Ο Θεός ως αγαθός και πλουσιόδωρος, έδωσε στον άνθρωπο το δικαίωμα και την ελευθερία να κάνει το καλό ή το κακό. Ο Θεός δεν Του αρέσει ότι γίνεται εξ ανάγκης, αλλά ό,τι επιτυγχάνεται με την αρετή. Η δε αρετή επιτυγχάνεται με την ελεύθερη βούληση και όχι με την αναγκαιότητα. Ποιος είναι ελεύθερος; Με όσο περισσότερα αγαθά περιβάλλεσαι, τόσο δουλικότερος γίνεσαι. Γιατί όσο περισσότερες ανάγκες δημιουργείς, τόσο περισσότερο μειώνεις την ελευθερία σου. Εκείνος που έχει ανάγκη από πολλά είναι δούλος πολλών. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)

  Εκείνος που έχει αγάπη δεν αποστρέφεται ποτέ κανέναν. Ούτε μεγάλο. Ούτε μικρό. Ούτε φτωχό. Ούτε πλούσιο. Γίνεται για όλους το ακάθαρτο σφουγγάρι, που όλα τα σκουπίζει (Α’ Κορ. 4, 13). Όλα τα σκεπάζει. Όλα τα υπομένει. Δεν υπερηφανεύεται εναντίον κάποιου. Δεν ξιπάζεται. Κανένα δεν κατακρίνει. Αλλά κι αυτούς που κατακρίνουν, τους αποφεύγει. Δεν σκέφτεται με δόλο. Δεν εξαπατά τον αδελφό του. Δεν ζηλεύει. Δεν φθονεί. Δεν συκοφαντεί. Δεν χαίρεται με τα σφάλματα των άλλων. Δεν διασύρει αυτόν που αμάρτησε. Αλλά λυπάται μαζί του. Και του συμπαραστέκεται. Δεν αγνοεί τον αδελφό του, όταν βρίσκεται σε κάποια ανάγκη. Αλλά τον βοηθά με κάθε τρόπο. Και εν ανάγκη πεθαίνει μαζί του. Εκτελεί το θέλημα του Θεού. Και είναι μαθητής Του. Γιατί ο ίδιος ο καλός μας Δεσπότης Χριστός είπε: «Από αυτό θα μάθουν όλοι ότι είσθε μαθητές μου, εάν έχετε αγάπη μεταξύ σας» (‘Ιω. 13,35). Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

  Πού μας οδηγούν η νηστεία και η μετάνοια; Ποιος είναι ο σκοπός τους; Για ποιο λόγο μπαίνουμε σ’ αυτή τη δοκιμασία; Και η νηστεία και η μετάνοια μας οδηγούν στην κάθαρση της ψυχής από την αμαρτία, στην ψυχική ειρήνη, στην ένωσή μας με τον Θεό. Μας εμπνέουν την αίσθηση της αφοσίωσης και της υιοθεσίας, μας δίνουν παρρησία στον Θεό. Υπάρχουν πραγματικά πολλοί και σπουδαίοι λόγοι για να νηστεύουμε και να εξομολογούμαστε με καρδιακή συντριβή. Θα έχουμε πολύ μεγάλη ανταπόδοση γι’ αυτόν τον συνειδητό αγώνα μας. Έχουμε πολλοί από μας την αίσθηση της υιικής αγάπης για τον Θεό; Τολμούμε με παρρησία και χωρίς έλεγχο ν’ απευθυνθούμε στον Δημιουργό μας στον ουρανό και να Τον αποκαλέσουμε «Πατέρα μας»; Μήπως, αντίθετα, δεν μπορεί να βγει τέτοια υιική φωνή από την καρδιά μας, επειδή αυτή έχει νεκρωθεί από τις εγκόσμιες ματαιότητες, από την προσκόλληση στα αγαθά και τις απολαύσεις του κόσμου; Μήπως κρατούμε τον ουράνιο Πατέρα μας μακριά από την καρδιά μας; Μήπως είναι ένας τιμωρός, ένας εκδικητικός Θεός αυτός που έχουμε φτιάξει μέσα μας, επειδή απομακρυνθήκαμε από κοντά Του «εἰς χώραν μακράν»;  

–Γέροντα, γιατί στις γιορτές συνήθως συμβαίνει κάποιος πειρασμός; -Δεν ξέρεις; Στις γιορτές ο Χριστός, η Παναγία, οι Άγιοι έχουν χαρά και κερνούν, δίνουν ευλογίες, δώρα πνευματικά στους ανθρώπους. Εδώ οι γονείς κερνούν, όταν γιορτάζουν τα παιδιά, ή οι βασιλείς χαρίζουν ποινές, όταν γεννιέται κανένα βασιλόπουλο, οι Άγιοι γιατί να μην κεράσουν; Μάλιστα η χαρά που δίνουν κρατάει πολύ και βοηθιούνται πολύ οι ψυχές. Γι’ αυτό ο διάβολος, επειδή το ξέρει αυτό, δημιουργεί πειρασμούς, για να στερηθούν οι άνθρωποι τα θεία δώρα και να μη χαρούν ούτε να ωφεληθούν από την γιορτή. Και βλέπεις, μερικές φορές στην οικογένεια, όταν σε μια γιορτή ετοιμάζονται όλοι να κοινωνήσουν, τους βάζει ο πειρασμός να μαλώσουν, και όχι μόνο δεν κοινωνούν, αλλά ούτε στην εκκλησία πηγαίνουν. Τα φέρνει έτσι τα πράγματα το ταγκαλάκι, ώστε να στερηθούν όλη την θεία βοήθεια. Αυτό παρατηρείται και στην δική μας, την καλογερική, ζωή. Πολλές φορές το ταγκαλάκι, επειδή γνωρίζει εκ πείρας ότι θα βοηθηθούμε πνευματικά σε κάποια γιορτή, εκείνη την ημέρα, ή μάλλον από την παραμονή, δημιουργεί έναν πειρασμό – σαν πειρασμός που είναι – και μας χαλάει όλη την διάθεση. Μπορεί λ.χ. να μας βάλει να φιλονικήσουμε με έναν αδελφό, και ύστερα μας θλίβει, μας τσακίζει ψυχικά και σωματικά. Έτσι, δεν μας αφήνει να ωφεληθούμε από την γιορτή με τον χαρούμενο τρόπο της δοξολογίας. Ο Καλός Θεός όμως, όταν δει ότι δεν δώσαμε εμείς αφορμή, αλλά αυτό έγινε μόνον από φθόνο του πονηρού, μας βοηθάει. Και ακόμη πιο θετικά μας ωφελεί, όταν εμείς παίρνουμε ταπεινά το σφάλμα επάνω μας και δεν κατηγορούμε όχι μόνον τον αδελφό μας αλλά ούτε και τον μισόκαλο διάβολο, διότι η δουλειά του αυτή είναι: να δημιουργεί σκάνδαλα και να σκορπάει κακότητα, ενώ ο άνθρωπος ως εικόνα Θεού πρέπει να σκορπάει ειρήνη και καλοσύνη. (Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου “Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος”, σελ. 163-164)

  Μας δίδεται ό,τι επιθυμούμε, όταν δεν το ζητάμε· μας δίδεται όταν δεν το σκεφτόμαστε αλλά ζητάμε μόνο την Βασιλεία Του. Να πως τα διατυπώνει ακριβώς: «Να ζητάμε στην προσευχή μόνο τη σωτηρία της ψυχής μας. Δεν είπε ο Κύριος: «Ζητείτε δε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού…και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν»; (Ματθ. 6, 33· Λουκ. 12, 31). Εύκολα, ευκολότατα ο Χριστός μπορεί να μας δώσει ό,τι επιθυμούμε. Και κοιτάξτε το μυστικό. Το μυστικό είναι να μην το έχετε στο νου σας καθόλου να ζητήσετε το συγκεκριμένο πράγμα, όπως αναφέρει το orthognosia. Το μυστικό είναι να ζητάτε την ένωσή σας με τον Χριστό ανιδιοτελώς, χωρίς να λέτε, «δώσ” μου τούτο, εκείνο…». Είναι αρκετό να λέμε, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Δεν χρειάζεται ο Θεός ενημέρωση από μας για τις διάφορες ανάγκες μας. Εκείνος τα γνωρίζει όλα ασυγκρίτως καλύτερα από μας και μας παρέχει την αγάπη Του. Το θέμα είναι ν” ανταποκριθούμε σ” αυτή την αγάπη με την προσευχή και την τήρηση των εντολών Του. Να ζητάμε να γίνει το θέλημα του Θεού· αυτό είναι το πιο συμφέρον, το πιο ασφαλές για μας και για όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θα μας τα δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω και λίγος εγωισμός, δεν γίνεται τίποτα. ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

