Στην τέχνη της ναοδομίας συναντάμε στοιχεία που στις μέρες μας έχουν αρχίσει να χάνουν την σημασία τους. Γνωρίζουμε ότι ο χριστιανικός ναός διαιρείται σε τρία μέρη, το νάρθηκα, τον κυρίως ναό και το Ιερό ή αλλιώς Άγιο Βήμα. Ο διαχωρισμός αυτός αντιστοιχεί στις διάφορες τάξεις των χριστιανών καθώς παρατηρούμε ότι ο χώρος του νάρθηκα ήταν ο τόπος των κατηχουμένων, του κυρίου ναού για τους πιστούς και το Ιερό για τον κλήρο. Ο Νάρθηκας ή πρόναος είναι χτισμένος στα δυτικά του ναού και επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με τρείς θύρες, εκ των οποίων η μεσαία που οδηγεί στο κεντρικό κλίτος ονομάζεται βασιλική. Κατά την αρχαιότητα στεκόταν εκεί οι κατηχούμενοι ενώ αργότερα καταργήθηκε τελείως. Σήμερα στο νάρθηκα υπάρχουν τα προσκυνητάρια, το παγκάρι και τα μανουάλια. Στις παλαιοχριστιανικές βασιλικές υπήρχε το αίθριον, μια τετράγωνη αυλή περιτριγυρισμένη με στοές ενώ από τον θ΄αι. όπου άρχισαν να χρησιμοποιούνται οι  καμπάνες, χτίστηκαν τα κωδωνοστάσια. Το μεγαλύτερο μέρος του ναού είναι αυτό του κυρίως ναού. Εκεί βρίσκεται ο Σολέας όπου είναι το τμήμα κοντά στο Ιερό και συνήθως είναι υπερυψωμένο καθώς χωρίζεται με κάγκελα από τον υπόλοιπο χώρο. Ο δεσποτικός θρόνος σήμερα βρίσκεται στο δεξιό μέρος του κυρίως ναού. Παλιότερα βρισκόταν πίσω από την Αγία Τράπεζα αλλά μετά την επικράτηση του υψηλού τέμπλου που κρύβει τη θέα του Ιερού από το λαό, μεταφέρθηκε στην σημερινή του θέση. Ο άμβων είναι το βήμα όπου διαβάζεται το ευαγγέλιο και γίνεται το κήρυγμα. Στους αρχαίους ναούς ο άμβων ήταν στο κέντρο του ναού και είχε δύο σκάλες, μία προς τα ανατολικά και μία προς τα δυτικά. Εκεί έψελναν οι ψάλτες και διαβάζονταν τα αυτοκρατορικά διαγγέλματα. Σήμερα βρίσκεται στο αριστερό μέρος του κυρίως ναού συνήθως υπερυψωμένος σε μια κολώνα της αριστερής κιονοστοιχίας. Τα αναλόγια δημιουργήθηκαν μετά την κατάργηση του άμβωνα από το κέντρο του κυρίως ναού. Η αντιφωνική ψαλμωδία δημιούργησε δύο χορούς, έναν από τα δεξιά και έναν από τα αριστερά. Τα στασίδια είναι ξύλινα καθίσματα και είναι έτσι σχεδιασμένα ώστε ο πιστός να κάθεται και να στέκεται όρθιος για να ακουμπάει στους αγκώνες. Παλιότερα ο χώρος του κυρίως ναού ήταν γεμάτος με ξύλινα στασίδια. Ο γυναικωνίτης είναι το μέρος του ναού όπου στέκονται οι γυναίκες πάνω από τον νάρθηκα και τα πλάγια κλίτη, γι’ αυτό λέγεται και υπερώον. Το τέμπλο ή εικονοστάσιο είναι το διάφραγμα που χωρίζει το Ιερό από το κυρίως ναό. Στους αρχαίους ναούς ήταν χαμηλότερο και λεγόταν δρύφακτα ή στηθαίον. Σήμερα πολλές φορές φθάνει μέχρι την οροφή και έχει τρείς πύλες εκ των οποίων ονομάζεται Ωραία πύλη. Η Ωραία πύλη κλείνει στο κάτω μέρος με χαμηλές θυρίδες που ονομάζονται βημόθυρα και συνήθως εκεί εικονίζεται ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Στο πάνω μέρος υπάρχει μια συρόμενη πόρτα που ονομάζεται καταπέτασμα και εκεί εικονίζεται ο Χριστός ως Μέγας Αρχιερεύς. Προς τα δεξιά της Ωραίας πύλης τοποθετούνται οι εικόνες του Χριστού και του Προδρόμου, ενώ από τα αριστερά οι εικόνες της Θεοτόκου και του Αγίου του ναού. Στις πλάγιες θύρες εικονίζονται οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ ενώ πάνω από την Ωραία πύλη συνήθως εικονίζεται ο Μυστικός Δείπνος.   euxh.gr

Ἕνα ἀγωνιῶδες ἐρώτημα ποὺ δη­μιουργεῖται στὴν ψυχὴ τῶν ἀν­θρώπων καὶ ἰδιαίτερα τῶν εὐσεβῶν εἶναι: «Γιατί εὐτυχοῦν οἱ ἀσεβεῖς; Πῶς ὁ δίκαιος Θεὸς ἀφήνει τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ καταπατοῦν τὸν ἅγιο νόμο Του καὶ ζοῦν, συχνὰ μάλιστα ἐπιδεικτικὰ καὶ προκλητικά, μὲ τρόπο ἀσεβὴ καὶ ἀλαζονικό, νὰ εὐημεροῦν; Ποῦ εἶναι ἡ δικαιοσύνη τοῦ σοφοῦ καὶ ἀγαθοῦ Θεοῦ;». Τέτοια ἐρωτήματα καὶ τέτοιοι προβληματισμοὶ βασανίζουν συχνὰ τοὺς θεοσεβεῖς ἀνθρώπους. Ἰδιαίτερα ὅταν διαπιστώνουν ὅτι, ὄχι σπάνια, οἱ καλοὶ καὶ δίκαιοι ὑποφέρουν στὴ ζωή.  Τὸ πρόβλημα αὐτὸ τῆς σχέσεως εὐδαιμονίας καὶ ἠθικῆς σχετίζεται μὲ τὴ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ καὶ ὀνομάζεται στὴ θεολογικὴ γλώσσα «θεοδικία». Στὸ ζήτημα αὐτὸ τῆς θεοδικίας τίθεται ὑπὸ κρίσιν ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος διερωτᾶται μαζὶ μὲ τὸν προφήτη Ἱερεμία: «Τί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται, εὐθήνησαν πάντες οἱ ἀθετοῦντες ἀθετήματα;» (Ἱερ. ιβ΄ 1). Μὲ ἁπλὰ λόγια: Γιατί νὰ ὑπάρχει στὸν κόσμο αὐτὸ ἡ φανερή, ἐκ πρώτης ὄψεως, ἀνοχὴ τοῦ Θεοῦ στὸ κακό; Πῶς ἀνέχεται ὁ δικαιοκρίτης Θεὸς νὰ ὑποφέρουν οἱ δικοί Του ἄνθρωποι, οἱ δὲ ὑβριστὲς καὶ βλάσφημοι τοῦ ἁγίου ὀνόματός Του νὰ εὐτυχοῦν; Τὸ ἐρώτημα δὲν εἶναι νέο. Ἄλλωστε τὸ πρόβλημα αὐτὸ ἐξετάζει καὶ ὁ θεόπνευστος συγγραφέας τοῦ ὑπέροχου βιβλίου «Ἰώβ», μιλώντας γιὰ τὰ ὀδυνηρὰ παθήματα τοῦ δικαίου ἐκείνου, τὸν ὁποῖο ἡ Ἁγία Γραφὴ ὀνομάζει «ἀληθινόν, ἄμεμπτον, δίκαιον, θεοσεβῆ, ἀπεχόμενον ἀπὸ παντὸς πονηροῦ πράγματος» (Ἰὼβ α΄ 1). Τὸ ἐναγώνιο αὐτὸ ἐρώτημα ἦταν ἐπίμονο στὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Διότι ἡ Παλαιὰ Διαθήκη θεωροῦσε σταθερὰ ὅτι ἡ ἀρετὴ ἔχει στενότατη σχέση μὲ τὰ ἐπίγεια ἀγαθά, γι᾿ αὐτὸ καὶ οἱ ἱεροὶ συγγραφεῖς της ἀναζητοῦσαν στὸν κόσμο αὐτὸ τὶς ποινὲς τῶν ἀσεβῶν καὶ τὰ βραβεῖα τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων. Ὡστόσο τὰ γεγονότα ἀνέτρεπαν συχνὰ αὐτὸ τὸ συμπέρασμα, ὥστε ἀνάγκαζαν τοὺς σοφοὺς τοῦ Ἰσραὴλ νὰ πικραίνονται καὶ νὰ διερωτῶνται: Γιατί οἱ ἀσεβεῖς ζοῦν καὶ φθάνουν σὲ πολὺ βαθὺ γῆρας καὶ περνοῦν τὴ ζωή τους μέσα στὰ πλούτη; (βλ. Ἰὼβ κα΄ [21] 7 κ.ἑξ.). Γιατί οἱ ἀσεβεῖς ἐπιτυγχάνουν στὶς ἐπιχειρήσεις καὶ στὰ σχέδιά τους; Γιατί, Κύριε, διερωτᾶται ὁ προφήτης Ἱερεμίας, ὅπως ἀναφέραμε πιὸ πάνω, εὐδοκιμοῦν καὶ εὐτυχοῦν ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ παραβαίνουν συνεχῶς καὶ συστηματικῶς τὸν ἅγιο νόμο Σου; Ἕως πότε θὰ ἀνέχεσαι τοὺς ἀσεβεῖς; (βλ. Ἱερ. ιβ΄ [12] 1 κ. ἑξ.).   Τὸ μεγάλο αὐτὸ πρόβλημα πραγματεύονται καὶ οἱ Ψαλμοὶ 36ος καὶ 48ος. Καὶ ὁ μὲν 36ος τὸ λύει λέγοντας ὅτι δὲν πρέπει νὰ φθονοῦμε τοὺς πλουσίους ποὺ ζοῦν μέσα στὴν παρανομία, καὶ νὰ θέλουμε νὰ τοὺς μιμηθοῦμε, ἔχοντας σταθερὰ ὑπ’ ὄψιν μας ὅτι ἡ εὐημερία τῶν πονηρῶν αὐτῶν ἀνθρώπων εἶναι προσωρινή. Διότι αὐτοὶ «ὡσεὶ χόρτος ταχὺ ἀποξηρανθήσονται καὶ ὡσεὶ λάχανα χλόης ταχὺ ἀποπεσοῦνται» (Ψαλ. λς΄ [36] 2)· διότι θὰ ξεραθοῦν σὰν τὸ χορτάρι καὶ θὰ μαραθοῦν γρήγορα σὰν τὸ πράσινο γρασίδι. Ὁ δὲ 48ος Ψαλμὸς τὸ λύει τονίζοντας ὅτι ὁ πλοῦτος εἶναι ἐντελῶς ἀνίσχυρος μπροστὰ στὸ θάνατο, ποὺ ἐξαφανίζει τὰ πάντα. Καὶ ὑπογραμμίζοντας τὴ μεγάλη παρηγορία ποὺ δοκιμάζουν οἱ δίκαιοι, οἱ ὁποῖοι ταλαιπωροῦνται ἀπὸ τὶς θλίψεις, διότι ἔχουν σταθερὴ πίστη καὶ βέβαιη ἐλπίδα ὅτι θὰ ἀπολαύσουν τὴν ἀτελεύτητη μακαριότητα τῆς πέραν τοῦ τάφου ζωῆς.   Ἕνας ἄλλος Ψαλμός, ὁ 72ος, προσθέτει σ᾿ αὐτὰ τὰ ἐπιχειρήματα ἕνα ἀκόμη. Τονίζει μὲν τὴν αἰώνια δυστυχία ποὺ περιμένει τοὺς ἁμαρτωλούς, οἱ ὁποῖοι εὐτυχοῦν προσωρινὰ ἐδῶ στὴ γῆ, παρουσιάζει ὅμως καὶ τὸν δίκαιο ποὺ δοκιμάζεται καὶ θλίβεται μέν, ἀλλὰ ἀπολαμβάνει τὴν ἐπικοινωνία, τὴν εὔνοια, τὴν προστασία, τὴ συμπάθεια καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἔτσι ἀποζημιώνεται πλουσιοπάροχα γιὰ τὶς θλίψεις καὶ τὴν ἔλλειψη τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν ποὺ στερεῖται στὴ ζωή του.   Αὐτὸν τὸν ὑπέροχο θεόπνευστο 72ο Ψαλμὸ θὰ προσπαθήσουμε νὰ ἑρμηνεύσουμε στὴ συνέχεια καὶ νὰ ὠφεληθοῦμε ἀπὸ τὸν πλοῦτο τῶν ἁγίων διδαγμάτων τὰ ὁποῖα μᾶς προσφέρουν οἱ στίχοι του. Ἄλλωστε ὁ Ψαλμὸς αὐτὸς δίνει στὸ αἰώνιο πρόβλημα τῆς θεοδικίας λύσεις πληρέστερες τῶν ἄλλων Ψαλμῶν. Λύσεις εὐαγγελικές. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὸ συμπέρασμά του εἶναι ἁγιότερο καὶ πολὺ πιὸ εὐφρόσυνο ἀπὸ ἐκεῖνο τοῦ 48ου Ψαλμοῦ. Ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης γράφει γιὰ τὸν 72ο Ψαλμό: «Ὁ Ψαλμὸς οὗτος ἀποβλέπει καὶ ἰατρεύει ἐκείνους τοὺς μικροψύχους, ὁποὺ σκανδαλίζονται διὰ τὰ ἀκατάληπτα κρίματα (=κρίσεις καὶ βουλές) τοῦ Θεοῦ, κατὰ τὸν Ἀθανάσιον καὶ τὸν Θεόδωρον, δηλαδὴ πῶς ὁ Θεὸς ὑποφέρει μὲν τοὺς κακοὺς ἀνθρώπους ὁποὺ εὐτυχοῦν, παραβλέπει δὲ τοὺς καλοὺς ἀνθρώπους ὁποὺ δυστυχοῦν! (…) Ἁρμόζει δὲ καὶ εἰς κάθε Χριστιανὸν μικρόψυχον, ἐπειδὴ καὶ παρατηρεῖ τὴν μικροψυχίαν του». Παραθέτει ἐπίσης ὁ ἅγιος Νικόδημος καὶ τὴ γνώμη τοῦ ὁσίου Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου, ὁ ὁποῖος παρατηρεῖ: Ὁ Ψαλμὸς αὐτὸς «ἐξηγεῖται τὸ ἀνώμαλον τοῦ βίου (δίνει ἑρμηνεία στὸ ἄστατο, στὸ ἄνισο, στὸ ἄτα­κτο τοῦ βίου), τοὺς πειρασμοὺς καὶ τοὺς ἁλισκομένους διὰ τῶν πειρασμῶν (καὶ ὅσους κυριεύονται, νικῶνται ἀπὸ τοὺς πειρασμούς) καὶ τοὺς περιγιγνομένους τῶν πειρασμῶν (καὶ ὅσους νικοῦν τοὺς πειρασμούς) διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τὰς ἑκάστου ἀμοιβάς» (καὶ τὶς ἀνταμοιβὲς ποὺ ἔχει καθένας ἀπὸ αὐτούς)(*).   Ὁ 72ος Ψαλμὸς εἶναι ποίημα τοῦ Ἀσάφ, ὁ ὁποῖος ἦταν περίφημος Λευΐτης σύγχρονος τοῦ Δαβὶδ καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς τρεῖς ἀρχιμουσικοὺς ποὺ διηύθυναν τὴ μουσικὴ στὸ Ναὸ τοῦ Σολομῶντος (βλ. Α΄ Παραλ. ις΄ [16] 4-5). Ὁ Ἀσὰφ εἶχε διορισθεῖ ἀπὸ τὸν Δαβὶδ ὡς ψάλτης στὴ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου μαζὶ μὲ τὸν Αἰμὰν καὶ τὸν Αἰθάν (βλ. Α΄ Παραλ. ιε΄ [15] 16-19). Κατὰ τὴν ἡμέρα δὲ τῆς ἐγκαταστάσεως τῆς Κιβωτοῦ στὸ λόφο τῆς Σιὼν ὁ Ἀσὰφ ἔψα­λε ὡς «πρωτοψάλτης» τὴν ὠδὴ ποὺ εἶχε καθορισθεῖ ἀπὸ τὸν Δαβίδ, μαζὶ μὲ τὸν Αἰμάν, τὸν Ἰδιθοὺν καὶ ἄλλους ψάλτες ποὺ εἶχαν ἐκλεγεῖ γιὰ νὰ αἰνέσουν τὸν Θεό (βλ. Α΄ Παραλ. ις΄ [16] 5-41). Στὸν Ἀ­­­σὰφ ἀποδίδεται καὶ ὁ πολὺ λυρικὸς καὶ ἐξαιρετικὰ δραματικὸς 49ος Ψαλμός, ὅπως ἐπίσης καὶ οἱ Ψαλμοὶ 73-82. Ἀπὸ τὸ ἑπόμενο ἄρθρο θὰ χαροῦμε καὶ θὰ διδαχθοῦμε ἀπὸ τὸ πῶς ὁ Ψαλμωδὸς αὐτὸς νίκησε τὸν σκανδαλισμὸ ποὺ δοκίμασε, καθὼς ἔβλεπε τοὺς ἀσεβεῖς καὶ ἁμαρτωλοὺς νὰ εὐδοκιμοῦν καὶ νὰ εὐτυχοῦν, τοὺς δὲ δικαίους καὶ θεοσεβεῖς νὰ ὑποφέρουν καὶ νὰ δοκιμάζονται.   (*) ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ – ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΖΙΓΑΒΗΝΟΥ, Ἑρμηνεία εἰς τοὺς 150 Ψαλμοὺς τοῦ Προφητάνακτος Δαβίδ, τόμ. Β΄, ἐκδ. «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 1996, σελ. 268-269  ΟΣΩΤΗΡ2016

