- Γέροντα, ποιά εἶναι ἡ σωστή θέση ποὺ πρέπει νά πάρει ὁ μοναχός στήν σημερινή δύσκολη κατάσταση; - Κατ' ἀρχάς, προσευχή, ὀρθή ζωή, παράδειγμα, καί ὅταν χρειασθεί καί ὅπου χρειασθεί, νά μιλήσει. - Δηλαδή, πρέπει ὁ μοναχός νά μιλήσει, ὅταν δοθεί ἀφορμή; - Μά, φυσικά! Ἄν δέν μιλήσει ὁ μοναχός, ποιός θά μιλήσει; Ὁ μοναχός δέν ἔχει τί νά φοβηθεί. Οἱ ἄλλοι φοβοῦνται, μήπως τούς πετάξουν ἀπό τίς θέσεις τους. Ἐμεῖς οἱ ἀφιερωμένοι στόν Θεό, ἄν δέν τραβήξουμε μπροστά, ποιός θά τραβήξει; Ὅ λογισμός μοῦ λέει πὼς δέν θά ἀφήσει ὁ Θεός. Δέν θά ἀφήσει! Θά ξεκαθαρίσει αὐτή ἡ κατάσταση. Τώρα εἶναι σάν νά ὑπάρχει ἕνα μεγάλο δίχτυ ποὺ ἔχει κλείσει μέσα τά ψάρια καί εἶναι σάπιο. Πάει μιά ἀπό ἐδῶ-μιά ἀπό ἐκεῖ καί θά σπάσει στό τέλος. Καί δὲν θά σπάσει, γιατί τά ψάρια εἶναι μεγάλα, ἄλλα γιατί ἔχει σαπίσει τό δίχτυ. - Γέροντα, τά ψάρια εἶναι οἱ Χριστιανοί; - Ναί, οἱ Χριστιανοί, καί οἱ ἄλλοι εἶναι τά χέλια, τά φίδια. Ἀλλά καί ἐμεῖς θά δώσουμε λόγο στόν Θεό γι' αὐτήν τήν κατάσταση. Ἐγὼ τώρα τά λέω ἔξω ἀπό τά δόντια. Δέν κρατιέμαι ἄλλο! - Δηλαδή, Γέροντα, τί πρέπει νά κάνουμε; - Πρῶτα νά κάνουμε δουλειά στόν ἑαυτό μας. Γιατί ὡς μοναχός σκοπό ἔχω νά διαλύσω τό ἀνθρώπινο δικό μου πνεῦμα, νά φτιάξω πρῶτα τόν ἑαυτό μου, γιά νά γίνω ἄνθρωπος πνευματικός, γιατί ἀλλιῶς δέν ἔχει νόημα ἡ ζωή μου ὡς μοναχοῦ. Ὕστερα νά μιλήσουμε μέ τρόπο, ὅταν χρειάζεται, καί ὁ Θεός θά βοηθήσει νά φέρουμε θετικά ἀποτελέσματα. - Γέροντα, μερικοί ὅμως λένε καλύτερα σιωπή καί προσευχή. - Δέν μπορεῖς νά ἀδιαφορήσεις, Ὅταν ὅλα καίγονται γύρω σου. Πρέπει νά σβήσεις τήν φωτιά. Ὁ πόνος δέν σ' ἀφήνει νά σιωπήσεις. Βέβαια, τό κυριώτερο εἶναι νά προσπαθεί κανείς νά ζει πνευματικά, ὅσο μπορεῖ. Καὶ ἄν χρειασθεί νά πάρει σέ ἕνα σοβαρό ζήτημα κάποια θέση, θά πάρει τήν θέση ποὺ θά ἐπιτρέψει ὁ Θεός. Νά ζείτε ταπεινά, ἁπλά, πνευματικά, ὥστε σέ μιά δύσκολη στιγμή, νά μήν ἀναγκασθῆτε νά κάνετε συμβιβασμούς. Ὕστερα νά κοιτάξετε νά ἔρχωνται γιά μοναχές νέες ποὺ νά ἔχουν προϋποθέσεις γιά τόν Μοναχισμό, γιά νά μποροῦν νά γίνουν σωστές μοναχές. Ὅταν γίνει κανείς καλός μοναχός, ξέρει μετά μέχρι ποῦ χρειάζεται νά ἀσχοληθεί μέ ἕνα θέμα. Τί πρέπει νά κάνει καί τί δέν πρέπει, πῶς νά ἐνεργήσει. Ἄν δέν γίνει σωστός μοναχός, ὅλα στραβά πᾶνε. Τό καταλάβατε; Ἄν γίνετε σωστές μοναχές, θά ἐνεργείτε μέ σύνεση. Ἄν δέν γίνετε σωστές μοναχές, ἄν μιά τήν στείλεις κάπου, θά πρέπει νά τῆς πεις «νά πεις αὐτό μέχρι ἐκεῖ, ἐκεῖνο μέχρι ἐκεῖ», γιατί ἀλλιῶς μπορεῖ νά πει ἀνοησίες. Ἀλλὰ αὐτό εἶναι κατάσταση ὑπανάπτυκτη. Ποῦ νά τά βγάλεις πέρα μετά; Γι' αὐτό ὅσες ἔχουν προϋποθέσεις γιά τόν Μοναχισμό, νά δουλευτοῦν, γιά νά