια δωρεά την Θεία Χάρη. Αν όμως κατόπιν τη σκεπάσουμε, ενώ δεν έπρεπε, με την κακή χρήση των προσκαίρων και με τη φροντίδα των βιοτικών υποθέσεων και με την αχλύ των παθών, έχουμε πάλι την δυνατότητα, με τη μετάνοια (και εξομολόγηση) και με την εκπλήρωση των θεουργικών εντολών να ξαναπάρουμε και ν’ ανακτήσουμε την υπερφυσική αυτή λαμπρότητα και να την δούμε να προβάλλει ολοφάνερα. (Όσιοι Κάλλιστος και Ιγνάτιος οι Ξανθόπουλοι) Ποιος είναι ο σκοπός και η δύναμη του Βαπτίσματος; Η αλλοίωση, η μεταμόρφωση αυτού που βαπτίστηκε και στο νου και στα λόγια και στα έργα και η όμοίωσή του, σύμφωνα με τη δύναμη που του δόθηκε, με τον Θεό από τον οποίο δημιουργήθηκε. (Μέγας Βασίλειος) Το Βάπτισμα λυτρώνει τους αιχμαλώτους, αφήνει τα χρέη, θανατώνει την αμαρτία, αναγεννά την ψυχή. Ενδύει φωτεινό ένδυμα, σφραγίζει κατά τρόπο απρόσβλητο, γίνεται όχημα προς τον ουρανό, πρόξενο Βασιλείας και χάρισμα της υιοθεσίας. (Μέγας Βασίλειος) Αυτός που δεν βαπτίστηκε, δεν φωτίστηκε. Χωρίς όμως φως, ούτε τα μάτια βλέπουν τα πράγματά τους, ούτε η ψυχή μπορεί να θεωρήσει (δει) τον Θεό. (Μέγας Βασίλειος) Ο Ισραηλιτικός λαός, αν δεν περνούσε την Νεκρά Θάλασσα, δεν θα αποχωριζόταν τον Φαραώ. Και εσύ, αν δεν περάσεις μέσα από το νερό του Βαπτίσματος, δεν θα αποχωριστείς από την σκληρή τυραννία του διαβόλου. (Μέγας Βασίλειος) Το βάπτισμα δεν αφαιρεί το αυτεξούσιο και την ελευθερία της προαιρέσεώς μας, αλλά μας χαρίζει ελευθερία να μην εξουσιαζόμαστε πια χωρίς να θέλομε από το διάβολο. Μετά το βάπτισμα, από εμάς εξαρτάται ή να μείνουμε με τη θέλησή μας στις εντολές του Χριστού, του Κυρίου και Θεού, στου Οποίου το όνομα βαπτιστήκαμε και να βαδίζομε στο δρόμο των προσταγμάτων Του, ή να αφήνουμε τον ίσιο αυτό δρόμο και να επιστρέφομε στον πολέμιο και εχθρό μας διάβολο. (Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος)

  Θυμίαμα. Είναι ένα από τα τρία δώρα που προσέφεραν οι τρεις Μάγοι στον Κύριο μας. Συμβολίζει την προσευχή μας που ανέρχεται όπως ο καπνός, στο θρόνο του Θεού. Όπως δηλαδή το λιβάνι συναντάται με το αναμμένο κάρβουνο και δεν μένει εκεί, αλλά αφού αφού θερμανθεί ανέρχεται προς τα άνω και σκορπίζει την ευωδία, έτσι και οι ψυχές μας με ζεστή και θερμή πίστη προσευχόμενες, δεν πρέπει να κολλούν στα γήινα υλικά όταν λατρεύουν το Θεό, αλλά να φτερουγίζουν προς τα άνω μυροβλύζουσες, απαγκιστρωμένες από τις υλικές μέριμνες. Με την ανάταση του νου και της ψυχής μας προς τα άνω, η προσευχή μας γίνεται πιο καθαρή και η κοινωνία μας με το Θεό περισσότερο ουσιαστική. Το θυμίαμα μας μεταφέρει στο χώρο της προσευχής των Αγίων στον Ένα και Αληθινό Θεό και τονίζει την παρουσία του Κυρίου και των Αγίων στη ζωή μας. Όταν θυμιάζει ο ιερέας την πρόθεση, το θυμίαμα θυμίζει τα δώρα των Μάγων. Όταν θυμιάζει πριν την Μεγ. Είσοδο το θυμίαμα υποδηλώνει την σμυρναλόη του Νικοδήμου. Κατά την Μεγ. Είσοδο συμβολίζει το Άγιο Πνεύμα. Θυμιατό. Τα θυμιατά που χρησιμοποιούμε στους Ιερούς Ναούς είναι κινητά μεταλλικά σκεύη που στο κάτω μέρος δέχονται τα αναμμένα κάρβουνα ή καρβουνόσκονη. Εξαρτώνται από τέσσερις αλυσίδες με δώδεκα κουδουνάκια. Συμβολίζουν τους τέσσερις Ευαγγελιστές και τους δώδεκα Αποστόλους αντίστοιχα. Η βάση του θυμιατού συμβολίζει την ανθρώπινη φύση του Χριστού μέσα στα σπλάχνα της Παναγίας Μητέρας Του. Τα ανάμενα κάρβουνα συμβολίζουν το πυρ της θεότητας. Είναι η βάτος η φλεγόμενη αλλά μη κατακαιομένη. Η φωτιά συμβολίζει και τη Θεία Αγάπη που ως φωτιά καίει την καρδιά του κάθε πιστού.

  Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος. Ιερά Μητρόπολη Βεροίας. Μέσα στην Αγία Γραφή ακούγεται η πρόσκληση «υιέ μου δος μοι σην καρδίαν». Την καρδιά του ανθρώπου ζητά ο Θεός, για να ζει και να αναπνέει με το θέλημά Του. Μέσα ακόμη όμως και στον χώρο των λεγομένων πιστών δεν κυριαρχεί, δυστυχώς, το θέλημα του Θεού, αλλά το ίδιον θέλημα. Εδώ τα πράγματα γίνονται τραγικά, διότι ενώ γνωρίζουν το λόγο του Θεού, όμως τον διαμορφώνουν σύμφωνα με τα μέτρα τους. Πνευματικοί «γέροντες» κόβουν και ράβουν όπως βολεύει στην άνεση και την ευκολία των τέκνων τους, μόνο και μόνο για να μη τους χάσουν και να ονομάζονται οι ίδιοι καλοί και άγιοι και όχι για να καθοδηγούν αυτούς που τους εμπιστεύτηκε ο Θεός προς την σωτηρία τους. Νομοθετούν δικές τους γνώμες και παραθέτουν παραδόσεις που έλαβαν χωρίς να ελέγξουν αν είναι η Παράδοση της Εκκλησίας, άσχετα αν είναι κάτι το παλαιικό. Κάθε παλαιικό δεν είναι και παράδοση του Ευαγγελίου. Το θέλημα του Θεού αντικαθίσταται με ένα «έτερον ευαγγέλιον» και γίνεται ένας σκοτεινός ανελεύθερος γεροντισμός με παραδόσεις ανίερες και εντάλματα ανθρώπων χάριν επιβολής εξουσίας πνευματικής και αιχμαλωσίας ψυχών. Έτσι π.χ. για το θέμα της Θείας Κοινωνίας δεν επικρατεί το θέλημα του Θεού, αλλά η παράδοση των ανθρώπων. Φορτώνουν τους χριστιανούς με δυσβάστακτα βάρη και «παραδόσεις» και αυτό γίνεται έμμεσα η αιτία να απομακρύνονται από την Θεία Κοινωνία. Έτσι π.