Πότε ήταν η αρχή; Πότε θα έρθει το τέλος;Ποιός είσαι; Τί είσαι; Πού κατοικείς;Γιατί μ’ αγαπάς; Γιατί σε απορρίπτω;Γιατί σε αμφισβητώ;Πώς το αντέχεις;Γιατί κρύβεσαι μέσα στην σιωπή;Γιατί δεν με εξουσιάζεις;Γιατί μου δίνεις την ελευθερία να σε απορρίψω;Το ήξερες; Γιατί δεν επεμβαίνεις;Γιατί μου δίνεις την δυνατότητα να γυρίσω πίσω;Γιατί με συγχωρείς; Γιατί με φροντίζεις;Πότε θα σε γνωρίσω; Πώς θα σε γνωρίσω;Γιατί μου είσαι ένας άγνωστος;Πώς θα σε βρω; Πότε θα ησυχάσω;Γιατί βρίσκομαι στο σκοτάδι; Γιατί ενώ είμαι κτίσμα θέλω τον Άκτιστο;Γιατί ποθώ αιωνιότητα; Πότε θα πάψω να πέφτω;Πότε θα πάψω να μοιρολογώ;Υπάρχεις; Γιατί υπάρχω;Τί είναι η ζωή; Γιατί να ζω; Ποιος ο σκοπός μου;Τί θέλεις από μένα; Τι μπορώ να σου δώσω σαν αντάλλαγμα της αγάπης σου; Όλα αυτά τα υπαρξιακά ερωτήματα γεννιούνται μέσα στην κάθε ανθρώπινη ύπαρξη από την στιγμή που η λογική αρχίζει να συγκρούεται με το βίωμα, με το αίσθημα, με την ύπαρξή μας. Από την στιγμή που ο άνθρωπος καταλαβαίνει ότι έχει την δυνατότητα να αμφισβητήσει, να φιλοσοφήσει, να κάνει τις δικές του επιλογές στην ζωή.Ερωτήματα αιώνια τα οποία πολλά από αυτά, αν όχι όλα, δεν θα βρουν ποτέ απάντηση με την λογική, με τον νου αλλά ίσως απαντηθούν με το βίωμα. Και αυτό το γνωρίζουμε από κάποιους χαριτωμένους ανθρώπους που κατάφεραν και κάνανε πέρα την λογική, κάνανε πέρα το κοσμικό φρόνημα και παραδόθηκαν στην Πρόνοια Εκείνου που τους φανερώθηκε μέσα στην καρδιά τους. Οι πατέρες της Εκκλησίας, φιλοσόφησαν πάνω σε αυτά τα ερωτήματα, θεολόγησαν αλλά κυρίως βίωσαν μερικές από τις απαντήσεις.Τα περισσότερα όμως ερωτήματα τέτοιου είδους απλά καταργούνται, δεν απαντιούνται, όταν ο άνθρωπος σταματήσει να ζει και να σκέφτεται νοησιαρχικά και αρχίσει να ζει βιωματικά, να ζει εν Χριστώ, να ζει ασκητικά, καθαρά, ταπεινά, αθόρυβα, εν μετανοία, οι απαντήσεις παύουν να υφίσταται διότι την θέση τους παίρνει το βίωμα.Όταν γνωρίσεις κάποιον πλέον δεν ρωτάς ποιος είναι, τι είναι, που είναι, τον ξέρεις. Όταν γευτείς το μέλι πλέον δεν αμφισβητείς την γλυκύτητά του γιατί την γεύτηκες…Οι ερωτήσεις αυτές ας γίνουν το έναυσμα για μία βαθιά αναζήτηση της Αλήθειας και όχι απλά η απαρχή μιας σειράς φιλοσοφικών συζητήσεων, ανταλλαγείς απόψεων που τίποτα δεν θα ωφελήσουν αν μείνουμε σ’ αυτές. Το θέμα είναι να μάθουμε, να βρούμε τις απαντήσεις, να ζήσουμε την Αλήθεια, να δούμε, να αφουγκραστούμε μέσα στην καρδιά μας το πραγματικό νόημα την ύπαρξής μας, της φύσης, του κόσμου, των άλλων, των πάντων. Η αιωνιότητα μας χαρίζεται με τρόπο σκανδαλιστικό, μας χαρίζεται ενώ εμείς δεν μπορούμε τίποτα το ισάξιο να δώσουμε, τίποτα το οποίο να σταθεί έστω για λίγο με παρρησία μπροστά στον Παντοδύναμο σαν αντίδωρο του δώρου Του. Και όμως Εκείνος μας καλεί, μας προκαλεί να ξεδιψάσουμε, να μεθύσουμε με το άπειρο, με το απερίγραπτο, μ’ αυτό που οφθαλμός δεν έχει δει και νους δεν έχει συλλάβει, μας προκαλεί να εντρυφήσουμε και εμείς στην αιωνιότητα, μέσα στην Χάρη Του, μέσα στην Βασιλεία Του, μέσα στην οικογένειά Του.Τον δρόμο αυτόν, της Αλήθειας, της Ειρήνης, της Χάριτος βάδισαν οι Άγιοι… είναι δύσκολος, είναι μακρύς, δεν είναι όμως μοναχικός και ας νοιώθεις μόνος διότι είναι μαζί σου Εκείνος, ο δρόμος αυτός της ασκήσεως, της ταπεινώσεως, της σιωπής, της καλοπροαίρετης αναζητήσεως και της πίστεως οδηγεί σ’ Εκείνον που είναι η Αλήθεια, το Φώς, η Αρχή και το Τέλος.  Αρχιμανδρίτης Παύλος Παπαδόπουλος www.platyteraouranwn.com