  Οι άνθρωποι που τους χτύπησαν μερικοί βαρδάρηδες – δοκιμασίες -, είτε γιατί το επέτρεψε ο Θεός, για να τους φρενάρει, είτε από φθόνο του πονηρού, – χρειάζονται μετά πολλές λιακάδες και δροσιά πνευματική, για να ανθήσουν και να καρποφορήσουν. Όπως και τα δένδρα, όταν ξεθαρρεύουν από τις χειμωνιάτικες λιακάδες, αλλά τα φρενάρει ο βαρδάρης, χρειάζονται μετά συνέχεια λιακάδες ανοιξιάτικες και βροχούλα, για να κυκλοφορήσουν οι χυμοί και να βγάλουν άνθη και καρπούς. – Γέροντα, για να πάρει κανείς την πνευματική στροφή, τι χρειάζεται; – Φιλότιμος αγώνας με ελπίδα και εμπιστοσύνη στον Θεό. η εμπιστοσύνη στον Θεό και η απλότητα με τον φιλότιμο αγώνα φέρνουν την εσωτερική ειρήνη και σιγουριά, και τότε γεμίζει η ψυχή από ελπίδα και χαρά. Χρειάζεται υπομονή, φιλότιμο και πνευματική παλληκαριά, για να στεφανωθεί ο αθλητής. η παλληκαριά ξεπηδάει από την φιλότιμη καρδιά, και όταν κανείς κάνει κάτι με την καρδιά του για τον Χριστό, ούτε κουράζεται ούτε πονάει, γιατί ο πόνος για τον Χριστό είναι γλέντι πνευματικό. Η πνευματική ανάπτυξη μπορεί να γίνει πολύ σύντομα με λίγη φιλότιμη θέληση και παρακολούθηση τού εαυτού μας. Στην συνέχεια θα βοηθιέται η ψυχή από τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγγέλους και τους Αγίους. Πολύ βοηθάει επίσης η μελέτη, η προσευχή, η εσωστρέφεια, και να ησυχάζει κανείς λίγο. Ο Χριστός μας, δυναμώνει αυτούς που αγωνίζονται «τον καλόν αγώνα», τον οποίο έκαναν όλοι οι Άγιοι, για να υποτάξουν την σάρκα στο πνεύμα. Ακόμη και όταν τραυματισθούμε, δεν πρέπει να χάσουμε την ψυχραιμία μας, αλλά να ζητήσουμε την βοήθεια του Θεού και να συνεχίσουμε τον αγώνα με γενναιότητα. Θα ακούσει ο Καλός Ποιμήν και θα σπεύσει αμέσως, όπως ο βοσκός, μόλις ακούσει ένα αρνάκι να βελάζει θλιβερά, όταν πληγώνεται, η κάποιος λύκος η σκύλος το δαγκώνει, τρέχει, για να το βοηθήσει. Περισσότερο έχω αγαπήσει, έχω πονέσει και τους έχω στον νου μου συνέχεια αυτούς που είχαν ελεεινή ζωή και αγωνίζονται, παρά αυτούς που δεν βασανίζονται από πάθη. Και ο τσομπάνος το πληγωμένο η αρρωστιάρικο αρνί πονάει περισσότερο και το περιποιείται ιδιαίτερα, μέχρι να πάρει επάνω του και αυτό. Εάν πάλι αγωνιζόμαστε σωστά, αλλά δεν βλέπουμε καμμιά πρόοδο, συμβαίνει μερικές φορές το εξής: ο δαίμονας, επειδή του κηρύξαμε τον πόλεμο, ζήτησε ενίσχυση από τον σατανά. Έτσι, εάν πέρυσι πολεμούσαμε με έναν δαίμονα, εφέτος πολεμάμε με πενήντα, του χρόνου θα πολεμάμε με περισσότερους κ.ο.κ. Αυτό δεν επιτρέπει ο Θεός να το δούμε, για να μην υπερηφανευθούμε. Χωρίς εμείς να το καταλαβαίνουμε, ο Θεός εργάζεται στην ψυχή μας, όταν βλέπει καλή διάθεση. – Γέροντα, όταν κανείς αγωνίζεται και πράγματι δεν προοδεύει, τι φταίει; – Μπορεί να αγωνίζεται υπερήφανα. αλλά να σας πβ και τι παθαίνουν μερικοί και δεν προοδεύουν; Ενώ έχουν προϋποθέσεις, τις σπαταλούν σε μικροπράγματα και μετά δεν έχουν δυνάμεις, για να ανταποκριθούν στον πνευματικό αγώνα. Ας πούμε ότι ξεκινάμε να κάνουμε μια επίθεση στον εχθρό και ετοιμαζόμαστε με όλα τα απαραίτητα, για να τον αντιμετωπίσουμε. Εκείνος όμως, επειδή φοβάται ότι δεν θα τα βγάλει πέρα, προσπαθεί να μας διασπάσει και να τραβήξει αλλού την προσοχή μας με σαμποτάζ και προσβολές σε άλλα σημεία. Εμείς τότε στρέφουμε την προσοχή μας εκεί. Στέλνουμε δυνάμεις δεξιά και αριστερά, ο καιρός περνά, τα πολεμοφόδια και τα τρόφιμα λιγοστεύουν. Δίνουμε παλιό ρουχισμό στο στράτευμα. Οι στρατιώτες αρχίζουν να γογγύζουν. Και το αποτέλεσμα είναι να εξαντληθούν όλες οι δυνάμεις μας και να μην αντιμετωπίσουμε τον εχθρό. Έτσι κάνουν και μερικοί πάνω στον πνευματικό αγώνα. – Γέροντα, στην πνευματική πρόοδο δεν βοηθάει και το περιβάλλον; – Ναι, βοηθάει, αλλά μερικές φορές μπορεί ένας να ζει ανάμεσα σε Αγίους και να μην κάνει προκοπή. Υπήρχε μεγαλύτερη προϋπόθεση για τον Ιούδα, που ήταν συνέχεια μαζί με τον Χριστό; Ο Ιούδας δεν είχε ταπείνωση ούτε καλή διάθεση. Και μετά την προδοσία του πάλι δεν ταπεινώθηκε, βρόντηξε τα αργύρια με θυμό και εγωισμό και πήγε με πονηριά στην αγχόνη. Και οι Φαρισαίοι κινήθηκαν σαν τον διάβολο. Αφού έγινε η δουλειά τους, είπαν στον Ιούδα: «Συ όψεί» ο Θεός ενεργεί ανάλογα με την κατάσταση του ανθρώπου. Το Πνεύμα το Άγιο δεν εμποδίζεται από τίποτε. Αυτό πού κατάλαβα είναι ότι, όπου και αν βρεθεί κανείς, αν αγωνισθεί φιλότιμα, μπορεί να πετύχει το ποθούμενο, την σωτηρία της ψυχής του. Εδώ ο Λωτ ζούσε μέσα στα Σόδομα και στα Γόμορρα και σε τι κατάσταση πνευματική ήταν! Τώρα, είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε, πρέπει να αγωνισθούμε να γίνουμε καλύτεροι, ώστε να ενεργεί η θεία Χάρις μέσα μας. Τα γεγονότα μας αναγκάζουν και θα μας αναγκάσουν να πλησιάσουμε περισσότερο στον Θεό, για να έχουμε θεϊκή δύναμη, ώστε να αντιμετωπίζουμε σωστά κάθε κατάσταση και φυσικά ο Καλός Θεός δεν θα μας αφήσει, θα μας προστατεύσει. Πάντως να ξέρουμε, όταν καλυτερεύουμε την πνευματική μας κατάσταση, τότε και εμείς νιώθουμε καλύτερα, αλλά και τον Χριστό χαροποιούμε. Ποιος μπορεί να φαντασθεί την μεγάλη χαρά που αισθάνεται ο Χριστός, όταν τα παιδιά Του προχωρούν; Εύχομαι να κάνουν όλοι οι άνθρωποι πνευματική προκοπή και να ενωθούν με τον Χριστό, που είναι το Α και το Ω. Όταν από το Α και το Ω εξαρτάται όλη η ζωή μας, τότε όλα είναι αγιασμένα. Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση. Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.