χ. για το θέμα της Θείας Κοινωνίας δεν επικρατεί το θέλημα του Θεού, αλλά η παράδοση των ανθρώπων. Φορτώνουν τους χριστιανούς με δυσβάστακτα βάρη και «παραδόσεις» και αυτό γίνεται έμμεσα η αιτία να απομακρύνονται από την Θεία Κοινωνία. Όλα εστιάζονται στο τι θα φάγουν και τι θα πιουν και πότε και μέχρι ποια ώρα, και αφήνουν την κύρια καλλιέργεια της πνευματικής προετοιμασίας που συγκεκριμενοποιείται στην πρόσκληση: «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Πολλοί χριστιανοί λοιπόν απέχουν της Θείας Κοινωνίας, διότι δεν νήστεψαν παρ’ όλον που ο πόθος τους είναι ασυγκράτητος και η μετάνοια ενεργή και ζώσα…αντιθέτως πολλοί θρησκευόμενοι έρχονται και κοινωνούν επειδή νήστεψαν με ένα άγριο κυνηγητό αποχής του φαγητού, ικανοποιημένοι με το έργο τους αυτό, διότι ζει μέσα τους φαρισαϊκά ένας εσωτερικός αυτοηδονισμός του δήθεν αγίου και αξίου. Πολλοί χριστιανοί λοιπόν απέχουν της Θείας Κοινωνίας, διότι δεν νήστεψαν παρ’ όλον που ο πόθος τους είναι ασυγκράτητος και η μετάνοια ενεργή και ζώσα…αντιθέτως πολλοί θρησκευόμενοι έρχονται και κοινωνούν επειδή νήστεψαν με ένα άγριο κυνηγητό αποχής του φαγητού, ικανοποιημένοι με το έργο τους αυτό, διότι ζει μέσα τους φαρισαϊκά ένας εσωτερικός αυτοηδονισμός του δήθεν αγίου και αξίου. Για να μην παρεξηγηθούμε λοιπόν, ο κάθε χριστιανός θα πρέπει να προετοιμάζεται ορθά για να λάβει τον ίδιο τον Κύριο μέσα του. Όμως όσον αναφορά την αποχή από τις τροφές (νηστεία), πουθενά η Εκκλησία δεν έχει βάλει κάποιον τέτοιον κανόνα, αλλά η Εκκλησία λέγει: ο Χριστιανός θα πρέπει να νηστεύει την Τετάρτη και την Παρασκευή, την Σαρακοστή Χριστουγέννων και Πάσχα, Δεκαπενταύγουστο κ.τ.λ. Η Εκκλησία λοιπόν έχει συγκεκριμένες ημέρες μέσα στο έτος και προτρέπει τους πιστούς να νηστέψουν. ΠΟΥΘΕΝΑ η Εκκλησία δεν έχει πει ότι είναι κανόνας να νηστέψεις για να κοινωνήσεις. Νηστεύεις όλες τις καθορισμένες νηστείες της Εκκλησίας μας; Εάν ναι τότε δεν θα έπρεπε να σε απασχολεί άλλο αυτό το θέμα. Όμως εάν ο πνευματικός σου πατέρας κρίνει ότι για την δική σου καλύτερη προετοιμασία καλό θα ήταν να νηστέψεις π.χ. μία ημέρα, θα το κάνεις για την υπακοή στον πνευματικό σου και όχι διότι είναι κανόνας της Εκκλησίας μας. Εάν δεν ίσχυε το παραπάνω τότε είναι παράλογο η Εκκλησία να θεσπίσει συγκεκριμένες νηστίσιμες ημέρες του έτους, αλλά θα έλεγε να νηστεύουμε 1,2,3 ημέρες πριν κοινωνήσουμε. Επίσης τα μικρά παιδιάκια θα έπρεπε να νηστεύουν και αυτά, να κάνουν αλάδωτο!!! Νηστεία λοιπόν και Θεία Κοινωνία δεν συνδέονται άμεσα, ίσως έμμεσα υπό το πρίσμα του ασκητικού φρονήματος που θα πρέπει να έχουμε όλοι. Το παράλογο είναι ότι πολλές φορές επιμένουμε τόσο πολύ στην προετοιμασία μας πριν την Θεία Μετάληψη και όταν πλέον κοινωνήσουμε χαλαρώνουμε. Δηλαδή από την μία μεριά όταν δεν έχουμε τον Χριστό μέσα μας, απέχουμε από τροφές, εγκρατευόμαστε κ.λ.π. (και καλά κάνουμε), όμως όταν έχουμε μέσα μας τον Χριστό όταν έχουμε κοινωνήσει το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας το ασκητικό αυτό φρόνημα εξαφανίζεται, λες και δεν χρειάζεται πλέον μιας και ο σκοπός επιτεύχθηκε, κοινωνήσαμε! Όμως πως είναι δυνατόν ενώ δεν έχω τον Χριστό μέσα μου να ασκούμε και όταν τον πάρω μέσα μου πλέον να γίνομαι απρόσεκτος όσον αναφορά πνευματικά θέματα; Όταν δηλαδή, πριν κοινωνήσω μου «απαγορευόταν» να κάνω κάποια πράγματα, τώρα που κοινώνησα, τώρα που έγινα και εγώ χριστός να μην μου απαγορεύονται; Άρα διαπιστώνουμε ότι το σκεπτικό πολλών αν όχι όλων των χριστιανών είναι λάθος. Δεν σημαίνει ότι αφού κοινώνησα μπορώ χωρίς καμία αναστολή να κάνω το οτιδήποτε, αντιθέτως αφού έχω κοινωνήσει θα πρέπει ακόμα περισσότερο να είμαι προσεκτικός, σε πνευματική εγρήγορση ώστε όντως η Θεία Κοινωνία να ενεργήσει μέσα μου και να με μεταμορφώσει, να με βοηθήσει να ξεπεράσω αδυναμίες και να γίνει όντως το εφόδιο αυτό το οποίο θα με οδηγήσει στην Αιώνια Ζωή. Αρχιμ. Παύλος Παπαδόπουλος Μητρόπολη Βεροίας

  Και τα κόλλυβα είναι καλά και τα πρόσφορα είναι καλά, αλλά εκείνο το οποίο χρειάζεται είναι να δοθούν τα ονόματα στη Θεία Λειτουργία. Όχι απλώς στο Τρισάγιο που θα κάνει ο ιερέας. Το Τρισάγιο γίνεται και πρέπει να γίνει. Να δοθούν τα ονόματα και στην προσκομιδή να τον μνημονεύσει τον καθένα χωριστά ο ιερέας και να βγει μερίδα για τον καθένα. Και μετά τον καθαγιασμό κατά τη συστολή οι μερίδες, που θα λέγαμε ότι είναι οι ψυχές των κεκοιμημένων που μνημονεύθηκαν, θα μπουν μέσα στο άγιο Ποτήριο, μέσα στο αίμα του Κυρίου. Αναφέραμε κι άλλη φορά αυτό που αναγράφεται στην Αποκάλυψη: Όταν είδε ο ευαγγελιστής Ιωάννης στον ουρανό πλήθος ανθρώπων ντυμένους λευκές στολές, τον ρώτησε ένας από τους πρεσβυτέρους: «Ποιοι είναι αυτοί;» Ο ευαγγελιστής του απάντησε «σύ γνωρίζεις» και του λέει ο πρεσβύτερος ότι αυτοί είναι εκείνοι οι όποιοι έρχονται «εκ της θλίψεως της μεγάλης, και έπλυναν τας στολάς αυτών και ελεύκαναν αυτάς εν τω αίματι του αρνίου». Το αίμα του αρνίου είναι αυτό το οποίο είναι στο άγιο Ποτήριο σε κάθε Θεία Λειτουργία. Γι’ αυτό -καλό είναι να το αναφέρουμε εδώ στην προσκομιδή από όλα τα πρόσφορα παίρνουμε ένα μικρό ψιχουλάκι και το βάζουμε στο δισκάριο. Τα ψιχουλάκια είναι οι ψυχές αυτών που προσφέρουν τα πρόσφορα και αυτών για τους οποίους τα προσφέρουν.Τι θα πει πρόσφορο; Προσφέρει. Δεν προσφέρει κανείς απλώς αυτό το ψωμάκι. Προσφέρει μ’ αυτό και τον εαυτό του. Έτσι οι ψυχές όλων, και των ζώντων και των κεκοιμημένων, είναι εκεί επάνω στο άγιο Δισκάριο. Μετά όλες οι ψυχές αυτές πέφτουν μέσα στο Αγιο Ποτήριο, μέσα στο αίμα του Χριστού. Και δεν μπορεί· για να το κάνει αυτό η Εκκλησία, για να τα λέει έτσι η Αποκάλυψη, σημαίνει ότι πολύ ωφελούνται οι ψυχές. Με βάση αυτά που λέει η Αποκάλυψη, με βάση την πράξη της Εκκλησίας, με βάση όλη αυτήν την παράδοση που έχουμε από τότε μέχρι σήμερα, αυτό πιστεύουμε. Πόσο ωφελούνται; Δεν το ξέρουμε εμείς ο Θεός το ξέρει. Πάντως πολύ ωφελούνται οι ψυχές εκείνων των οποίων τα ονόματα μνημονεύονται στη Θεία Λειτουργία και των οποίων η μερίδα πέφτει μέσα στο άγιο Ποτήριο, μέσα στο αίμα του Χριστού. Το οποίο αίμα του «Ιησού Χριστού καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας», όπως λέει αλλού ο ευαγγελιστής Ιωάννης. π. Συμεών Κραγιόπουλος

Πολλά χρόνια στην Εκκλησία. Από τότε που θυμάται τον εαυτό του. Από μικρό στα χέρια και την αγκαλιά και μετά με το σχολείο στις Κυριακές και τις γιορτές. Παπαδάκι στο Ιερό τα τελευταία χρόνια του Δημοτικού και τα πρώτα του Γυμνασίου. Κάποιοι πρόλαβαν και την… μακαρία εκείνη εποχή που ο εκκλησιασμός ήταν υποχρεωτική εκδήλωση σχολικής δραστηριότητας! Τότε που «παίρναν» απουσίες όσοι κοιμόντουσαν ή το σκάγαν καθ’ οδόν! Τότε που ήταν η Εκκλησία στοιχείο κοινωνικής ευπρέπειας και τάξεως! Μερικοί ακόμα τα θυμούνται με νοσταλγία! Υπήρχε… τάξη, σεβασμός, γινόταν το… σωστό, τώρα όλα… διαλύθηκαν, λένε! Όλα αυτά που όντως γίνονταν και λειτουργούσαν, όχι μόνο τώρα, αλλά και τότε, ήταν απαράδεκτα! Ήταν η τάξη του… Γυμνασιάρχη, όχι του Θεού! Υπήρχε σύγχυση λόγων και κινήτρων. Η διδασκαλία της πίστεως γινόταν αναγκαστική πορεία. Η ελευθερία του Χριστού (Όστις θέλει…) καταργούνταν χάριν της χρησιμοθηρικής «ωφελείας». Η Εκκλησία ήταν ένας διδακτισμός: Τι πρέπει να ξέρεις! Όχι τι πρέπει να ζήσεις..! Η συνήθεια για κάμποσα χρόνια και για… κάμποσους, λειτούργησε. Δούλεψε ως ασυνείδητη εξάρτηση και κράτησε τα πράγματα. Βέβαια σε μια ασάφεια και απροσδιοριστία. Αυτοί που εκκλησιάζονταν συζητούσαν για το… καθήκον του εκκλησιασμού. Βρίσκονταν κάθε Κυριακή στο Ναό, αλλά δεν μπορούσαν να πουν για ποιό λόγο βρίσκονταν εκεί. Δεν είχαν δυνατότητα να «παρουσιάσουν» την… «εν ημίν ελπίδα». Ούτε γιατί ο Χριστός είναι Θεός της ζωής τους μπορούσαν να «δικαιολογήσουν». Σ’ όλα αυτά επιπρόσθετα η δυσκολία της γλώσσας έκανε την υπόθεση… «θέατρο»! Συνήθειες (ίσως) ιερές αποκτούσαν οι άνθρωποι. Συνείδηση όμως πώς να «βλέπουν» και πώς να ακούνε τον λόγο του Χριστού, σπανίως και λίγοι! Έτσι και όλα όσα έχουν σχέση με την Εκκλησία και τον Χριστό έμπαιναν τελικά στο χώρο της ασάφειας και της θρησκοληψίας! Φόβοι, αγωνίες, θεολογική ασυναρτησία ήταν (μήπως και είναι;) τα κίνητρα της σχέσεως. Μέσα σ’ αυτήν τη σύγχυση και το κατ’ ουσίαν Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας έχασε, περνώντας τα χρόνια, τον δυναμισμό της κοινής προσφοράς και έγινε… θέαμα και ακρόαμα ακατανόητο. Θέαμα αφού οι χριστιανοί απλώς παρακολουθούν (σαν από… κερκίδες) χωρίς συμμετοχή ουδέ στο ΑΜΗΝ, που λέει ο Απόστολος (Α’ Κόρ. 14, 16)! Άγνωστοι, εν πολλοίς, μεταξύ τους… Χάθηκε η κοινότητα και η Εκκλησία έγινε… «τεκές»… προσευχομένων (υποτίθεται). Ο παπάς έπρεπε να τα τελεί όλα τυπικώς και οπωσδήποτε να κοινωνάει αφού δεν ξέραμε… τί να κάνουμε τα ΔΩΡΑ της Ευχαριστίας που τελέσθηκε! Κατέληξε η Θεία Ευχαριστία ακρόαμα μουσικής πανδαισίας που «κάλυψε» το κενό της ακατανόητης γλώσσας με ηχητική ανακούφιση. Έγιναν τα ψαλλόμενα ένα λειτουργικό soundtrack! Μουσική χωρίς λόγια. Όλα αυτά έσπρωξαν τον χριστιανό στον χώρο της ατομικής ευλάβειας. Έκαναν την υπόθεση προσωπική φιλοτιμία και ανάγκη. Η κοινότητα χάθηκε, και κάτω από το βάρος της ασυντόνιστης… ευσέβειας, δημιουργήθηκαν οι… θεούσες και οι άσχετοι! Η Μετάληψη έγινε αξιομισθία προσωπικής διαθέσεως. Χάθηκε αφού έγινε εκδήλωμα για δύο-τρείς φορές το χρόνο. Πρέπει όμως όλοι να κοινωνάμε (οι χωρίς εμπόδιο πολύ μεγάλης αμαρτίας που μάς αποκόπτει από το σώμα της Εκκλησίας) όπως σαφέστατα φαίνεται στις ίδιες τις ευχές της Λειτουργίας: «…αξίωσέ μας με το δικό σου παντοδύναμο χέρι να μεταλάβουμε το άχραντο σώμα σου και το τίμιο αίμα σου, και μέσω ημών και όλος ο λαός». Γι’ αυτό, όπως είπαμε πηγαίνουμε στο Ναό, για να ενωθούμε με τον Χριστό και τούς αδελφούς μας. Αυτά είναι και το σωστό φρόνημα και η υγιής σχέση με την Ευχαριστία. Το “σήμερα” δυστυχώς είναι οδυνηρό. Κοινωνεί ο παπάς και τα παιδάκια! Οι υπόλοιποι… Χριστιανοί κοιτάζουν από μακριά! Άραγε τί θα πείτε στα παιδιά σας που τυχόν θα σάς ρωτήσουν: – Εσύ μπαμπά-μαμά γιατί δεν κοινωνείς; Ότι εσείς μεγαλώσατε; Ότι η μετάληψη αφορά μόνο τους μικρούς; Πιστεύετε στ’ αλήθεια ότι πείθετε με τέτοια… επιχειρήματα τα παιδιά; Εσείς πείθεστε; Ας ξαναρχίσουμε μία σοβαρή σχέση με την Εκκλησία. Ας φύγουμε από τα… καθήκοντα και ας πάμε στη Ζωή που είναι ο Χριστός. Ας βάλουμε στόχο μια συνειδητή σχέση μαζί Του που αρχίζει με ειλικρινή αντιμετώπιση της πορείας και των πτώσεων κατ’ αυτήν (εξομολόγηση) και συνεχίζεται με την όσο γίνεται συχνότερη (γιατί όχι κάθε Κυριακή;) συμμετοχή μας στη Θεία Ευχαριστία. Όχι για να κάνουμε… ενέσεις αγιωσύνης με τη μετάληψη, αλλά να σχετισθούμε μ’ Αυτόν που θα μας οδηγήσει στον δρόμο του αγιασμού και της «ταύτισης» της καρδιάς μας με το δικό Του θέλημα και την δική Του καρδιά. Σ’ όλη την Γραφή ο Χριστός αυτό και μόνο φωνάζει: Δος μου την καρδιά σου. Σε μάς μένει η απάντηση: Γεννηθήτω το θέλημά Σου. ΑΜΗΝ.  