Ήταν περασμένη η ώρα την Κυριακή το βράδυ όταν ο ιερέας του ναού αποφάσισε να τηλεφωνήσει στην πρεσβυτέρα του στο σπίτι για να της πει ότι σε λίγο θα κινήσει για το σπίτι. Άφησε το τηλέφωνο να χτυπήσει πολλές φορές αλλά εκείνη δεν απάντησε. Ο ιερέας παραξενεύτηκε αλλά αποφάσισε να τακτοποιήσει κάποιες τελευταίες εκρεμμότητες προτού ξανατηλεφωνήσει. Όταν το έκανε ύστερα από λίγα λεπτά, εκείνη απάντησε αμέσως. «Γιατί δεν απάντησες τη πρώτη φορά;» τη ρώτησε«Μα δεν χτύπησε άλλη φορά!» του είπε εκείνη. Δεν έδωσαν παραπάνω σημασία στο γεγονός και ασχολήθηκαν με τα τρέχοντα θέματα της οικογένειας τους.Την επόμενη μέρα ο ιερέας δέχτηκε ένα τηλεφώνημα στο ναό. «Μου τηλεφωνήσατε χθες» ακούστηκε μια ανδρική φωνή από την άλλη άκρη του τηλεφώνου «Εγώ;» ρώτησε ο ιερέας «Ναι, χτύπησε πολλές φορές αλλά δεν το σήκωσα» απάντησε ο άνδρας Αμέσως ήρθε στο νου του ιερέα το περιστατικό με τη τηλεφώνημα που έκανε στη πρεσβυτέρα του. «Α! Ναι!» έκανε ο ιερέας. «Ήθελα να τηλεφωνήσω στη σύζυγό μου και κατά λάθος τηλεφώνησα σε σας!» «Δεν πειράζει» τον καθησύχασε ο άγνωστος. «Μόνο θα ήθελα να σας πω με δυο λόγια την ιστορία μου. Χθες λοιπόν είχα αποφασίσει να δώσω τέλος στη ζωή μου. Δεν άντεχα να υποφέρω άλλο. Είχα κουραστεί. Δεν έχει σημασία το πως και το γιατί. Προτού όμως το κάνω αυτό είχα πει στο Θεό ότι αν δεν θέλει να αυτοκτονήσω, να μου στείλει ένα σημάδι. Τότε χτύπησε το τηλέφωνο. Κοίταξα την αναγνώριση κλήσης και έγραφε Αγία Τριάδα. Μόλις το είδα, μέσα στο πανικό μου και την ένταση της κατάστασης που βίωνα φοβήθηκα να απαντήσω. Κι έτσι το σημάδι που ζήτησα μου ήρθε μέσα από το τηλεφώνημα σας»! Ο ιερέας χαμογέλασε και από μέσα του ευχαρίστησε το Θεό για τούτο το δώρο ζωής. Χάρηκε τόσο πολύ που ήταν εφημέριος του ιερού ναού της Αγίας Τριάδας και το τηλέφωνο της εκκλησίας ήταν καταχωρημένο στο τηλεφωνικό κατάλογο. Βήμα Ορθοδοξίας

Άνθρωπος είναι και αυτός… Έκανε λάθος…Θα μπορούσες να είσαι εσύ στη θέση του. Θα μπορούσες να το είχες κάνει εσύ αντί για αυτόν.‘’Δεν το έκανα όμως…’’Έτυχε.’Εγώ δεν είμαι σαν και αυτόν. Εγώ δε θα το έκανα ποτέ…’’ Κρύβε λόγια. Όταν δεις έναν άνθρωπο πεσμένο κάτω, πληγωμένο, δεν τον κλωτσάς, δεν τον χτυπάς, δεν τον πατάς να μείνει εκεί πεσμένος. Του απλώνεις το χέρι σου, τον βοηθάς, προσπαθείς να τον γιατρέψεις, να τον ανακουφίσεις. Προσπαθείς να τον σηκώσεις…Όταν ένας άνθρωπος, κάνει λάθος, σφάλλει, αμαρτάνει, γιατί τον κατηγορείς; Γιατί τον κατακρίνεις; Γιατί τον ρίχνεις πιο κάτω από όσο έχει ήδη πέσει; Πονάει αυτός ο άνθρωπος. Είναι χαμένος. Δυστυχεί. Ζει μια κόλαση. Μην τον κάνεις να νιώθει χειρότερα, από όσο ήδη νιώθει… Μη νομίζεις.Εγώ που στα λέω αυτά, κάνω τα ίδια με εσένα…Είναι όμως λάθος. Κανείς μας δεν είναι αναμάρτητος. ‘’Εγώ δε θα το έκανα ποτέ…’’ Ο Θεός να φυλάει, έχω να σου πω. Κρύβε λόγια. Και ο Θεός να φυλάει… Ελευθεριάδης Γ. Ελευθέριος Ψυχολόγος M.Sc. e-psyxologos.gr

Στην ζωή πολλές φορές θα προκύψει ένα σοβαρό πρόβλημα που θα απειλήσει το γαλάζιο της ψυχής μας, Θα βασανιστούμε και θα υποφέρουμε.Παρά ταύτα όμως, αισθανόμαστε ότι τελικά τα καταφέραμε να περάσουμε απέναντι κι ας κοντέψαμε να πνιγούμε σε απύθμενα πελάγη.Περνάνε οι ώρες και οι μέρες, και ξάφνου, νιώθεις μια ζάλη, μια ταχυπαλμία, ένα φόβο να σε κατακλύζει και μια θλίψη να υφαίνει ιστό γύρω από την χαρά σου. Ναι. Είναι ο πόνος που αντιμετώπισες και έρχεται τώρα πίσω να πάρει την ρεβάνς της ήττας του.Μα τώρα όχι κατά μέτωπο, αλλά μεταμφιεσμένος. Τις περισσότερες φορές, όταν αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα, ο ψυχισμός μας έχει άμυνες που αντέχουν την σκληρή μάχη.Όταν ηρεμήσουμε όμως, εμφανίζονται τα τραύματα. Οπότε μην εκπλήσσεσαι που σήμερα έπαθες πανικό ή θλίψη, είναι τα κατάλοιπα της μάχης. Η ψυχή έχει άλλους χρόνους. Είναι όπως την θάλασσα που μονάχα όταν ηρεμήσει η φουρτούνα ξεβράζει στις ακτές τα πτώματα των εραστών της… iellada.gr

…Ο Ρασκόλνικοφ έμεινε στο νοσοκομείο όλη τη Σαρακοστή και τη βδομάδα του Πάσχα. Στην ανάρρωση, θυμήθηκε τα όνειρα που έβλεπε όταν ήταν στο κρεβάτι με πυρετό και παραλήρημα. Εβλεπε στο άρρωστο ύπνο του πως τάχα όλος ο κόσμος είχε καταδικαστεί να πεθάνει εξαιτίας μιας τρομερής και ανήκουστης αρρώστιας που ερχόταν απ’ τα βάθη της Ασίας και κατέκλυζε την Ευρώπη. Ολοι έπρεπε να χαθούν εχτός από μερικούς, πολύ λίγους, εκλεχτούς.  Κάποιοι καινούργιοι μικροσκοπικοί βάκιλοι προσβάλλανε το σώμα του ανθρώπου. Οι βάκιλοι όμως αυτοί ήταν πνεύματα και είχαν λογικό και θέληση. Οι άνθρωποι που προσβάλλονταν απ’ αυτά τα μικρόβια, γίνονταν αμέσως δαιμονισμένοι και τρελοί. Ποτέ όμως ποτέ, οι άνθρωποι δεν πίστευαν τόσο μυαλωμένο τον εαυτό τους, ποτέ δεν είχαν πιστέψει τόσο σταθερά ότι είχαν βρει την αλήθεια, όσο αυτοί οι προσβλημένοι απ’ την αρρώστια. Ποτέ δεν είχαν νομίσει πιο ατράνταχτα τα συμπεράσματά τους, τις επιστημονικές τους θεωρίες, τις ηθικές τους θεωρίες. Ολόκληροι συνοικισμοί, ολόκληρες πολιτείες και λαοί μολύνονταν και τρελαίνονταν. Ολοι βρίσκονταν σε ταραχή και δεν καταλάβαιναν ο ένας τον άλλο, ο καθένας τους νόμιζε ότι μονάχα αυτός κατέχει την αλήθεια και υπόφερε κοιτάζοντας τους άλλους, χτυπούσε το στήθος του, έκλαιγε και σύστρεφε τα χέρια του. Δεν ξέρανε πώς και ποιον έπρεπε να κρίνουν, δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν τι έπρεπε να θεωρούν καλό και τι κακό. Δεν ξέρανε ποιον να κατηγορήσουν και ποιον να αθωώσουν. Οι άνθρωποι σκοτώνονταν μεταξύ τους με κάποιο άσκοπο μίσος. Μαζεύονταν ολόκληρα στρατεύματα και ρίχνονταν στους άλλους, μα και οι φαντάροι, στην πορεία τους ακόμα, άρχιζαν ξαφνικά να χτυπιούνται και να πετσοκόβονται μεταξύ τους· η παράταξη χαλούσε, λογχίζανε και σφάζανε, δαγκώνανε και τρώγανε ο ένας τον άλλον. Στις πολιτείες χτύπαγαν όλη μέρα οι καμπάνες· τους καλούσαν όλους, μα ποιος του καλούσε και γιατί τους καλούσε, κανείς δεν το’ ξερε κι ήταν όλοι τους ανήσυχοι. Είχαν παρατήσει τα κοινά επαγγέλματα, γιατί ο καθένας πρότεινε μετατροπές και βελτιώσεις και δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν· είχε παραμεληθεί και η γεωργία. Εδώ και κει οι άνθρωποι μαζεύονταν μπουλούκια-μπουλούκια, συμφωνούσαν να κάνουν κάτι, ορκίζονταν να μη χωρίσουν ποτέ, αμέσως όμως άρχιζαν κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ αυτό που μόλις τώρα είχαν οι ίδιοι υπολογίσει, άρχιζαν να κατηγορούν ο ένας τον άλλο, έρχονταν στα χέρια και σφάζονταν. Αρχισαν οι πυρκαγιές, άρχισε η πείνα. Όλα χάθηκαν, το παν καταστράφηκε. Η αρρώστια όλο και προχωρούσε. Σ’ όλο τον κόσμο λίγοι μονάχα μπορούσαν να σωθούν· ήταν οι αγνοί κι οι εκλεκτοί, προορισμένοι να θεμελιώσουν ένα νέο ανθρώπινο γένος και μια καινούργια ζωή, ν’ ανανεώσουν και να καθαρίσουν τη γη, όμως κανείς και πουθενά δεν έβλεπε αυτούς τους ανθρώπους, κανείς δεν είχε ακούσει τα λόγια τους και τη φωνή τους… *Ντοστογιέφσκι, Εγκλημα και Τιμωρία, Τόμος 2, Επίλογος, σελ. 698-700, μετ. Αρης Αλεξάνδρου, Εκδόσεις Γκοβόστη. anixneuseis.gr

Ενα χαμόγελο δεν στοιχίζει τίποτα και κάνει πολλά. Πλουτίζει εκείνον που το δέχεται χωρίς να φτωχαίνει εκείνον που το δίνει. Δεν διαρκεί παρά μονάχα μια στιγμή αλλά η ανάμνησή του είναι πολλές φορές αιώνια. Κανένας δεν είναι τόσο πλούσιος για να μην το έχει ανάγκη και κανένας τόσο φτωχός για να μην το αξίζει. Δημιουργεί την ευτυχία στο σπίτι. Ένα χαμόγελο αναπαύει τον κουρασμένο, δίνει θάρρος στον απογοητευμένο, παρηγορεί μέσα στην λύπη και είναι αντίθετο σε κάθε θλίψη. Και όμως δεν δανείζεται, δεν αγοράζεται, δεν κλέβεται, γιατί είναι κάτι που έχει αξία μονάχα την στιγμή που δίνεται. Και αν καμιά φορά συναντήσετε κάποιο πρόσωπο που δεν σας δίνει το χαμόγελο που αξίζετε, τότε σταθείτε γενναιόδωροι και δώστε του το δικό σας. Γιατί κανείς δεν έχει τόση ανάγκη από το χαμόγελο από εκείνον που δεν μπορεί να το δώσει στους άλλους…