  Η ελεημοσύνη πολύ βοηθάει τους κεκοιμημένους. Ο πλούτος φέρνει την καταστροφή στον άνθρωπο, όταν δεν διανέμεται στους φτωχούς για την ψυχή μας και για τις ψυχές των πεθαμένων μας Η ελεημοσύνη στους πονεμένους, χήρες, ορφανά κ.λπ. πάρα πολύ βοηθάει και για την ανάπαυση των κεκοιμημένων. Γιατί, όταν δίνει κανείς ελεημοσύνη για έναν κεκοιμημένο, οι άλλοι λένε: «Θεός σχωρέσ’ τον. Να αγιάσουν τα κόκκαλά του». Αν τύχη κάποιος να έχει αρρώστιες, να μην μπορεί να δουλέψει, να έχει χρέη, και σε μια τέτοια δύσκολη περίσταση τον βοηθήσεις και πεις «πάρ’ τα για την ψυχή του τάδε», θα πει και αυτός: «Θεός σχωρέσ’ τον, να αγιάσουν τα κόκκαλά του!». Κάνουν δηλαδή καρδιακή προσευχή και αυτό είναι πού βοηθάει πολύ τους κεκοιμημένους. – Όταν κάποιας ο άνδρας πεθάνει ακοινώνητος, ανεξομολόγητος η σκοτωθεί το παιδί της, τι άλλο μπορεί να κάνει, για να βοηθήσει τις ψυχές τους; – Όσο μπορεί, να γίνει η ίδια καλύτερη. Αυτό φυσικά θα βοηθήσει και την ίδια, αλλά θα βοηθήσει και τον άνδρα της, γιατί, αφού στεφανώθηκαν, έχει μερίδιο και εκείνος που πέθανε. Αυτό είναι το κυριότερο από όλα, να γίνει καλύτερη. Αλλιώς, μπορεί να κάνει και μια καλοσύνη, αλλά να έχει και τον χαβά της. Σου λέει: «Έκανα τα καθήκοντα μου. Άλλο τι θέλεις να κάνω;» και μένει αδιόρθωτη ή και χειροτερεύει. Ελεημοσύνη «εν τω κρύπτω» – Γέροντα, μερικοί θεωρούν φαρισαϊσμό το να πηγαίνει κανείς στην Εκκλησία και να υστερεί στην αγάπη και την θυσία. – Έ, που το ξέρουν; Είναι σίγουροι γι’ αυτό; – Έτσι κρίνουν. – Ο Χριστός τι είπε; «Να κρίνετε»; ο άλλος μπορεί να μη δίνει στον τσιγγάνο, γιατί έχει υπ’ όψιν του έναν άρρωστο που έχει μεγάλη ανάγκη και θα βοηθήσει εκείνον. Τον τσιγγάνο κάποιος περαστικός θα βρεθεί να του δώσει κάτι, ενώ εκείνον δεν θα του δώσει κανένας. Πώς βγάζουν συμπεράσματα, χωρίς να ξέρουν; Φαρισαϊσμός είναι, όταν κάποιος κάνει την καλοσύνη φανερά, για να τον επαινέσουν. Θυμάμαι, όταν ήμουν το 1957 στο Ιδιόρρυθμο, έδιναν για κάθε διακόνημα, ανάλογα με το πόσο δύσκολο ήταν, μια ευλογία. Επειδή τότε υπήρχε στα μοναστήρια λειψανδρία, ήταν μερικοί Πατέρες πού είχαν δυνάμεις και αναλάμβαναν πολλά διακονήματα και έπαιρναν περισσότερες ευλογίες, αλλά τις έδιναν. Ήταν ένας μοναχός που τον έλεγαν «σπάγκο», γιατί δεν έδινε. «Όταν πέθανε αυτός ο μοναχός, μαζεύτηκαν στην κηδεία του ταλαίπωροι άνθρωποι από εδώ από την Χαλκιδική, από την Μεγάλη Παναγία, από το Παλαιοχώρι, το Νεοχώρι, και τον έκλαιγαν. Αυτοί είχαν βόδια και κουβαλούσαν την ξυλεία, τους γρεντέδες, γιατί τότε η μεταφορά γινόταν με τα βόδια – μη βλέπεις τώρα που γίνεται με αυτοκίνητα, με τριαξονικά! Τι έκανε αυτός ο καημένος; Μάζευε-μάζευε τα χρήματα που του έδιναν για τα διακονήματα που έκανε και, όταν έβλεπε έναν οικογενειάρχη που είχε μόνον ένα βόδι η ψοφούσε το βόδι του, του αγόραζε ένα βόδι. Και τότε το να αγοράσεις ένα βόδι ήταν μεγάλο πράγμα στοίχιζε, πέντε χιλιάδες δραχμές, αλλά τα χρήματα ήταν γερά. Οι άλλοι Πατέρες έδιναν πέντε δραχμές στον έναν φτωχό, δέκα στον άλλον, κανένα εικοσάρικο στον άλλον, έκαναν δηλαδή τέτοιες καλοσύνες και φαίνονταν. Εκείνος καθόλου δεν φαινόταν, γιατί δεν έδινε όπως έδιναν οι άλλοι, αλλά τα μάζευε και βοηθούσε με αυτόν τον τρόπο. Έτσι όλοι τον έλεγαν «σπάγκο, σπάγκο» και πήρε το όνομα «σπάγκος», σπαγκοραμμένος δηλαδή! Και τελικά, όταν πέθανε, μαζεύτηκαν οι καημένοι και έκλαιγαν. «Με έσωσε!», έλεγε ο ένας, «με έσωσε!», έλεγε ο άλλος. Γιατί τότε, άμα είχε ένα βόδι κανείς, μετέφερε την ξυλεία και έτρεφε την οικογένειά του. Τα έχασαν οι Πατέρες! Γι’ αυτό λέω, που ξέρεις τι κάνει ο άλλος; – Γέροντα, υπάρχουν άνθρωποι που δεν πιστεύουν, αλλά είναι πονόψυχοι και κάνουν καλοσύνες. – Όταν ένας κοσμικός δίνει από