Πολλοί χριστιανοί, Ἀγαπητοί μου, διερωτῶνται πότε πρέπει νά κάθονται καί πότε νά εἶναι ὄρθιοι κατά τήν διάρκεια τῆς θείας Λειτουργίας. Αὐτό ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νά κάθονται ὅταν δέν πρέπει ἤ νά στέκονται ὄρθιοι χωρίς λόγο. Στούς Ναούς ὑπάρχουν βέβαια μερικά καθίσματα, τά ὁποῖα ὅμως δέν φθάνουν γιά ὅλους τούς ἐκκλησιαζομένους. Κι αὐτό γιατί ὁ χῶρος τῶν Ναῶν εἶναι σχετικά μικρός, καί μέ τήν τοποθέτηση καθισμάτων μειώνεται ἡ χωρητικότητά τους. Ἔτσι γιά νά χωροῦν περισσότεροι ἄνθρωποι μέσα στούς Ναούς, ἀφήνεται ἕνα μεγάλο τμῆμα τοῦ ἐσωτερικοῦ χώρου χωρίς καθίσματα. Κατ᾽ ἀρχήν θά πρέπει νά τονίσουμε, ὅτι στήν θεία Λατρεία κατά προτίμηση πρέπει νά εἴμαστε ὄρθιοι. Ἑπομένως: κατά τήν διάρκεια τοῦ Μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας, οἱ πιστοί πρέπει νά παραμέ-νουν ἀπό τήν ἀρχή μέχρι τήν Ἀπόλυση ὄρθιοι, ὅταν καί ὅσοι μποροῦν. Ἡ κούραση εἶναι βέβαια πρόβλημα, ἀλλά, ὅταν ὑπάρχει ἀνάλογη διάθεση, σιγά-σιγά, μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ γίνεται ἄσκηση. Οἱ πιστοί πού ἀποφασίζουν νά ὑποστοῦν αὐτόν τόν κόπο, γιά χάρη τοῦ Θεοῦ, ἔχουν περισσότερες εὐλογίες. Θά δώσουμε, λοιπόν, μερικές γενικές ὁδηγίες, πού δίνουν ἀπάντηση στό θέμα μας καί διαφωτίζουν ἀρ­κετά, ὥστε νά γνωρίζουμε ὅλοι μας: πότε καθόμαστε, καί ὅτι ὑπάρχουν μερικές στιγμές τῆς θείας Λειτουργίας, πού ὅλοι πρέπει νά στέκονται ὄρθιοι. Οἱ στιγμές αὐτές εἶναι οἱ ἑξῆς, κατά σειρά: 1) Ἀπό τό Δοξαστικό τῶν Αἴνων καί κατά τήν διάρκεια τῆς Δοξολογίας, εἴμαστε ὄρθιοι. 2) Στήν ἀρχή τῆς θείας Λειτουργίας, ὅταν ὁ Ἱερέας ἀπαγγέλλει τό «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πα­τρός…», ὅλοι εἴμαστε ὄρθιοι καί στό ἄκουσμα τῶν τριῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος κάνουμε τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ μέ εὐλάβεια. Κατόπιν μποροῦμε νά καθίσουμε. Ἐάν λειτουργεῖ ὁ Ἐπίσκοπος σηκωνόμαστε τήν στιγμή κατά τήν ὁποία στά «Εἰρηνικά» μνημονεύεται τό ὄνομά του, κάνοντας ὑπόκλιση. Αὐτό σέ ἔνδειξη σεβασμοῦ πρός τόν Ἐπίσκοπο καί γιά νά δεχθοῦμε τήν εὐλογία πού μᾶς δίνει ἐκεί­νη τήν στι-γμή. Θά πρέπει νά προσέξουμε τό πῶς καθόμαστε καί τό πῶς σηκωνόμαστε, γιατί τήν στιγμή ἐκείνη δημιουργεῖται θόρυβος καί ἀταξία. 3) Ὅταν ψάλλονται τά Ἀντίφωνα, δηλ. τό «Ταῖς πρεσβίαις τῆς Θεοτόκου» καί τό «Σῶ­σον ἡμᾶς, Υἱέ Θεοῦ», εἴμαστε ὄρθιοι. 4) Ὄρθιοι εἴμαστε ὅταν ἀρχίζει ἡ μικρή Εἴσοδος μέ τήν λιτάνευση τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου. Ἄλλωστε ὁ Διάκονος ἤ ὁ Ἱερέας θά δώσουν τό παράγγελμα «Σοφία· Ὀρθοί.», δηλ. νά ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ, τό ἱερό Εὐαγγέλιο. Ὅλοι ὄρθιοι. 5) Καθόμαστε μετά τήν μικρή Εἴσοδο κατά τήν διάρκεια πού ψάλλονται τά Ἀπολυτίκια. 6) Ὅταν ψάλλεται ὁ Τρισάγιος ὕμνος, εἴμαστε ὄρθιοι καί κάνουμε τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ μέ εὐλάβεια. 7) Καθόμαστε ὅταν ἀπαγγέλλεται ὁ Ἀπόστολος. 8) Μετά τήν ἀπαγγελία τοῦ Ἀποστόλου σηκωνόμαστε καί παραμέ-νουμε ὄρθιοι κατά τήν διάρκεια πού ψάλλεται τό «Ἀλληλουάριο», μέχρι καί τό πέρας τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς. Ἄλλωστε αὐτό εἶναι καί τό παράγγελμα τοῦ Διακόνου «Σοφία· ὀρθοί· ἀκούσωμεν τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελίου». 9) Ὅταν ἐκφωνοῦνται τά «Κατηχούμενα», εἴμαστε καθισμένοι, σηκωνόμαστε στίς δυό εὐ­χές τῶν πιστῶν. 10) Μέ τήν ἔναρξη τοῦ Χερουβικοῦ ὕμνου θά σηκωθοῦμε ὄρθιοι καί θά παραμείνουμε στήν ὀρθία θέση μέχρι νά τελειώσει ἡ Μεγάλη Εἴσοδος. 11) Ὄρθιοι εἴμαστε κάθε φορά πού ὁ Ἱερέας μᾶς θυμιάζει ἤ μᾶς εὐλογεῖ ἀπό τήν ὡραία Πύλη. 12) Κατά τήν διάρκεια τῆς ἐκφωνήσεως τῶν «Πληρωτικῶν», ἔχουμε τήν δυνατότητα νά καθίσουμε. Θά σηκωθοῦμε ὅμως τήν στιγμή πού ὁ Ἱερέας βγαίνει στήν ὡραία Πύλη λέγοντας τό «Εἰρήνη πᾶσι» καί θά παραμείνουμε ὄρθιοι, κατά τήν διάρκεια τῆς ἀπαγγελίας τοῦ «Πιστεύω». Μετά ἀπ’ αὐτό συνεχῶς θά στεκόμαστε ὄρθιοι, διότι μέ τό παράγγελμα τοῦ Ἱερέα ἤ τοῦ Διακόνου «Στῶμεν καλῶς· στῶμεν μετά φόβου» ἀρχίζει τό σημαντικώτερο τμῆμα τῆς θείας Λειτουργίας, πού εἶναι ἡ Ἁγία Ἀναφορά, δηλ. ἡ εὐλογία τοῦ ἄρτου καί τοῦ οἴνου καί ἡ μεταβολή τους σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ. Στό «Ἄξιόν ἐστιν» δέν καθόμαστε. Θά παραμείνουμε ὄρθιοι μέχρις ὅτου ὁ Ἱερέας μετά τήν ψαλμωδία τοῦ «Ἄ-ξιόν ἐστιν», βγεῖ στήν ὡραία Πύλη καί εὐλογήσει λέγοντας τό «Καί ἔσται τά ἐλέη τοῦ μεγάλου Θεοῦ». 13) Στήν συνέχεια μποροῦμε νά καθήσουμε. Θά ση­κωθοῦμε ὅμως, ὅταν θά ἀκούσουμε τό παράγγελμα γιά τήν ἀπαγγελία τοῦ «Πάτερ ἡμῶν» καί θά παραμείνουμε ὄρθιοι μέχρι τό «Πρόσχωμεν. Τά Ἅγια τοῖς ἁγίοις». 