Τώρα, αγαπητοί μου, τώρα που ένα νέο έτος ανατέλλει στον ορίζοντα της ανθρωπότητος, ας κάνουμε μερικές σκέψεις.Εάν υπήρχε στον ουρανό ένας εξώστης και απ’ εκεί μ’ ένα τηλεσκόπιο βλέπαμε το σύμπαν, ω τότε! Το θέαμα που θα παρουσιαζόταν στα μάτια μας θα ήταν καταπληκτικό. Θα βλέπαμε, όχι ένας ήλιος, όπως φαίνεται από τη γή, αλλά πολλοί ήλιοι, εκατομμύρια ήλιοι, γαλαξίες, άστρα και κομήτες να κινούνται στο άπειρο με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Όλα εκτελούν κάποιο προορισμό, που για το καθένα έχει ορίσει ο Δημιουργός. Ναι! Όλα, από τα πιο μικρά έως τα πιο μεγάλα, όλα έχουν προορισμό. Τίποτε δεν είναι τυχαίο, τίποτε δεν είναι άσκοπο. Και ο άνθρωπος, ερωτάται, ο άνθρωπος, που είναι η κορωνίδα της δημιουργίας, δεν έχει προορισμό; Η λογική μας υποχρεώνει να παραδεχθούμε ότι και ο άνθρωπος έχει προορισμό. Ποίος δε είναι ο προορισμός του ανθρώπου; Απαντά ο λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή. Προορισμός του ανθρώπου είναι το κατ’ εικόνα Θεού να το κάνει καθ’ ομοίωσην. Να εξυψωθεί, να μοιάσει με τον Θεό. Ο προορισμός του ανθρώπου με μια λέξη, όπως λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας, είναι η ΘΕΩΣΙΣ. Και αυτός ο προορισμός επιτυγχάνεται, εάν ο άνθρωπος πιστέψει το Χριστό ως Σωτήρα και Λυτρωτή και μιμηθεί την αγία του ζωή, εφαρμόσει τις θείες εντολές του, νικήσει τις κακίες και τα πάθη, αποκτήσει τις Ευαγγελικές αρετές και μάλιστα την αγάπη, την αγάπη στο Θεό και την αγάπη στον πλησίον. Μιμητής του Χριστού ο άνθρωπος, γίνεται μικρόχριστος, μικρός θεός, όντως βασιλεύς και κυρίαρχος, ευτυχής και μακάριος, μέτοχος και κληρονόμος της αιωνίου ζωής και μακαριότητος.Ναι! Αυτός είναι ο προορισμός του ανθρώπου. Μεγάλος και υψηλός. Για την πραγματοποίηση δε του προορισμού τούτου δίνεται στον άνθρωπο χρόνος. Μέσα δε στο διάστημα του χρόνου, που έχει ορίσει ο Θεός, καλείται ο χριστιανός να εργασθεί πνευματικά. Έτσι ο χρόνος αξιοποιείται.Αλλά γίνεται απ’ όλους η αξιοποίησις και εκμετάλλευσις του χρόνου όπως θέλει ο Χριστός που συνέστησε μια αδιάλειπτη πνευματική εργασία για την ηθική τελειοποίησή μας, για την επιτυχία τοῦ προορισμοῦ μας; Δυστυχῶς τὸ μεγαλύτερο μέρος τῶν ἀνθρώπων δεν κάνουμε καλὴ χρήση του χρόνου που μας δίνει ο  Θεός. Μεριμνούμε και τυρβάζουμε περί πολλά, ενώ ενός εστί χρεία. Το δε ένα αυτό είναι ο Χριστός, το να πιστέψουμε δηλαδή στο λόγο του και να ζήσουμε σύμφωνα με τις θείες εντολές του.Για άλλα ζητήματα, που είναι μικρότερης αξίας, οι άνθρωποι δίνουν μεγάλη σημασία στο χρόνο. Κοιτάζουν τα ρολόγια τους για να είναι συνεπείς στην ώρα της εργασίας. Mετρούν και τα λεπτά της ώρας ακόμη. Γιατί η πείρα διδάσκει, ότι και τα λίγα λεπτά της ώρας έχουν την αξία τους. Θέλετε παραδείγματα; Λίγα λεπτά καθυστερήσεως και ο ταξιδιώτης χάνει το λεωφορείο. Λίγα λεπτά καθυστερήσεως και η αίτησις για κάποιο ζήτημα θεωρείται εκπρόθεσμη. Λίγα λεπτά και ο ασθενής, που είχε ανάγκη αμέσου ιατρικής επεμβάσεως, πεθαίνει. Λίγα λεπτά καθυστερήσεως για να δοθεί το κόκκινο φως και η αμαξοστοιχία συγκρούεται με θλιβερά αποτελέσματα. Λίγα λεπτά… Και ο Ναπολέων που ανέμενε στρατιωτική βοήθεια χάνει τη μάχη του Βατερλώ και εξορίζεται στην Αγία Ελένη.Αλλ᾽ ενώ ο κόσμος ―πλην των οκνηρών― προκειμένου για υλικά συμφέροντα δεικνύεται εργατικός, επιμελής, ταχύς και βιαστικός, για την ηθική του όμως και πνευματική τελειοποίηση παραμένει αμελής, αδιάφορος, και αφήνει όχι λεπτά, αλλά και ώρες και μέρες και χρόνια να φεύγουν πνευματικώς ανεκμετάλλευτα. Κυνηγός σκιών και όχι της πραγματικότητος. Εάν για επιτυχία υλικών πραγμάτων έχουν αξία τα λεπτά της ώρας, πόσο μάλλον έχουν αξία τα λεπτά της ώρας για την πνευματική ζωή! Πόσα μπορούμε να ενεργήσουμε κατά το διάστημα του χρόνου! Ακριβείς εκτέλεσις των καθηκόντων, ιερές σκέψεις, θερμές προσευχές, ειλικρινής μετάνοια και εξομολόγηση, ανάγνωση Ευαγγελίου, ακρόαση κηρυγμάτων, κατανυκτικός εκκλησιασμός, επίσκεψη ασθενών, βοήθεια πασχόντων αδελφών, διάδοση του Ευαγγελίου… Να με τι μπορούμε να πλουτίσουμε το χρόνο της ζωής μας και να γίνουμε πλούσιοι, πνευματικώς μεγαλέμποροι, σύμφωνα με την θεόπνευστη προτροπή του αποστόλου Παύλου, που λέει: «Αδελφοί, βλέπετε πως ακριβώς περιπατείτε, μη ως άσοφοι αλλ᾽ ως σοφοί, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, ότι αι ημέραι πονηραί εισιν» (Εφεσ. 5,15-16).Ω, πόσο πολύτιμος είναι ο χρόνος για τη σωτηρία της αθάνατης ψυχής μας! Ένας άνθρωπος, που ζει 70 χρόνια εδώ στον πλανήτη μας, εάν ο χρόνος αυτός μετρηθεί σε λεπτά της ώρας, θα δούμε ότι ο άνθρωπος αυτός έζησε 36.792.000 λεπτά. Έζησε εκατομμύρια λεπτά! Ω, πόσα καλά θα μπορούσε να πράξει και για τον εαυτό του και για τον πλησίον του και για την ανθρωπότητα εν γένει!Ἀλλά δυστυχώς οι άνθρωποι –πλην ελαχίστων εξαιρέσεων– δεν εκτιμούμε την αξία του χρόνου γιια τη σωτηρία της ψυχής. Ώρες ολόκληρες ξοδεύονται για μάταια και αμαρτωλά πράγματα, όπως είναι η παρακολούθηση αισχρών εκπομπών του ραδιοφώνου και της τηλεοράσεως, η χαρτοπαιξία, που οργιάζει ιδίως την πρωτοχρονιά, κι άλλα πολλά. Αλλοίμονο! Για το διάβολο όλος ο χρόνος. Για το Χριστό; Ούτε ένα λεπτό της ώρας! Οι μόνοι που είναι σε θέση να εκτιμήσουν την αξία του χρόνου είναι οι άνθρωποι, που πέθαναν αμετανόητοι για όσα κακά έκαναν εδώ στη γη και τώρα βρίσκονται στον άλλο κόσμο, που δεν είναι παραμύθι αλλ’ είναι μια σκληρή πραγματικότητα. Εάν ήτο δυνατόν να ρωτηθεί ένας απ’ αυτούς τι θέλει, τίποτ’ άλλο δεν θα ζητούσε, ούτε πλούτη, ούτε αισχρούς έρωτες, ούτε τιμές και αξιώματα, ούτε τίποτε άλλο απ’ αυτά που κυνηγούν οι άνθρωποι εδώ στη γη, αλλ’ ένα και μόνο θα ζητούσε από το Θεό. Ένα και μόνο λεπτό της ώρας! Ναι ένα λεπτό της ώρας. Διότι και ένα λεπτό της ώρας φθάνει για να πει ο αμαρτωλός ένα λόγο μετανοίας, σαν εκείνο που είπε μέσα σ’ ένα λεπτό ο ληστής στο σταυρό… «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη Βασιλεία σου». Χριστιανοί μου! Νέο έτος, νέα παράταση ζωής. Μη σπαταλάτε το χρόνο σας. Μη καίτε τα λεπτά του χρόνου. Ο χρόνος είναι ανεκτίμητος. Φεύγει και δεν επιστρέφει πια. «Χρόνου φείδου».Ο Μητροπολίτης   † Ο Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ (Φλώρινα 1 Ιανουαρίου 1983)