καθαρή διάθεση και όχι από ανθρωπαρέσκεια, τότε ο Θεός δεν θα τον αφήσει, αλλά κάποτε θα μιλήσει στην καρδιά του. Μου διηγήθηκε μια φορά ένας γνωστός μου που ζούσε στην Ελβετία το εξής περιστατικό: Μια πλούσια άθεη κυρία ήταν τόσο πονόψυχη, που είχε φθάσει σε σημείο να μοιράσει όλη την περιουσία της σε φτωχούς και πονεμένους, και στο τέλος έμεινε πάμφτωχη. Τότε, όσοι είχαν βοηθηθεί, φρόντισαν να μπει στο καλύτερο Γηροκομείο. Παρόλο όμως που έκανε τόσες καλοσύνες, παρέμενε άθεη. Πήγαιναν να της μιλήσουν για τον Χριστό και δεν δεχόταν συζήτηση. Έλεγε πως ο Χριστός δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας καλός άνθρωπος, ένας κοινωνικός εργάτης, και άλλες τέτοιες θεωρίες. Ίσως και οι Χριστιανοί που είχε γνωρίσει να μην την είχαν βοηθήσει, για να συγκινηθεί από την ζωή τους. «Κάνε προσευχή γι’ αυτήν την ψυχή», μου έλεγε ο φίλος μου. Πάντως έκανε πολλή προσευχή και εκείνος για την μεταστροφή της. Μετά από καιρό μου είπε ο φίλος μου: «Μια μέρα που πήγα να την επισκεφθώ στο Γηροκομείο, την βρήκα ολότελα αλλαγμένη. «Πιστεύω, πιστεύω», φώναζε». Της είχε συμβεί ένα γεγονός που την αλλοίωσε. Ζήτησε μετά να βαπτισθεί. Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση. Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος πρακτικὰ μᾶς δείχνει πέντε δρόμους τῆς μετανοίας. Μᾶς λέγει: Πρῶτος δρόμος μετανοίας εἶναι ν’ αὐτοκαταδικάζεσαι γιὰ τὶς ἁμαρτίες σου. Ὁ Κύριος ἐκτιμᾶ ἰδιαίτερα αὐτή σου τὴν πράξη. Αὐτὸς ποὺ μόνος του καταδίκασε τ’ ἁμαρτήματά του πολὺ δύσκολα θὰ τὰ ἐπαναλάβει. Ἡ ἔγκαιρη ἐξέγερση τῆς συνειδήσεώς σου διὰ τῆς αὐτοκατηγορίας δὲν θὰ ἔχει κατήγορο στὸ οὐράνιο κριτήριο. Δεύτερος ἀξιόλογος δρόμος μετανοίας εἶναι νὰ μὴ βαστᾶς κακία γιὰ κανένα, ἀκόμα καὶ γι’ αὐτοὺς τοὺς ἐχθρούς σου. Νὰ συγκρατεῖς πάντοτε τὴν ὀργή σου, νὰ συγχωρεῖς τ’ ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων, γιατί ἔτσι θὰ ἐξαλείψει καὶ τὰ δικά σου ὁ Κύριος. Εἶναι αὐτὸ ἕνα ἀποτελεσματικὸ καθαρτικό, ἀφοῦ μᾶς τὸ ὑπέδειξε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος λέγοντας: Ἂν συγχωρέσετε τοὺς χρεῶστες σας, τότε θὰ σᾶς συγχωρήσει σίγουρα καὶ ὁ οὐράνιος πατέρας μας (Μάτθ. 6. I). Τρίτος ἀσφαλὴς δρόμος μετανοίας εἶναι… ἡ ὀρθή, θερμὴ καὶ ἐκ βαθέων καρδιακὴ προσευχή. Μὴ λησμονᾶμε τὴν εὐαγγελικὴ χήρα ποὺ ἐπέμενε στὸ αἴτημά της στὸν δύστροπο δικαστὴ καὶ τελικὰ ἔλαβε τὸ ποθούμενο (Λούκ. 18, 1-8). Ἂν ἐκείνη ἔλαβε γιὰ τὴν ἐπιμονή της ἀπὸ τὸν ἀδιάντροπο δικαστή, πόσο μᾶλλον ἐμεῖς ποὺ ἔχουμε οὐράνιο πατέρα ἥμερο, φιλικὸ καὶ φιλάνθρωπο καὶ ὁπωσδήποτε θὰ μᾶς δωρίσει τὰ πρὸς τὴ σωτηρία μᾶς αἰτήματα. Τέταρτος σίγουρος δρόμος μετανοίας εἶναι τῆς ἐλεημοσύνης, ποὺ ἡ δύναμή της εἶναι ἀνέκφραστα μεγάλη. Ὁ προφήτης Δανιὴλ εἶπε στὸν βασιλέα Ναβουχοδονόσορα νὰ ξεπλύνει τὶς πολλὲς ἁμαρτίες τοῦ μ’ ἐλεημοσύνη καὶ τ’ ἀνομήματά του μὲ τὸ νὰ εὐσπλαγχνισθεῖ τοὺς φτωχούς. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἱκανὴ νὰ ἐξαλείψει ἁμαρτήματα. Ὁ μετανοημένος παραβάτης μὲ τὴ φιλανθρωπία ἐπανορθώνει τὰ πάντα μὲ τὸν ἀγώνα του καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Πέμπτος δρόμος σταθερὸς ὁ συνδυασμὸς πηγαίας μετριοφροσύνης κι ἐγκάρδιας ταπεινοφροσύνης. Μάρτυρας πρὸς τοῦτο ὁ τελώνης τῆς εὐαγγελικῆς παραβολῆς. Ἡ γνήσια ταπεινοφροσύνη τοῦ ἀποτίναξε ὅλο τὸ βαρὺ φορτίο τῶν ἁμαρτημάτων του. Καταλήγει λοιπόν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: Νὰ καταδικάζουμε τὶς ἁμαρτίες μας, νὰ συγχωροῦμε τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀδελφῶν μας, νὰ ‘χοῦμε κερδοφόρα προσευχή, καρποὺς ἐλεημοσύνης καὶ ταπεινοφροσύνης, δίχως νὰ καθυστεροῦμε, δίχως νὰ χάνουμε οὔτε μία μέρα καὶ ὥρα βαδίζοντας τοὺς πέντε αὐτοὺς σωτήριους δρόμους καθημερινά.