γίνουν σωστές μοναχές καί νά ξέρουν μέχρι ποῦ πρέπει νά ποῦν, τί πρέπει νά ποῦν νά ξέρουν τί πρέπει νά κάνουν σέ μιά δύσκολη στιγμή. Καί θά κινοῦνται μέσα στήν ὑπακοή, γιατί θά συμφωνεί τό δικό τους πνεῦμα μέ τό πνεῦμα τῆς Γερόντισσας. Σέ μιά ἀνάγκη, ἕνα νεῦμα νά τίς κάνει ἤ Γερόντισσα, θά καταλαβαίνουν, γιατί θά ἐργάζονται στήν ἴδια συχνότητα. Ἀλλιῶς δέν γίνεται χωριό. Ἄν δέν μάθετε νά κινῆσθε ἔτσι, μπορεῖ νά μπει καί κάποιος ἄλλος στήν ἴδια συχνότητα, νά λέει ἄλλα πράγματα, νά μήν τό καταλάβετε καί νά κάνει μεγάλο κακό. ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β΄ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
![](https://i0.wp.com/agiafotini.gr/wp-content/uploads/2024/03/2ee4c7f3185effbee3d063a9c6733bbf_L.jpg?fit=300%2C200&ssl=1)
Συμμετέχοντας στις Ιερές Ακολουθίες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Διανύουμε την ιερότερη περίοδο του εκκλησιαστικού μας έτους. Την Μεγάλη Σαρακοστή. Ένα χρονικό διάστημα που θα μας οδηγήσει στο Πάσχα. Κι ως τότε: Νηστεία, εγκράτεια, αγώνας και μπόλικη προσευχή. Ως την «ἑορτή τῶν ἑορτῶν», τό Πάσχα, οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες, οἱ ὁμαδικές αὐτές προσευχές πού τελοῦνται στούς Ὀρθόδοξους Ναούς μας – τουλάχιστον ὅπου ὑπάρχει ἐφημέριος – εἶναι ἀρκετές, εἶναι κατανυκτικές, γλυκές, κουραστικές καί ταυτόχρονα …ξεκούραστες. Κουραστικές για το στόμα από τα πολλά ψαλλόμενα, κουραστικές για τα πόδια από την ορθοστασία, αλλά ξεκούραστες για τη ψυχή και το ανθρώπινο ταλαιπωρημένο πνεύμα. Η κάθε ενορία, με τούτο το Σαρακοστιανό λειτουργικό πρόγραμμα, μεταμορφώνεται σ’ ένα μικρό Μοναστήρι! Κι είναι όμορφη αυτή η εμπειρία. Η κάθε ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι ένα εικοσιτετράωρο γεμάτο προσευχή! «Ἀπό φυλακῆς πρωίας μέχρι νυκτός». Η εκκλησιαστική ημέρα ξεκινά πάντα το απόγευμα. Έτσι οι καμπάνες, τα στόματα αυτά των Ναών που προσκαλούν όσους πιστούς θέλουν στο επίγειο σπίτι του Θεού Πατέρα, χτυπούν ρυθμικά κάθε απόγευμα. Κι ο Ιερεύς και οι λιγοστοί πιστοί συμπροσεύχονται με την Ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου. Ένα σύνολο ψαλμών, κατανυκτικών ύμνων και ευχών. Οι παλαιότεροι την ονόμαζαν «Κύριε τῶν δυνάμεων», γιατί ακούγεται τούτος ο υπέροχος ύμνος. Ένας ύμνος που διαδηλώνει προς κάθε κατεύθυνση πως ο Θεός είναι δυνατότερος, ισχυρότερος, βοηθός, σκεπαστής και σωτηρία. Ένας ύμνος που προσκαλεί το Θεό να έλθει κοντά στον άνθρωπο! «Μεθ’ ἠμῶν γενού», έλα μαζί μας… Το λειτουργικό πρωινό ξεκινά με την Ακολουθία του Μεσονυκτικού. Προσευχή που παλαιότερα γινόταν τα μεσάνυχτα. Καθώς απλώνει η νύκτα τη