Όπου και όποτε γινόταν συζήτηση για την τηλεόραση και την τηλοψία και για τη σχέση που μπορεί να έχει με αυτά τα πράγματα ένας άνθρωπος που αγωνίζεται για τη σωτηρία της ψυχής του, καθόμουν και σκεφτόμουν πάντοτε, θέλοντας να δώσω κάποια λύση ξεκάθαρη και οριστική. Σκεφτόμουν, διότι δεν με ανέπαυε οποιοδήποτε επιχείρημα, που πραγματικά μπορεί να ήταν λογικό, για να με πείσει πως είναι αναγκαία η τηλεόραση- αυτή η τηλεόραση που λειτουργεί στη χώρα μας- στην καθημερινότητά μας.Για την τηλεόραση και το ρόλο της στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου έχουν γραφτεί τα πάντα από ειδικούς. Δεν θα μας απασχολήσουν καθόλου. Δεν υπάρχει λόγος να ξοδευτεί χρόνος για να τα μελετήσουμε. Διότι είναι ξεκάθαρο το φαινόμενο, άρα και το συμπέρασμα: Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ. Όλα ξεκινούν από τις υπαρξιακές ανησυχίες που έχει ο άνθρωπος και την επιθυμία να δίνει λύσεις σ` αυτές. Ποιο είναι το ζητούμενο σ` αυτήν τη ζωή, εν τέλει, για τον άνθρωπο γενικά, αλλά πιο συγκεκριμένα για τον άνθρωπο του Θεού; Γιατί ζει ο άνθρωπος σ` αυτήν τη ζωή; Ζει για να αγωνιστεί και με τη χάρη του Θεού να καθαριστεί και να ετοιμαστεί για την άλλη ζωή, τη ζωή στην αιώνια μακαριότητα ή να ζήσει γι` αυτά τα πρόσκαιρα και μετά όλα τελείωσαν; Σ` αυτό το ερώτημα συμπεριλαμβάνεται και η απάντηση στο θέμα μας.Ερχόμαστε λοιπόν σ` εκείνον που πιστεύει και θέλει να ζήσει παρουσία Χριστού, εμπειρία Αγιοπνευματική, θεία Χάρη. Αυτός έχει ανάγκη να αποφύγει κατά το δυνατόν εικόνες, ακούσματα, ερεθίσματα, προκλήσεις, που βλάπτουν πνευματικά. Αφορμές για τη διάπραξη της αμαρτίας. Άσκοπες, βλαπτικές πληροφορίες και αναστατώσεις, που έχουν σχέση με πρόσωπα και καταστάσεις, ώστε με περισσότερη ευκολία να πλησιάσει το Χριστό δια της ασκήσεως και των όπλων της Εκκλησίας. Προφανέστατα πηγή και φορέας τέτοιων εμπειριών και προκλήσεων, που αποπροσανατολίζουν απολύτως το νου και την καρδιά από τα θεία, είναι η τηλεόραση. Και όχι μόνο. Προβάλλει έναν κόσμο, ο οποίος δεν ακουμπάει καθόλου τις πνευματικές εν Χριστώ διαστάσεις. Αντίθετα, τις απαξιώνει καταφανέστατα σε τέτοιο βαθμό, που νιώθουμε την ανάγκη κάθε φορά που βρισκόμαστε μπροστά της να αναφωνούμε με ιερή αγανάκτηση: «τίς γὰρ μετοχὴ δικαιοσύνῃ καὶ ἀνομίᾳ; τίς δὲ κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος; τίς δὲ συμφώνησις Χριστῷ πρὸς Βελίαρ; ἢ τίς μερὶς πιστῷ μετὰ ἀπίστου;». (Β΄Κορ. 6, 14-15) Σε τι μπορεί λοιπόν να τον ωφελήσει η τηλεόραση εν τοιαύτη περιπτώσει; Σ` αυτό το ερώτημα ας απαντήσουμε κι εμείς με ένα άλλο ερώτημα, από το οποίο θα προκύψει η απάντηση και μάλιστα αβίαστα. Ας υποθέσουμε πως υπάρχουν στην Ελλάδα είκοσι τηλεοπτικά κανάλια πανελλήνιας εμβέλειας, τα οποία λειτουργούν και προβάλλουν συνεχώς είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο το καθένα. Άρα έχουμε σύνολο ωρών προβολής 20×24= 480 ώρες (περίπου πεντακόσιες) σ` ένα εικοσιτετράωρο. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πόσες από αυτές αναφέρονται στο Χριστό, στην Εκκλησία του και στην πνευματική ζωή; Στους αγίους και στην καθοδήγησή τους για σωστή πνευματική πορεία; Σε θέματα, που βοηθούν να γίνουμε πιο θερμοί στην πίστη και να προκόψουμε, για να έχουμε προϋποθέσεις ελπίδας σωτηρίας; Στην πίστη και στην προσδοκία της άλλης ζωής; Όχι μία, αλλά ούτε λίγα λεπτά της ώρας. Κι αν γίνεται καμιά αναφορά στην πίστη, στο Χριστό ή στην Εκκλησία του, θα έχει περιεχόμενο απαξιωτικό, ειρωνικό ή υβριστικό. Θα ρωτήσετε: « Πού ζούμε; Αυτή είναι η δουλειά της τηλεόρασης; Να δείχνει αγιωτικά και να μιλάει για Θεούς και τα τοιαύτα;» Ακριβώς αυτό θέλουμε να πούμε. Αν δεν είναι τουλάχιστον και αυτή η δουλειά της, τότε ο αγωνιζόμενος χριστιανός, ποια σχέση μπορεί να έχει μαζί της; Επίσης κάτι ακόμη πολύ σημαντικό. Χωρίς να νιώθουμε καμιά εμπάθεια για τα πρόσωπα που προβάλλονται (είναι υπάλληλοι εργαζόμενοι και ζουν τις οικογένειές τους), είναι ξεκάθαρο πως σκοπός των οργάνων της τηλεόρασης είναι η αναστάτωση της ψυχής του ανθρώπου παντοιοτρόπως. Διότι, αυτή η αναστάτωση φέρνει τη θέαση και τη δουλική εξάρτηση. Ναι, αλλά αυτή η αναστάτωση είναι εκ του πονηρού, διότι το θεϊκό προκαλεί αίσθηση ειρήνης και γαλήνης στην ψυχή, ενώ το του διαβόλου εσωτερική ακαταστασία, καταφθείρουσα ηδονή, τρόμο, αγωνία, ανασφάλεια και τα παρόμοια. «Οὐ γάρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ Θεὸς, ἀλλὰ εἰρήνης».(Ά Κορ. 14,33) Είναι ξεκάθαρο πως αυτό γίνεται συστηματικά από την τηλεόραση και ιδιαίτερα σε δύσκολες ώρες, όπως χαρακτηριστικά στις ημέρες μας. Λοιπόν; Μιλάνε οι αριθμοί και η λογική; Αν ναι, τότε γιατί να καθίσει ο χριστιανός να παρακολουθήσει τηλεόραση; Ποιο το όφελος; Η καρδιά τι έχει να πάρει, για να δώσει στο Σωτήρα της; ΤΙΠΟΤΑ. Μάλλον να ζημιωθεί. Να χάσει το χρόνο τον πολύτιμο από έναν πονηρό, αισχρό και ασεβή κλέφτη και να μην μπορέσει να τον αξιοποιήσει σωτηριωδώς. Κρίμα τέτοιος χρόνος. Όσο για τη συνηθισμένη έκφραση: «Έτσι που μας κάνανε…», εννοώντας την τηλεόραση, είναι εν πολλοίς αδικαιολόγητη. Δεν μπορούν να μας κάνουνε, αν δε θέλουμε, αν δεν έχουμε σχέση με την τηλεθέαση, αν διαθέτουμε το χρόνο μας σε δημιουργικές ενασχολήσεις, αν έχουμε πρότυπα, αν ζούμε κατά συγκεκριμένο τρόπο με καθοδήγηση πνευματική. Έχουμε ευθύνη ακόμη και για το ότι υπάρχει η τηλεόραση, όπως υπάρχει. Θα τεθεί βέβαια η ένσταση: «Ζούμε μέσα στον κόσμο και χρειάζεται να ενημερωνόμαστε». Όχι. Όχι από την τηλεόραση. Υπάρχουν άλλοι τρόποι. Πιο ανώδυνοι και ακίνδυνοι. Τους γνωρίζουμε. Είναι και εκ παραδόσεως γνωστοί και συνεχίζουν να υπάρχουν. Εξάλλου δεν είναι για την ενημέρωση η δουλειά της τηλεόρασης. Το είπαμε. Άλλος είναι ο σκοπός της λειτουργίας της. Αλλά δυστυχώς έχουμε αναγάγει και την ενημέρωσή μας για την επικαιρότητα σε σημαντικό και δυσανάλογα μεγάλο ρυθμιστή της ζωής μας, ως να είναι αυτή που θα δώσει τη μαγική λύση των τρεχόντων, λησμονώντας το Θεό και τη θεία του Πρόνοια. Αυταπάτη, που βολεύει τους τηλεκατέχοντες. Η τηλεόραση είναι δηλητηριώδες εμβόλιο, με το οποίο εμβολιάζεται, χωρίς να το καταλαβαίνει ο άνθρωπος και δηλητηριάζεται θανάσιμα. Γι` αυτό δεν κόβεται σιγά σιγά αλλά αποφασιστικά. Τώρα. Τέρμα η τηλεόραση. Τέτοια τηλεόραση να λείπει. Δεν είναι λογικό να την κατηγορούμε. Αφού ο σκοπός της είναι δεδομένος, προσχεδιασμένος. Την έχει στα χέρια του ο εξαποδώς. Αυτή τη δουλειά της κι εμείς τη δουλειά μας. Δηλαδή την πετάμε στα σκουπίδια. Τέτοια τηλεόραση δεν είναι μόνο αξιοκατηγόρητη αλλά κυρίως αξιοπεριφρόνητη. του Σάββα Ηλιάδη, δάσκαλου Πηγή:   ekklisiaonline.gr

«Πίνετε Αγιασμό, όσο πιο συχνά, τόσο πιο καλά, Είναι το καλύτερο καί αποτελεσματικότερο φάρμακο. (Αρχιεπίσκοπος Άγιος Λουκάς καί ιατρός). Μπορεί ο Αγιασμός να έχει μια περίοπτη θέση στη ζωή των πιστών, πόσοι, όμως, αλήθεια γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι ο Αγιασμός, κάθε πότε και πως τελείται, πότε τελούμε Αγιασμό στο σπίτι μας και πως τον χρησιμοποιούμε; Αγιασμός λέγεται η ωραία εκείνη ακολουθία κατά την οποία με την επίκληση του Αγίου Πνεύματος κατά την διάρκεια της αναγνώσεως της σχετικής ευχής αγιάζεται το νερό. Με το αγιασμένο αυτό νερό παρέχονται ποικίλες ευλογίες σ’ όσους με πίστη το πίνουν, ραντίζουν ή ραντίζονται. Ο μικρός Αγιασμός προέκυψε κατ’ απομίμηση του μεγάλου Αγιασμού, ο οποίος μαζί με την ακολουθία της Παρακλήσεως τον επηρέασαν μορφολογικά. Αυτό μαρτυρείται από τις Αποστολικές Διαταγές καί τελείται όχι μόνο στίς πρωτομηνίες, αλλά καί σε κάθε ασθένεια ή ανάγκη (Πηδάλιον, σελ.278)… Αγιασμός: Η τέλεση και περιεχόμενό του Ο Αγιασμός, τελείται συνήθως κάθε μήνα στους Ιερούς Ναούς (τις πρωτομηνίες, πλην Ιανουαρίου) καί στα σπίτια, όσων το επιθυμούν, για προσέλκυση θείων ευλογιών. Σέ ποικίλες άλλες περιπτώσεις, όπως ευλόγηση γραφείων, καταστημάτων, οχημάτων, έναρξη μαθημάτων ή εργασιών, θεμελιώσεις, εγκαίνια, κ.λ.π. τελούνται οι λεγόμενες περιστατικές ακολουθίες Αγιασμού. Στίς ακολουθίες αυτές μετά τα Ειρηνικά πρέπει να προστίθεται καί η αγιαστική ευχή του ύδατος πού απουσιάζει από τα Ευχολόγια, γιατί η ευχή «Κλίνον, Κύριε το ους σου…» δεν είναι αγιαστική ευχή. Στούς Ι. Ναούς ο μικρός Αγιασμός τελείται κανονικά μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας. Μετά το πέρας του Αγιασμού, πρώτα τρώμε το Αντίδωρο καί μετά πίνουμε το μικρό Αγιασμό. Η ακολουθία του έχει θεομητορικό χαρακτήρα, πού της δίνει τη μορφή παρακλήσεως στη Θεοτόκο. Στά Ειρηνικά, πού εκφωνούνται από τον Ιερέα, ζητείται να αγιαστεί το ύδωρ με την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος καί να αποκτήσει δύναμη καθαρτική, ιαματική, αποτρεπτική των επιβουλών των εναντίων δυνάμεων καί φωτιστική. Με τις καθαγιαστικές ευχές της ακολουθίας αυτής η Χάρη του Θεού με τη μετάληψη καί το ραντισμό του καθαγιασμένου ύδατος απομακρύνει τους «ρύπους των παθών» καί θεραπεύει τις ασθένειες, «τάς νόσους ψυχών τε καί σωμάτων». Πότε συμμετέχουμε ή κάνουμε Αγιασμό Εξ αιτίας όλων αυτών οι πιστοί χριστιανοί πού γνωρίζουν τις δωρεές καί τις ευλογίες πού απορρέουν από τη πολύκαρπη καί πολύφημη αυτή ακολουθία του Αγιασμού, φροντίζουν καί: • Συμμετέχουν στους Αγιασμούς πού τελούνται τις πρωτομηνίες στον ενοριακό τους ναό, μεταλαμβάνουν από το αγιασμένο νερό καί το μεταφέρουν καί στο σπίτι τους. • Καλούν κατά διαστήματα τον Ιερέα για να τελέσει την ακολουθία του Αγιασμού στο ίδιο τους το σπίτι προς αγιασμό όλων των μελών της οικογενείας καί του οίκου τους. • Καλούν επίσης εκτάκτως Ιερέα, όταν όλα τους πάνε ανάποδα καί αντιλαμβάνονται ότι ζουν την απουσία του Θεού από τη ζωή τους. Επίσης, τον καλούν, όταν υποψιάζονται ότι τους έχουν κάνει μάγια, ώστε, με τη δύναμη του αγιασμένου νερού καί την εν γένει ακολουθία, ο Θεός να αποδιώξει «τάς εναντίας δυνάμεις» καί να βασιλεύσει στο σπίτι τους η ειρήνη του Θεού καί ο νόμος Του. Εννοείται ότι αυτό πού επιζητούμε -για διόρθωση των κακώς κειμένων- δεν γίνεται μαγικά, αυτονόητα, επειδή κάναμε Αγιασμό, ή χωρίς δικό μας κόπο. Εφ’ όσον η μέχρι τούδε τακτική καί συμπεριφορά μας δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα -«καί τα κάναμε θάλασσα»- χρειάζεται, διόρθωση, αλλαγή του τρόπου ζωής μας. ΟΤΑΝ αποφασίσουμε αύτη την αλλαγή καί αρχίσουμε να ζούμε κατά Θεόν, ΤΟΤΕ θα πάψει να επηρεάζει το σπιτικό μας ο διάβολος καί οι δαίμονές του, καί θα κυβερνά τη ζωή μας ο Χριστός καί οι Άγγελοί Του. Εάν προ ή μετά τον Αγιασμό τρέχουμε σε μάγους ή μέντιουμ, εάν παραμελούμε συστηματικά τις εντολές του Ευαγγελίου καί δεν εξομολογούμαστε για να κοινωνούμε, ΠΩΣ θα ξεπεράσουμε τα προβλήματά μας; Μαγικά είπαμε, ΠΟΤΕ δε λύνονται. Πώς τελούμε Αγιασμό στο σπίτι μας Όταν αποφασίσουμε να τελέσουμε Αγιασμό στο σπίτι μας (ή στο κατάστημα, στο γραφείο, κ.λπ.) συνεννοούμαστε με τον Ιερέα για την ημέρα καί την ώρα καί ετοιμάζουμε τα απαραίτητα μέσα πού απαιτούνται γι’ αυτή την Ιεροπραξία: Δοχείο (βαθύ) ή φρουτιέρα (Καλό είναι όλα αυτά τα μέσα πού χρησιμοποιούμε για τις ιεροπραξίες να τα διατηρούμε ιδιαιτέρως για αποκλειστική αγιαστική χρήση (π.χ. το δοχείο, το ποτήρι καί την πετσέτα), με νερό, κηροπήγιο με λαμπάδα, μία εικόνα της Παναγίας, θυμιατήρι (με καρβουνάκι καί λιβάνι), δέσμη βασιλικού (εάν έχουμε), μία μικρή λευκή πετσέτα για τον Ιερέα, ένα μικρό ποτήρι για να πιούμε αγιασμό καί μία κατάσταση με τα ονόματα πού θέλουμε να μνημονεύσει ο Ιερέας στον Αγιασμό (παρόντων αλλά καί απόντων). Καλό είναι να παρευρίσκονται όλα τα μέλη της οικογενείας. Μπορούν να συμμετάσχουν καί συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα. Πώς τον χρησιμοποιούμε Μετά την ακολουθία όσος Αγιασμός περισσεύσει έχουμε τη δυνατότητα να τον κρατήσουμε ή να τον ρίξουμε στις γλάστρες ή σε τόπο πού δεν πατιέται, ποτέ όμως στο νεροχύτη ή στην αποχέτευση. Αυτόν πού κρατάμε μπορούμε να τον πίνουμε λίγο-λίγο κάθε πρωί μετά το Αντίδωρο (εάν έχουμε). «Πίνετε Αγιασμό, όσο πιο συχνά, τόσο πιο καλά, Είναι το καλύτερο καί αποτελεσματικότερο φάρμακο. Αυτό δεν το λέω σαν παπάς, το λέω σα γιατρός. Από την ιατρική μου πείρα» (Αρχιεπίσκοπος Άγιος Λουκάς καί γιατρός χειρουργός). Να ρίχνουμε λίγο στα φαγητά μας, στα ζωντανά μας, στα λαχανικά του κήπου μας ή στα οπωροφόρα δέντρα μας, κ.λπ. Όταν ένας βοσκός στην Εύβοια διαπίστωσε την προσβολή του ποιμνίου του από κάποια ασθένεια, έστειλε το γιο του επειγόντως όχι στον Κτηνίατρο, αλλά στον Ιερέα τους να του ζητήσει Αγιασμό, με τον οποίο ράντισε τα πρόβατά του καί έλυσε το πρόβλημά του. Σέ κάποια χωριά της Κύπρου την παραμονή των Φώτων καί σ’ άλλα την 1η Σεπτεμβρίου οι γεωργοί μεταφέρουν στους Ί. Ναούς όλους τους σπόρους. τους οποίους πρόκειται να χρησιμοποιήσουν στη σπορά, για να ευλογηθούν με τον Αγιασμό αυτό. Όσοι αντιδρούν καί δε θέλουν να πιουν Αγιασμό, διότι υποφέρουν από κάποια αιτία (οι ψυχοπαθείς συνήθως δεν αντιδρούν), τους ρίχνουμε λίγο Αγιασμό στο φαγητό ή στο ποτήρι τους. Ο Γέροντας π. Παΐσιος σ’ ένα παιδί πού το πείραζε ο δαίμονας, ξέροντας ότι δε θα πιει τον Αγιασμό, του έδωσε να φάει γλυκά για να διψάσει καί μετά του έδωσε νερό να πιει, στο όποιο έριξε καί Αγιασμό. Μόλις τον ήπιε άρχισε να φωνάζει: «Αυτό το