  Μπλεγμένοι στις αμαρτίες και στα πάθη μας, θολωμένοι από την προσκόλλησή μας στα αισθητά και υλικά πράγματα αδυνατούμε συχνά να δούμε την προτεραιότητα, ό,τι ο Κύριος έλεγε: «Ζητείτε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην Αυτού, και όλα τα υπόλοιπα θα σας προστεθούν στη ζωή σας». Η προσήλωση στον Κύριο και στις άγιες εντολές Του είναι αξιολογικά το πρώτο στη ζωή μας, γιατί είναι αυτό που μας δίνει νόημα και δύναμη, ακόμη και προς υπέρβαση του φόβου του θανάτου. Και ο Κύριος δεν το απέκρυψε και δεν το αποκρύβει: «Να εργάζεσθε – λέει – όχι πρωτίστως για την τροφή σας που χάνεται, την υλική και αισθητή, αλλά για την τροφή που έχει αιώνιο χαρακτήρα». «Και τι να κάνουμε για να εργαζόμαστε τα έργα του Θεού;» ρωτούν οι Ιουδαίοι. Για να πάρουν τη συγκλονιστική απάντηση, κι εκείνοι και διαχρονικά όλοι οι άνθρωποι μαζί τους, ότι «Αυτό είναι το έργο του Θεού: να πιστέψετε σ’ Αυτόν που απέστειλε Εκείνος». Η πίστη στον Χριστό: την αρχή, τη μεσότητα και το τέλος του κόσμου, την πηγή της Ζωής, είναι η αληθινή εργασία του ανθρώπου. Κι αυτό προϋποθέτει ότι ο άνθρωπος δέχεται την αγάπη Εκείνου που τον έχει προσλάβει και τον έχει κάνει κομμάτι του εαυτού Του. Η δήλωση του αποστόλου Παύλου είναι παραπάνω από σαφής: Τι ζω ως άνθρωπος με το σώμα μου σ’ αυτήν τη ζωή; Την πίστη του Χριστού που με αγάπησε και παρέδωσε τον εαυτό Του για χάρη μου. «Ο δε νυν ζω εν σαρκί, εν πίστει ζω τη του Υιού του Θεού, του αγαπήσαντός με και παραδόντος εαυτόν υπέρ εμού». Πίστη στον Χριστό ως τον Θεό που ενανθρώπησε σημαίνει ότι βρίσκομαι μέσα στην αγάπη Του και στην ίδια φορά και πορεία ζωής συνεπώς μ’ Εκείνον. Κι αυτό θα πει συσταύρωση μαζί Του. Ο απόστολος Παύλος για να πει το βίωμά του απεκάλυψε προηγουμένως: «Είμαι σταυρωμένος μαζί με τον Χριστό, γι’ αυτό και δεν ζω εγώ αλλά ο Χριστός μέσα στην ύπαρξή μου». Συσταύρωση με τον Χριστό σημαίνει θυσιαστική αγάπη για χάρη του κόσμου όλου, ταπείνωση και εξουδένωση έως θανάτου που φέρνει όμως την Ανάσταση. Δύσκολα πράγματα που μας κάνουν να καταλαβαίνουμε ότι το να ’σαι χριστιανός συνιστά πάντοτε την απόλυτη εξαίρεση μέσα στον γενικό κανόνα της ευκολίας της αμαρτίας του κόσμου. Αλλά είναι η εξαίρεση της Ζωής στον κανόνα του θανάτου

– Γέροντα, όταν κάνει ελεημοσύνη κανείς, αλλά νιώθει ένα κενό, τι φταίει; – Να προσέξει μήπως κινείται από ανθρωπαρέσκεια. Όταν έχει καθαρά κίνητρα, αισθάνεται χαρά. Σε μια πόλη ξέρετε τι έκαναν μια φορά; Μου το έλεγε ένας γνωστός μου ευλαβής δικηγόρος. Πλησίαζαν Χριστούγεννα και είπαν μερικοί Χριστιανοί να μαζέψουν διάφορα πράγματα, να τα κάνουν δέματα και να τα μοιράσουν στην πλατεία στους φτωχούς – ήταν τότε μετά την Κατοχή που οι άνθρωποι είχαν ανάγκη. Τους λέει ο δικηγόρος: «Αφού ξέρουμε ποιοι είναι οι φτωχοί, καλύτερα να τα δώσουμε αθόρυβα». «Όχι, του λένε, να τα μοιράσουμε στην πλατεία εις δόξαν Θεού, για να δουν ότι ενδιαφερόμαστε». «Μα δεν κάνει, τους ξαναλέει αυτός. Πού το βρήκατε γραμμένο να γίνεται έτσι η ελεημοσύνη;». Το δικό τους εκείνοι, «εις δόξαν Θεού…». Με κανέναν τρόπο δεν μπορούσε να τους πείσει. Αφού είδε και απόκαμε, τους άφησε. Συγκέντρωσαν λοιπόν τα δέματα στην μεγάλη πλατεία της πόλεως και ανακοίνωσαν κιόλας ότι εκεί θα μοιράσουν δέματα. Το έμαθαν όλοι και όρμησαν κάτι άνθρωποι μπαμπάτσικοι, σαν γορίλλες, και μάζευαν-μάζευαν, τα άρπαξαν όλα. Και έτσι πήραν τα δέματα όσοι ήταν βάρβαροι και δεν είχαν ούτε ανάγκη, και οι καημένοι οι φτωχοί έμειναν με άδεια χέρια. Μόλις πήγαν οι υπεύθυνοι να αντιδράσουν, τους έδωσαν και ένα ξύλο γερό «εις… δόξαν Θεού!». Βλέπετε πώς λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι! Σέ έναν κοσμικό δικαιολογείται και να υπερηφανευθεί και να κάνει διαφήμιση, αλλά στους πνευματικούς ανθρώπους πώς να δικαιολογηθεί; Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση. Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.

Όταν αυξηθεί η χάρη του Θεού στον άνθρωπο, τότε από τον πόθο της αρετής καταφρονεί το θάνατο, και βρίσκει πολλούς λόγους, στην ψυχή του, για να υποφέρει τις θλίψεις. Και όσα θεωρούνται βλαβερά για το σώμα, και επέρχονται ξαφνικά στην ανθρώπινη φύση, για να την κάνουν να υποφέρει, δεν τα λογαριάζει καθόλου, συγκρίνοντάς τα με τα ελπιζόμενα αγαθά. Άλλωστε, δεν είναι δυνατό να γνωρίσει την αλήθεια χωρίς τους πειρασμούς που παραχωρεί ο Θεός. Και αυτό το ξέρει καλά. Όταν όμως ο άνθρωπος στερηθεί πολύ τη χάρη του Θεού, τότε όλα τα λυπηρά που αναφέραμε βρίσκονται μπροστά του, και νομίζει ότι οι ανθρώπινες γνώσεις του, με τις οποίες εξετάζει τα πράγματα, είναι ανώτερες από την πίστη στο Θεό, και ότι η εμπιστοσύνη στο Θεό σε τίποτε δε