- Γέροντα, ποιά εἶναι ἡ σωστή θέση ποὺ πρέπει νά πάρει ὁ μοναχός στήν σημερινή δύσκολη κατάσταση; - Κατ' ἀρχάς, προσευχή, ὀρθή ζωή, παράδειγμα, καί ὅταν χρειασθεί καί ὅπου χρειασθεί, νά μιλήσει. - Δηλαδή, πρέπει ὁ μοναχός νά μιλήσει, ὅταν δοθεί ἀφορμή; - Μά, φυσικά! Ἄν δέν μιλήσει ὁ μοναχός, ποιός θά μιλήσει; Ὁ μοναχός δέν ἔχει τί νά φοβηθεί. Οἱ ἄλλοι φοβοῦνται, μήπως τούς πετάξουν ἀπό τίς θέσεις τους. Ἐμεῖς οἱ ἀφιερωμένοι στόν Θεό, ἄν δέν τραβήξουμε μπροστά, ποιός θά τραβήξει; Ὅ λογισμός μοῦ λέει πὼς δέν θά ἀφήσει ὁ Θεός. Δέν θά ἀφήσει! Θά ξεκαθαρίσει αὐτή ἡ κατάσταση. Τώρα εἶναι σάν νά ὑπάρχει ἕνα μεγάλο δίχτυ ποὺ ἔχει κλείσει μέσα τά ψάρια καί εἶναι σάπιο. Πάει μιά ἀπό ἐδῶ-μιά ἀπό ἐκεῖ καί θά σπάσει στό τέλος. Καί δὲν θά σπάσει, γιατί τά ψάρια εἶναι μεγάλα, ἄλλα γιατί ἔχει σαπίσει τό δίχτυ. - Γέροντα, τά ψάρια εἶναι οἱ Χριστιανοί; - Ναί, οἱ Χριστιανοί, καί οἱ ἄλλοι εἶναι τά χέλια, τά φίδια. Ἀλλά καί ἐμεῖς θά δώσουμε λόγο στόν Θεό γι' αὐτήν τήν κατάσταση. Ἐγὼ τώρα τά λέω ἔξω ἀπό τά δόντια. Δέν κρατιέμαι ἄλλο! - Δηλαδή, Γέροντα, τί πρέπει νά κάνουμε; - Πρῶτα νά κάνουμε δουλειά στόν ἑαυτό μας. Γιατί ὡς μοναχός σκοπό ἔχω νά διαλύσω τό ἀνθρώπινο δικό μου πνεῦμα, νά φτιάξω πρῶτα τόν ἑαυτό μου, γιά νά γίνω ἄνθρωπος πνευματικός, γιατί ἀλλιῶς δέν ἔχει νόημα ἡ ζωή μου ὡς μοναχοῦ. Ὕστερα νά μιλήσουμε μέ τρόπο, ὅταν χρειάζεται, καί ὁ Θεός θά βοηθήσει νά φέρουμε θετικά ἀποτελέσματα. - Γέροντα, μερικοί ὅμως λένε καλύτερα σιωπή καί προσευχή. - Δέν μπορεῖς νά ἀδιαφορήσεις, Ὅταν ὅλα καίγονται γύρω σου. Πρέπει νά σβήσεις τήν φωτιά. Ὁ πόνος δέν σ' ἀφήνει νά σιωπήσεις. Βέβαια, τό κυριώτερο εἶναι νά προσπαθεί κανείς νά ζει πνευματικά, ὅσο μπορεῖ. Καὶ ἄν χρειασθεί νά πάρει σέ ἕνα σοβαρό ζήτημα κάποια θέση, θά πάρει τήν θέση ποὺ θά ἐπιτρέψει ὁ Θεός. Νά ζείτε ταπεινά, ἁπλά, πνευματικά, ὥστε σέ μιά δύσκολη στιγμή, νά μήν ἀναγκασθῆτε νά κάνετε συμβιβασμούς. Ὕστερα νά κοιτάξετε νά ἔρχωνται γιά μοναχές νέες ποὺ νά ἔχουν προϋποθέσεις γιά τόν Μοναχισμό, γιά νά μποροῦν νά γίνουν σωστές μοναχές. Ὅταν γίνει κανείς καλός μοναχός, ξέρει μετά μέχρι ποῦ χρειάζεται νά ἀσχοληθεί μέ ἕνα θέμα. Τί πρέπει νά κάνει καί τί δέν πρέπει, πῶς νά ἐνεργήσει. Ἄν δέν γίνει σωστός μοναχός, ὅλα στραβά πᾶνε. Τό καταλάβατε; Ἄν γίνετε σωστές μοναχές, θά ἐνεργείτε μέ σύνεση. Ἄν δέν γίνετε σωστές μοναχές, ἄν μιά τήν στείλεις κάπου, θά πρέπει νά τῆς πεις «νά πεις αὐτό μέχρι ἐκεῖ, ἐκεῖνο μέχρι ἐκεῖ», γιατί ἀλλιῶς μπορεῖ νά πει ἀνοησίες. Ἀλλὰ αὐτό εἶναι κατάσταση ὑπανάπτυκτη. Ποῦ νά τά βγάλεις πέρα μετά; Γι' αὐτό ὅσες ἔχουν προϋποθέσεις γιά τόν Μοναχισμό, νά δουλευτοῦν, γιά νά γίνουν σωστές μοναχές καί νά ξέρουν μέχρι ποῦ πρέπει νά ποῦν, τί πρέπει νά ποῦν νά ξέρουν τί πρέπει νά κάνουν σέ μιά δύσκολη στιγμή. Καί θά κινοῦνται μέσα στήν ὑπακοή, γιατί θά συμφωνεί τό δικό τους πνεῦμα μέ τό πνεῦμα τῆς Γερόντισσας. Σέ μιά ἀνάγκη, ἕνα νεῦμα νά τίς κάνει ἤ Γερόντισσα, θά καταλαβαίνουν, γιατί θά ἐργάζονται στήν ἴδια συχνότητα. Ἀλλιῶς δέν γίνεται χωριό. Ἄν δέν μάθετε νά κινῆσθε ἔτσι, μπορεῖ νά μπει καί κάποιος ἄλλος στήν ἴδια συχνότητα, νά λέει ἄλλα πράγματα, νά μήν τό καταλάβετε καί νά κάνει μεγάλο κακό. ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η νηστεία και η προσευχή είναι μέσα διακόσμησης της ψυχής μας.
Προσευχόμαστε με τα χείλη μας μόνο και βιαζόμαστε να ξεφορτωθούμε τον κανόνα της προσευχής μας, κι έπειτα χάνουμε την ειρήνη μας. Η νηστεία και η προσευχή είναι μέσα διακόσμησης της ψυχής μας και επαναφοράς της στην αυθεντική της κατάσταση. Πρέπει να παλέψουμε… Από τη στιγμή που παραβαίνουμε τον νόμο του Θεού, η συνείδησή μας αρχίζει να μας τύπτει. Δεν μας αφήνει σε ησυχία. Κι έτσι πρέπει να εκλιπαρήσουμε τον Κύριο με την προσευχή μας, να μας διδάξει την πιστότητα στο πρόσωπό Του με όλη μας την καρδιά και την ψυχή. Ξεχνάμε συχνά ότι δεν είμαστε παρά εφήμεροι επισκέπτες σ’ αυτή τη ζωή, και πρέπει κατά συνέπεια να κατοικούμε μέσα στην προσευχή αδιάκοπα, διότι η προσευχή είναι η ανάσα της ψυχής μας. Η προσευχή προσελκύει ενέργεια από την πηγή της Ζωής, τον Κύριο, ο οποίος περιφρουρεί, διαφυλάττει και τρέφει όλα τα όντα. Κανείς άλλος πέρα από τον Θεό δεν γνωρίζει το επίπεδο της προσευχής που έχει επιτύχει ένας άνθρωπος, διότι αν ήταν δυνατό να δει κανείς πόση Χάρη έχει ο διπλανός του, κάποιοι θα καταθλίβονταν που δεν έχουν φτάσει σε τέτοιες καταστάσεις. Είναι επιζήμιο για όσους ζουν σε απομόνωση και ηρεμία να ατενίζουν πρόσωπα άλλων ανθρώπων και να συζητούν μαζί τους. Είναι σαν το χαλάζι που πέφτει πάνω στους τρυφερούς καρπούς των δέντρων και τους αναγκάζει να μαραίνονται ή να πέφτουν. Κατά