Σε κάποιον νέο που του έλεγε ότι έχει έντονο σαρκικό πόλεμο και ότι, όπως πίστευε, αυτός ο πόλεμος θα λυνόταν οριστικά με τον γάμο, απάντησε ο μακαριστός Γέροντας πατήρ Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος (1930–1989):–Παιδί μου, να ξέρεις ότι το πρόβλημα του ανθρώπου που λέγεται «σαρξ» (=σάρκα), δεν το λύνει ούτε ο γάμος ούτε η αγαμία ούτε η πολυγαμία. Το πρόβλημα που λέγεται «σαρξ», το λύνει οριστικά μόνο η «πλαξ» (=η μαρμάρινη πλάκα), δηλαδή ο τάφος. Ο γάμος, απλώς απαλύνει το πρόβλημα. Δεν το λύνει. Χρειάζεται, λοιπόν, επαγρύπνηση σε όλη μας την ζωή. Αγωνίσου κι εσύ με συνέπεια από τώρα, ζητώντας από τον Θεό να σε δυναμώσει…ΤΑ «ΧΑΠΙΑ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑΣ»Σε κάποιον άλλον νέο που του έλεγε ότι δεν είναι δυνατόν να παραμείνει αγνός κάποιος σήμερα, απάντησε:–Δεν μου λες, τί νομίζεις; Εμείς οι άγαμοι Κληρικοί πηγαίνουμε με γυναίκες ή παίρνουμε χάπια για να καταστείλουμε το σεξουαλικό ένστικτο;Στην αμηχανία του νέου, συνέχισε ο Γέροντας:–Άκουσε, παιδί μου: Τα «χάπια» τα οποία παίρνουμε για την αντιμετώπιση των σαρκικών πειρασμών είναι η προσευχή, η νηστεία, η αγρυπνία, η εξομολόγηση, η θεία Κοινωνία. Αυτά κρατούν και εμάς και τους αγάμους νέους, αγνούς. Ακολούθησε κι εσύ αυτήν την «συνταγή» και θα δεις πόσο κατορθωτή είναι η εγκράτεια. Μόνοι μας, ούτε ένα δευτερόλεπτο δεν μπορούμε να παραμείνουμε αγνοί. Όμως, με την Χάρη και την βοήθεια του Θεού, όλα επιτυγχάνονται… «ΔΕΝ ΣΟΥ ΜΠΑΙΝΕΙ Η ΥΠΟΨΙΑ;» Μια φορά του είπε τα εξής ένα πνευματικό τέκνο του:–Πάτερ, δεν πιστεύω τίποτε. Έχει κανένα νόημα το να εγκρατεύομαι;–Όχι, παιδί μου. Κανένα απολύτως. Χωρίς τον Θεό, όλα επιτρέπονται. Αλλά, δεν μου λες· με θεωρείς ανόητο;–Όχι, βέβαια.–Ιδιοτελή;–Κάθε άλλο!–Ε, δεν σου περνά από το μυαλό η υποψία, μια και, όπως λες, δεν είμαι ούτε ανόητος ούτε ιδιοτελής, δεν σου μπαίνει, λοιπόν, η υποψία μήπως αυτά τα οποία πρεσβεύω και διδάσκω, συγκεκριμένα για το θέμα της αγνότητας, να είναι αληθινά;… «Ε, ΟΧΙ, ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΗ ΜΟΥ!»Κάποιο πνευματικό τέκνο του πατρός Επιφανίου, σημειώνει τα εξής:«Θυμάμαι την ακόλουθη συζήτηση με τον Γέροντα, όταν ήμουν υποψήφιος φοιτητής:–Πάτερ, ένας συνυποψήφιος στο φροντιστήριο, στις συζητήσεις μας, από ’δω το φέρνει, από ’κει το πάει, όλο με παροτρύνει να βρω φιλενάδα. Βέβαια, δεν με επηρεάζει, αλλά με ενοχλεί. Τί να του πω για να σταματήσει;–Έχει αδελφή ο φίλος σου;–Έχει, πάτερ.–Πες του: “Εντάξει! Θα μου κάνεις όμως ένα χατίρι. Με ξέρεις τί καλό παιδί είμαι. Θα μου δώσεις, λοιπόν, για ένα βράδυ την αδελφή σου!”. Πες του έτσι, και βλέπουμε στην συνέχεια.Την άλλη μέρα, έθεσα σε άμεση εφαρμογή το “σχέδιο” του Γέροντα. Ο φίλος μου, άρχισε πάλι τα “συνηθισμένα” του.–Λοιπόν, φίλε μου, του είπα, τί να ψάχνω να βρω φιλενάδα; Δεν μου δίνεις για απόψε την αδελφή σου και μετά βλέπουμε;Ο φίλος μου, τραβήχτηκε προς τα πίσω, σοκαρισμένος! Και αμέσως αντέδρασε:–Ε, όχι ρε και την αδελφή μου! Τί, το περάσαμε;–Γιατί όχι την αδελφή σου; απάντησα εγώ. Μήπως και η άλλη, την οποία θες εσύ να βρω, δεν είναι αδελφή ή κόρη κάποιου; Γιατί, βρε Χ., την αδελφή του άλλου την θέλεις για να “διασκεδάσεις” και την δική σου την προστατεύεις; Βλέπεις ότι είσαι λάθος;Από τότε το φιλαράκι μου ο Χ., “σφίγγα” περί “φιλενάδας”! Χαρούμενος κι εγώ πήγα και ανέφερα το αποτέλεσμα στον Γέροντα:–Γέροντα, το “σχέδιο” έδρασε σαν κεραυνός!Και ο Γέροντας, είπε χαμογελαστός:–Εμ, τί νόμιζε ο νεαρός;!…». ΜΕ ΤΗΝ ΦΥΓΗ! «Οι Πατέρες, λένε: “Όλες οι μάχες, κερδίζονται με επίθεση· η μόνη μάχη που κερδίζεται με την φυγή είναι η μάχη κατά της σαρκός!”…». «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΧΕΙ ΔΙΚΙΟ!» «Μια φορά», διηγείται ένα πνευματικοπαίδι του Γέροντος Επιφανίου, «του πήγα κάποιον γνωστό μου να εξομολογηθεί. Όταν αυτός βγήκε από το εξομολογητήριο, ήταν καταφανώς απογοητευμένος.–Δεν ξανάρχομαι! μου λέει.–Γιατί; τον ρώτησα.–Να…, μου απαντά, όταν του είπα ότι πάω με γυναίκες, με ρώτησε πόσο χρονών είμαι. Του είπα εικοσιπέντε. Οπότε, αυτός συνέχισε: “Κατάλαβες πώς πέρασαν αυτά τα εικοσιπέντε χρόνια;”. “Όχι”, του απάντησα. “Ε, θα περάσουν και άλλα εικοσιπέντε και ίσως και άλλα ακόμη εικοσιπέντε χρόνια χωρίς πάλι να το καταλάβεις και ύστερα θα πεθάνεις. Και όταν βρεθείς μπροστά στον Χριστό, Αυτός, θα σε ρωτήσει: Εγώ ήρθα και σταυρώθηκα για σένα. Εσύ, τί έκανες για Μένα; Έκανες το σώμα σου που είναι ναός του Αγίου Πνεύματος, μέλη πόρνης”.Ο γνωστός μου, μου είπε και άλλα από την συζήτηση που είχε με τον Γέροντα και εγώ στενοχωρήθηκα, όχι βέβαια γιατί διαφωνούσα με τις θέσεις του πατρός Επιφανίου, αλλά γιατί σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να τραβήξει πιο διακριτικά το “αγκίστρι” ο Γέροντας, ώστε να μην έχει φύγει έτσι απογοητευμένος ο γνωστός μου.Την άλλη μέρα, πήγα και βρήκα τον πατέρα Επιφάνιο και του εξέθεσα το πρόβλημα.Μου είπε:–Κοίταξε, παιδί μου: Η Εξομολόγηση, είναι Μυστήριο μετανοίας. Τούτο σημαίνει, ότι ο άνθρωπος που προσέρχεται προς αυτό, θεωρεί τον εαυτό του άξιο “για σκότωμα” και ότι είναι έτοιμος να δεχθεί και μάλιστα με ανακούφιση και την αυστηρότητα και τις επιπλήξεις του Πνευματικού του. Αν, τώρα, κάποιος δεν συνειδητοποίησε “τί” είναι το Μυστήριο και νομίζει ότι η Εξομολόγηση είναι μία ευκαιρία για να κουβεντιάσει με τον Πνευματικό τις απορίες του ή να πει τον πόνο του για να παρηγορηθεί ή ότι είναι κάτι σαν συνάντηση με κάποιον ψυχολόγο, τότε, το πράγμα διαφέρει, γιατί απλά δεν κατάλαβε τον πραγματικό σκοπό και την έννοια του Μυστηρίου. Εν πάση περιπτώσει, πες του να έρθει να κουβεντιάσουμε.Βρήκα τελικά αυτόν τον γνωστό μου και όταν του εξέθεσα την συζήτηση, την οποία είχα με τον Γέροντα και του είπα να πάμε κάποια μέρα να τον δούμε, πήρα από αυτόν την εξής απάντηση, που αποδεικνύει την σοφία και την ορθή τοποθέτηση του Γέροντα πάνω στο θέμα:–Μα, τί να πάμε να πούμε τώρα;! Ο άνθρωπος, έχει δίκιο. Αφού εγώ δεν σκοπεύω να σταματήσω να πηγαίνω με γυναίκες, δεν έχει κανένα νόημα μια τέτοια συνάντηση…». [«Υποθήκες ζωής», σελ. 140–144, 11η έκδοση, Ιερού Ησυχαστηρίου Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνας, Αθήνα 1997.]