βοηθάει, και ότι η πρόνοια του Θεού για τον άνθρωπο είναι ανύπαρκτη. Σε όλα αυτά, είναι μέσα οι πονηροί δαίμονες, που τον ενεδρεύουν και του ρίχνουν τα βέλη τους, χωρίς να το καταλαβαίνει. Αν πεθάνει ο άνθρωπος, έχοντας ζήσει με την ελπίδα να γνωρίσει αισθητώς τα μυστήρια του Θεού, και αν ακόμη δε δει αυτή τη γη της τελειότητας από κοντά, πιστεύω ότι θα κληρονομήσει τη βασιλεία του Θεού μαζί με τους αρχαίους δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης. Αυτοί είχαν την ελπίδα να φθάσουν την τελειότητα, αλλά δεν αξιώθηκαν να τη δουν, σύμφωνα με το λόγο του αποστόλου Παύλου (Εβρ. 11:39). Επειδή λοιπόν εργάσθηκαν την αρετή σ’ όλη τους τη ζωή, μέχρι που κοιμήθηκαν, θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού. Και αν ακόμη ένας άνθρωπος δε γνώρισε αισθητώς τα μυστήρια του Θεού, παρά μόνο μέσα από καθρέφτη, και ήλπισε ότι θα τα απολαύσει από μακριά, και με αυτή την ελπίδα πέθανε, να ξέρεις ότι πήγε στον τόπο των αγίων πατέρων του. Και αν δεν αξιώθηκε σ’ αυτή τη ζωή την τέλεια χάρη του Θεού, όμως μπορούσε να αποκόψει τους πονηρούς λογισμούς, επειδή πάντοτε επικοινωνούσε μαζί της, και την είχε στη σκέψη του και την επιθυμούσε σ’ όλη του τη ζωή. Και επειδή με αυτή την ελπίδα η καρδιά του ήταν γεμάτη από την ευσπλαχνία του Θεού, φεύγει από τον κόσμο τούτο μαζί με τους δικαίους. Άμα ο άνθρωπος απορρίψει για τον εαυτό του κάθε αισθητή βοήθεια και κάθε ανθρώπινη ελπίδα, όπως συμβαίνει με τους ησυχαστές, και αφιερωθεί στο Θεό με εμπιστοσύνη και καθαρή καρδιά, αμέσως ακολουθεί η θεία χάρη και του αποκαλύπτει τη δύναμή της βοηθώντας τον με πολλούς τρόπους. Πρώτα πρώτα στα φανερά σωματικά προβλήματα, όπου του δείχνει εμφανώς τη δύναμη της πρόνοιας του Θεού γι’ αυτόν προσωπικά. Και καθώς βλέπει τη φανερή βοήθεια του Θεού, βεβαιώνεται και για τη μυστική βοήθεια του Θεού, όπως ταιριάζει στο ταπεινό και άκακο φρόνημά του και στη σεμνή διαγωγή του. Καταλαβαίνει δηλαδή πώς τακτοποιούνται οι σωματικές του ανάγκες χωρίς κόπο, αφού δε φροντίζει καθόλου γι’ αυτές. Και η θεία χάρη τον απαλλάσσει από πολλά δυσάρεστα και επικίνδυνα πολλές φορές, πράγματα, χωρίς αυτός να τα καταλαβαίνει. Όλα αυτά τα αποδιώχνει απ’ αυτόν, ανεπαίσθητα, η θεία χάρη, με θαυμαστό τρόπο, και τον σκεπάζει σαν την κλώσσα, που ανοίγει τα φτερά της και σκεπάζει τα κλωσσόπουλα, για να μην πάθουν κανένα κακό. Έτσι, του δείχνει (η θεία χάρη), στα μυστικά μάτια της ψυχής του, πώς πλησίαζε η απώλειά του, και φυλάχθηκε αβλαβής. Έτσι, τον γυμνάζει στα πνευματικά και του φανερώνει τις ενέδρες και τις μηχανές των κακών και ακατάληπτων λογισμών. Και τότε, εύκολα τους καταλαβαίνει, και παρακολουθεί πώς ο ένας διαδέχεται τον άλλο, και πώς παραπλανούν και εξαπατούν τον άνθρωπο, και σε ποιο λογισμό κολλάει ο νους, και πώς γεννιούνται ο ένας από τον άλλο, και εξολοθρεύουν την ψυχή. Και κάνει (η θεία χάρη) καταγέλαστη στα πνευματικά του μάτια κάθε ενέδρα και παγίδα των δαιμόνων, και αποκαλύπτει πώς εξαφανίζονται οι κακοί λογισμοί τους, και του δίνει σοφία και σύνεση, ώστε να καταλαβαίνει τι μέλλει να συμβεί. Ακόμη, ανατέλλει μέσα στην απλή καρδιά του ένα μυστικό φως, για να βλέπει τα πάντα, και τη δύναμη των λεπτών συλλογισμών, και του δείχνει φανερά τι έμελλε να πάθει, αν δεν εγνώριζε τις δαιμονικές πανουργίες. Και τότε γεννιέται μέσα του η βεβαιότητα ότι για κάθε πράγμα, μικρό και μεγάλο, πρέπει να ζητούμε στην προσευχή μας τη βοήθεια του Δημιουργού μας. Και όταν η θεία χάρη στεριώσει το φρόνημά του, ώστε να εμπιστεύεται σε όλα, και ολοκληρωτικά, το Θεό, τότε αρχίζει να μπαίνει λίγο λίγο στους πειρασμούς. Και παραχωρεί ο Θεός να σταλούν σ’ αυτόν πειρασμοί, όσους μπορεί να αντέξει και να αντιμετωπίσει. Και κατά τη διάρκεια αυτών των πειρασμών τον προσεγγίζει η θεία βοήθεια κατά τρόπον αισθητό, για να ενθαρρυνθεί στον αγώνα του. Κι αυτό γίνεται, μέχρι να γυμνασθεί, σιγά σιγά με τον καιρό, και αποκτήσει σοφία, και περιφρονήσει τους νοητούς εχθρούς με την πλήρη εμπιστοσύνη του στο Θεό. Χρειάζεται λοιπόν να αποκτήσει αυτή την πείρα, γιατί, αλλιώς, δεν μπορεί να αποκτήσει σοφία στους πνευματικούς πολέμους, και να γνωρίσει την πρόνοια και τη δύναμη του Θεού, και να στερεωθεί μυστικά στην πίστη του. (71-2). Από το βιβλίο: Κωνσταντίνου Καρακόλη, Ανθολόγιο από την ασκητική εμπειρία του Αγίου Ισαάκ του Σύρου. Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη», σελ. 68. (Οι αριθμοί στο τέλος κάθε λήμματος αντιστοιχούν στις σελίδες του ελληνικού κειμένου: «Του Οσίου Πατρός ημών Ισαάκ, Επισκόπου Νινευΐ, του Σύρου, Τα Ευρεθέντα Ασκητικά», Λειψία 1770, Ανατυπούμενα επιμελεία Ιωακείμ Σπετσιέρη, Ιερομονάχου. Αθήναι.)