14) Τήν ὥρα πού ψάλλεται τό «Κοινωνικό» καθόμαστε, ἀλλά μόλις θά ἐμφανιστεῖ ὁ Ἱερέας στήν ὡραία Πύλη, μέ τό ἅγιο Ποτήριο στά χέρια, καλώντας τούς πιστούς στήν θεία Μετάληψη μέ τό «Μετά φόβου Θε­οῦ», θά σηκωθοῦμε καί θά παραμείνουμε ὄρθιοι μέχρι τήν Ἀπόλυση τῆς θείας Λειτουργίας. Στό β´ βιβλίο τῶν «Ἀποστολικῶν Διαταγῶν» ἔχουμε μία λεπτομερή περιγραφή τῶν λειτουργικῶν συνάξεων, ὅπως αὐτές τελοῦνταν στήν Ἀντιόχεια κατά τό τέλος τοῦ δ´ αἰώνα. Σχετικά μέ τό θέμα μας ἀναφέ-ρονται τά ἑξῆς: Εἶναι ἀλήθεια πώς δέν ὑπάρχουν εἰδικές διατάξεις πού καθορίζουν τό πότε κάθονται οἱ ­πιστοί. Αὐτό ρυθμιζόταν ἀπό τά διάφορα παραγγέλ-ματα τοῦ Διακόνου ἤ τοῦ Ἱερέα σύμφω­να μέ τά ὁποῖα οἱ πιστοί κάθονταν, σηκώνονταν ἤ ἔκλιναν τά γόνατα. Στά μοναστήρια ὑπάρχει ἕνα εἶδος ἄγραφου τυπικοῦ, πού καθορίζει πότε στέκονται καί πότε κάθονται οἱ μοναχοί. Πότε κατεβαίνουν καί πότε ἀνεβαίνουν στά στασίδια τους. Πότε σκύβουν, πότε καλύπτουν καί πότε ἀποκαλύπτουν τό κεφάλι. Στίς Ἐνορίες τά πράγματα δέν εἶναι τόσο ἰδανικά, λόγω τῆς ἀνομοιομορφίας τοῦ ἐκκλησιάσματος ἤ γιατί δέν ὑπάρχει λειτουργική ἀγωγή. Φυσικά ὅσοι Ἱερεῖς συμβουλεύουν καί προσπαθοῦν νά διορθώσουν τά κακῶς κείμενα, ὁ κόσμος αὐτό τό θεωρεῖ παρατήρηση. Οἱ Ἱερεῖς αὐτοί εἶναι οἱ κακοί. Τούς κατηγοροῦν ὅτι διώχνουν τόν κόσμο ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ὁ Ἱερέας δέν θά κάνει τόν ἀξιωματικό ὑπηρεσίας προκειμένου νά λέγει στούς πιστούς πότε νά κάθονται καί πότε νά εἶναι ὄρθιοι. Οἱ πιστοί στήν θεία Λειτουργία, ἐφόσον μποροῦν, πρέπει νά χρησιμοποιοῦν τήν ὄρθια στάση προσευχῆς, ὄχι ὡς ἀγκαρία, ἀλλά ὡς ἄσκηση. π. Αθανάσιος Κατζιγκάς

Ησαϊα χόρευε, η Παρθένος έσχεν εν γαστρί, και έτεκεν υιόν τον Εμμανουήλ, Θεόν τε και άνθρωπον, Ανατολή όνομα αυτώ, όν μεγαλύνοντες, την Παρθένον μακαρίζομεν, ψάλλεται κατά το μυστήριο του γάμου, γιατί όμως; Κατά το μυστήριο του γάμου, καλούμε τον προφήτη Ησαΐα να χορέψει επειδή η προφητεία του επαληθεύθηκε. Ο προφητικός λόγος, που εξέφρασε ο Ησαΐας μπροστά στο βασιλιά Άχαζ και το λαό έχει ως εξής: «Ιδού η παρθένος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν, και καλέσεις το όνομα αυτού Εμμανουήλ» (Ησ. 7.14). Εμμανουήλ σημαίνει, «ο Θεός μαζί μας». Η γέννηση του Χριστού από την Παρθένο και το Πνεύμα είναι η αγιότατη γέννηση, από τότε που ο κόσμος γνωρίζει περί γεννήσεως. Μέσω αυτής της γέννησης αναγγέλθηκε το μυστήριο της αγάπης του Θεού προς τους ανθρώπους: ο Θεός ντύθηκε το ανθρώπινο σώμα, για να σώσει τους ανθρώπους. Και εφόσον ο γάμος είναι αφιερωμένος στη γέννηση και τον πολλαπλασιασμό του ανθρώπινου γένους, γι’ αυτό ψάλλεται αυτός ο ύμνος, για να θυμίσει στους νεόνυμφους την καθαρότητα και την αγιότητα του γάμου, και την πρόνοια του Θεού, κατά την οποία γεννιούνται τα παιδιά. Για να έχουν οι νεόνυμφοι φόβο Θεού και να κρατούν περισσότερο την πνευματική και ηθική σημασία της γαμήλιας σχέσης τους παρά τη σωματική. Ειρήνη σε σας και χαρά από τον Εμμανουήλ Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Δεν φτάνει μόνο η πίστη, Εκδ. Εν πλω, σ. 136-138

Όταν καλώς και αξίως μεταλαμβάνεις το ιερό και πανάγιο Σώμα του Κυρίου μας, αυτό γίνεται όπλο για όσους πολεμούνται, επαναστροφή για όσους έχουν απομακρυνθεί από τον Θεό. Ενδυναμώνει τους ασθενείς, ευφραίνει τους υγιείς, θεραπεύει τις ασθένειες, διαφυλάσσει την υγεία. Με τη Θεία Μετάληψη διορθωνόμαστε ευκολότερα και γινόμαστε περισσότερο μακρόθυμοι και υπομονετικοί στους πόνους και στις θλίψεις. Μας καθιστά περισσότερο θερμούς στην αγάπη, λεπτούς στη γνώση, πρόθυμους στην υπακοή, οξείς και γρήγορους στην ενέργεια των χαρισμάτων. Σε όσους δε δεν μεταλαμβάνουν συχνά συμβαίνουν τα αντίθετα, αφού δεν είναι σφραγισμένοι με το Τίμιο Αίμα του Κυρίου μας. Σφάζεται τότε το Πρόβατο και με το Τίμιο Αίμα Του σφραγίζονται η πράξη και η θεωρία, δηλαδή η έξη και η ενέργεια, οι παραστάδες των δικών μου θυρών, των κινήσεων του νοός. Αυτά ανοίγονται καλώς στη θεωρία και κλείνονται πάλι σαν θύρες από τη θεωρία των υψηλότερων και ακατάληπτων νοημάτων. Ο θείος Κύριλλος Αλεξανδρείας λέει ότι με τη θεία Μετάληψη οι νοητοί κλέφτες, οι δαίμονες, δεν βρίσκουν την ψυχή μας άδεια, ώστε να μπουν σε αυτή μέσω των αισθήσεων. Πρέπει να εννοήσεις σαν θύρα της οικίας τις αισθήσεις….