Ἄγνωστοι καὶ γνωστοί, φίλοι μου ἀναγνῶστες,Μὲ πολλὴ περίσκεψη καὶ στεναχώρια, θέλησα νὰ γράψω τοῦτες τὶς λίγες γραμμές, διότι, τελευταία, δέχομαι πολλὴ ἐπίθεση … ἀγάπης, ἀπὸ ’κείνους ποὺ δὲν τὸ περίμενα, καὶ ὅπως καταλαβαίνετε, τοῦτο μὲ τρομάζει …!Θέλω νὰ ἐκθέσω κάποιες ἀπορίες μου, διότι εὑρίσκομαι στὰ ὅρια τοῦ … παραλογισμοῦ καὶ τῆς καταθλίψεως! Ἐπειδὴ καταλαβαίνω ὅτι εἶμαι ἀκόμα στὰ … καλά μου καὶ θέλω νὰ προλάβω νὰ ’πῶ τὸν πόνο μου, ζητῶ νὰ μὲ ἀκούσετε καὶ κρίνετέ με ὅπως νομίζετε!Μοῦ λένε πῶς μ’ ἀγαποῦν καὶ νιώθω τὸ χαμόγελό τους … χαιρέκακο καὶ μοχθηρό! Ἁπλώνουν τὰ χέρια τους νὰ μ’ ἀγκαλιάσουν καὶ τρέμω ὅπως τὸ φύλλο στὸν ἄνεμο! Μοῦ λένε γλυκειὲς κουβέντες καί, … δὲν ξέρω γιατί … ἀλλὰ μοὔρχεται … ἐμετός! Θέλουν νὰ μὲ πείσουν ὅτι ἀγωνιοῦν γιὰ τὴν ὑγεία μου καὶ καταλαβαίνω ὅτι … πολὺ θὰ ἤθελαν νὰ μὲ βλέπουν … διασωληνωμένο καὶ νὰ πνέω τὰ … λοίσθια! Μοῦ λένε καὶ μοῦ ξαναλένε ὅτι, … «κάτσε μέσα γιὰ τὸ καλὸ τῆς ὑγείας σου», καὶ φοβᾶμαι ὅτι … βιάζονται, ἐδῶ μέσα, νὰ … «τινάξω τὰ πέταλα»! Θέλουν, … λένε, νὰ ζήσω καὶ νὰ εὐτυχήσω στὴ ζωή μου, καὶ ἀκούω νὰ μοῦ μιλᾶνε μὲ τέτοια χαρὰ γιὰ τὸν ἐπικείμενο … θάνατό μου, λὲς καὶ πρόκειται γιὰ … «γραφεῖα τελετῶν», ἕτοιμοι νὰ σπεύσουν διὰ τὰ τῆς … κηδείας μου!Μοῦ γελᾶνε καὶ … τρέμω! Ἀναρωτιέμαι καὶ ψάχνω μέσα μου τὸ … γιατί ὅλος αὐτὸς ὁ φόβος καί, βέβαια, οἱ ἀπαντήσεις … πέφτουν βροχή! Πῶς νὰ ἐμπιστευθῶ ἐκείνους ποὺ μέχρι σήμερα, μὲ τρόμαζαν μὲ τοὺς … νόμους ποὺ ἔφτιαχναν; Πῶς νὰ ’πῶ ὅτι μὲ ἀγαποῦν, ἐκεῖνοι ποὺ ἔκοβαν τὸ μισθό μου καὶ τὸν πρόσθεταν στοὺς … δικούς τους; Πῶς νὰ πιστέψω ὅτι πονοῦν γιὰ μένα ἐκεῖνοι ποὺ μοῦ στεροῦσαν τὸ δικαίωμα τῆς … ἐργασίας; Πῶς νὰ καταλάβω … ἐκείνους ποὺ δὲν θέλησαν νὰ μὲ καταλάβουν … ποτέ; Πῶς νὰ πείσω τὸν ἑαυτό μου, ὅτι ἐκεῖνοι ποὺ χαρακτήριζαν τὰ παιδιὰ τῶν πολυτέκνων … «τεκμήρια» εὐμαρείας, ξαφνικὰ θέλουν νὰ μὲ … σώσουν; Εἶναι δυνατόν, ἐκεῖνοι ποὺ μὲ ὡδήγησαν στὸ … ἀδιέξοδο, νὰ θέλουν νὰ μὲ βγάλουν ἀπ’ αὐτό; Μπορῶ, ἆραγε νὰ πιστέψω, ὅτι νοιάζονται γιὰ μένα καὶ γιὰ τὸ καλό μου …;Μοὔβαλαν συνεχῆ ἐνημέρωση γιὰ τὰ … «ἐπιτεύγματα» τοῦ … covid 19 καὶ μ’ ἔχουν παλαβώσει! Ὁ ἕνας … κλαίει κι’ ὁ ἄλλος γελάει! Ἀπαγορεύονται οἱ συνωστισμοί …! Καὶ ὅμως … ἐπιτρέπονταν οἱ συνωστισμοί! Ἄλλοτε στὶς πλατεῖες, ἄλλοτε στὰ νυκτερινὰ κέντρα, – ἀλλὰ προσοχή! Μέχρι τὶς 12! Λὲς καὶ μέχρι τότε ὁ … ἰὸς δὲν κυκλοφοροῦσε! – ἄλλοτε στὶς παραλίες, ἄλλοτε στὰ λεωφορεῖα καὶ στὰ τραῖνα καὶ στὰ πλοῖα καὶ στὰ ἀεροπλᾶνα, ἄλλοτε, … ἄλλοτε, … ἄλλοτε …! Κανένα πρόστιμο, καμμία ἐπίπληξις, οὐδείς περιορισμός … ! Λὲς καὶ ἀγωνίζονταν νὰ ἐξαπλωθῇ πρῶτα ὁ … ἰός, καὶ ἔπειτα νὰ ἀρχίσουμε νὰ τὸν … πολεμᾶμε!  Καὶ τὰ κανάλια ὅλα στὸν ἴδιο … ρυθμό! Ὅλα μᾶς ἔδειχναν μέσα στὸ καλοκαίρι τοὺς ἄπειρους συνωστισμούς, καὶ ἔτρεχαν μὲ τὶς κάμερες νὰ μᾶς δείξουν ἀκόμη καὶ τὶς λεπτομέρειες, καὶ λὲς … καὶ δὲν συνέβαινε τίποτα! Συγκεντρώσεις, πολλὲς φορές, χιλιάδων ἀτόμων, … καὶ ὅμως, … οὔτε γάτα, οὔτε ζημιά! Ὅμως ἀπαγορεύεται καὶ μάλιστα αὐστηρά, τὸ νὰ μιλήσῃς, τὸ νὰ ἐκφράσης τὴν ἀντίρρησή σου, τὸ νὰ ’πῇς ὅτι δὲν συμφωνῶ …!Στὶς Ἐκκλησίες, ὅλα ἐτηρήθησαν καὶ τηροῦνται κατὰ τὸν νόμον, καὶ ὅμως ἡ … φαγούρα τους δὲν ἔχει τελειωμό … ! Ἀποστάσεις ἑνάμισυ μέτρου ὁ ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλον! Ἀραίωσαν οἱ καρέκλες, μπῆκαν ἀπαγορευτικὲς πινακίδες, γιομίσαμε ἀντισηπτικά, – λὲς καὶ μπαίνουμε σὲ … χειρουργεῖο, – μαντηλάκια καὶ μᾶσκες καὶ ὅλα τὰ … ἀξεσσουάρ μὲ στρατιωτικὴ πειθαρχία καὶ ἐκεῖ … εἶν’ ὁ καημός τους! Νὰ συλλάβουμε κἄνα παπποὺ ἢ καμμιὰ γιαγιὰ ποὺ τόλμησε καὶ μπῆκε στὴν Ἐκκλησία καὶ … νὰ τὰ περιπολικά, ἀπ’ ἔξω, νὰ κι’ οἱ κάμερες ἀπὸ κοντά … νὰ πιάσουμε τοὺς «κακούργους»! Κλείνουν οἱ ναοί! Ἀλλά, ὄχι τὰ κομμωτήρια, ὄχι τὰ super market, ὄχι τὰ λεωφορεῖα μετακινήσεως τῶν πολιτῶν, ὄχι τὸ ἕνα, ὄχι τ’ ἄλλο …! Ἡ Ἐκκλησία καὶ οἱ πιστοὶ ποὺ προσέρχονται γιὰ νὰ παρρηγορηθοῦν καὶ νὰ ἀναπνεύσουν … Πνεῦμα Ἅγιο, αὐτοὶ εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ πρέπει νὰ … μὴν κυκλοφοροῦν! Μὲ τὴν πρώτη εὐκαιρία ποὺ τοὺς δόθηκε μὲ τὴν αὐξηση τῶν κρουσμάτων, κατήργησαν τὶς παρελάσεις, καὶ στόχευσαν … ἀκόμη καὶ τὶς σημαιοῦλες στὰ αὐτοκίνητα, καὶ τὰ μεγάφωνα ποὺ μετέδιδαν ἐθνικὰ τραγούδια καὶ ἐμβατήρια …!Πότε ξανάγινε, νὰ σύρρονται στὸ ἑδώλιο, Μητροπολῖται καὶ μάλιστα σεβάσμιοι, μὲ τὴν κατηγορία – ἄκουσον! ἄκουσον! – τῆς λιτανεύσεως τῶν ἱερῶν σκηνωμάτων τῶν Ἁγίων καὶ τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων, ἀλλὰ … ἀπὸ τὴν ἄλλη … ὁ ἴδιος ὁ Πρωθυπουργὸς μὲ ὅλο τὸ … συνάφι του, νὰ κατεβαίνῃ στὸ πεζοδρόμιο – κατὰ τὴν πρώτη καραντίνα – καὶ νὰ χειροκροτῇ τὴν ἐφ’ ἅρματος περιφερομένην τραγουδίστριαν μετὰ τῆς … συνοδείας της, καὶ … νὰ μὴν  κουνιέται φύλλο; Δὲν θἄπρεπε – ἂν εἴμαστε εὐνομούμενο κράτος – ἐξ ἴσου καὶ αὐτοὶ νὰ παραπεμφθοῦν εἰς δίκην, … ἢ ἔστω νὰ πληρώσουν ὅλοι τους – γιὰ τὰ μάτια τοῦ κόσμου, βρὲ ἀδελφέ, – τὸ … ἑκατοπενηντάρι;Τόσες πανδημίες καὶ ἰώσεις καὶ γρίπες, περάσαμε καὶ περνᾶμε κάθε χρόνο, ποὺ σύμφωνα μὲ τὰ στοιχεῖα τῶν ἱατρῶν, εἶχαν καὶ ἔχουν, πολὺ περισσότερους νεκρούς, καὶ ὅμως δὲν ἄκουσα οὔτε εἶδα τέτοιο … συναγερμὸ σὰν καὶ τοῦτο! Τόσες γρίπες, καὶ κανείς τους δὲν μοῦ εἶπε … «μεῖνε μέσα καὶ πρόσεχε»! Τί συμβαίνει ἆραγε ;;;  Πεῖτε μου … πῶς νὰ τοὺς ἐμπιστευθῶ!Μία «κλίκα» τῶν, ἐν Ἑλλάδι, λοιμωξιολόγων, … «ἐν μιᾷ φωνῇ καὶ καρδία» … ὠρύονται, συνεπιμαρτυρούντων ὅλων τῶν πολιτικῶν παρατάξεων, ὅτι ὁ κίνδυνος εἶναι ἅμεσος καὶ ἀπρόβλεπτος, καὶ κάποιοι ἄλλοι … συνάδελφοί των, καὶ ἐκ τῶν Ἑλληνικῶν Πανεπιστημίων καθηγηταί, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἄλλας χώρας, ἀκόμη καὶ αὐτῶν τῶν Ἠνωμένων Πολιτειῶν, μᾶς καθησυχάζουν ὅτι … μία συνήθης ἴωσις εἶναι, καὶ οἱ μᾶσκες δὲν … ἐνδείκνυνται! Παλάβωσα …! Θέλουμε δὲν θέλουμε, ἐνημερωνόμαστε καὶ ἀπὸ ἄλλες πηγές, καὶ ὄχι μόνο τὶς … κυβερνο-καθοδηγούμενες! Δὲν ἀξίζουμε, ἆραγε, μιᾶς καλύτερης μεταχειρίσεως;;;Δὲν εἶμαι ἀπὸ ἐκείνους τοὺς «αἰθεροβάμονες» οἱ ὁποῖοι ἰσχυρίζονται ὅτι δὲν ὑπάρχει ὁ κορωνοϊός, ἀλλὰ … ἔλεος πιὰ μὲ αὐτὴ τὴν τρομοκράτηση τοῦ κόσμου …! Ὅλοι μας ἔχουμε μέσα μας καὶ μία … ἀριθμητικὴ λογική, καὶ ξέρουμε νὰ ἐκτιμοῦμε …! Δὲν μπορεῖ σὲ συγκεκριμμένες διαδηλώσεις νὰ συγκεντρώνωνται χιλιᾶδες, καὶ μάλιστα ἐντελῶς προκλητικὰ καὶ ἀπροκάλυπτα νὰ συζητῇται ἂν θὰ γίνῃ ἡ