  Η καταστροφή του ανθρώπου είναι όταν έχει τα πάντα (υλικά αγαθά) «επ’ αφθονία». Τότε δύσκολα αισθάνεται την παρουσία του Θεού και τις ευεργεσίες Του. Θέλεις να παρασύρεις μακριά από τον Θεό κάποιον; Δώστου άφθονα τα υλικά. Ε, και τον Θεό θα ξεχάσει και τα πάντα… Γι’ αυτό όταν κάποια δυσκολία μας συμβαίνει, δεν πρέπει να δυσανασχετούμε, αλλά να καταλαβαίνουμε, ότι ο Θεός μ’ αυτό θέλει να μας φέρει πιο κοντά Του και να συναισθανόμαστε έτσι, ότι των πάντων χορηγός είναι Αυτός. Σήμερα οι άνθρωποι τα έχουν όλα και γι’ αυτό δεν εκτιμούν τίποτε. Αν όμως έρθει δύσκολος καιρός, πείνα κ.λπ., και δεν έχουν τι να φάνε, τότε θα εκτιμήσουν και το ψωμί και την μαρμελάδα και όσα θα στερηθούν. Άμα δεν δοξάζουμε τον Θεό, επιτρέπει ο Θεός να έρθει μια δοκιμασία, για να εκτιμήσουμε τα πράγματα. Ενώ, όταν τα εκτιμούμε, δεν επιτρέπει ο Θεός να συμβεί κάτι το κακό. Σήμερα οι πιο πολλοί δεν στερούνται, γι’ αυτό δεν έχουν φιλότιμο. Αν δεν κοπιάζει κανείς, δεν μπορεί να εκτιμήσει και τον κόπο των άλλων. Τι νόημα έχει λ.χ. να ζητάς επάγγελμα άνετο, να βγάζεις χρήματα (άφθονα) και μετά να ζητάς ταλαιπωρία; Πολλοί άνθρωποι τα έχουν όλα, αλλά έχουν και λύπη, γιατί τους λείπει ο Χριστός. Στο Σινά όπου έμενα, το νερό ήταν ελάχιστο. Μία – μία σταγόνα έτρεχε από έναν βράχο μέσα σε μια σπηλιά, καμμιά 20 μέτρα από το ασκητήριο. Είχα κάνει μια στερνίτσα και μάζευα τρία κιλά νερό το εικοσιτετράωρο. Όταν πήγαινα να πάρω νερό, έβαζα το τενεκάκι να γεμίσει και έλεγα τους Χαιρετισμούς της Παναγίας. Έβρεχα με το χέρι μου λιγάκι μόνο το μέτωπο, έπαιρνα λίγο νερό, για να έχω να πιώ, μάζευα και λίγο σε ένα τενεκάκι για τα πουλάκια και τα ποντικάκια που είχε το ασκητήριο. Αυτό το νερό ήταν και για να πλύνω ένα ρούχο κ.λπ. Τί χαρά, τί ευγνωμοσύνη ένιωθα γι’ αυτό το λίγο νερό που είχα! Δοξολογία, γιατί είχα νερό! Όταν ήρθα στο Άγιο Όρος και έμεινα για λίγο καιρό στην Σκήτη των Ιβήρων, επειδή εκεί είναι προσήλιο το μέρος, είχε πολύ νερό. Είχε μια στέρνα που ξεχείλιζε το νερό. Ού, έπλενα και τα πόδια και το κεφάλι, αλλά είχα ξεχαστεί. Στο Σινά βούρκωναν τα μάτια μου από ευγνωμοσύνη για το λίγο νερό, ενώ στην Σκήτη ξεχάστηκα από την αφθονία του νερού. Πώς χάνεται, πώς ξεχνιέται κανείς με την αφθονία! Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου

– Γέροντα, μερικοί λένε: «Ό,τι είναι γραμμένο από τον Θεό, αυτό θα γίνει. Τι να μας απασχολεί;». – Ναι, το λένε, αλλά δεν είναι έτσι, βρε παιδάκι μου! Και εγώ ακούω μερικούς να λένε: «Οι Εβραίοι δεν είναι τόσο κουτοί να προδοθούν με το 666, αφού το λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στην Αποκάλυψη. Αν ήταν, θα το έκαναν με πιο έξυπνο τρόπο, πιο κρυφά». ‘Έ, καλά οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι δεν ήξεραν την Παλαιά Διαθήκη; ο Άννας και ο Καϊάφας δεν ήξεραν καλύτερα από όλους ότι έγραφε πως για «τριάκοντα αργύρια» θα προδώσουν τον Χριστό; Γιατί δεν ζητούσαν τριάντα ένα η είκοσι εννέα αργύρια και ζήτησαν «τριάκοντα»; Αλλά ήταν τυφλωμένοι. Ήξερε ο Θεός ότι έτσι θα γίνουν. ο Θεός προγνωρίζει, δεν προορίζει. Μόνον οι Τούρκοι πιστεύουν στο γραμμένο, στο κισμέτ. ο Θεός γνωρίζει ότι αυτό θα γίνει έτσι, και ο άνθρωπος το κάνει από χαζομάρα. Δεν είναι ότι ο Θεός έβγαλε μια διαταγή, αλλά βλέπει την κακία των ανθρώπων που θα φθάσει και ότι η γνώμη τους δεν θα αλλάξει. Όχι ότι τα κανόνισε έτσι ο Θεός. Άλλοι ασχολούνται με προφητείες και κάνουν δικές τους ερμηνείες! Δεν λένε τουλάχιστον «έτσι μου λέει ο λογισμός», αλλά «έτσι είναι», και λένε ένα σωρό δικές τους θεωρίες. Μερικοί πάλι τα ερμηνεύουν όπως θέλουν, για να δικαιολογήσουν τα πάθη τους. Όπως αυτό που αναφέρει ο Άγιος Κύριλλος, «καλύτερα να μη συμβούν τα σημεία του Αντίχριστου στην εποχή μας», ο άλλος που θέλει να δικαιολογήσει τον εαυτό του, την δειλία του, λέει: «Ά, βλέπεις; ο Άγιος Κύριλλος φοβήθηκε μήπως αρνηθεί, εγώ είμαι ανώτερος από τον Άγιο Κύριλλο; Επομένως, και αν αρνηθώ τον Χριστό, δεν είναι τίποτε…»! Ενώ ο Άγιος λέει να μη συμβούν, για να μη δουν τα μάτια του τον Αντίχριστο, όχι ότι φοβόταν. Βλέπεις ο διάβολος τι κάνει; Δυστυχώς, και πάλι ορισμένοι «Γνωστικοί» φασκιώνουν τα πνευματικά τους τέκνα σαν τα μωρά, δήθεν για να μην στενοχωριούνται. «Δεν πειράζει αυτό, δεν είναι τίποτε. Αρκεί εσωτερικά να πιστεύετε»! η λένε: «Μη μιλάτε γι’ αυτό το θέμα – για τίς ταυτότητες, το σφράγισμα -, για να μην στενοχωριούνται οι άνθρωποι». Ενώ, αν τους πουν «να προσπαθήσουμε να ζούμε πιο πνευματικά, να είμαστε κοντά στον Χριστό, και μη φοβάστε τίποτε, στο κάτω-κάτω θα πάμε και μάρτυρες», θα τους προετοιμάσουν κάπως. Αν κανείς γνωρίσει την αλήθεια, προβληματίζεται και ταρακουνιέται. Πονάει για την σημερινή κατάσταση, προσεύχεται και προσέχει να μην πέσει σε παγίδα. Τώρα όμως τι γίνεται; Έκτος που δίνουν μερικοί δικές τους ερμηνείες, φοβούνται και αυτοί σαν κοσμικοί, ενώ έπρεπε να ανησυχούν πνευματικά και να βοηθούν τους Χριστιανούς, βάζοντας τους την καλή ανησυχία, και να τους τονώνουν στην πίστη, για να νιώθουν θεϊκή παρηγοριά. Απορώ, δεν τους προβληματίζουν όλα αυτά τα γεγονότα που συμβαίνουν; Γιατί δεν βάζουν έστω ένα ερωτηματικό για τις ερμηνείες του μυαλού τους; Και αν επιβοηθούν τον Αντίχριστο για το σφράγισμα, πώς παρασύρουν και άλλες ψυχές στην απώλεια; η Γραφή, όταν λέει «… άποπλανάν, ει δυνατόν, και τους εκλεκτούς», εννοεί ότι θα πλανηθούν αυτοί που τα ερμηνεύουν με το μυαλό. Από το βιβλίο: Λόγοι του Γέροντος Παισίου Β’. Πνευματική αφύπνιση. Έκδοση: Ιερόν Ησυχαστήριον Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος. Σουρωτή Θεσσαλονίκης. 1999.