τον ίδιο τρόπο και τα συναπαντήματα με τους ανθρώπους, οσοδήποτε σύντομα κι αν είναι και όποια κι αν είναι η αιτία τους, εμποδίζουν την αποκομιδή των καρπών της αρετής που άνθισε σε συνθήκες σιωπής και ηρεμίας. Ακριβώς όπως ο πάγος καίει τα τρυφερά βλαστάρια των λουλουδιών που ξεπετάχτηκαν από τη γη στην πρώιμη άνοιξη, έτσι και τα συναπαντήματα με τους ανθρώπους καίνε τον καρπό του νου, που ξεκίνησε να βλασταίνει αρετή. Υπάρχουν πολύ λίγοι άνθρωποι που έρχονται στα συγκαλά τους, πολύ λίγοι που κατανοούν τη ζωή. Προσευχόμαστε με τα χείλη μας μόνο και βιαζόμαστε να ξεφορτωθούμε τον κανόνα της προσευχής μας, κι έπειτα χάνουμε την ειρήνη μας. Η νηστεία και η προσευχή είναι μέσα διακόσμησης της ψυχής μας και επαναφοράς της στην αυθεντική της κατάσταση. Πρέπει να παλέψουμε, με τη βοήθεια του Θεού, να αποκτήσουμε τα ιδιώματα του Χριστού Σωτήρα. Γνωρίζουμε ότι ήταν πράος και αγαθός, και πρέπει να προσπαθήσουμε να Τον μιμηθούμε. Δεν έχουμε όμως τη δύναμη να το κάνουμε αυτό από μόνοι μας γι’ αυτό και πρέπει να ζητήσουμε από τον Κύριο βοήθεια. Είναι αδύνατο να μας δώσει ο γλόμπος φως δίχως το ηλεκτρικό ρεύμα, και είναι αδύνατο για μας να ζήσουμε χωρίς Θεό όπως είπε και ο Ίδιος: «Χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» ( Ιωάν. 15, 5 ) . … Όταν βλέπουμε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, θέλουμε συχνά να το αποκτήσουμε, αλλά από τη στιγμή που το κάνουμε, χάνουμε γρήγορα το ενδιαφέρον μας γι’ αυτό. Από τη στιγμή που βλέπουμε κάτι άλλο, το επιθυμούμε, και η κατάσταση έτσι πηγαίνει ασταμάτητα. Είμαστε εξαιρετικά άστατοι. Αυτός είναι ο λόγος που ο Κύριος ήρθε να ενοικήσει ανάμεσά μας: για να μας συνάξει και να μας ενώσει μαζί, έτσι ώστε να είμαστε μία ποίμνη κάτω από ένα Ποιμένα. Όταν Εκείνος μας εγκολπώνεται όλα είναι εύκολα. Τώρα οι λογισμοί μας περισπώνται. Δεν εστιάζουν σε αυτό που κάνουμε. Το μόνο αντίδοτο σ’ αυτό είναι η προσευχή. Κάθε έργο απαιτεί μια αυτοσυγκέντρωση του νου, ιδιαίτερα η προσευχή. Οι Άγιοι Πατέρες κάνουν λόγο για προσευχή του νοός, την προσευχή του Ιησού. Υπάρχει μια σειρά από κανόνες σχετικά με το πώς μπορεί κανείς να επιδοθεί στην προσευχή του Ιησού, και πώς να κάνει τον νου του να κατέλθει στην καρδιά, αλλά είναι απαραίτητο να έχει κανείς έναν έμπειρο πνευματικό