Ο μεγάλος άγνωστος , ο περίεργος ξένος, ένας καλός φίλος που γίνεται άλλοτε νυμφίος και άλλοτε εχθρός… Όταν κάποιος αρχίσει να τα βάζει πραγματικά με τον εαυτό του και να μην του έχει εμπιστοσύνη σε τίποτα τότε ξεκινάει το αληθινό ταξίδι της πνευματικής ζωής. Όταν βιώσουμε ότι δεν πράξαμε τίποτα ουσιαστικό σε αυτή την ζωή, όταν νιώσουμε πραγματικά τιποτένιοι δηλαδή χειρότεροι πάσης κτίσεως όπως το βίωνε και ο Άγιος Σιλουανός τότε σημαίνει ότι έχουμε ανοίξει σιγά σιγά την πόρτα για να υποδεχτούμε την Θεία χάρι .«Όταν γίνω ένα τίποτα για τον κόσμο τότε έχω γίνει τα πάντα για τον Θεό» Έχουμε πολλά κλειστά δωμάτια μέσα στην καρδιά μας. Είτε γιατί τα έχουμε κλείσει συνειδητά για να κρύψουμε κάτι , είτε υπάρχουν άγνωστοι χώροι που δεν τολμούμε να πάμε γιατί φοβόμαστε μήπως η αλήθεια που θα αντικρύσουμε σπάσει το προσωπείο της ψεύτικης πραγματικότητας που έχουμε φτιάξει. Υπάρχουν και χώροι με δαίμονες , χώροι παθών που δεν πάμε είτε από άγνοια είτε από φόβο. Έχουμε όμως την ανάγκη να θεραπευθούμε. . . Ο Χριστός είναι το πρότυπο μας, οφείλουμε να γίνουμε Θεομιμητές κατά τους Αγίους πατέρες. Ο Κύριος είναι ο καθρέφτης που μέσα από εκεί αντικρύζουμε το πραγματικό μας προσωπείο. Αν πάρουμε την απόφαση να τον ακολουθήσουμε τότε πρέπει να ξεχάσουμε ποιοι είμαστε, να απαρνηθούμε τις λάθος σκέψεις και επιθυμίες και να ακολουθήσουμε τον Χριστό μέσα από ένα όμορφο ταξίδι που περνά από τα σκαλοπάτια της εκκλησίας κατι των Ιερών Μυστηρίων. Κάνουμε λάθος και κοιτάμε αποκλειστικά το ταξίδι, αυτό δημιουργεί πτώσεις, στεναχώριες, και αναστεναγμούς. Να κοιτάμε τον προορισμό, την αγκαλιά του Κυρίου. Να αφήσουμε την Θεία χάρι να μας αποκαλύψει και να φωτίσει τα εσωτερικά μας σκοτάδια. Να μην φοβηθούμε από αυτά που θα δούμε. Να πάμε στην εξομολόγηση σαν παιδιά προς τον πατέρα. Εκεί θα δούμε την κάθε λεπτομέρεια όταν ο καθρέφτης θα είναι ο Χριστός και κανείς άλλος. «Ποτέ δεν ξέρουμε ποιοι πραγματικά είμαστε και χρειάζεται κόπος , μέσα από τον πόθο της ασκήσεως για να γνωριστούμε αληθινά με τον εαυτό μας» Να παρατηρούμε καθαρά την κάθε σκέψη, θέλω και επιθυμία. Να μπαίνουν όλα στο μικροβιολογικό εργαστήριο της εξομολογήσεως ώστε η μέσα από την διάγνωση να λαμβάνουμε και την σωστή φαρμακευτική αγωγή. Πολλές φορές θέλουμε τον Χριστό στην ζωή μας , αλλά χωρίς να θέλουμε να γίνει η ζωή μας Χριστός. Θέλουμε τον Χριστό να κάνει αυτά που θέλουμε και να δικαιώσει αυτά που συμβαίνουν. Μετατρέπουμε τον Κυρίο σε δούλο του εγωισμού μας αντί να γίνουμε εμείς δούλοι Κυρίου. Θέλουμε το Χριστό σε ένα μέρος της ζωής μας, αντί η ζωή μας να γίνει πληρότητα της δικής του παρουσίας. Να πούμε το μεγάλο ΝΑΙ. Να ανοίξουμε την πόρτα της υπακοής , να μπούμε στο εργαστήριο της Αγιότητάς με πόθο σωτηρίας. Οφείλουμε να πάρουμε αποφάσεις , το οφείλουμε στον εαυτό μας. Σε αυτόν τον γνωστό – άγνωστο που άλλοτε τον λατρεύουμε άλλοτε τον μισούμε σαν να είναι ξένος. Για να μπούμε στα δύσβατα εσωτερικά μας μονοπάτια δεν είναι μια διαδρομή που μπορούμε να την κάνουμε μόνοι μας. Κάποια δωμάτια κλειστά ίσως έχουν δαίμονες που δεν θα μπορέσουμε να τους διαχειριστούμε. Παντού , Πάντα και πάντοτε….Την βοήθεια του Κυρίου…και ότι μας πει εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να κλίνουμε την κεφαλή μας και να πούμε : «Γενηθήτω το θέλημα σου» και τότε θα έρθει η θεραπεία. Γιατι η υπακοή είναι συγκατάβαση και υποδοχή της χάριτος για να κλείσει η πληγή και να έρθει η ίαση. Ας σβήσουμε λοιπόν αντιδράσεις από την ζωή μας του στυλ : Τα ξέρω όλα ΕΓΩ, , Εμένα θα μου πεις ; Στηρίζομαι στον εαυτό μου, ξέρω ποιος ειμαι ! Ξέρω τι κάνω κλπ. Αν δεν ήμουνα ΕΓΩ θα σου έλεγα!. Τα πάντα εξαρτώνται από μένα ! Αυτό που λέμε εμείς ότι έγινε από εμάς στην ουσία συνέβη από την παραχώρηση ΕΚΕΙΝΟΥ, μην το ξεχνάμε! Στην Εκκλησία αγαπητοί μου , η αυτογνωσία δεν ειναι ένα ταξίδι αυτοανακάλυψης που αρχίζει απο εμένα και καταλήγει πάλι σε μένα. Αυτογνωσία είναι η γνώση του εαυτού μου μέσα απο την έξοδο απο αυτόν προς την είσοδο της σχέσης με τον Χριστό ώστε να αγιασθεί το τραυματισμένο (είναι) ώστε να ολοκληρώσουμε την πορεία απο το κατ’εικόνα στο καθ΄ομοίωση. Αυτή η ολοκήρωση ειναι η αυτογνωσία στην Εκκλησία που γνωρίζω τον εαυτό μου μέσα απο την σχέση με πρόσωπο του Χριστού. Να καταλήγει η κάθε προσευχή μας ως κραυγή γνωριμίας : «Βοήθησε με Κύριε να σε αγαπήσω ώστε να γνωρίσω ΕΜΕΝΑ» Και τότε θα αρχίζουμε να πλησιάζουμε τον προορισμό της σωτηρίας. theomitoros.blogspot.

Απόψε το βράδυ πρίν κοιμηθείς κάνε μία προσευχή . Μία προσευχή από καρδιάς . Για όλους εκείνους τους μοναχικούς ανθρώπους πού χρόνια ολάκερα τώρα κάνουν παρέα με τίς σκέψεις καί την μοναξιά τής ματωμένης ψυχής τους . Για τους ανέργους πού πολεμάνε καθημερινά με νύχια καί με δόντια να ανταπεξέλθουν στίς καθημερινές δυσκολίες . Για τους αρρώστους πού είναι στα νοσοκομεία καί παλεύουν για την ζωή τους . Μία προσευχή από καρδιάς . Μονάχα έτσι θα ελαττωθεί το κακό . ‘’Πρόσθες αυτοίς κακά Κύριε , πρόσθες αυτοίς κακά τοίς ενδόξοις τής γής’’ . Εύχομαι όλα να πάνε καλά καί μονάχα η χαρά να χτυπά την πόρτα τής ζωής σας . dimitrios.blogspot.com

Κάποιος σοφός είπε πως ο σημερινός κόσμος στον οποίο ζούμε, είναι κόσμος σύγχυσης. Τρέχουμε συνεχώς. Κυνηγάμε χίμαιρες συμφερόντων, ανέσεων, απολαύσεων, πλουτισμού. Κυνηγάμε την χαρά. Και όλο και πιο πολύ επιταχύνουμε για να πετύχουμε. Και όλο και πιο πολύ χρόνο νομίζουμε πως εξοικονομούμε. Και συνέχεια τρέχουμε σαν τρελοί…Χρειάζεται λίγο να χαλαρώσουμε. Αν τεντώνεις συνεχώς ένα τόξο, κάποτε θα σπάσει. Αν ασταμάτητα κυνηγάμε, τότε πάνω στο τρέξιμο θα αφήσουμε και την ίδια την προσωπικότητά μας. Θα χάσουμε τον εαυτό μας.Βρες λίγο χρόνο για σένα. Κάθισε κάπου ήρεμα. Σκέψου ποιος είσαι. Δες την μέχρι τώρα πορεία σου. Παρατήρησες ποτέ πώς ο ήλιος κοκκινίζει, όταν δύει; Είδες πώς ο ουρανός αγκαλιάζει το ηλιοβασίλεμα; Αν όχι, πραγματικά δεν ξέρεις τι χάνεις…Η χαρά κρύβεται εκεί που δεν την περιμένεις. Το τέλειο δεν είναι υποχρεωτικά το πολύπλοκο. Προσπάθησε να είσαι ήρεμος και απλός. Ο απλός άνθρωπος είναι ο αληθινός άνθρωπος. Είχε πάει κάποτε στον γέροντα Παΐσιο ένας άνθρωπος με πολλά προβλήματα και ο γέροντας τον συμβούλεψε: «Παιδί μου, βρες τα πρώτα με τον Θεό και όλα θα πάνε καλά. Όταν τα βρεις με τον ρυθμιστή του Σύμπαντος, τότε Εκείνος όλα θα στα δώσει». aoratigonia.blogspot.gr