Με την συμμετοχή μας σε κάθε ευχαριστιακή Σύναξη αποκτούμε εμπειρία παραδείσιας ζωής για την οποία ηγωνίσθησαν έως αίματος με ταπεινό αλλά και σταθερό βηματισμό οι μάρτυρες της Εκκλησίας μας. Η ακλόνητος και ζέουσα πίστις στον ένα και μοναδικό Θεό, Παντοκράτορα, Δημιουργό και Πατέρα, η απόλυτος υπακοή στον Ευαγγελικό λόγο, ο συνεχής πνευματικός αγώνας, παρά τις εξωτερικές αντίξοες συνθήκες και το αντίθεο περιβάλλον στο οποίο ζούσαν, το φιλάνθρωπο και εκκλησιαστικό ήθος και χαρακτήρας, αποτελούσαν τον κανόνα της ζωής των αγίων της Εκκλησίας μας. Οι άγιοι, ως πνευματικές οχυρώσεις, αφενός μεν, μας προφυλάσσουν από τις επιθέσεις του διαβόλου, αφετέρου δε, μας δείχνουν με σαφήνεια, ως παθόντες και μαθόντες, τα θεία, τον δρόμο προς την σωτηρία μας. Με την δύναμη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που ενεργούσε μέσα τους, καταθέτουν στον κόσμο αυθεντικώς και χθες και σήμερον και έως της συντελείας του κόσμου, την μαρτυρία της πίστεως, που ζωογονεί, φωτίζει, αγιάζει και ισχυροποιεί τον άνθρωπο. Με την δύναμη αυτής της πίστεως στον Σωτήρα Ιησού Χριστό, αψήφησαν και τον ίδιο τον θάνατο. Εστάθησαν αγέρωχοι ενώπιον των τυράννων, άφοβοι και ατρόμητοι ενώπιον του μαρτυρίου, δια του οποίου ενώθησαν αιωνίως με τον γλυκύτατο Νυμφίο τους Ιησού Χριστό. Οι άγιοι της Εκκλησίας μας αγάπησαν με φλογερή καρδιά τον Θεόν αλλά και τον συνάνθρωπο, θυσιάσαντες ελευθέρως και εκ θείας αγάπης κινούμενοι, πρωτίστως τις ανθρώπινες ατέλειές τους για χάριν της θεώσεώς τους. Το ακέραιο και φιλάνθρωπο ήθος τους, κατά μίμηση του παντελεήμονος Θεού, ήταν το στοιχείο που χαρακτήριζε την ζωή των αγίων της πίστεώς μας. Αυτή η αγάπη, αγκάλιαζε τους πάντες, ακόμη και αυτούς τους διώκτες τους, υπέρ των οποίων εκτενώς προσευχόταν. Η αμετάπτωτη αγάπη των αγίων για τον πλησίον τους, κατ’ εφαρμογή της ευαγγελικής εντολής, φανερώνεται και πιστοποιείται και μέσα από τις συνεχείς θαυματουργίες τους και όσο ζούσαν αλλά και μετά την μακαρία κοίμησή τους. Οι άγιοι της πίστεώς μας, ως μετέωρα φωτεινά, λάμπουν στο νοητό στερέωμα της Εκκλησίας μας και μας δείχνουν με ασφάλεια τον δρόμο προς τον ουρανό. Μας ξεκουράζουν, ως λιμένες ασφαλέστατοι στις τρικυμίες της ζωής μας. Χωρίς μάλιστα να χάσουν τον οικουμενικό τους χαρακτήρα, ως γεννήματα της κοινής μητέρας μας Εκκλησίας, είναι φιλοπάτριδες, σκεπάζουν και προστατεύουν τους τόπους καταγωγής τους και δέονται αενάως προς τον Κύριον. Έχοντας λοιπόν ένα τέτοιο πάμφωτο νέφος μαρτύρων, ας τρέχωμε με υπομονή στον αγώνα μας έχοντας καρδιά και νου πάντοτε στραμμένα στον Σωτήρα μας Χριστό». Μητροπολίτου Σερρών Θεολόγο (26/10/2023)

  Η βραδινή προσευχή ύστερα από μια κουραστική μέρα… Το βράδυ, κατάκοπος καθώς είμαι από το μόχθο της ημέρας, δεν έχω όρεξη για προσευχή. Άλλωστε, γιατί να προσευχηθώ… Μα πως είναι δυνατό να μην έχει κανείς διάθεση επικοινωνίας με τον Κύριο, έστω και εξουθενωμένος σωματικά; Μήπως οι οποιεσδήποτε διασκεδάσεις ξεκουράζουν τον άνθρωπο; Όχι, αυτές τον καταπονούν περισσότερο, ενώ η προσευχή έλκει τη θεία χάρη, που αναπαύει σώμα και ψυχή. Δεν προσεύχεστε, λοιπόν… Ή είστε θυμωμένοι με το Θεό ή πιστεύετε ότι δεν Τον έχετε ανάγκη. Γιατί πρέπει να προσευχόμαστε; Αναρωτιέστε. Νιώθετε αυτάρκεια και αυτοϊκανοποίηση. Είστε χορτάτοι! Και δεν θέλετε να ζητάτε… Κάθε βράδυ, όσο κουρασμένοι κι αν είστε, μην παραλείπετε να καταφεύγετε σ’ Εκείνον. Να προσεύχεστε γονατιστοί ή καθισμένοι. Και όταν μπορείτε, να σηκώνεστε όρθιοι. Δεν έχει τόση σημασία ή στάση, φτάνει να προσεύχεστε. Να ευχαριστείτε τον Κύριο για την ημέρα που πέρασε, όσο δύσκολη κι αν ήταν. Να Τον παρακαλάτε για μια καλή νύχτα και να ζητάτε συγχώρηση με βαθειά μετάνοια για τα σφάλματά σας. Προσευχή τη νύχτα στο κρεβάτι Στη διάρκεια της νύχτας, όποτε ξυπνάτε για λίγο και πριν σας ξαναπάρει ο ύπνος να προσεύχεστε έτσι όπως είστε ξαπλωμένοι. Αυτό δεν είναι κακό. Απεναντίας μάλιστα, αν συνηθίσετε να λέτε την ευχή ή κάποιον ψαλμό στα μεσοδιαστήματα του ύπνου θα διώχνετε όλους τους κακούς λογισμούς, που σας πολεμούν εκείνη την ώρα. Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου

  Έχουμε μεγάλη δύναμη ως πλήρωμα της Εκκλησίας, αν προσευχόμαστε με οδύνη ψυχής και ταπεινή καρδιά. Δεν χρειάζεται να περάσουμε το πέλαγος, ούτε να κάνουμε μεγάλες αποδημίες∙ κάθε ένας και κάθε μία, και όταν συναντιόνται στην Εκκλησία και όταν μένουν μέσα στο σπίτι, ας παρακαλούμε με πολλή κατάνυξη το Θεό και οπωσδήποτε θα εισακουσθούν οι προσευχές μας. Από πού είναι φανερό αυτό; Από το ότι επιθυμεί πολύ πάντοτε να καταφεύγουμε κοντά Του, και να Τον παρακαλούμε σε όλες τις περιπτώσεις και να μην κάνουμε τίποτε ή να λέμε τίποτε χωρίς Αυτόν. Διότι οι άνθρωποι, όταν τους ενοχλούμε συνέχεια για τις διάφορες υποθέσεις μας, μας συμπεριφέρονται εχθρικά∙ ο Θεός όμως κάνει το εντελώς αντίθετο∙ και όχι όταν Τον ενοχλούμε συνέχεια για τα προβλήματά μας, αλλά και όταν δεν το κάνουμε αυτό, τότε προ πάντων αγανακτεί. Άκουσε λοιπόν γιατί κατηγορεί τους Ιουδαίους λέγοντας∙ “Λάβατε απόφαση, αλλά χωρίς εμένα και κάνατε συνθήκες, αλλά χωρίς το πνεύμα μου” (Ης. 30,2 ). Διότι η συνήθεια αυτών που αγαπούν είναι η εξής∙ θέλουν να εκπληρώνουν όλα τα θελήματα εκείνων που αγαπούν και χωρίς αυτούς δεν θέλουν να κάνουν ή να πουν τίποτε. Γι’ αυτό και ο Θεός όχι μόνον εδώ αλλά και αλλού τα ίδια επαναλαμβάνει λέγοντας∙ “Έκαναν βασιλείς, αλλά όχι δια μέσω εμού∙ έκαναν άρχοντες και δε μου το γνώρισαν” ( Ωσηέ 8, 4 ). Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ Χρυσοστομικός Άμβων Ε΄