οδηγό, προκειμένου να μάθει σωστά την προσευχή του Ιησού. Πρέπει να εξασκούμαστε στην προσευχή συνεχώς. Κάθε κίνηση της καρδιάς πρέπει να είναι προσευχητική. Οι Άγιοι Πατέρες λένε ότι όπως ακριβώς ο παραμικρός κόκκος σκόνης μας εμποδίζει να δούμε, έτσι και η παραμικρή μέριμνα μας εμποδίζει να προσευχηθούμε. Για την αγνή προσευχή είναι απαραίτητη μια αμέριμνη ζωή. – Περί προσευχής Η Υπεραγία Θεοτόκος εμφανίστηκε και μίλησε σε πολλούς ανθρώπους σε πρόσφατες εποχές. Είπε ότι μεσιτεύει στον Υιό της για μας, αλλά εμείς δεν μετανοούμε. Μας συμβούλευσε σε πολλές περιπτώσεις να μετανοήσουμε, διότι ο καιρός περνάει κι έρχονται δύσκολες μέρες για τους χριστιανούς. Μας λέει ότι πρέπει να μετανοήσουμε, έτσι ώστε να μην έχουμε την ίδια τύχη με εκείνους που απομακρύνθηκαν από τον Θεό. Οι Άγιοι Πατέρες λένε ότι η γη προσέφερε το σπήλαιο για τη γέννηση του Σωτήρα και η ανθρωπότητα προσέφερε την Υπεραγία Θεοτόκο. Και αυτό έγινε προκειμένου ο Κύριος να κατέλθει ανάμεσά μας και να γίνει άνθρωπος για να μας σώσει. Πήρε πάνω του τη φύση μας για να μπορέσει να τη μεταμορφώσει και να την ανανεώσει. Και όλοι όσοι είναι εν Χριστώ Ιησού είναι καινή κτίση, νέοι άνθρωποι. Η ζωή στη γη είναι πολύ μικρή, αφάνταστα μικρή. Αλλά μας έχουν δοθεί πολλά σ’ αυτή τη μικρή χρονική περίοδο της ζωής μας. Μας έχουν δοθεί προκειμένου να μπορέσουμε να στραφούμε προς τον Θεό εκ βάθους καρδίας. Εκείνος είναι ο Ένας που μπορεί να μεταμορφώσει και να αναστήσει τις ψυχές μας. Οι χριστιανοί είμαστε πράγματι πολύ τυχεροί που έχουμε την Υπεραγία Θεοτόκο να πρεσβεύει για μας ενώπιον του θρόνου του Θεού. Μπορείτε επίσης να δείτε ότι εδώ, σ’ αυτή τη ζωή, όταν ζητάμε κάτι από τους γονείς μας, μας το δίνουν –αν φυσικά τους είμαστε υπάκουοι. Η Υπεραγία Θεοτόκος προσεύχεται αδιάκοπα στον Υιό της για μας. Ο Κύριος μας ακούει ακούραστα να παραπονιόμαστε όλη την ώρα. Έχει κουραστεί να μας βλέπει να αμαρτάνουμε, αλλά όχι να μας βλέπει να στρεφόμαστε προς το πρόσωπό Του για βοήθεια. Μας θέλει να τον καλούμε κάθε ώρα και στιγμή και να ξεχειλίζουν οι καρδιές μας προς το πρόσωπό Του . Η προσευχή δεν πρέπει να είναι κάτι που λέγεται και ξεχνιέται. Περί προσευχής – Στέκεσαι μπροστά σε μια εικόνα, παπαγαλίζεις την προσευχή σου κι έπειτα συνεχίζεις την δουλειά σου. Αυτό δεν είναι προσευχή…