Μέσω αυτών εισέρχονται στην καρδιά οι εικόνες όλων των πραγμάτων και χύνεται σε αυτήν το άμετρο πλήθος των επιθυμιών. Ο Προφήτης Ιωήλ ονομάζει αυτές τις αισθήσεις παράθυρα λέγοντας ότι από αυτά θα μπουν οι κλέφτες, επειδή δεν ήταν χτισμένα με το Τίμιο Αίμα του Χριστού. Ο Άγιος Κύριλλος λέει ακόμη πως με τη θεία Κοινωνία καθαριζόμαστε από κάθε ψυχική ακαθαρσία και λαμβάνουμε προθυμία και ζέση για τις αρετές. Το Τίμιο Αίμα του Χριστού όχι μόνο μας ελευθερώνει από κάθε φθορά, αλλά μας καθαρίζει και από κάθε ακαθαρσία που κρύβεται μέσα στην ψυχή μας. Δεν μας αφήνει να ψυχρανθούμε από την αμέλεια, αλλά μας κάνει ζέοντες και θερμούς στο Άγιο Πνεύμα. Ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης επισημαίνει: τα δάκρυα και η κατάνυξη έχουν μεγάλη δύναμη. Πέρα όμως από όλα μαζί, η αγία Κοινωνία έχει μεγάλη δύναμη και ωφέλεια και από ό,τι βλέπω είσθε πολύ αμελείς σε αυτό το ζήτημα. Δεν προσέρχεστε στη θεία Μετάληψη. Απορώ και εξίσταμαι, γιατί σας βλέπω να κοινωνείτε μόνο την Κυριακή, ενώ δεν μεταλαμβάνετε αν τελείται Λειτουργία κάποια άλλη μέρα. Αυτά δεν σας τα λέω, για να κοινωνείτε απλά και όπως έτυχε, δίχως προετοιμασία – ο Απόστολος γράφει να δοκιμάζει κανείς τη συνείδησή του και έτσι να τρέφεται από τον άγιο Άρτο και να πίνει από το θείο Ποτήριο. Όποιος μεταλαμβάνει ανάξια θα κατακριθεί, επειδή δεν διακρίνει καλά, ώστε να ευλαβείται το άγιο Σώμα και Αίμα του Κυρίου. Μη γένοιτο. Σας λέω να κοινωνούμε συχνά, να καθαρίζουμε όσο μπορούμε τους εαυτούς μας με την επιθυμία μας και την αγάπη μας για τη θεία Κοινωνία και έτσι καθαροί να μεταλαμβάνουμε. Βλέπεις το ανερμήνευτο χάρισμα; Όχι μόνο πέθανε για μας, αλλά προσέφερε ακόμη και τον Εαυτό Του στην αγία Τράπεζα για να Τον κοινωνούμε. Αν λοιπόν, αδελφοί μου, πράττουμε όπως μας προστάζουν οι άγιοι Πατέρες και κοινωνούμε συχνά, θα έχουμε συνεργό και βοηθό σε αυτήν την ολιγοχρόνια ζωή τη θεία Χάρη. Θα έχουμε συμβοηθούς τους αγγέλους του Θεού και ακόμη και τον ίδιο τον Δεσπότη των αγγέλων. Επιπλέον, θα αποδιώξουμε μακριά μας τους εχθρικούς δαίμονες, όπως λέει και ο θείος Χρυσόστομος· σαν λιοντάρια που αποπνέουν φωτιά, έτσι αναχωρούμε από την πνευματική εκείνη Τράπεζα των Μυστηρίων. Προκαλούμε φόβο στον διάβολο επειδή έχουμε μαζί μας ως κεφαλή τον Χριστό και την αγάπη που μας έδειξε. Αυτό το Αίμα λαμπρύνει τη βασιλική εικόνα της ψυχής μας, δηλαδή το νου μας, το λόγο και το πνεύμα. Αυτό το Αίμα γεννά κάλλος και υπερθαύμαστη ωραιότητα. Δεν αφήνει να απομακρυνθεί η ευγένεια και η λαμπρότητα της ψυχής, την οποία ποτίζει και τρέφει συνεχώς. Αυτό το Αίμα, όταν μεταλαμβάνεται αξίως, καταδιώκει τους δαίμονες και τους απομακρύνει από εμάς, προσκαλεί όμως τους αγγέλους και τον Δεσπότη των αγγέλων. Αυτό συμβαίνει, επειδή οι δαίμονες φεύγουν από όπου δουν το Αίμα το Δεσποτικό, ενώ οι άγγελοι συντρέχουν και βοηθούν. Αυτό το Αίμα είναι η σωτηρία των ψυχών μας. Με αυτό χαίρεται η ψυχή, με αυτό καλλωπίζεται, με αυτό θερμαίνεται. Αυτό το Αίμα κάνει το νου μας περισσότερο λαμπρό και από τη φωτιά και την ψυχή μας πιο ωραία από το χρυσάφι. Όσοι μεταλαμβάνουν αυτό το Σώμα στέκονται μαζί με τους αγγέλους, αρχαγέλλους και τις άνω δυνάμεις, επειδή είναι ενδεδυμένοι με το φόρεμα το βασιλικό και έχουν μαζί τους πνευματικά όπλα. Ακόμη, όμως, δε σας είπα το μεγαλύτερο χάρισμα · όσοι μεταλαμβάνουν φορούν τον ίδιο τον Βασιλέα. Ακούτε αδελφοί μου τι συμφορές παθαίνουν όσοι δεν μεταλαμβάνουν συχνά και απομακρύνονται από τα Μυστήρια; Ακούτε ότι δαιμονίζονται ή και μεταμορφώνονται σε κάποιο είδος αλόγων ζώων όπως τα παλιά χρόνια ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσορας μεταμορφώθηκε σε βόδι; Και δίκαια υποφέρουν, διότι ενώ μπορούν να γίνουν από άνθρωποι θεοί κατά χάρη με τη συνεχή θεία Κοινωνία, δεν το θέλουν. Απομακρυνόμενοι όμως από τη θεία Μετάληψη χάνουν και την ανθρώπινη μορφή που έχουν, μετασχηματίζονται σε άλογα ζώα και παραδίνονται στην εξουσία του Σατανά, όπως λέει και ο ψαλμωδός «Ω Κύριε, ιδού, χάνονται εντελώς εκείνοι που απομακρύνονται από την Χάρη Σου» (Ψαλμός ΟΒ 27). Μάλλον πρέπει να πω, ότι αν αιφνιδίως έρθει ο θάνατος σε εκείνους που αργοπορούν να μεταλάβουν και τους βρει ανέτοιμους χωρίς τη θεία Μετάληψη, τι άραγε θα γίνουν οι ταλαίπωροι; Πώς θα μπορέσουν να διέλθουν με ελευθερία τους τελωνάρχες δαίμονες του αέρος; Ποιο φόβο και τρόμο θα δοκιμάσει η ψυχή τους ενώ μπορούσαν να ελευθερωθούν από όλα αυτά με τη συχνή Κοινωνία, όπως έχει πει ο θείος Χρυσόστομος; Έλεος, Θεέ μου. Όσοι μεταλαμβάνουν με καθαρά συνείδηση λίγο πριν το θάνατό τους τα άχραντα Μυστήρια, όταν πια εξέλθει η ψυχή τους, λόγω της χάρης της θείας Κοινωνίας, τους περικυκλώνουν οι άγγελοι και τους αναβιβάζουν στον ουρανό. Και συ αδελφέ μου, δε γνωρίζεις πότε θα έρθει ο θάνατος, σήμερα ή αύριο ή αυτή την ώρα. Πρέπει πάντοτε να είσαι κοινωνημένος και έτοιμος. Αν είναι θέλημα Θεού να ζήσεις ακόμα, με τη χάρη της θείας Κοινωνίας, θα περάσεις μια ζωή γεμάτη από χαρά, ειρήνη, αγάπη, συνοδευμένη και από όλες τις άλλες αρετές. Εάν πάλι είναι θέλημα Θεού να πεθάνεις, τότε με την αγία Κοινωνία

ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ; “Το μυστήριο της εξομολόγησης είναι θεόσδοτο, διότι ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός έδωσε την εξουσία στους μαθητές του, τους Αγίους Αποστόλους, και δι’ αυτών στους διαδόχους τους, τους επισκόπους και τους ιερείς μας: «ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται», δηλαδή «σ’ όποιους συγχωρήσετε τις αμαρτίες, θα τους είναι συγχωρημένες κι από τον Θεό. Σ’ όποιους όμως τις κρατάτε ασυγχώρητες, θα μείνουν για πάντα κρατημένες. (Ιω.κ΄23) Η εξομολόγηση έχει δραστική υπερφυσική δύναμη και θαυμαστά αποτελέσματα. Όμως, ποτέ δεν ενεργεί με τρόπο μαγικό, έστω και αν έχει τέτοια δύναμη. Τα αποτελέσματα της εξομολόγησης εξαρτώνται από την ψυχική προετοιμασία και γενικά από τον τρόπο εξομολογήσεως των προσερχομένων. Για να είναι σωστή και αποτελεσματική η εξομολόγηση, τι πρέπει να προσέξουμε; α) Χρειάζεται επιμελής προετοιμασία και όχι προχειρότητα. Εξομολόγηση σημαίνει ανακοίνωση και εξαγόρευση όλων των αμαρτιών και των ελλείψεών μας. Διαφορετικά δεν παίρνουμε άφεση. Προϋποτίθεται λοιπόν να γνωρίζουμε τις αμαρτίες μας και να τις έχουμε συνειδητοποιήσει. Επομένως απαιτείται αυτοκριτική και προγραμματισμός αρκετόκαιρό πριν την εξομολόγηση. β) Ακόμη περισσότερο απαιτείται ειλικρίνεια και διαφάνεια. Χωρίς δυσκολία να εκθέσουμε τον αμαρτωλό εαυτό μας στον πνευματικό και να μην κρύψουμε τίποτα διότι όλα λέγονται ενώπιον του παντογνώστη Θεού. Εξάλλου η εξομολόγηση δεν πρέπει να γίνεται εξαναγκαστικά αλλά μόνοι μας να αισθανόμαστε την ανάγκη και να παίρνουμε τη σωτήρια απόφαση. Τίθεται συχνά το ερώτημα: Ντρέπομαι να τα πω όλα στον πνευματικό. Τι να κάνω; Η ντροπή είναι το όπλο του πονηρού για να αποτρέψει την άφεση των αμαρτιών μας για τις οποίες τόσο αγωνίστηκε. Πρέπει να το καταλάβουμε. Η ντροπή και ο φόβος μας οδηγούν πολλές φορές στο να περιοριστούμε σε ασήμαντες και επουσιώδεις αμαρτίες και να αποκρύψουμε άλλες σοβαρότερες. Έτσι κοντά στις άλλες προσθέτουμε και την αμαρτία της ανειλικρίνειας. Δεν αποτελεί αυτό προσβολή κατά του Θεού που είναι παρών στο Μυστήριο; Χρειάζεται λοιπόν διαφάνεια. Να εκθέτουμε τον εαυτό μας χωρίς επικαλύψεις. Να είμαστε σαφείς και συγκεκριμένοι χωρίς γενικότητες και αοριστολογίες. Όπως στον γιατρό δε δυσκολευόμαστε να περιγράψουμε αντικειμενικά τα συμπτώματα της ασθενείας μας, έτσι οφείλουμε να περιγράψουμε αντικειμενικά και τα συμπτώματα της ψυχικής μας ασθένειας. γ) Προσοχή στην δικαιολογία και την πολυλογία. Στην εξομολόγηση πάμε για να εκθέσουμε τον εαυτό μας. Οφείλουμε επομένως να εξομολογούμαστε τις δικές μας αμαρτίες και όχι των άλλων. Αν εκλείψει η δικαιολογία θα αποφύγουμε και τα περιττά λόγια. δ) Το σπουδαιότερο στοιχείο της καλής και θεάρεστης εξομολόγησης είναι η μετάνοιά μας. Έχω μετανοήσει για τις αμαρτίες που θα εκθέσω; Εκείνο που επισύρει το έλεος του Θεού και τη χάρη Του και μας εξιλεώνει είναι η μετάνοια. Γι’ αυτό και ονομάζεται η εξομολόγηση Μυστήριο της μετανοίας. Μετάνοια σημαίνει συντριβή, ταπείνωση, απόφαση διορθώσεως: «πνεῦμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην ὁ Θεός οὐκ εξουδενώσει» (Ψαλμ. ν΄, 19 ). Οι τύψεις, η εσωτερική πικρία και κατάθλιψη, η αγωνία και η στενοχώρια, τα συναισθήματα μειονεκτικότητας, μελαγχολίας και απογοήτευσης δεν αποτελούν οπωσδήποτε ενδείξεις μετανοίας – μπορεί να είναι απλά εκδηλώσεις ενός θιγμένου και πληγωμένου εγωισμού και να μην έχουν μέσα τους την εκζήτηση του θείου ελέους, την απόφαση διόρθωσης και την ελπίδα για συγχώρηση από τον θεό. Μετάνοια είναι η «κατά Θεόν λύπη» (β΄Κορ.ζ΄10). Πρόκειται για τη σωτήρια και ανορθωτική λύπη που κατά κανόνα συνοδεύεται από μια εσωτερική γαλήνη και παρηγορία, ανακούφιση και γλυκύτητα”. πηγή: Ορθοδοξία πρακτορείο εκκλησιαστικών ειδήσεων

Αυτό δεν είναι μόνο “κιτς” αλλά ασέβεια προς το ιερό μυστήριο της βαπτίσεως.  Ο Μίκυ επάνω στην κολυμπήθρα και το “μάτι” για να ξορκίσει το κακό στην εκκλησία. Η άποψή μου είναι πως η Ιερά Κολυμπήθρα δε στολίζεται, όπως κάθε λειτουργικό σκεύος της Εκκλησίας μας.    Το μάτι επίσης, έχω την εντύπωση, πως όχι μόνο δε διώχνει το κακό αλλά το τραβάει κιόλας ως εργαλείο που χρησιμοποιεί ο διάβολος για να εξαπατά τους ελαφρόμυαλους και ολιγόπιστους χριστιανούς. π. Γεώργιος Χριστοδούλου agios-dimitrios.