σκοτεινιά της, ο πιστός σκέφτεται το θάνατο, το τέλος της επίγειας ζωής του και καταφεύγει στον Πλάστη του ζητώντας το θείο Του έλεος! Μιλά με το Θεό χωρίς πολλούς ύμνους, τροπάρια και ψαλμωδίες. «Ἐλέησον με», Του λέει και Τον παρακαλεί. Καί καθώς συμμαζεύει ἡ νύχτα τή ψύχρα καί τή μαυρίλα της, συνεχίζουμε τήν Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου. Σάν τίς Μυροφόρες πού μαζί μέ τή Μητέρα τοῦ Ἰησοῦ «ὄρθρου βαθέως» έτρεξαν στον Τάφο του Κυρίου, τρέχουμε κι εμείς στο Ναό. Είναι μία προσευχή που μας θυμίζει πολλά μα, κυρίως τον Άγιο που γιορτάζει τη κάθε μία ημέρα και τους βασικούς στόχους της Μεγάλης Σαρακοστής, τη μετάνοια, τη νηστεία, την εγκράτεια… Λίγο πριν κλείσει ο Όρθρος αρχίζουν οι Ακολουθίες των Ωρών. Η κάθε μία – η Πρώτη, η Τρίτη, η Έκτη και η Ενάτη – μας θυμίζει κάποιο σημαντικό γεγονός από τη ζωή της Εκκλησίας μας. Τη Σταύρωση, το Θάνατο του Ιησού, την Πεντηκοστή… Και, Τετάρτες και Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, έχουμε τη Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων. Εσπερινός και Λειτουργία μαζί! Ήθελαν οι παλαιότεροι Χριστιανοί να κοινωνούν τακτικότερα: Κυριακή, Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο! Τι να γράψω για τα δειλινά των Παρασκευών, με την Ακολουθία των Χαιρετισμών της Θεοτόκου; Άλλη νότα, άλλο ύφος, άλλα λόγια, άλλα ψαλσίματα. Ελπιδοφόρα, χαρούμενα. Κυριαρχεί Αυτή που βασιλεύει στις καρδιές μας, η Παναγία η Κεχαριτωμένη, όπως Την ονόμασε ο Αρχάγγελος. Πόσες παιδικές θύμισες δεν κουβαλά ο καθένας μας από τα βράδια εκείνα των Χαιρετισμών! Δυστυχώς, τα παιδιά μας σήμερα, πνιγμένα στα φροντιστήρια και στις άλλες εξωσχολικές τους ενασχολήσεις, αύριο θα είναι στεγνά από όλα δαύτα… Ακολουθία – κατά τη γνώμη μου – γλυκύτερη, θεωρώ πως είναι ο Κατανυκτικός Εσπερινός της Κυριακής, ο Εσπερινός της συγνώμης. Θαυμάσια τροπάρια! Μας μεταγγίζουν το θείο έλεος. Μας αρπάζουν τη ψυχή και μας τη μεταφέρουν στο θρόνο του Θεού για να Του πούμε δακρυσμένοι: «Κύριε, μη αποστρέψεις το πρόσωπό Σου, από μένα το παιδί Σου, γιατί θλίβομαι, υποφέρω και πονώ παντοιοτρόπως»… «Κύριε, συγχώρεσε με, γιατί κι εγώ συμφιλιώθηκα με τον αδελφό μου». Τι κρίμα που όλες αυτές τις Ακολουθίες της «Ἁγίας Σαρακοστῆς», τις αγνοούν οι Χριστιανοί μας! Σίγουρα είναι δύσκολο κάποιος να τις παρακολουθήσει όλες. Οι συνθήκες είναι πολύ διαφορετικές, οι εργασίες μας αποπνικτικές, ο χρόνος μας λίγος κι η θέλησή μας μηδαμινή… Όμως, αξίζει τον κόπο. Μία απόφαση χρειάζεται, μία προσπάθεια. «Πίστη» και «πόθος»… Για να καταλάβουμε πως ήρθε Σαρακοστή και πως, έρχεται το Πάσχα. π. Χρήστος Πιτιρίνης