Τὸ μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως θεμελιώθηκε ἀπὸ τὸν Χριστὸ τὴν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεώς του τὸ ἑσπέρας. Ἀφοῦ μπῆκε μέσα στὸ ὑπερῶο «κεκλεισμένων τῶν θυρῶν» τοὺς εἶπε: «Λάβετε Πνεῦμα ἅγιον, ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας ἀφίενται αὐτοῖς…» Ποιὰ θὰ ἦταν ἡ ἑρμηνεία ἐδῶ; Δείχνει ὅτι διὰ τῆς Ἐξομολογήσεως ὁ ἄνθρωπος ἀνασταίνεται ἀπὸ τὸν θάνατο τῶν ἁμαρτιῶν του. Κανένα μυστήριο δὲν θεμελιώθηκε τὴν ἡμέρα τοῦ Πάσχα παρὰ τὸ Μυστήριο τῆς Μετανοίας. Ὁ Χριστὸς ἔμελλε νὰ φύγει ἀπὸ τὴν γῆ καὶ ἔδωσε στοὺς Ἀποστόλους Του τὴν ἐξουσία τῆς συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ λαοῦ. Τὸ Μυστήριο αὐτὸ εἶναι μία ἀνάστασις ἐκ νεκρῶν του ἀνθρώπου, τῆς ψυχῆς του. Νομίζω γι᾿ αὐτὸ θεμελιώθηκε τὸ Πάσχα, ὥστε ἐμεῖς διὰ τῆς Ἐξομολογήσεως καὶ τῆς ἐγκαταλείψεως τῆς ἁμαρτίας ν᾿ ἀναστηθοῦμε μαζὶ μὲ τὸν Χριστὸ στὴν αἰώνια ζωή. Μιὰ σωστὴ ἐξομολόγησις εἶναι ἕνα εἶδος κατηχήσεως. Ἐξετάζεις τὸν ἑαυτό σου καὶ ἐρωτᾶς: «Τί ἔκανα»; Αὐτὸς ὁ αὐτοέλεγχος εἶναι μία σωστὴ τοποθέτησις ἀπέναντι στὸν Θεὸ καὶ στὸν ἑαυτό σου. Μὴ κάνετε μία ἐξομολόγηση τυπική, διανοητική, ἀλλὰ συναισθηματική, λέγοντας: «Αὐτὸ ἔκανα». Νὰ λέγετε τὴν ἁμαρτία σας μὲ «τὸν μοῦστο της», διότι ἡ ἐξομολόγησις μέσω ἐρωτήσεων ἢ γραπτοῦ καταλόγου ἁμαρτιῶν, καταντᾶ μία διανοητικὴ καὶ ἀσυναίσθητη ἐξομολόγησις. Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστήριο ποὺ σώζει ἀπὸ τὸν κατακλυσμὸ τῆς ἁμαρτίας. Σὰν νὰ μᾶς λέγει ὁ Χριστός: «Ὅ,τι συγχωρεῖτε ἐσεῖς -ἐπίσκοποι καὶ ἱερεῖς- συγχωρῶ καὶ Ἐγώ». Οἱ συγχωρημένες ἁμαρτίες, δὲν λαμβάνονται πλέον ὑπ᾿ ὄψιν λέγει καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος οὔτε στὰ τελώνια τοῦ ἀέρος, οὔτε στὴν Μέλλουσα Κρίση ὅπου τὸ μεγαλύτερο πράγμα ποὺ πρέπει ἐκεῖ νὰ παρουσιάσουμε εἶναι ἡ λύσις τῶν ἁμαρτιῶν μας. Ἀντιλαμβάνεσαι, ἀδελφέ μου, πόσο εὔκολο εἶναι νὰ σωθεῖς; Καὶ πηγαίνεις νὰ τὰ εἰπεῖς, ὄχι σὲ ἕνα ἄγγελο, ἀλλὰ σ᾿ ἕνα συνάνθρωπό σου! Δὲν πρέπει νὰ ὑπάρχει ντροπὴ στὴν ἐξομολόγηση. Αὐτὸ εἶναι τὸ πιὸ ἀποτελεσματικὸ ὅπλο τοῦ διαβόλου, νὰ ντρέπεσαι νὰ ἐξομολογηθεῖς. Ἐὰν ντρέπεσαι, κρύβεις τὶς ἁμαρτίες σου καὶ δὲν συγχωρεῖσαι οὔτε ἐδῶ, οὔτε στὴν ἄλλη ζωή. Μιὰ σωστὴ ἐξομολόγησις σημαίνει νὰ τὰ εἰπεῖς ὅλα. Πρῶτα νὰ ἐξετάζεις μὲ λεπτομέρειες τὸ κάθε τί στὴν ζωή σου, νὰ ἐλέγχεις μὲ εἰλικρίνεια τὸν ἑαυτό σου καὶ εἶναι μεγάλο λάθος νὰ μὴ καταγράφης αὐτὰ ποὺ θέλεις νὰ εἰπεῖς. Μπορεῖς ἐπίσης νὰ ἐπαναλάβεις στὴν ἐξομολόγηση κάποιο παράπτωμά σου, ἐὰν νομίζεις διότι δὲν γνωρίζεις, ἐὰν τὸ εἶπες παλαιότερα ἐπειδὴ δὲν τὸ εἶχες σημειώσει στὸ χαρτί. Παρακολούθησε τὸν ἑαυτό σου, ἔλεγχε τὰ βήματά σου καὶ τοὺς λογισμούς σου. Διότι, ἐὰν σκέπτεσαι ὅτι θὰ πρέπει σὲ λίγο διάστημα νὰ ἐξομολογηθεῖς, θὰ ἔχεις φόβο στὴ διάπραξη μιᾶς ἁμαρτίας καὶ ἔτσι θὰ ἔχεις μία σωστὴ διαγωγή. Προσοχὴ νὰ μὴ σὲ πιάσει ὁ θάνατος ἀπροετοίμαστο. Θὰ ἠμποροῦσα νὰ εἰπῶ, νὰ μὴ ἔλθει ἡ νύκτα καὶ εἶσαι ἀκόμη ἀνεξομολόγητος. Νὰ μὴ κρύβεις μέσα σου μιὰ ἁμαρτία ἢ τὴν εἶπες ἐπισκιασμένα. Δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ ἀφήνεις μὲ τὰ ὅσα λέγεις, καλὴ ἐντύπωση στὸν Πνευματικὸ γιὰ τὴν ζωή σου. Ὁ Πνευματικὸς αἰσθάνεται καλά, ὅταν ἐσὺ τοῦ λέγεις τὶς πιὸ μισητὲς ἁμαρτίες σου. Καὶ ἔχει χαρά, διότι ἐλαφρώνει ἡ ψυχή σου καὶ βγαίνει ἀπὸ τὸν βυθὸ τῆς ἁμαρτίας. Ἐνῶ εἶσαι βυθισμένος στὰ δυὸ μέτρα, γιατί τοῦ λέγεις ὅτι εἶσαι μόνο στὸν μισὸ πόντο; Ἐξομολογήσου καθαρά. Δὲν ἔχει ἀνάγκη ὁ Πνευματικὸς ἀπὸ σένα νὰ ἐπαινεῖς τὸν ἑαυτό σου. Ἀκόμη νὰ σοῦ εἰπῶ καὶ κάτι ἄλλο, ὅτι εἶναι γεμάτος ἀπὸ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, σὲ αἰσθάνεται, δὲν εἶναι βλάκας καὶ σὲ κατανοεῖ. Πιστεύεις ὅτι ὁ Θεὸς κάνει Πνευματικὸ τὸν ὁποιονδήποτε; Σὲ αἰσθάνεται καὶ μπορεῖ ἀκόμη καὶ λεπτομέρειες τῶν ἁμαρτιῶν σου νὰ σοῦ πεῖ. Ἀλλὰ δὲν πρέπει νὰ σοῦ δώσει τὴν ἐντύπωση ὅτι ξέρει τὶς ἁμαρτίες σου. Τοῦ ἀποκαλύπτει ὁ Θεὸς μὲ κάποιο τρόπο καὶ ἐσὺ ἐκπλήττεσαι. Καὶ ὕστερα δὲν μᾶς ἐνδιαφέρει τόσο πολὺ ἡ γνώμη Τοῦ Πνευματικοῦ ποὺ θὰ κάνη γιὰ μᾶς, ἀλλὰ κυρίως μᾶς ἐνδιαφέρει τὸ γεγονὸς ὅτι ἐσὺ πέτυχες νὰ λυτρωθεῖς καὶ δὲν καταστράφηκες. Διότι, ἀδελφοί μου, εἴτε στὴν ἐξομολόγηση θὰ πεῖτε τὶς ἁμαρτίες σας γιὰ νὰ συγχωρηθῆτε εἴτε στὴν μέλλουσα Κρίση γιὰ τὴν τιμωρία, ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι θὰ φανερωθοῦν καὶ δὲν θὰ μείνουν ποτὲ μυστικές. Αὐτὸ ἂς τὸ ξέρη ὅλος ὁ κόσμος. Καὶ ἐκεῖ στὴν Κρίση θὰ εἶναι παρὼν καὶ ὁ Πνευματικός, ὅπου δὲν θὰ ἔχουμε πὼς νὰ δικαιολογηθοῦμε οὔτε ἐμεῖς, οὔτε ἐκεῖνος. users.uoa.gr